Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/252 E. 2020/227 K. 12.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2019/252
KARAR NO : 2020/227
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/08/2019
KARAR TARİHİ : 12/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilimiz … Sigorta A.Ş.nin (“… Sigorta”) Türkiye’de mukim bir sigorta şirketi olduğunu, Müvekkilinin … (…) Limited (“Satıcı”) tarafından müvekkilinin sigortalısı olan … Sanayi ve Tic. Limited şirketine … no.lu 3 fatura muhteviyatında satılan … kap …’in Lee ve … marka kot pantolonu, … no.lu Nakliyat Abonman Poliçesi tahtında sigorta teminatı altına alındığını, Davalı … nin müvekkilinin sigortalısı tarafından, dava konusu pantolon emtiasının Chittagong, Bangladeş’ten İzmir, Türkiye’ye deniz yolu ile fiilen taşınması işini üstlendiğini, bu kapsamda, taşıma konusu emtiaların … no.lu 1 adet konteynıra eksiksiz ve hasarsız olarak yüklendiğini, davalının sorumluluğunda taşınan ve İzmir’de alıcısına ulaşması beklenen emtianın içerisinde yer aldığı konteynırın nihai limana gelmeden önce taşıma sırasında contalarından su aldığını, Konteynırın su alması üzerine içerisindeki emtia yüklü 217 koli ile ilgili olarak emtianın küflendiğini, ıslandığını, kötü koktuğunu, mukavemet kaybına uğradığını, tuşe ve görüntüsünde bozulma olduğunun tespitleri yapılarak emtia konteynırdan antrepoya ıslak ve hasarlı olarak tahliye edildiğini, 217 koliden 52 adet kolinin doğrudan ıslanarak zarar gördüğünü, diğer tüm kolilerin ve dolayısıyla içerisinde yer alan emtianın ise konteynıra giren suyun meydana getirdiği aşırı rutubet ve buğu etkisi ile nemlendiği veya rutubetlendiğinin tespit edildiğini ve emtianın hasarlı/zayi bir şekilde tahliye edildiğini, Sonuç itibariyle, emtiaların davalıya ait konteynırdaki ayıp sebebiyle davalının sorumluluğunda taşınırken kusuru neticesinde zayi olduğundan, davalı tarafın dava konusu zarardan mutlak bir şekilde sorumlu olduğunu, hasara uğrayan emtiaya ilişkin yapılan ekspertiz incelemeleri neticesinde, hasarın sovtaj düşümsüz tutarının 47,176.41 USD olduğu tespit edildiğini, müvekkilinin ödenen sigorta tazminatının sovtaj düşümlü tutarı olan 38.457,08 USD tutarındaki yük hasarının faiziyle birlikte rücuen tahsili amacıyla, davalı … Lojistik’e karşı, … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasında tahtında icra takibi başlatttığını, Davalı şirketin 30 Temmuz 2018 tarihinde ödeme emrine itiraz ettiğini ve takibin durduğunu beyanla itirazın iptaline ve takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşımaya ilişkin konşimentoların tamamının taşıma şartlarını içeren arka yüzünde yer alan navlun sözleşmesinin 26. Md sinde konşimentolar tahtındaki taşımalardan kaynaklanacak tüm uyuşmazlıklarda uygulanması gereken yasaların İngiliz Yasaları olduğunu ve yetkili mahkemenin ise Londra’daki İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesi olduğunun taraflarca kabul edildiğini ve diğer tüm mahkemelerin yetkisinin ortadan kaldırıldığını, yabancılık unsuru taşıyan taşımalarda, konşimentolarda yer alan yetki sözleşmelerinin MÖHUK gereğince de taraflar için kesin surette bağlayıcı olduğunu, dava konusu taşımaya ilişkin konşimentolardan da anlaşılacağı üzere dava konusu uyuşmazlıkta taşımayı üstlenen … A/S olduğunu, … A/S firmasının merkezinin Danimarka’da bulunan yabancı bir şirket olduğunu, dava konusu uyuşmazlıkta taşımanın yapıldığı geminin yabancı bayraklı gemi olduğunu, konşimento muhteviyatı yüklerin Bangladeş’ten Türkiye’ye taşındığını, bu nedenle 5718 s. MÖHUK gereğince yabancılık unsuru taşıyan taşımada konşimento hükümlerinde yer alan yetki anlaşmasının uygulanması gerektiğini, bu nedenlerle davacının davasının yetki yönünden reddine karar verilmesini, yağmur suyundan ileri geldiği iddia edilen hasarların sigorta poliçesi kapsamında olmadığını, iddia olunan hasarın ne zaman, ne şekilde ve nasıl meydana geldiği ile bu yöndeki hasarın yükü taşıyanın hakimiyetindeyken meydana geldiğinin açık ve belli olmadığını, bu nedenlerle davanın yetki yönünden reddine, davacının sigortalısına halef olamaması , davacının sigorta ettiren adına hareket edemeyecek olması ve halefiyet yokluğu ile davanın dava ehliyeti yokluğundan ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin TTK 1472 maddesi gereği davalıdan rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkin olup, davalı vekili tarafından cevap süresi içerisinde milletlerarası yetki itirazında bulunulmuş olduğundan öncelikle yetki itirazının değerlendirilmesi gerekmektedir.
MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.
Dosya kapsamından, davadışı … Sanayi ve Tic. Limited Şti. tarafından yurtdışından satışı yapılan emtianın davacı … nezdinde 01/01/2017 başlangıç tarihli nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalandığı, taşımanın … Limanından İzmir Limanına … ve … isimli gemiler ile yapıldığı, taşımaya ilişkin konişmentonun … adına Bangladeş acentesi tarafından düzenlendiği, … AS’nin Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket, konşimentoyu düzenleyip imzalayan acente ile geminin yabancı olması nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, konişmentonun 26.maddesindeki yetki klozu ile taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra’da İngiliz Yüksek Adalet Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Yabancı unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın, … AS’nin Danimarka’da kurulu yabancı bir şirket olması, taşıyıcı şirket ve konşimentoyu düzenleyen acente ile geminin yabancı olması nedeniyle yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmayıp deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklandığı, konişmentonun 26.maddesinde düzenlenen yetki klozunun halefiyet hükümlerine göre davacı … şirketini bağladığı, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra’da bulunan İngiliz Yüksek Adalet Mahkemesinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalının Milletlerarası yetki itirazının KABULÜ ile, mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 2.775,93 TL den karar harcı olan 54,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 2.721,53 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 3.400,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır