Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/356 E. 2021/270 K. 15.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2019/356 Esas
KARAR NO :2021/270
DAVA :Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ :01/11/2019
KARAR TARİHİ :15/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil, uluslararası taşıma organizatörlüğü, forwarderlık ve taşıma işleri komisyonculuğu ile iştigal ettiğini, bir deniz taşıması esnasında oluştuğu iddia edilen yük hasarı nedeniyle, Müvekkil aleyhine dava dışı … Sigorta A.Ş. tarafından İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/… E numarası ile dava açıldığını, İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/… E numarasında derdest bulunan dava konusu taşımada, karşı taraf, … A/S. fiili taşıyandır ve müvekkile karşı da Taşıyan konumunda bulunduğunu, … A.Ş. ise ilgili taşımada yabancı Taşıyanın acentesi sıfatına haiz olduğunu, … A/S’nin Taşıyan olduğu navlun faturası ile sabiyt olduğunu, müvekkilinin İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/… Esas numaralı dosyasındaki tüm savunma, itiraz ve def’i hakları saklı kalmak üzere, ilgili dosyanın aleyhe bitmesi halinde, müvekkilin Davalıya rücu hakkının doğacağı malum olduğunu belirterek İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/… Esas numaralı dosyasında verilecek kararın bekletici mesele yapılarak, işbu mahkeme kararının aleyhe kesinleşmesi halinde doğacak miktarın işbu dava tarihinden itibaren hesaplanacak ticari avans faizi ile birlikte Davalıdan rucuen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu konteyner taşımasında davacı yanın yabancı taşıyan … A/S nin … numaralı konşimentosuna “Gönderilen” sıfatı ile taraf olduğunu, aynı zamanda taşıma bakamından navlun faturasının da … A/S tarafından davacıya kesildiğini, bu haleyle “Taşıtan” olmak üzere de iki ayrı sıfatı bulunduğunu, davacının taşıyan … A/S nin konşimentosundaki “Gönderilen” sıfatına istinaden TTK 1237/1 uyarınca konşimento hamili ile taşıyan arasındaki ilişkilerde konşimentonun esas tutulduğunu, taşıma tahtında çıkacak uyuşmazlıklar halinde Londra daki İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinde görülmesi gerektiğini bu nedenle milletlerarası yetki itirazlarının bulunduğunu, davacı yanın henüz iddia edilen taşıma sebebiyle sorumlu tutulmadığından TTK 1188/3 e dayanarak işbu davayı ikamede hukuki yarınını bulunmadığını beyanla konşimentoda bulunan milletlerarası yetki şartı uyarınca davanın yetki yönünden reddine ve her halükarda davanın esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı aleyhine açılan deniz taşımasından doğan sigorta rücu davasında aleyhe karar çıkması ihtimaline binaen ödenecek bedelin rücuen davalıdan tahsili talepli alacak davası olup, uyuşmazlığın davalının milletlerarası itirazının yerinde olup, olmadığı, davacının hukuki yararının bulunup bulunmadığı ve nihai olarak davalının sorumluluğu ile davacının alacağının bulunup bulunmadığı hususlarında toplanmıştır.
MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.Davalı vekilince davaya konu taşımanın icra edildiği konşimentoda bulunan yetki kaydı nedeniyle mahkememizin Milletlerarası yetkisizliği itirazında bulunulmuş olmakla; MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.
Dosya kapsamından, dava konusu taşımanın For Sur Mer Limanından İzmit Körfezi ‘ne … isimli gemi ile yapıldığı, taşımaya ilişkin … nolu konşimentonun … A/S adına … tarafından düzenlendiği, konşimentonun … A/S adına Türkiye acentesi tarafından düzenlendiğine dair dosyada delil bulunmadığı, … AS’nin Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket, konşimentoyu düzenleyip imzalayan acente ile geminin yabancı olması nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, davacının gönderilen davalının taşıyan sıfatını haiz olduğu, taşıyan ile gönderilen arasındaki ilişkide konişmentonun esas tutulduğu, … A/S Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket ile geminin yabancı olması ve emtiaların For Sur Mer – Türkiye taşımasının ifa edilmesi nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı görülmektedir. Her ne kadar davacı itiraz etsede, davaya konu emtiaların yetki itirazına konu konşimento tahtında teslim alındığı, davacının gönderilen olup konişmentonun tarafı olduğu, davalının taşıyan sıfatını haiz olduğu, taşıyan ile gönderilen arasındaki ilişkide konişmentonun esas tutulduğu anlaşıldığından davacı açısından yetki kaydının bağlayıcı olduğu mahkemece kabul edilmiştir. Konişmentonun 26.maddesindeki yetki klozu ile taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra’da İngiliz Yüksek Adalet Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır..
Yabancı unsur taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmadığı, (Yargıtay 11 Hukuk Dairesi’nin, 22/06/2020 tarihli, 2019/3799 Esas ve 2020/3051 Karar sayılı ilamına karşılık taşıma akdine davalının Türkiye acentesinin aracılık ettiğine ilişkin dosyada herhangi bir delil bulunmadığından)
deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklandığı, konişmentonun 26. maddesinde düzenlenen yetki klozunun gönderilen sıfatını haiz davacıyı bağladığı, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra’da bulunan İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalının milletlearası yetki itirazının KABULÜ ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan1.105,37 TL den karar harcı olan 59,30 TL nin mahsubu ile fazla alınan 1.105,37 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 4.080,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Tarafların dava şartı olan Arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, Arabuluculuk son tutanağından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00.-TL Arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/06/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır