Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/328 E. 2021/88 K. 25.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2019/328 Esas
KARAR NO :2021/88

DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :31/12/2018
KARAR TARİHİ :25/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı hakkında … 35. İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyası ile müvekkilinin alacağının tahsili için icra takibi yapıldığını, davalı borçlu tarafından yetkiye ve borca itirazda bulunulduğunu, bunun üzerine dosyanın davalı tarafından yetkili olarak gösterilen … İcra Müdürlüklerine götürüldüğünü,… 9. İcra Müdürlüğünde … E.sayı ile kayıt edildiğini, bu dosyadan da gönderilen ödeme emrine davalı tarafından itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, davalı şirketin uluslararası gemi taşımacılığı yapan bir firma olduğunu, müvekkili şirket ile yaptığı taşıma sözleşmesi gereğince havalı silah ve aksamı niteliğindeki malzemenin … Limanından direkt … Limanına taşınması işinin üstlendiğini, ancak davalının nakliyeyi direkt yapmayıp … limanı üzerinden yaptığını, malzemelerin bu limanda bekletildiğini, müvekkili davacı şirketin dava dışı şirkete demuraj, işçilik ve gümrük gibi ek masraflar adı altında ödeme yaptığı, esasaen bu ödemeleri davalı şirketin yapması gerektiğini, bu nedenlerle borçlunun… 9. İcra Müdürlüğünün … E.sayılı dosyasına vaki itirazın ana para yönünden iptaline, davalının temerrüde düştüğü tarihten itibaren ticari faiziyle takibin devamına, %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini taleple … 10. Asliye Ticaret Mahkemesinde dava açmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının davaya konu icra takibi ile talep ettiği alacağın dayanağını oluşturan taşıma olayında malların … limanında tutulmasından dolayı zarara uğradığını beyan ederek icra takibi başlattığını, ancak limanda yaşanan gecikmenin asıl nedeninin taşınan malın havalı da olsa silah olması ve gümrüğün yük ile ilgili üretim tarihi, seri no gibi detay bilgileri firmadan istemiş olması ancak davacı firmanın bu bilgileri günler sonra gümrüğe iletmesi olduğunu beyan ederek, açılan davanın usulden ve/veya esastan reddine, takibin iptaline, %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… 10. Asliye Ticaret Mahkemesinde 25/06/2019 tarih, … esas, … karar sayılı karar neticesinde görevsizlik kararı verilerek davacı vekilinin talebi dosya mahkememize gönderilmiş yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki deniz taşıma ilişkisine dayalı olarak düzenlenen demuraj ve sair masrafların davalıdan tahsili talebi ile başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davacı tarafça ödenen bedeller nedeniyle davalının kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşme gereğince aktarmasız taşıma ve taşımanın davacı tarafça bizzat ifa edileceğinin kayıtlı olup olmadığı, buna göre davalı tarafça sözleşmenin ihlal edilip edilmediği, aktarma limanında doğan masraflardan kimin sorumlu olduğu hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… 9 İcra Müdürlüğünün… esas sayılı icra dosyasının incelemesinde; alacaklısının …Tic. Ltd. Şti. olduğu, borçlusunun …Tic. Ltd. Şti. olduğu, ödeme emrinin 01/11/2018 tarihinde tebliğ edildiği, borca 01/11/2018 tarihinde itirazın edildiği, davanın İİK nun 67.maddesi gereğince 31/12/2018 tarihinde bir yıllık hak düşürücü sürede açılmış olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler …, … ve … tarafından tanzim edilen 25/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; İncelenen davacı şirkete ait 2017 yılı Ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defter Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğu. Elektronik Defterler ile Envanter Defterinin yasal süresinde onaylandığı ve davacı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olmasından dolayı davacı şirketin 2017 yılına ait ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, incelenen davalı şirkete ait 2017 yılı Ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defter Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğu, Elektronik Defterler ile Envanter Defterinin yasal süresinde onaylandığı ve davalı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olmasından dolayı davalı şirketin 2017 yılına ait ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, dava dışı …Tic. A.Ş.’nin dava ve icra takibine konu olan demuraj faturasından kaynaklı alacak ile ilgili olarak… tarihinde … seri nolu 12.666,25 EURO bedelli ile davacı yana Demuraj faturasının düzenlendiği, davacı yanın dava dışı şirket tarafından kendisine düzenlenen faturayı ticari defterlerinde 22.09.2017 tarihinde 29.183 yevmiye numarası ile kayıt altına aldığı ve davacı yanın tarafına düzenlenen fatura bedelini 22.09.2017 tarihinde dava dışı şirkete ödediği, davacı yanın banka aracılığı ile dava dışı şirkete yapmış olduğu 12.666,25 EURO bedelindeki ödemeyi … tarihinde … yevmiye numarası ile kayıt altına aldığı, dava konusu taşımanın rotasının … olduğu hususunda taralların anlaşmış olduğu ve dolayısıyla emtianın yüklendiği “…” isimli geminin … ve bu limandan da …” isimli gemiye aktarma yapmak suretiyle yükün taşınmasının sözleşmeye aykırı olduğu, dava konusu zarardan, davalı taşıyanın TTK m. 1150 uyarınca sorumluluğunun bulunduğu, tarafların icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin mahkemenin takdirinden olduğu sonuç ve kanaatlerine varıldığı belirtilmiştir.
Dosyaya sunulan … Tarihli … numaralı Ana Konşimento kayıtları incelendiğinde; göndereni dava dışı “…”, alıcısı “davacı” olan konşimento ile sportif hava tabancaları ve saçmaları emtiasının …numaralı konteyner İle …’ndan … Limanı’na “…” isimli gemi ile taşındığı anlaşılmaktadır. Dosyaya … Gümrük Müdürlüğü’nden celp edilen …tarihli özet beyandan, emtianın … Limanı’ndan, … Limanı’na “…” isimli gemi ile getirildiği görülmektedir. Davalı veya davalının ifa yardımcısı olan dava dışı “One Uluslararası Taş.” tarafından “…” taşıması için düzenlenmiş olması gereken “ara konşimento” dosyaya sunulmamıştır.
Davalı ile davacı arasındaki e posta yazışmaları 18/04/2017 tarihinde davacının “ABD’ den yapacağı ithalat için deniz yolu navlun” talebiyle başlamaktadır. 20/04/2017 tarihinde davacının, davalının vermiş olduğu navlun fiyatını onayladığı anlaşılmıştır. Aynı gün davacının “hangi servis olacağı” sorusuna, davalı “direkt servis” olarak cevap vermiştir.
25/05/2017 tarihinde davalı tarafından, davacı tarafa gönderilen “yükleme detayı” isimli belgede yükleme limanı …, tahliye limanı …, gemi adı …, gemi kalkış tarihi 10/05/2017 olarak belirtilmekte ve yük detaylarına yer verilmekledir. Aktarma limanı satırının boş bırakıldığı anlaşılmıştır.
Mevcut konşimentodan ve yazışmalardan emtianın FOB teslim olarak taşındığı anlaşılmaktadır. Bilirkişi raporunda belirtildiği üzere, FOB teslimde navlun sözleşmesini kurma borcu alıcının üzerindedir. Bu maksatla alıcı davacı, davalı ile navlun sözleşmesini 20/04/2017 tarihinde dosyada mevcut yazışmalar ile kurmuş kabul edilmiştir. Bu kapsamda alıcı davacı “taşıtan”, davalı ise “akdi taşıyan” sıfatını haizdir. Dava dışı … aracılık etmektedir. Fiili deniz taşıyanı sıfatını ise dava dışı … haizdir.
Şu halde buraya kadar yapılmış olan tespit ve değerlendirmelerden anlaşıldığı üzere: taraflar arasındaki uyuşmazlığın temelde haksız sapma ve/veya aktarma niteliğinde olduğu ve dolayısıyla sorumluluğunda buna göre tayini gerekecektir. Zira taraflar, aralarında bir navlun sözleşmesinin mevcudiyetini kabul etmektedir. Buna bağlı olarak davacının taşıtan, davalının ise taşıyan sıfatı sabit olup bu husus uyuşmazlık konusu değildir.
Ancak, temel tartışma konusu, taşımanın direkt taşıma niteliğinde olup olmadığıdır. Bu konuda, 20/04/2017 tarihinde davacı, davalının vermiş olduğu navlun fiyatını onaylamış ve aynı gün davacının “hangi servis olacağı” sorusuna, davalı “direkt servis” olarak cevap vermiştir. Bu ifadeden hareketle, taşımanın rotasının … olduğu hususunda tarafların anlaşmış olduğu ve dolayısıyla emtianın yüklendiği “…” isimli geminin …’na ve bu limandan da “…” isimli gemiye aktarma yapmak suretiyle yükün taşınmasının sözleşmeye aykırı olduğu mahkemece de bilirkişi raporu doğrultusunda kabul edilmiştir.
İşbu değerlendirmeden hareketle davalının sorumluluğunun ise TTK 1150 maddesi hükmü uyarınca belirlenmesi gerekmektedir. Zira söz konusu hükümde kanun koyucu açık bir şekilde taşıyanın, taşıtanın iznini almadan eşyayı başka gemiye yükleyemeyeceğini: yüklerse bundan doğacak zarardan sorumlu olacağını düzenleme altına almıştır.
Ancak kanun aynı hükmünün devamında taşıyanın, eşyanın kararlaştırılan gemiye yükletilmiş olması halinde dahi zararın meydana gelmesinin kesin olduğunu ve zararın taşıtana ait olacağını ispatlaması halinde, taşıyanın, kararlaştırılandan başka gcmi ile yaptığı gemi ile taşımadan sorumlu olmayacağını düzenleme altına almıştır. Bununa birlikte, dosya kapsamında davalı taşıyanın, TTK 1150 maddesi kapsamında bir ispatı bulunmamaktadır.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini miııimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Dosya kapsamında taraflara ait ticari kayıtlar üzerinde yapılan inceleme neticesinde; dava dışı …Dış Tic. A.Ş. tarafından dava ve icra takibine konu olan … faturasından kaynaklı alacak ile ilgili olarak 22/09/2017 tarihinde … seri numaralı 12.666,25 EURO bedeli ile davacı yana Demuraj faturasının düzenlendiği, davacı yanın dava dışı şirket tarafından kendisine düzenlenen faturayı ticari defterlerinde …tarihinde … yevmiye numarası ile kayıt altına aldığı ve davacı yanın tarafına düzenlenen fatura bedelini … tarihinde dava dışı şirkete ödediği, davacı yanın banka aracılığı ile dava dışı şirkete yapmış olduğu 12.666,25 EURO bedelindeki ödemeyi … tarihinde … yevmiye numarası ile kayıt altına aldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu taşımanın rotasının New York – İstanbul olduğu hususunda tarafların anlaşmış olduğu ve dolayısıyla emtianın yüklendiği “…” isimli geminin …’na ve bu limandan da “…” İsimli gemiye aktarma yapmak suretiyle yükün taşınmasının sözleşmeye aykırı olduğu, dosya kapsamında sabit olmakla, davalı vekilinin savunmasında bahsi geçtiği şekilde davacı tarafça aktarma limanında istenen bilgilere geç cevap verildiğinden bahisle davaya konu masrafların oluştuğu bu nedenle de davacının masraflardan sorumlu olduğu hususu mahkemece benimsenmemiştir. Zira; emtiaların aktarma yapılarak farklı bir limana indirilip yeniden yükleneceği bilgisini davacı taraf vakıf değildir. Ayrıca davalı vekilinini yükle ilgili kendilerine eksik ve hatalı bilgi verildiği yönündeki savunmasına da itibar edilmemiştir, zira dosyaya sunulan konşimento üzerinde taşımaya konu emtia bilgileri kayıtlıdır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu zarardan, davalı taşıyanın TTK 1150 maddesi uyarınca sorumluluğunun bulunduğu mahkemece kabul edilmekle, davacı tarafça ödendiği sabit olan bedelleri davalıdan talep hakkının bulunduğu kabul edilmiştir. Bu doğrultuda davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve dosyaya sunulan ve davalıya gönderilen ihtarname gereğince alacak İİK 67 maddesi kapsamında likit olarak değerlendirilmiş ve davacı lehine icra inkar tazminatına da hükmedilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile … 9 İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın İPTALİNE, takibin 12.666,25EURO asıl alacak bakımından DEVAMINA,
Asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının EURO de ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
-Şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Karar harcı olan 3.872,43 TL’den peşin alınan 1.023,81 TL’nin mahsubu ile bakiye 2.848,62 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (1.064,91 TL ilk harç 132,70 TL posta ücreti ve 2.700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam)3.897,61 TL’nin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı vekili için takdir edilen 8.169,58 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/02/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır