Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/278 E. 2021/224 K. 27.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2019/278 Esas
KARAR NO:2021/224

DAVA:İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:05/09/2019
KARAR TARİHİ:27/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı yanın … A.Ş’ nin Türkiye Genel Acenteliğini yaptığı yabancı taşıyan … Ltd vasıtası ile … numaralı konişmento tahtında … numaralı 1 adet 40’lık konteyner muhteviyatı yükünü … Limanından … … Limanına denizyolu ile taşıttığını, bu taşımalarda davalı yanın ithalatçı ve taşımaya İlişkin konişmentoya göre yük alıcısı konumunda olduğunu, 1 adet 40 ‘lık konteyner muhteviyatı emtianın 05.03.2017 tarihinde yükleme limanında gemiye yüklendiğini ve 03.06.2017 tarihinde istanbul … Limanında gemiden tahliye edildiğini. “Varış İhbarnamesi” gönderildiğini ve davalıya bu yüklerinin 03.06.2017 tarihinde … Limanına ulaşacağının ihbar edildiğini, davalının 14 günlük serbest ve ücretsiz süre içinde bu yüklerini konteynerden boşaltmasının bildirildiğini, yabancı taşıyan Z… Ltd’nin tahliye limanında 40’ lık konteyner için uyguladığı demuraj tarifesinin 0-7 Gün Serbest Süre, 08 – 14 Gün 41 USD / …, 15 ve devamı Günler 61 USD / … şeklinde olduğunu, davalı yana emtialarının 03.06.2017 tarihinde … Limanına ulaşacağı ve burada gemiden tahliye edileceği, yüklerin 14 günlük serbest ve ücretsiz süre içerisinde teslim alması gerektiği ihbar edilmiş ve davalı yanın 09.06.2017 tarihinde teslim ordinosu almış olsa da fiilen yükü teslim almadığını ve konteyneri işgal etmeye devam ettiğini, yüklerin davacı tarafından fiilen teslim alınmamakla birlikte yükün ithalatına ilişkin gerekli Gümrük prosedürlerinin de gerçekleşmediğini ve konteyner muhteviyatı yükün millileştiğini, yükün millileşmesinin sebebi ile 16.05.2018 tarihinde konteynerin Gümrük Müdürlüğü tarafından boşalttırıldığını ve konteynerin Gümrük Müdürlüğü tarafından boş olarak kendisine iade edildiğini, 17.06.2017 – 16.05.2018 tarihleri arasında konteynerin fiızulen işgal edildiği 334 gün için davalı aleyhine demuraj ücreti işletildiğini, … numaralı 1 adet konteyneri serbest sürenin sonu olan 17.06.2017 ile 16.05.2018 tarihleri arasında davalı tarafından fuzuli işgal edildiğinden bahisle yabancı taşıyan şirketin davalıya 01.06.2018 tarihli, … numaralı, 20.374 USD bedelli demuraj faturası gönderdiğini, bu faturanın davalı tarafından tebliğ alındığım, kabul edildiğini, taşımaya ilişkin konişmentoda da navlun, navlun teferruatları, demuraj ücretleri ve sair giderlerin ödenmesi konusunda gönderilenin sorumlu olacağının düzenlendiğini ileri sürerek itirazın iptali ile demuraj bedelinin ödenmesini talep etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat gönderilmiş olup, davalı tarafça davaya cevap vermemiş, delil ibraz etmemiştir.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; davalının taşımaya ilişkin konişmentoda gönderilen olarak kayıtlı bulunduğu, konişmento şartlarından gönderilenin konteyner demurajından sorumlu olduğunun anlaşıldığı, dosyaya sunulan taahhüt belgesi ile de davalının konteyner gecikme bedeline ilişkin sorumluluğu Üstlendiğinin anlaşıldığı, konişmento hükümlerine göre ödenmesi gereken demuraj bedelinin 20.600 USD olarak hesaplandığı ve davalının bu bedelden sorumlu olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Dosyaya sunulan bilirkişi raporundaki tespitler mahkemece denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş olup dayandıkları gerekçeler ile ulaştıkları tespitler ise mahkemece dosya kapsamı ve deliller ile uyumlu bulunduğundan bilirkişi raporu karara esas alınarak hüküm tesis edilmiştir.
Dava konusu … numaralı 1 adet 40’lık konteynerin taşınmasına ilişkin … numaralı konişmento dava dışı …Ltd. tarafından düzenlenmiş olup davalı konişmentoda gönderilen olarak kayıtlıdır. Dava konusu talebin dayanağı olan “konteyner demurajı”, sözleşme ile kararlaştırılan sürede veya bir süre kararlaştınlmamışsa boşaltılıp iade edilmesi beklenebilecek makul bir sürede konteynerin boşaltılıp iade edilmemesi halinde ödenmesi kararlaştırılan konteyner işgaliye bedelidir. Konteyner demurajı, navlun sözleşmesi veya konişmentoda konteyner demurajı ödeneceğine dair bir kayıt bulunması koşuluyla taşıyan tarafından talep edilebilir. Kural olarak navlun sözleşmesinden kaynaklanan alacakların borçlusu sözleşmenin tarafı olan taşıtan olmakla birlikte belli hallerde gönderilenin belli borçlardan sorumlu tutulması mümkündür.
Konteyner demurajından davalının gönderilen sıfatıyla sorumlu tutulabilmesi için TTK m. 1203 hükmündeki şartların gerçekleşmesi gereklidir. TTK m. 1203’e göre eşya, taşıtandan başka bir kişiye teslim edilecekse, bu kişi, navlun sözleşmesi veya konişmento ya da diğer bir denizde taşıma senedi uyarınca eşyanın teslimini istediğinde, bu istemin dayandığı sözleşmenin veya konişmentonun yahut diğer bir denizde taşıma senedinin hükümlerine göre ödemeye yetkili kılındığı bütün alacakları ödemekle, kendi hesabına gümrük resmi ödenmiş ve başka giderler yapılmış ise bunları da vermekle ve üstüne düşen diğer bütün borçları yerine getirmekle yükümlü olur. Hükme göre, gönderilenin demuraj ücreti ödemekle yükümlü olması için eşyanın teslimini talep etmiş olması ve ilgili konişmento veya navlun sözleşmesinde bu ücretin gönderilen tarafından ödeneceğine ilişkin kayıt bulunması gerekmektedir. Dolayısıyla bu şartların dava konusu taşıma ve konişmento bakımından yerine gelip gelmediği değerlendirilmelidir.
Dava konusu konişmentonun ilk sayfasında “clauses asper att. list” ifadesiyle kabul olunan şartların listede yer aldığı belirtilmiştir. Söz konusu listenin bulunduğu ikinci sayfada “…” başlığı altında “demurragepayable at port of discharging” ifadesiyle demurajın varma limanında ödeneceği belirtilmiş ve ayrıca demuraj tarifesine de yer verilmiştir. Öte yandan dosyaya tercümesi sunulan konişmento hükümlerinden “Tanımlar” başlıklı 1. madde ile “Navlun, Masraflar ve Ücretler” başlıklı 17. madde birlikte değerlendirildiğinde tanımlara göre “m ere hant/tacir” olarak değerlendirilmesi gereken gönderilenin m. 17 uyarınca konteyner demurajı dahil her türlü demurajdan sorumlu olduğu kabul edilebilecektir. Diğer bir anlatımla konişmentoda konteyner demurajından gönderilenin sorumlu tutulacağına dair şart olduğu kabul edilmelidir.
Öte yandan dosyaya sunulan 09.06.2017 tarihli belgede … …- … anteti ve …’nun kaşesi ile imzası yer almakta ve belgede dava konusu konteyner boşaltıldıktan sonra … liman sahasına iade edileceği, iade edilmemesinden kaynaklanan ceza veya gecikme bedelinin derhal ödeneceği taahhüt edilmiştir. Bu belge konişmento şartlarından dahi bağımsız şekilde konteynere ilişkin gecikme bedelinden sorumluluğun davalı tarafından üstlenildiğini ortaya koymaktadır.
Davalıya gönderilen Varış İhbarnamesi ve Teslim Ordinosu dava dosyasına sunulmuştur. Davacı … tarafından düzenlenen 09.06.2017 tarihli teslim ordinosundan davalının teslimi talep ettiği ve anılan tarih itibariyle teslim alma yetkisini de kazandığı anlaşılmaktadır. Gümrük Müdürlüğü tarafından gönderilen belgelerden ise davalının yükü teslim almaması nedeni ile yükün tasfiyeye girdiği anlaşılmaktadır.
T.C. Ticaret Bakanlığı … Gümrük Müdürlüğü Sayın Mahkemenizin müzekkeresine cevaben …-… sayılı yazısında “Konuya ilişkin olarak, ilgide kayıtlı yazınızda talep edilen belgeler yazımız ekinde gönderilmiş olup … numaralı konşimento tahtında 03.06.2017 tarihinde … Limanında gemiden tahliye edilen … tescil numaralı özet beyana bağlı … nolu konteynerde bulunan eşyaların 16.05.2018 tarihinde boşaltıldığı … … A.Ş, firmasının 25.09.2020 tarihli … sayılı yazılarından anlaşılmış olup söz konusu yazının bir örneği ilişikte sunulmuştur.” ifadesine yer vermiştir.
… İşletmeciliği A.Ş. ise … sayılı 25.09.2020 sayılı yazısında “..İlgi: 24.09.2020 tarih, … sayılı yazınız. İlgide kayıtlı yazmız konusu, Müdürlüğünüzce tescilli … sayılı özet beyanın … numaralı taşıma senedinde kayıtlı, … tanıtıcı nolu konteynerin 16.05.2018 tarihinde boşaltıldığı kayıtlarımızın tetkikinden anlaşılmıştır..” denilmiştir. Dava dosyasına ayrıca tasfiye ile ilgili teslim fişi, tasfiye tespit ve tahakkuk belgesi gibi diğer belgeler de sunulmuş bulunmaktadır. Şu halde anılan belgelerden davalının kendisine varış ihbarı yapılmış ve eşya varma limanına ulaşmış olmasma rağmen eşyayı teslim almaktan kaçınarak tasfiye sürecine girmesine ve millileştirilmesine sebep olduğu, eşyanın bu sebeplerle ve belirtilen sürelerde konteynerden tahliye edilmediği ve konteynerin işgal edildiği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasına sunulan konişmentodaki demuraj tarifesine göre eşyanın teslim alınmaması ve konteynerin boş şekilde taşıyana teslim edilmemesi sebebiyle oluşan demuraj alacağı aşağıdaki gibi hesaplanmalıdır. 03.06.2017-10.06.2017 : Serbest Süre, 11.06.2017-17.06.2017 : 41 USD/ 7gün= 287USD, 18.06.2017-16.05.2018, 61 USD / 333 gün =20.313 USD, Toplam Demuraj = 20.600 USD’dir.
Açıklanan nedenlerle, davalının taşımaya ilişkin konişmentoda gönderilen olarak kayıtlı bulunduğu, konişmento şartlarından gönderilenin konteyner demurajından sorumlu olduğunun anlaşıldığı, dosyaya sunulan taahhüt belgesi ile de davalının konteyner gecikme bedeline ilişkin sorumluluğu üstlendiğinin anlaşıldığı, konişmento hükümlerine göre ödenmesi gereken demuraj bedelinin denetime açık bilirkişi raporuna göre 20.600 USD olarak hesaplandığı ve davalının bu bedelden sorumlu olduğu kanaatine varılarak haklı ve yerinde davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Davacı yanın icra inkar tazminatına ilişkin talebinin değerlendirilmesinde ise; icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için alacağın likit bir alacak niteliğinde olması gerekir. Genel bir kavram olarak, likit alacak tutarı belli, muayyen, bilinebilir, hesaplanabilir alacaktır. Likit bir alacaktan söz edilebilmesi için ya alacağın gerçek, miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurlarının bilinmesi veya bilinmesinin gerekmekte olması, borçlunun yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilecek durumda olması gerekir. Bu koşullar yok ise likit bir alacaktan söz edilemez. (YHGK 17/10/2012gün 2012/9-838-715 sayılı İlam) Somut olayda, davalı tarafından tespit edilebilir bir alacak söz konusu olduğundan, davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın kabulü ile davalının ….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasında yaptığı itirazın iptali ile takibin devamına,
2-Asıl alacağın %20’sine tekabül eden 19.531,73 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsil edilerek davacıya verilmesine,
3-Karar harcı olan 6.671,06 TL’den peşin alınan 1.969,33 TL’nin mahsubu ile bakiye 4.701,73 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 2.020,13 TL ilk harç 150,00 TL posta ücreti ve 1.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 3.770,13 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı vekili için takdir edilen 13.227,58 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Tarafların dava şartı olan Arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, Arabuluculuk son tutanağından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00.-TL Arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
8-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/04/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır