Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/246 E. 2021/40 K. 29.01.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2019/246 Esas
KARAR NO : 2021/40
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/08/2019
KARAR TARİHİ : 29/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dava Dilekçesinde Özetle; Müvekkiliyle dava dışı … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi arasında 07.06.2017 başlangıç tarihli 1 yıl süreli Abonman Nakliyat Sigorta Poliçesi imzalandığını, dava dilekçesinde belirtilen olaylar neticesinde bu sigorta poliçesi kapsamında dava dışı sigortalı şirkete 17.05.2018 tarihinde 1.784,46 USD ödeme yapıldığını, müvekkilinin yapılan bu ödemeyle sigorta şirketinin halefıyet şartlarının oluştuğunu, davalının zararın tazmininden sorumlu olduğunu, bu nedenle sigortalı şirkete ödenen bu tutarın tahsili amacıyla davalı aleyhine …. İcra ve İflas Müdürlüğünün 2018/… esas numaralı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, davalının haksız bir şekilde bu takibe ve borca itiraz ettiğini, bu nedenle anılan icra takibinin durduğunu, durdurulan bu iş icra takibinin devamına, davalı itirazının haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkar tazminatı ödemesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı/borçlu şirket üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle; Davalı şirketin yurt içi ve yurt dışı taşımalara aracılık eden, forwarding hizmeti veren bir firma olduğu, davaya konu taşımayı fiili olarak gerçekleştiren … firmasının acentesi olduğu, bu nedenle de huzurdaki davanın … firmasına izafeten müvekkil şirkete açılması gerektiğini, direk … Adına açılmasının hukuka aykırı olduğunu, husumet itirazının bulunduğunu, davaya konu taşımaya ait konişimento incelendiğinde işbu konişimentoda oluşacak tüm ihtilaflarda Rotterdam Mahkemelerinin yetkili olduğunu, bu nedenle yetki itirazının olduğunu, alacağın zamanaşımına uğradığını, davacı … huzurdaki dava ile … nolu konişimento ile taşınan dava dışı … Makarna firmasına ait yükün hasarlanması sonucu sigortalısına ödediği bedeli müvekkil tarafına rücu etmek üzere … İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı dosyası aracılığıyla müvekkili şirket aleyhinde icra takibi başlatıldığını ve müvekkil tarafça itirazları sonucunda icra takibin durduğunu, davacı tarafça dosyaya sunulan survey raporunun İngilizce olarak sunulduğunu, davacı tarafça Türkçe tercümesi sunulduğunda beyan haklarının olduğunu, söz konusu survey raporunun tek taraflı yaptırıldığını, hasar tespitinde müvekkile davet veya bildirim yapılmadığını, işbu raporu kabul etmenin mümkün olmadığını, ancak raporda konteynerde herhangi bir delik bulunmadığının açıkça ifade edildiğini, ayrıca survey raporunun 4.Sayfadaki 6.11 nolu shipping documents ibaresinin karşısında B/L numarasının … olduğunun yazdığını, işbu davaya konu taşımanın B/L numarasının …’ olduğunu, bu raporun hangi taşımaya ait olduğunun çelişkili olduğunu, bu durumun davalı tarafça izahının gerektiğini, davacı tarafın dava dilekçesi ekinde dosyaya sunmuş olduğu “Abonman Nakliyat Sigortası Risk Bilgileri Değişiklik Zeyilnamesi evrakları da yine bu taşımaya ait olmadığını, belgelerde görüleceğini … isimli gemi ile taşınan yüklere ilişkin olduğunu, evrakların üzerinde konteyner numaralı da konşimento konteyner numaraları ile birbirini tutmadığını, bu nedenle belgeler de davaya delil teşkil etmediğini, dava dışı gönderici … Makarna firmasına ait releasenin (yükün serbest bırakılması) talebi doğrultusunda konişimentonun arkası cirolanmış bir şekilde taraflarına teslim ettiğini, göndericinin bu talebi doğrultusunda yükün alıcının mülkiyetine geçtiğini ve dolayısıyla hasar veya zararda doğacak tüm hakların da alıcıya geçtiğini, bu nedenle gönderici … Makarna ‘nın hasardan dolayı tazminat isteminin geçerliliğini yitirdiğini bu hakka sahip olanın yük alıcısı olduğunu, davacı tarafından dosyaya sunulan expertiz raporunda, rücu yorumu olarak “Nakliyeci …’nin tam ve sağlam olarak almış olduğu emtia ıslak hasarlı olarak teslim etmiş olması nedeniyle hasardan sorumlu olduğu açık ve nettir.” ibaresinin bulunduğunu, full konteyner yüklemelerde boş konteynerın göndericinin deposuna gönderildiğini ve orada gönderici tarafından yüklenilir olduğunu, müvekkil şirketin konteyner muhteviyatını ve malların ne durumda olduğunu bilmesinin mümkün olmadığını, konişimentoya düşülen Said To Contain ibaresinin konteyner içindeki emtianın göndericinin beyanına istinaden alındığını, emtianın neden ıslandığıyla ilgili davacı tarafça hasarın kesin nedeninin belirtilmediğini, seyir esnasında hava durumu dahi araştırılmadığını, hasarın tahminlere göre sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu, dava dışı … Markarna firmasının kendi deposunda emtiaların zayi olduğunu düşündüklerini, ihracat vesilesiyle konteyner yüklemesi yaparak sigorta şirketinden para alabilmek üzere bu işi organize ettiğini düşündüklerini, arz ve izah olunan nedenlerle davanın reddine karar verilerek tüm yargılama giderleri ve vekalet ücretlerinin karşı tarafa tahmilini, ayrıca alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davanın, davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki hasar nedeni ile davacının sigortalısına ödediği hasar bedelinin TTK 1472 maddesi gereği davalıdan rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkin olduğu, uyuşmazlığın tarafların husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, sigorta sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, geçerli bir sözleşme uyarınca ödemenin yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın olup olmadığı, hasarın deniz taşıması sırasında meydana gelip gelmediği, hasardan davalının sorumlu olup olmadığı ve hasarın miktarının tespiti ile davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı, davalının Milletlerarası yetki itirazının kabul edilip edilmeyeceği noktasında toplandığı anlaşılmış, dosyada yer alan ekspertiz raporunda dava konusu emtianın teslim tarihi dikkate alınarak davanın TTK 1188. md gereğince 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı görülmekle davalı vekilinin hak düşürücü süreye ilişkin itirazının ve İstanbul Ticaret Odası kayıtlarına göre davalı şirketin Türk şirketi olduğu kendini Türk mahkemeleri önünde daha rahat ifade edebileceği dikkate alınarak MK 2.md gereğince Milletlerarası yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
… İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E.sayılı dosyası, dosyamız arasına alınmış, dosyanın incelenmesinde, İİK 67 maddesi gereği davanın 1 yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmış, taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası dosyaya sunulmuştur.
… Asliye Ticaret Mahkemesinden Alınan 2020/… Sayılı 10/12/2020 Tarihli Talimat Bilirkişi Raporunda; Dava dosyasına konu olan somut olayda ve dava dışı sigortalı … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin dava dosyasına 2017 yılına ait yevmiye, envanter ve kebir defterlerini ibraz ettiği, dava dışı şirketin dava dosyasına ibraz ettiği 2017 yılı yevmiye ve kebir defterlerini e-defter olarak, envanter defterini basılı defter olarak tuttuğu, e-defter olarak tuttuğu 2017 yılı yevmiye ve kebir defterlerinin açılış ve kapanış noter tasdikleri yerine geçecek olan e-defter beratlarını sistemden zamanında ve usulüne uygun olarak aldığı gibi basılı olarak tuttuğu 2017 yılı envanter defterinin açılış noter tasdikini de zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırdığı, dava dışı sigortalı … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin yurtdışında …/Gabon’da yerleşik alıcı şirket … şirketi ile 2017 yılı içerisinde yapmış olduğu ve kendi 2017 yılı yasal defterine intikal ettirdiği ticari münasebet kayıtlarına göre dava dışı sigortalı … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin yurtdışında …’da yerleşik alıcı şirket … şirketinden CİF teslim mal mukabili satış şekline göre sigortalı şirketin mal bedelini tahsil ettiği, herhangi bir alacağının kalmadığı kaydının olduğu, bunun yanında dava dışı sigortalı … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin davacı … şirketinden tahsil ettiği 1.784,46 USD (7.955,30 TL) tutarı … Nolu Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar hesabına kayıt ettiği beyan edilmiştir.
Dosyada mevcut ve davacı … tarafından düzenlenmiş olan … nolu Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Poliçesine göre davacının dava konusu yükü dava konusu deniz taşıması bakımından nakliye rizikolarına karşı sigorta himayesi altına aldığı ve sigortalı olarak dava dışı … Sanayi Tic. A.Ş.nin gösterildiği, dava dışı sigortalı şirkete 17.05.2018 tarihinde 1.784,46 USD ödeme yapıldığı tespit edilmiştir. Sigortacının sigortalının haklarına TTK 1472. Madde gereğince halef olabilmesi için geçerli bir sigorta sözleşmesi gereğince sigorta tazminatının ödenmiş olması, ayrıca zararın sigorta sözleşmesinde öngörülen rizikonun gerçekleşmesi sonucunda meydana gelmiş ve sigorta himayesi kapsamında bulunması ve rizikonun gerçekleşmesi sonucunda meydana gelen zararlar için sigortalının 3. Şahıslara karşı tazminat talep hakkına sahip olması gerekmektedir. Geçerli olmayan bir sigorta sözleşmesine dayanarak veya sigorta sözleşmesine göre sigorta himayesi kapsamında olmayan bir zarar için sigorta tazminatı ödendiği taktirde koşulları gerçekleşmediğinden davacı … açısından kanuni halefiyet gerçekleşmeyecektir.
Tüm dosya kapsamı itibariyle, davadışı sigortalı … Sanayi Tic. A.Ş. tarafından Gabon’da mukim … isimli firmaya 2700×4=10.800 kolide bulunan net 108.000,00 kg. paket spagetti makarna emtiasının toplam 51.840,00 EURO bedel ve mal mukabili ödeme şekli ile CİF Libreville teslim şartı satıldığı tespit edilmiştir. CİF (Cost, Insurance and Freight – mal bedeli, navlun ve sigorta) tipi satım şeklinde, satıcı belirlenen varma limanına malı gönderebilmek için gerekli navlunu ödemek ve nakliye sırasındaki rizikolara karşı sigorta himayesi temin etmekle yükümlüdür. CİF tipi satımda mallar gemiye yüklendiği andan itibaren hasar alıcıya geçeceğinden dolayısıyla satıcının malı teslim borcu bu anda ifa edilmiş olacağından taşıma sırasında meydana gelen hasardan satıcı hukuken etkilenmeyecek ve eğer satış bedelini tahsil etmişse, iade etmekle yükümlü olmayacak tahsil etmemişse, bu alacağını kaybetmeyecektir. Bununla birlikte Yargıtay bazı kararlarında, satıcının hukuki durumunda herhangi bir kötüleşme olmadığı hâlde, fiili duruma bakarak, satış bedeli henüz ödenmemiş ise satıcının da zarar görebileceğini kabul etmiştir. Ancak satıcının böyle bir durumda zarara uğramasının nedeni borçlu alıcının hasarı hukuka aykırı şekilde bahane ederek satıcının hukuken hak kazandığı alacağını ödemekten kaçınmış olmasıdır. Dolayısıyla böyle bir durumda satıcının zarara uğramasının nedeni taşıma sırasında meydana gelen hasar değildir. CİF tipi satım şekline göre dava konusu yükün mülkiyetinin ve yüke ilişkin yarar ve hasarın dava dışı alıcıya geçmiş olması nedeniyle dava dışı satıcının yük üzerinde sigortalanabilir menfaati olduğunun ispatlanması gerekmektedir. Bu kapsamda, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 10/12/2020 tarihli, 2020/… talimat sayılı bilirkişi raporunda dava dışı sigortalı … San.Tic.A.Ş’nin yurtdışında Gabon’da bulunan alıcı … şirketinden dava konusu mal bedelini tahsil ettiğinin tespit edildiği hususu dikkate alındığında dava dışı sigortalı şirketin zarar görmediği, bu nedenle dava dışı sigortalı satıcının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaatinin bulunmadığı, dolayısıyla davacının dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 uyarınca halef olduğundan söz edilemeyeceği kanaatiyle aktif husumet yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 173,07 TL den karar harcı olan 59,30 TL nin mahsubu ile fazla alınan 113,77 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 4.080 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı , kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olamk üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/01/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır