Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/222 E. 2020/386 K. 28.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2019/222
KARAR NO : 2020/386
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/07/2019
KARAR TARİHİ : 28/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının sigortalısı dava dışı “… San. ve Tic. A.Ş.’nin Türkmenistan, Aşkabat’da yerleşik Turkmengas’a ait bir projede kullanılmak üzere Japonya … Ltd. firmasından makine ve ekipmanlar satın aldığını ve davalı ile emtiaların taşınması için anlaşıldığını, satın alınan yoğuşturucu pompası ve ekipmanlarının 14.03.2017 tarihinde gemiye yüklendiği ve Kobe / Japonya – Jebel Ali / Dubai – Bandar Abbas / İran – Akhal Velayat / Türkmenistan yolunda gemi ve kamyon ile taşınarak 22.05.2017 tarihinde Türkmenistan’da depoya teslim edildiğini, yoğuşturucu pompası ve ekipmanlarının 2 adet ahşap kutuya istiflenerek konteyner içine üst üste konulduğunu, konteynerin yan ve ön kısımlarındaki boşlukların ahşap takoz ve kalaslarla desteklendiğini, konteynerin Dubai gümrüğünden mühürlü olarak alındığı ve depoya kadar mühürlü geldiğini, eksper raporunda konteynerin limanda gemiye veya kanyona yüklenirken elleçlemenin uygun yapılmaması; gemi veya kamyon ile taşınırken gerekli özenin gösterilmemesi nedeniyle hasar gördüğü yönünde kanaat belirtildiğini, davalı taşıyanın hasardan sorumlu olduğunu, taşınan emtianın brüt 97.580 kg, net 78.816 kg olduğunu, eksper incelemesi ile toplam hasarın 38.012,20 USD olduğunun tespit edildiğini ve davacı …’nın %25 sigorta oranına denk 9.503,05 USD’nin 23.11.2017 tarihinde sigortalıya ödendiğini, 07.05.2019 tarihinde arabuluculuk başvurusu yapıldığı ancak 14.06.2019 tarihinde uyuşmazlık tutanağı düzenlendiğini, ödenen hasar tutarının tahsili için davalı aleyhine başlatılan icra takibinin haksız itirazı ile durdurulduğu” iddia edilerek;”… İcra Müdürlüğü’nün 2018/… sayılı dosyası ile 9.503,05 USD karşılığı 47.784,35 TL hasar tutarı ile ödenme tarihi 23.11.2017 itibarıyla 2.257,29 TL işlenmiş avans faizinin toplamı 46.041,64 TL’nin tahsili için 05.01.2018 tarihinde başlatılan icra takibine itirazın iptali ve %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu taşımanın multimodal taşıma olduğunu; uluslararası … kurallarına göre hak düşürücü sürenin 9 ay olduğunu; emtianın varış tarihinin 25.05.2017 ve icra takip tarihinin 05.06.2018 olduğu dikkate alındığında 9 aylık hak düşürücü sürenin dolmasından sonra başvuru yapıldığının anlaşıldığını; taşıyıcıya süresinde bildirim yapılmadığını, taşıyıcının kusurlu olduğu yönünde belge olmadığını, sınırlı sorumluluk hükümlerinin dikkate alınması gerektiğini; ekspertiz raporunun kabul edilmediğini, temerrüde düşürülmedikleri savunmasında bulunularak “davanın reddine karar verilmesi” talep edilmiştir.
Davanın, davacı … şirketine nakliyat abonman sigorta poliçesi tahtında düzenlenmiş nakliyat emtea sigorta poliçesi ile sigortalı taşımasında yükte meydana gelen hasar nedeniyle davacının sigortalısına ödediği tazminatın zarar sorumlusundan TTK nun 1472.maddesi gereğince rücuen tahsili istemine ilişkin olduğu, uyuşmazlığın ise hasarın taşımanın hangi kesitinde neden ve nasıl meydana geldiği, süresinde hasar ihbarının yapılıp yapılmadığı, hasarın meydana gelmesinde davalının kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, istenebilecek gerçek hasar miktarı ve davanın hak düşürücü süre içerisnde açılıp açılmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2018/…. Sayılı dosyasının UYAP kayıtları dosyamız arasına alınmış, dosyanın incelenmesinde davalı borçlu aleyhine 05/06/2018 tarihinde icra takibine başlandığı, ödeme emrinin davalı borçluya 11/06/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlu tarafından 11/06/2018 tarihinde itiraz dilekçesi sunulduğu, itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğine ilişkin dosyada evrak bulunmadığından davanın İİK 67 maddesi gereği 19/07/2019 tarihinde yasal süresi içinde açıldığı görülmüştür.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası, navlun faturası dosyaya sunulmuştur.
26/11/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalının dava konusu taşıma bakımından taşıyıcı sıfatını ve bu sıfatla pasif husumet ehliyetini haiz olduğunu, dava dışı sigortalı …’ın dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaati bulunduğunu, davacının, dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 uvannca halef olduğunu; dolayısıyla aktif husumet ehliyetinin bulunduğunu, dava konusu olayda usulüne uygun bir zarar bildiriminde bulunulmadığını, zararın taşımanın hangi aşamasında gerçekleştiğinin dosya içeriğindeki belge ve bilgiler çerçevesinde belirlenmesinin mümkün olmadığını; kurulumuzda bulunan uzman bilirkişilerin teknik incelemeleri neticesinde, “zararın ambalajlamanın ve konteyner içine istiflemenin hatalı olmasından kaynaklandığı” sonucuna vardıklarını; bu çerçevede davalı taşıyıcının ambalajlamanın ve konteyner içine istifin hatalı olması nedeniyle meydana gelen zarardan sorumlu tutulamayacağını, Mahkeme’nin davalının meydana gelen zarardan sorumlu olduğu kanaatine ulaşması hâlinde, zararın miktarının hesaplanmasının gerekeceğini; dava konusu yoğuşturucu pompası ve ekipmanlarında meydana gelen hasar tutarının (34.102,00 USD) davacı …Ş.’nin %25 hissesine düşen ve davalıdan talep edilebilecek kısmının 8.525,50 USD olduğu; hasar gören parçaların brüt ağırlığı dosya içeriğinden tespit edilemediğinden, tazminatın üst sınırının hesaplanamadığını, hak düşürücü süreye ilişkin gerek TTK m. 1188 gerekse CMR m. 32 hükümleri emredici nitelik taşıdığından 9 aylık hak düşümü süresi öngören bir kuralın uygulanmasının mümkün olmadığını; dava konusu olayda TTK m. 1188’deki bir yıllık süre dolduktan sonra yargı yoluna başvurulduğunu beyan etmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı itibariyle, davalı tarafından dava dışı sigortalı … adına düzenlenmiş olan 31/05/2017 tarih ve … numaralı taşıma ücreti faturasında teslim alma yerinin “Kobe, Japonya”; yükleme limanının “Kobe, Japonya”; boşaltma limanının “… İran”; teslim etme yerinin “… , Türkmenistan” olarak gösterildiği, davalı tarafından davaya konu taşımanın iki ayrı taşıma aracı ile yapılmış multimodal bir taşıma olduğunun beyan edildiği, dava konusu taşıma işini üstlenmediği, taşıyıcı sıfatını haiz olmadığı savunmasında bulunmadığı dikkate alındığında, hem deniz hem de karayolu ile taşımayı kapsayan dava konusu taşımada davalının taşıyıcı sıfatına haiz olduğu dolayısıyla pasif husumet ehliyetinin bulunduğu, dosya kapsamı itibariyle, dava dışı sigortalı … şirketinin dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaati bulunduğu ve davacının, sigorta himayesi kapsamındaki rizikonun gerçekleşmesi sonucunda, geçerli bir sigorta sözleşmesine dayanarak ödemesi gereken sigorta tazminatını 23/11/2017 tarihinde ödediği, dolayısıyla dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 uyarınca halef olduğu görülmekle, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Davalı tarafından FIATA kurallarına göre hak düşürücü sürenin 9 ay olduğu ve icra takip tarihi itibariyle hak düşürücü sürenin dolduğu gerekçesi ile hak düşürücü süre itirazında bulunulmuş ise de, Taşıma İşleri Komisyonculuğu Hizmetleri için FIATA Örnek Kurallarının Uluslararası Taşıma İşleri Komisyoncuları Birliği tarafından hazırlanan ve Kurallar’ın 1.1. maddesi uyarınca ancak taraflarca sözleşme içeriğine dahil edilmesi halinde uygulanabilen kurallardan olması ve Kurallar’ın 20. Maddesinde yer alan, Kuralların ancak uluslararası antlaşmaların ya da ulusal hukukun emredici hükümlerine aykırı olmadığı takdirde ve ölçüde uygulanacağı hükmü nedeniyle, hak düşürücü süreye ilişkin gerek TTK m. 1188 gerekse CMR m. 32 hükümleri emredici nitelik taşıdığından, dava konusu taşıma nedeniyle FIATA kurallarına göre 9 aylık hak düşürücü süreyi öngören kuralın uygulanmasının mümkün olmadığı kanaatine varılmıştır.
Davacı tarafından CMR 29. md. ve 32/1 fıkra 2. cümlesine göre, hak düşürücü sürenin 3 yıl olarak uygulanması gerektiği iddia edilmiş ise de, taşıyanın bilerek kötü harekette bulunduğuna ilişkin dosya kapsamına delil sunulmadığı görülmekle davacının hak düşürücü sürenin 3 yıl olarak uygulanmasına ilişkin beyanına itibar edilmemiştir.
TTK nun 1188. Maddesinde “eşyanın zıyaı veya hasarı ile geç tesliminden dolayı taşıyana karşı her türlü tazminat istem hakkı bir yıl içinde yargı yoluna başvurulmadığı takdirde düşer ve bu süre eşyayı veya bir kısmını teslim ettiği veya eşya hiç teslim edilmemişse, onun teslim edilmesinin gerektiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Zıyaı ve hasarından ileri gelen zararın tazmini için taşıyana talep ve dava hakkına ilişkin bu süre niteliği itibariyle hak düşürücü süredir. ” hükmünün yer aldığı, taşıma konusu emtianın dosyada mevcut ekspertiz raporuna göre, nihai depoya varış tarihinin 22/05/2017 olarak gösterildiği, icra takibine ise 05/06/2018 tarihinde başlandığı anlaşılmakla davacının davasının hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın hak düşürücü süre nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 556,06.TL den karar harcı olan 54,40TL nin mahsubu ile fazla alınan 501,66TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davalı vekili için takdir edilen 4.080,00TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır