Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/223 E. 2021/248 K. 02.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2019/223 Esas
KARAR NO : 2021/248
DAVA : Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/05/2018
KARAR TARİHİ : 02/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin işleteni olduğu … IMO numaralı … isimli gemi için 25/04/2017 tarihinde İstanbul Yenikapı’da yakıt talebinde bulunduğunu, 26/04/2017 günü davalı şirkete ait Kaya … isimli yakıt barcı tarafından 25/04/2017 tarihli fatura karşılığında yakıt tedarik edildiğini, jurnal kayıtlarına göre davalı şirket tarafından tedarik edilen yakıtın 10/05/2017 tarihinde saat 07:15 ‘ten itibaren kullanılmaya başlandığını, geminin kalkışından sonra egzos değerlerinin ana makinaya ağır hasar verecek termal ısılara ulaştığını ve ısı artışının devam ettiğini, kalkıştan yaklaşık 18 saat sonra egzos değerlerinin ana makinaya çok ağır hasar verecek ısılara ulaştığını, bu nedenle geminin 11/05/2017 tarihinde … Limanı açıklarında demirlemek zorunda kaldığını, yapılan ek kontrollerde enjektör nozullarının yandığı ve kullanılamaz duruma geldiği, enjektörler çekildiğinde üç nolu kaverin ve ceketin yüksek ısıdan çatlamış olduğunun tespit edildiğini, geminin makinasının arızanın davalı şirketten tedarik edilen yakıttan kaynaklanmış olabileceğinden şüphe edildiğini, … şirketi tarafından 30/05/2017 tarihinde gemiden numuneler alınıp incelendiğinde analiz sonucuna göre gemiye tedarik edilen yakıtın akışkanlığının en fazla … olması gerekirken … olduğunun tespit edildiğini, yine … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/ … D İş sayılı dosyasında alınan raporda da hasarın yanlış ve uygun olmayan yakıt kullanımından kaynaklandığının belirtildiğini, davalı şirketin … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/… D İş sayılı dosyasında yaptırmış olduğu tespitte de yakıtın ayıplı olduğundan bahsedilerek arızanın bundan meydana geldiğinin belirtildiğini, bu şekilde davalı şirket tarafından müvekkilinin talep ettiğinden farklı nitelikte bir yakıt temin edilmesi sebebiyle müvekkilinin işlettiği geminin makinesinde maddi zarar meydana geldiğini, gemiye yeniden yakıt alma zaruretinin hasıl olduğunu, taşınan yükün teslim süresinde gecikme yaşandığını, bundan dolayı da müvekkilinin zarara uğradığını, ayrıca analiz raporları için, acentelik ve liman hizmetleri için, … Limanında kalındığı süre içerisinde yapılan zorunlu harcamalar ile arızanın tamiri ve yeniden yakıt alımı, arızanın giderilmesi için geçen sürede yaşanan iş kaybından dolayı müvekkilinin toplam 605.924,32 USD ve 49.569,54 TL zarara uğradığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 605.924,32 USD ve 49.569,54 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüd faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile davacı arasında herhangi bir satım akdi bulunmadığından müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca geminin donatanının … isimli şirket olması nedeniyle davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığını, davacı tarafça yakıtla ilgili süresi içerisinde ayıp ihbarının yapılmadığını, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, davacı tarafça ileri sürülen zarar kalemlerinin fahiş olup, zararın ispatlanması gerektiğini, geminin çok eski olması nedeniyle yakıttan bağımsız olarak gemi makinasında arıza meydana geldiğini, aynı barçtan aynı gün yakıt alan bir başka gemide herhangi bir arıza söz konusu olmadığını, ayrıca arızanın meydana geldiği tarihte gemide sadece müvekkilinden alınan yakıtın kullanılmadığını, bu nedenle müvekkiline sorumluluk yüklenemeyeceğini savunarak davanın husumet yokluğu ve esastan reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava; Davalıdan satın alınan gemi yakıtının ayıplı olduğundan bahisle bundan dolayı ortaya çıkan zararların tahsili istemine ilişkindir.
Dava konusu … isimli gemiyle ilgili olarak davacı ile gemi donatanı … arasında düzenlenmiş olan 17.03.2016 tarihli gemi yönetim sözleşmesinde davacının gemi işleteni olarak yer aldığı anlaşıldığından söz konusu gemiye yakıt tedarikinden kaynaklı işbu davada davacının aktif husumet ehliyetinin bulunduğu değerlendirilmiştir
Davalı vekili cevap dilekçelerinde, davacı ile müvekkili arasında herhangi bir alım satım ilişkisinin bulunmadığını ileri sürerek pasif husumet itirazında bulunmuş ise de davacı tarafından delil olarak sunulan 25.04.2017 tarihli … ( Yakıt Teslim Makbuzu) belgesinin davalı …Ş. tarafından düzenlendiği dolayısıyla … gemisine … A.Ş. Tarafından sağlanan yakıt tedarikinden dolayı taraflar arasında alım satım ilişkisinin bulunduğu anlaşıldığından, sözkonusu yakıt satışından kaynaklanan iş bu davada davalının pasif husumet ehliyetinin bulunduğu kabul edilmiştir.
Davacı tarafça … gemisine, geminin İstanbulda bulunduğu sırada davalı şirkete ait … isimli yakıt barcından sağlanan yakıtın kullanımından sonra gemide makine arızasının ortaya çıktığını, dolayısıyla yakıtın ayıplı olduğu iddia edildiğinden dava konusu uyuşmazlıkta öncelikle süresi içerisinde ayıp ihbarının yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir. Gemi yakıtının ayıplı olup olmadığı ancak kullanımından sonra ortaya çıkacak olduğundan gizli ayıba ilişkin hükümlerin uygulanması gerekmektedir. Nitekim somut uyuşmazlıkta da davalıdan satın alınan yakıtın kullanılmaya başlamasından sonra gemide arıza meydana geldiği, … limanına ulaşıldıktan sonra yapılan analiz sonucunda yakıtın kullanıma uygun olmadığının tespit edildiği ileri sürülmektedir. Dosya kapsamından geminin 11.05.2017 tarihinde … Limanı açıklarına vardığı ayıp ihbarınında 23.06.2017 tarihli ihtarname ile yapıldığı belirlidir. Bu durumda gizli ayıba ilişkin ihbar yükümlülüğü TBK’nın 323.maddesine göre süresinde yapılmamış olsada TBK’nın 225.maddesinde ” Ağır kusurlu olan satıcının, satılanda ki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kısmende olsa kurtulamayacağı, satıcılığı meslek edinmiş kişilerinde bilmesi gereken ayıplar bakımından aynı hükmün geçerli olduğu” hükmü düzenlenmiş olduğundan yakıt satışını meslek edinmiş olan davalı … Ofisinin ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını ileri sürerek sorumluluktan kurtulamayacağı, dolayısıyla satılan yakıtın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde bunun sonuçlarına katlanması gerektiği kabul edilmiştir.
Dava dosyasında … gemisinde ortaya çıkan arızanın davalıdan satın alınan yakıtın kullanımından kaynaklanıp kaynaklanmadığı buna göre yakıtın ayıplı olup olmadığı asıl uyuşmazlık konusunu oluşturmakta olup davacının talebi üzerine … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/ … değişik iş sayılı dosyasında Kimya Mühendisi Doktor … ve Makine Mühendisi … tarafından düzenlenmiş olan 30.06.2017 havale tarihli tespit raporunda; Davalı … Ofisinden satın alınan yakıtın 334,6 metrik tonunun geminin tamamen boş olan birinci yakıt tankına, geriye kalan 166,99 metrik tonununda daha önce içerisinde 168,21 MT yakıt bulunan ikinci tankına, 49,36 metrik tonununda içerisinde 67,17 MT yakıtın olduğu üç numaralı yakıt tankına depo edildiği, sözkonusu yakıtın teknik düzenlemede yer alan değerlere aykırı olduğu yakıttan alınan numunelerin analizleri sonucu tespit edilmiş olduğundan … gemisinin motor ve motor parçaları üzerinde oluşan hasarların yanlış ve uygun olmayan yakıt kullanımından kaynaklandığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Davalı … vekilinin talebi nedeniyle … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/… değişik iş sayılı dosyasında, …’ın düzenlediği 10.08.2017 tarihli raporda özet olarak; … gemisinin yapım yılının 1983 olması dikkate alındığında 34 yaşında olduğu, gemi sektöründe 25 yaş ve üstü gemilerin ekonomik ömürlerinin sona erdiğinden hurda vasfında kabul edilmesi gerektiği, ancak uygulamada kömür, çimento, hurda gibi ucuz yüklerin taşınmasında kullanıldığının tespit edildiği, geminin Yenikapıdan hareketinden yaklaşık 10 saat sonra arıza vermesine kadar harcanan yakıtın 10 ton civarında olduğu, buraya kadar geçen seyir süresi zarfında dinlenme ve servis tanklarında bulunan yaklaşık 7 tonluk eski yakıtla birlikte 1 numaralı tanktan alınan yakıtın kullanıldığı dolayısıyla ilk kaver arızasının eski yakıtla birlikte karışmış vaziyette olan yeni yakıtın kullanılmasından sonra ilk 10 saatte arıza meydana gelmediği, 1.tanktan alınan … vasfındaki yakıt ana makinede yanmaya başladıktan sonra … olduğu değerlendirilmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/… Değişik İş sayılı dosyasında, bilirkişi … tarafından düzenlenen 17.08.2017 tarihli bilirkişi raporunda da özet olarak; 34 yaşında olduğu anlaşılan geminin gemi evraklarının gemi personeli tarafından kendilerine iletilmesinden imtina edildiği, geminin Filipinlere yapacağı sözkonusu seferin son sefer olduğunun düşünüldüğü, yükünü boşalttıktan sonra hurdaya ayrılacağı kanaatinin oluştuğu, keşif sırasında makine dairesinde ana makinanın incelendiği, gemi başçarkçısı tarafından Yenikapıdan sefere çıkıldıktan sonra olumsuz yakıt iddiası ile 1 ve 3 numaralı kaverlerin arızalandığı ve değiştirildiğinin ifade edildiği, değiştirilen Kaverlerden 1 numaralı olanın kullanılmış çıkma, 3 numaralı olanında kullanılmamış olduğunun tespit edildiği, geminin makinası üzerinde yapılan inceleme sırasında çekilen fotoğraflara bakıldığında 4 ve 5 numaralı Kaverlerinde yakıt tedarikinden önce ve hiç kullanılmamış yenileriyle değiştirildiğinin anlaşılmakta olduğu, ağır yakıt yakan makinaların özelliklerinden ötürü HFO kullanmak üzere dizayn edildikleri, HFO nun yoğun olması ( Viskozite ) nedeniyle tüm yakıt tanklarının dip tarafları yakıtı ısıtacak şekilde düzenlenip ısıtıcı … lerle donatıldığı bunun anlamının yakıtın ısıtma kazanında ısıtılmış suyun bu … den dolaştırılması biçiminde kapalı devre sıcak su desteği ile akışkanlığının arttırılması olduğu, keşif sırasında ilgili yakıt tanklarındaki yakıtı ısıtacak sıcak su devresini destekleyecek kazanların gemi personeli tarafından reddedildiğinden çalıştırılamadığı, dolayısıyla kazanların yeterli düzeyde çalışıp çalışmadığının tespit edilemediği, ana makinaya ait 4 ve 5 numaralı Kaverlerin yakıt alımından önce yenileriyle değiştirilmesinin ana makine soğutma sisteminde kronik bir arıza olduğu kanaatini uyandırdığı, gemi baş çarkçısı … alınan bilgiler ve gemi makine Jurnali üzerinden yapılan incelemeler doğrultusunda Yenikapıdan … limanı açıklarına kadar 35 saatlik seyir sırasında 35 ton yakıt sarf edildiği, … başının ifadesinin ilk arızanın kalkıştan 10 saat sonra meydana geldiği şeklinde olduğu, buna göre ilk arızanın 10 tonluk bir yakıt tüketiminden sonra ortaya çıktığının tespit edildiği 10 tonluk yakıtın daha önceden geminin tanklarında bulunan yaklaşık 16 tonluk eski yakıttan kullanılmış olduğu dolayısıyla arıza ortaya çıkana kadar yeni tedarik edilen yakıttan kullanılmadığı, yeni tedarik edilen yakıtta Vizkozite sorunun olduğu yani yakıtın MAX 180 mm/ sec olan değerden daha yüksek olduğu ancak bunun denizcilik sektöründe sıkça rastlanılan bir durum olup çaresinin tanktaki mevcut ısıtma düzeneği ile sıcaklığın arttırılması şeklinde gerçekleştiği sonuç olarak iddia edilen arızanın 34 yaşındaki geminin ana makinasının eksikliğinden metal yorgunluğundan geminin muhtemelen hurdaya ayrılacağından dolayı bakımsız olmasından en önemlisi kazan sisteminin yetersizliği yüzünden yakıtın gerektiği şekilde ısıtılmamış olmasından kaynaklanmış olabileceği şeklinde tespitlerde bulunulmuştur.
Davacının talebi üzerine … firması tarafından düzenlenen 14.06.2017 tarihli ön inceleme raporunda da özet olarak, geminin dinlendirme ve servis tanklarındaki 17 MT yakıt miktarıda hesaba katıldığında 26.04.2017’de ki yakıt ikmalinden sonra gemide toplam 818 MT yakıt olduğunun tespit edildiği, yapılan teknik değerlendirmeler sonucunda tüm tanklarda bulunan yakıtın viskozitesinin limit değer olan 180 CST nin üstünde olduğu, bu nedenle gemiye verilen yakıtın … dışı olduğu bu durumun yakıt seperatörlerinin verimsiz çalışmasına ve özellikle yakıtın enjektörlerdeki atomizasyonun bozulmasına neden olabileceği gibi yakıtın silindirlerde iyi yanmamasına ve dolayısıyla art yanmalara neden olabileceği ayrıca aşırı termal yüklere sürtünme hasarlarına ve piston / segman hasarlarına yol açabileceği, ana makinede yapılan hasar tespitlerinde yanma mahallerinde görülen aşırı ısınma ve karbonlaşma belirtilerinin hasarların spec dışı yakıt nedeniyle oluşan yanma problemlerinden kaynaklanmış olabileceğini düşündürdüğü belirtilmiştir.
Mahkememiz tarafından görevlendirilen Gemi Makine İşletme Mühendisi … , Kimya Yüksek Mühendisi … ile Deniz Ticareti ve Sigortaları konusunda uzman Dr. … tarafından tanzim edilmiş olan 05.10.2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle, Analiz raporlarından ziyade geminin yakıt aldıktan sonra 9-10 saatlik seyir sonrası yeni yakıt kullanılmaya başlamasından sonra arızaların başlamış olmasının referans alınmasının gerektiği, gemiye yakıt alırken numune almada … 73/78 anex VI yakıt damlama usulü numune alma yöntemi/prosedürünün uygulanmasının gerektiği, yakıt almadan öncede yine … 73/78 anex VI prosedürleri ve dökümantasyonlarının esas alınmasının gerektiği, ikmal bitiminde ise yakıt alan gemiye, … numunesi olarak yakıt alan gemiye, … barcına 1’er numune ( mınumum) verilmesi gerektiği, yakıt ikmalinde yakıtın önce içinde ısıtma kangalları olan store dip yakıt tanklarına alınması gerektiği, transfer pompaları ile bu yakıtın settling tankına ( dinlendirme tankı) transfer edileceği, seperatörler ile içindeki ağır partiküllerden arındırılarak servis tankına verileceği buradan viskozimetre ve heater ( ısıtıcı) ile filtrelerden geçilerek ana makineye manuelinde belirtildiği gibi istenilen viskositeye ve sıcaklığa getirilerek ana makineye servis edileceği, seperatörlerin ana makinenin sarfiyatına göre kapasitelerinin seçildiği eğer kötü yakıt varsa seperatörünün ana makineye yakıt yetiştiremeyeceği zira aldığı yakıtı sludge ( çamur ) tarafına vereceği, dolayısıyla kusurlu yakıtın makineye girmesinin yanma mahalli portlar gömlekler, yakıt pompaları, pistonlar, turbin filtreler, seperatörler vb.de büyük hasarlara neden olacağı, turbinlerın, scavenç portlarının tıkanmasının makineye yeterli havanın girmesini engelleyeceği, makinenin hararet yapmasına, egzost sıcaklıklarının yükselmesine ve ısıl gerilmeler nedeni ile materyal hasarlarına neden olacağı, yüksek vizkozitedeki yakıtların, yakıtın fakir atomizasyonuna, kötü yanmaya enjektörlerin tıkanmasına, segmanlarda karbon birikmesine ve yağlama yağının bozulmasına sebep olduğu, pompalanma ve enjektörlerde püskürtme güçlülüğü yarattığı ve harcanan enerji miktarını arttırdığı, uzun süreli ısıtma işlemlerinin yakıtın katılaşmasına, tortu oluşumunun artmasına ve vizkozitesinin yükselmesine yol açtığından, vizkozite düşüşünün sıcaklık artışıyla değil, katkı maddelerinin dozlanmasıyla sağlanmasının daha uygun olduğu, … Üniversitesi … Laboratuvarı’nda ( … ) yapılan analizlerde çıkan değerlerin olması gereken değerlerin dışında olduğu, analiz raporları değerlendirildiğinde yakıtın vizkozitesinin 180 CST olması gerekirken 203.1 CST olarak tespit edildiği, bunun olması gerekenden daha yüksek olduğu, parlama noktasının da olması gerekenden fazla, 143 C olduğunun görüldüğü, analiz sonuçları değerlendirildiğinde; motorun ilk çalıştırılması sırasında motorun soğuk olması nedeniyle geç ateşleme olacağından motoru devreye almada problemlerin meydana geleceği, motor çalışmaya devam ettiği için yanmamış yakıt partikülleri, pompalarda silindirlerde, enjektörlerde birikeceği ve problemlere neden olacağı, yanmamış yakıt partiküllerinin , daha sonra yanarak yüksek ısı meydana getireceği ve bunun da makine elemanlarına zarar vereceği, yakıtın yüksek vizkoziteli olmasının, yakıt enjektmrlerinin tıkanmasına ve motorun performansının düşmesine neden olacağı, yakıtın tüm vizkozite değerlerinin, olması gereken max 180 mm2/sn seviyesinden yüksek olduğu, parlama noktasının normal değerden yüksek olduğunun belirlendiği, ilk arızanın geminin ilk hareketinden itibaren 10 saat sonra meydana geldiği, bu sürede harcanan 10 ton yakıtın dinlenme ve servis tanklarında bulunan 7 tonluk eski yakıtla birlikte NO: … tankından alınıp diğer tanklara aktarılan yeni yakıt ( … A.Ş.’den alınan ) olduğu, 7 tonluk eski ürün ile yeni ürün karışımının sorun yaratmadığı, NO : … anktan alınan … adı altındaki yeni yakıtın ana malkinede kullanılmaya başlamasından sonra arızanın meydana gelmesinin , … A.Ş’den alınan ürünün … olduğunu gösterdiği, gemiye alınan 550 MT yakıtın ayıplı olduğu, her ne kadar dosya kapsamında mevcut bilgi ve belgeler incelendiğinde satıma ilişkin yazılı bir sözleşme tespit edilemediyse de, taraflar arasında yazılı bir sözleşmenin bulunmamasının satım akdinin kurulmadığı anlamına gelmediği, davalının satış sözlemesinin kendisi değil de A/B Petrol ile akdedildiği iddiası karşısında dosyada buna ilişkin herhangi bir belgeye rastlanamadığı, alınan yakıta ilişkin davalı tarafça düzenlenen makbuzun davalıya yakıtı sattığına yönelik delil olarak kabulünün gerektiği, bu yazılı delil olduğu için davalının buna karşı sözleşmeye taraf olmadığı iddiasını yazılı delille ispatlanmasının gerektiği ancak dosya kapsamında böyle bir belgeye rastlanamadığı, dolayısıyla takdir sayın mahkemeye ait olmak üzere davalının satıcı olarak kabulünün gerektiği, taraflararasında bir satış sözleşmesi olmadığının kabul edilmesi ihtimalinde dahi dosyaya sunulmuş olan yakıt alım makbuzunun davalı tarafından kesilmiş olması dolayısıyla takdir sayın mahkemeye ait olmak üzere davacı tarafından haksız fiil yahut TBK 112 uyarınca uğranılan müspet zararın talep edilmesinin mümkün olduğu, davalı şirketin kendi genel satış koşulları uyarınca sorumlu olmadığı yahut yalnızca yakıtın fatura bedeli ile sınırlı sorumlu olduğunu savunduğu ancak olayda yakıttaki ayıpla ilgili olarak davalının ağır kusurunun söz konusu olduğu, davacının ayıp bildirimini ihtarname ile yaptığının kabul edilebileceği, ihtarnamenin olaydan 42 gün sonra gönderildiği, bu durumda takdir yine sayın mahkemede olmak üzere ayıp bildiriminin TBK m.223/2’de arandığı şekilde hemen yapılmadığı, dolayısıyla ilgili fıkra uyarınca davacının satın aldığı yakıtı ayıbı ile kabul etmiş sayılacağı, ancak TBK m.225’in ayıba ilişkin ihbar külfetinin zamanında yerine getirilmemesinin istisnası olduğu, TBK m. 225/1’de satıcının ağır kusurunun düzenlendiği, sayın mahkemece davalının ağır kusurlu olarak kabul edilmesi halinde ilgili fıkra uyarınca yakıttaki ayıbın kendisine süresinde bildirilmemiş olduğunu ileri sürerek sorumluluktan kurtulamayacağı, heyetçe yakıtın ayıplı olduğu ve gemide arızalara yol açtığı kanatine ulaşılmasının sonucu olarak takdir sayın mahkemeye ait olmak üzere davanın talep ettiği tazminat kalemlerinin ( laboratuvar ve analiz hizmetleri, acentelik hizmeti, tatlı su, geminin tamiri, yedek parça ve bunların ulaştırılması, yeniden alınan yakıt , günlük kazanç kaybı ) fatura ile ispatlanabildiği ölçüde davalıdan tahsilinin mümkün olduğu, bununla birlikte gelir kaybının hesabında, gemi çalışıyor olsa yapılması gerekecek masraf ve giderlerinin düşülmesi gerektiği, aksinin sebepsiz zenginleşme teşkil edeceği yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Davalı vekilinin rapora karşı ileri sürdüğü itirazlar ile sunduğu belgeler incelenmek suretiyle itirazlarının değerlendirildiği 12.04.2021 tarihli ek raporda ise, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/… Değişik İş sayılı dosyasında düzenlenen 17.08.2017 tarihli rapor ile davacı tarafından … ‘ya yaptırılan 14.06.2017 tarihli ön inceleme raporunda geminin settlink ve servis tanklarında toplam 16 ton eski yakıt bulunduğu yönünde yapılan ve kök rapor hazırlanırken gözden kaçan tespitler üzerine yeniden değerlendirme ihtiyacının ortaya çıktığı bu kapsamda yapılan değerlendirme sonucunda ayıplı olduğu iddia edilen yakıttan hangi şartlarda ve ne şekilde numune alındığı ve bu yakıtın makinede uygun şartlarda kullanılıp kullanılmadığının tam bir açıklıkla bilinmediği, bilirkişi … ın gemi baş çarkçısı … aldığı bilgiler ve gemi makine jurnali üzerinde yaptığı incelemeler doğrultusunda Yenikapıdan … limanı açıklarına kadar yapılan 35 saatlik seyir sırasında yaklaşık 35 ton yakıt sarf edildiği bu yakıtın 16 tonunun settlink ve servis tanklarından alındığı, geriye kalan 19 tonluk kısmın ise içinde önceden hiç yakıt bulunmayan bir numaralı tanktan alındığının anlaşıldığı öte yandan … raporunda da geminin settlink ve servis tanklarında toplam 16 ton eski yakıt bulunduğu hususunun teyit edildiğini baş çarkçının diğer tespit bilirkişilerine verdiği ifadesinde ilk arızanın seyre çıktıktan 10 saat sonra ortaya çıktığı ve o süre zarfında yaklaşık 10 ton yakıt sarf edildiği yöndeki beyanı göz önüne alındığından geminin servis ve settlink tanklarında daha önceden bulunan 16 tonluk eski yakıtın 10 tonluk kısmının kullanılmış olduğu dolayısıyla yeni tedarik edilen yakıtın ise ilk 10 saatlik seyir süresinde kullanılmadığının ortaya çıktığı anlaşıldığından, dava konusu edilen hasarların henüz yeni satın alınmış olan yakıt makinede kullanılmadan önce gemide mevcut eski yakıtın kullanıldığı sırada ortaya çıktığı, İstanbul’dan kalkıştan 10 saat sonra makinesinde arıza başlayan geminin servis ve settlink tanklarında kullanıma hazır olan bir yakıt dışında yakıt kullanımının söz konusu olmadığı kök raporda ilk arızanın meydana geldiği anda kullanılan yakıtın geminin bir önceki yakıt tedarikinden kalan ve servis ve settlink tanklarında bulunan 16 ton yakıt olduğunun kök raporda gözden kaçırıldığı, bu tespitin dışında yakıtın Viskozitesini düşürmek için gemilerin makine dairelerinde ısıtma sistemlerinin bulunduğu, Vizkozi metresi düzgün çalışan bir gemide yakıtın makineye sevki öncesinde, makine üreticisinin manuelinde belirttiği değerlere getirilmesinin sorumsuz bir şekilde yapılabildiği, …gemisinin bahsedilen yakıt ısıtma sistemlerinin performansına dair bilginin dosyada mevcut olmadığı keşfen inceleme yapan bilirkişilerin raporlarında da bu yönde bir tespitin bulunmadığı 17.08.2017 tarihli raporu düzenleyen bilirkişi … tarafından yapılan keşif sırasında ilgili yakıt tanklarındaki yakıtı ısıtacak sıcak su devresini destekleyecek kazaların gemi personelinin reddetmesi nedeniyle çalıştırılamadığı dolasıyla da kazanların yeterli düzeyde çalışıp çalışmadığının tespit edilemediğinin belirtildiği dosyaya davacı tarafından sunulan … raporunda 21.03.2017 tarihinde … petrol adlı satıcıdan … yakıt temin edildiğinin yazılı olduğu davalı tarafın 2.cevap dilekçesi ekinde sunulan 2 adet belgeden birinin 21.03.2017 tarihli ve dava dışı … petrol tarafından tedarik edilen yakıtın test sonucu değerininde davaya konu yakıtın test sonucu olduğunun görüldüğü her iki rapor incelendiğinde her iki yakıtında viskozite değerlerinin hemen hemen aynı olduğunun görüldüğü bu durumda aynı CST değerine sahip olan ve … petrolden alınan yakıtı yakabilen … gemisinin yine aynı CST değerine sahip olan petrol ofisinden tedarik edilen yakıtıda yakabileceğinin beklendiği bu durumda 21.03.2017 tarihinde temin edilen önceki yakıtın gerekli ısıtılmasını sağlanarak uygun viskoziteye getirilip makineye sevk edildiği kanaatini, bu yakıtın makinede herhangi bir hasara yol açmamış olması nedeniyle hasıl olduğu davalı tarafın bir başka itirazının ise aynı yakıt barcından aynı gün aynı yakıtı almış olan BAKU isimli başka bir gemide herhangi bir makine arızasının meydana gelmediği yönünde olduğu bu beyanın aksine ortaya koyacak farklı bir bilginin dosyada yer almadığı, dava konusu olayda öne çıkan iki önemli hususun davalıdan temin edilen yakıttan numune alınması işlemi sırasında numune alma standartlarına ve şartlarına uyulup uyulmadığı ile yakıtın makinede uygun şartlarda kullanılıp kullanılmadığı olduğu, bu iki husus konusunda dosyadan yeterli bilginin bulunmadığı, numunenin yakıt barcının tankından veya pompa çıkışında veya gemi tanklarından alınmış olmasının analiz sonuçlarının değiştirdiği hatta yakıt barcının taşıdığı bir önceki yükün yani yakıtın ne olduğunun dahi analiz sonuçlarını değiştirebildiği nitekim dosyaya sunulan analiz raporlarında ölçülen viskozite değerleri arasında farklılık bulunduğunun görüldüğü, dava konusu yakıtın gerçek viskozite değerinin ne olduğununda tam olarak belli olmadığı, bunun yanı sıra yakıtın gemi ana makinasında hangi şartlarda kullanıldığınında dosyadan anlaşılamadığı tespit raporlarında bu yönde yeterli araştırmanın yapılmadığının anlaşıldığı davacının tazminat talebine konu harcamalarının toplam tutarının 49.568,54 TL ve 144.799,32 USD olduğu, mahkemece davacının gemisinde ortaya çıkan makine arızasının sebebinin yanlış ve uygun olmayan yakıt kullanımı olduğu kanaatine varılması halinde davacının uğradığı zararların toplamının 49.568,54 TL ve 144.799,32 USD olması gerektiği hususlarında tespit ve değerlendirilmelerde bulunulmuştur.
Dava dosyasında davacı vekili tarafından, davalıdan satın alınan yakıtın kullanımından sonra gemide arıza meydana geldiği sözkonusu yakıttan alınan numunelerin analizi sonucunda viskozite değerinin normal seviyeden yüksek çıktığı ileri sürüldüğünden, uyuşmazlığın çözümü açısından öncelikle gemide arıza meydana gelmeden önce davalıdan satın alınan yakıtın kullanılıp kullanılmadığının tespit edilmesi gerekmektedir. … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/ … D.İş dosyasında alınan rapor ile aynı mahkemenin 2017/… D.İş.sayılı dosyasında bilirkişi … ın düzenlediği tespit raporunda, geminin hareketinden itibaren yaklaşık 10 saat sonra ilk arızanın ortaya çıktığı, bu zamana kadar gemide bulunan 7 tonluk eski yakıt ile eski yakıt ile karışmış halde bulunan yeni yakıt yani davalıdan satın alınan yakıtın sarfedildiği, dolayısıyla arızanın davalıdan tedarik edilen yakıt ana makinada kullanılmaya başladıktan sonra meydana geldiği belirtilirken, 2017/… D.İş dosyasında …’ın düzenlediği rapor ile mahkememiz tarafından alınan 05.04.2021 tarihli ek raporda ise gemi jurnal kayıtları ve çarkçıbaşından alınan bilgilere göre Yenikapıdan … Limanına kadar olan 35 saatlik yolculukta yaklaşık 35 ton yakıt sarfiyatı olduğu, bunun 16 tonunun gemide bulunan eski yakıttan geri kalan 19 tonluk kısmın ise 1 nolu tanktan yani davalıdan satın alınan yakıttan kullanıldığı değerlendirilmiştir. … raporunun 2.8 mad. de ise davalıdan yakıt alımının yapıldığı 26.04 2017 tarihinde geminin tanklarında önceden 17 MT yakıt bulunduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla … gemisine davalıdan yakıt alımı yapılmadan önce gemide bulunan yakıt miktarı konusunda bilirkişi raporlarında ortak bir sonuca varılamamış olup … sirketinin düzenlediği survey raporunda da, davacı vekilinin iddiasının aksine önceki yakıt miktarı 17 MT olarak tespit edilmiştir. Bu durumda dosya kapsamına göre, … gemisine davalı … ofisinden yakıt alındığı tarihte gemide bulunan yakıt miktarı kesin olarak tespit edilemediğinden, makina arızası ortaya çıkmadan önce davalıdan satın alınan yakıtın gemide kullanılıp kullanılmadığı ile buna bağlı olarakda sözkonusu arızanın davalıdan alınan yakıtın kullanılmasından sonra meydana gelip gelmediğini tespit etmek mümkün olmamıştır.
Öte yandan davacının ayıp iddiasını dayanağı olan …’ın hazırladığı analiz raporunda, gemide kullanılacak yakıtın akışkanlık/viskozite oranının en fazla 280MM2/S olması gerekirken incelenen numunelerde bu oranın 203MM2/S olarak tepit edildiği belirtilmiş olup … SA survey raporunda … gemisine 21.03.2017 tarihinde … den 375 mt … yakıt temin edildiği kaydı yer almaktadır. Davalı vekili tarafından 2. Cevap dilekcesi ekinde sunulan 2 adet belgeden 1.sinin 21.03.2017 tarihinde … tarafından tedarik edilen yakıtın test sonucuna, 2.sinin ise dava konusu yakıtın test sonucuna ilişkin olduğu, sözkonusu test raporlarındaki viskozite değerlerinin ise 202.0 CST ve 203.1 CST olduğu görülmektedir. Dolayısıyla davalıdan satın alınan yakıt ile hemen hemen aynı CST değerine sahip olan … den alınan yakıt …gemisinde kullanıldığına göre davalıdan alınan yakıtın viskozite değerinin yüksek olduğunun ileri sürülemeyeceği değerlendirilmiştir.
05.04.2021 tarihli ek raporda teknik bilirkişilerce; gemilerin makine dairelerinde ısıtma sistemlerinin bulunduğu, yakıtın setting tankına transferinden sonra seperatörleri ile yakıt içindeki partiküller arındırılarak servis tankına sevk edildiği, buradan viskozimetre ve heuter ile filtrelerden geçirildiği, makinenin el kitabında belirtilen viskozite ve sıcaklığa getirilerek ana makinaya sevk edildiği, dolayısıyla viskozimetresi düzgün çalışan bir gemide yakıtın makineye sevki öncesinde makine üreticisinin manuelinde belirttiği değerlere getirilesinin sorunsuz bir şekilde yapılabildiği, uygulamada da yakıtın yakıt servis tankına ulaşmadan önce seperatörlerin yakıtı settling tankından alarak yaklaşık 90-95 derecede sepere ettiği , seperetörlerin yakıt içerisindeki su ve tortularını arındırdığı belirtilmiş olup … gemisinin yakıt ısıtma sistemlerinin performansına ait bilgi dosyaya sunulamadığı gibi tespit raporlarında da bu yönde herhangi bir bulguya yer verilmemiştir. … Asliye Hukuk Mah. 2017/… D.iş dosyasına sunulan bilirkişi …’ ın raporunda da, keşif sırasında yakıt tanklarındaki yakıtı ısıtacak sıcak su devresini destekleyecek kazanların gemi personeli tarafından kabul edilmediği için çalıştırılamadığı dolayısıyla kazanların bu konuduki fonksiyonunu yerine getirip getiremediğinin tespit edilemediği belirtilmiş olduğundan sonuç itibariyle dava dosyasında, geminin tanklarında bulunan yakıtı kullanıma uygun viskozite ve sıcaklığa getirecek viskozimetre sisteminin çalışır vaziyette olduğunun davacı tarafça ispatlanamadığı tespit edilmiştir.
Öte yandan yapılacak analiz için yakıttan numune alınması işlemi sırasında numune alma standartlarına uyulup uyulmadığı da tespit edilememiştir. Numunenin nereden ve nasıl alındığı ile nerede muhafaza edildiği hususları analiz sonuçlarını değiştirebildiğinden aynı yakıt için düzenlenen analiz raporlarında viskozite değerleri arasında farklılık bulunduğuda gözönüne alındığında bu konuda delil olarak sunulan raporlar ile ayıp iddiasıyla ilgili kesin bir sonuca varılamayacağı değerlendirilmiştir.
Bütün bu değerlendirmelerin haricinde davalı tarafça aynı yakıt barcından aynı gün aynı yakıtı alan … isimli başka bir gemide herhangi bir makine sorununun ortaya çıkmadığı belirtilmiş olması ile dava konusu geminin olay tarihinde 34 yaşında olmasından dolayı hurdaya ayrılacak gemi vasfında olması, gemi makinesinin 1 ve 3 nolu kaverlerinde meydana gelen ( dava konusu) arızadan önce 4 ve 5 nolu kaverlerinde bilinmeyen nedenle değiştirilmiş olması olguları birlikte değerlendirildiğinde, … gemisinde ortaya çıkan arızanın davalıdan satın alınan yakıttan kaynaklandığının dosya kapsamına göre ispatlanamadığı değerlendirildiğinden, bu kanaat ışığında davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 59,30 TL karar harcının 44.355,37 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 44.296,07 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 139.529,96 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 46,00 TL posta gideri ile 12.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 12.046,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/06/2021

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır