Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2019/216 Esas
KARAR NO : 2021/273
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/05/2017
KARAR TARİHİ : 15/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dava Dilekçesinde Özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında süre gelen ticari ilişki neticesinde müvekkil cari hesap ve faturalardan kaynaklı olarak davalıdan alacaklı olduğunu, bu nazarla borçlunun alacağını ödemekten kaçınması neticesinde …. İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, icra takibine haksız itirazda bulunulduğunu, bu nedenle davanın kabulü ile borçlunun haksız itirazının iptaline, takibin …. İcra Dairesi’nin … esas sayılı dosyası üzerinden devamına, takibin devamına haksız itiraz eden borçlu şirket aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle; davacının talebinin usul, yasa ve hakkaniyete aykırı olduğunu, davacı taraf ile müvekkil şirket arasında malın taşınması işlemine ilişkin ticari ilişki bulunduğunu, davacı firmanın kestiği Demuraj faturasına dayanılarak icra takibi yolu ile talep edilen alacağa itiraz edildiğini, davalının davacıya bir borcu bulunmadığını, davanın esastan reddi gerektiğini, davacının iddia ettiği alacağın yargılamayı gerektiren türden bir alacak olması nedeniyle icra inkar tazminatı talebinin de reddi gerektiğini, bu nedenlerle haksız ve dayanaktan yoksun davanın reddini, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizde açılan işbu davanın, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 06/12/2017 tarih,2017/… esas ve 2017/… sayılı görevsizlik kararı ile geldiği anlaşılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki deniz ticaret ilişkisinden kaynaklanan demuraj alacağının tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup, uyuşmazlığın, davanın zamanaşımı süresi içerisinde açılıp açılmadığı, dava konusu demuraj alacağının tahsili için gerekli şartların oluşup oluşmadığı, davalının demuraj bedelinden sorumluluğu bulunup bulunmadığı ve buna göre varsa davacı alacak miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; Alacaklı … A.Ş. tarafından borçlu … San. Ve Tic. A.Ş. aleyhine 31/12/2012 tarihinde toplam 1.460,00.USD (2.619,54.TL)’nin tahsili için ilamsız icra takibi yapılmış olduğu, borçluya ödeme emrinin 04/01/2013 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu vekilinin 09/01/2013 tarihli itirazı ile takibin durduğu, ancak borca itiraz dilekçesinin davacı alacaklıya tebliğe ilişkin tebliğ belgeleri görülemediğinden İİK 67 maddesi uyarınca iş bu davanın 04/05/2017 tarihinde yasal süresi içerisinde açıldığı açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler … ve … tarafından tanzim edilen 22/06/2020 tarihli raporda, İncelenen davacı şirkete ait 2011 yılı Ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yıl sonunda yaptırılması gereken kapanış tasdiklerinin yasal süresinde TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olduğu ve davacı şirketin 2011 yılı ticari defterlerini TTK. hükümlerine göre usulüne uygun tutmasından dolayı davacı şirketin 2011 yılı ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, İncelenen davalı şirkete ait 2012 yılı Ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yıl sonunda yaptırılması gereken kapanış tasdiklerinin yasal süresinde TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olduğu ve davalı şirketin 2012 yılı ticari defterlerini TTK. hükümlerine göre usulüne uygun tutmasından dolayı davalı şirketin 2012 yılı ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, (Davalı şirket icra takibine konu olan faturanın taraflarına tebliğ edilmediğini ve ticari defterlerde kaydının bulunmadığına dair beyan verdiğinden davalı şirketin 2011 yılı ticari defterleri incelenmemiştir.) İhbar olunan … A.Ş. vekili Av. …, Şirketlere ait ticari defterlerinin saklama süresinin 10 yıl olmasından dolayı ticari defterleri ibraz etmeyeceklerini ancak ilgili yıldaki davacı şirket ile müvekkili arasındaki cari hesap ektresini ve faturayı ibraz edeceklerini beyan ederek, ihbar olunan şirket ile davacı şirket arasındaki cari hesap ektresini ve dava konusu olan demuraj bedeli ile ilgili olarak fatura suretinin ibraz edildiği, Davacı şirketin düzenlediği demuraj faturasından kaynaklı olarak iera takip tarihi olan 02.01.2013 tarihi itibariyle davalı … San. ve Tic. Ltd. Ş t i.’den 1.460,00 USD bakiye alacağının bulunduğu, Davacı şirketin, icra ve dava konusu olan fatura içeriği ile ilgili olarak ihbar olunan şirket tarafından kendisine düzenlenen faturayı ticari kayıt altma aldığı ve İşbu 2.460,00 USD bedellindeki demuraj faturasının da birebir davalı şirkete yansıttığı, Davalı şirketin icra takibine konu olan faturanın taraflarına tebliğ edilmediğini beyan ederek işbu faturayı ticari defterlerde kayıt altına almadığı, Ancak davalı şirketin demuraj işlemi ile igili olarak … Bankası A.Ş. aracılığıyla 06.03.2012 tarihinde davacı yana 1.000,00 USD havale gönderdiği, Davacı …Ş.’nin icra takibi öncesinde faiz talebinde bulunmadığı, Tarafların icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin Sayın Mahkemenizin takdirinde olduğu, Dosyaya varış ihbarının sunulmamış olması nedeniyle, yazışmalardaki 24.05.2011 tarihinin varış tarihi olarak bildirildiğinin kabulü ile, dosyaya davalı tarafından sunulan 30.05.2017 tarihli demuraj tarifesi üzerinden yapılan hesapla, davacının davalıdan 1.690,00 Usd demuraj alacağı bulunduğu, ödenen 1.000,00 Usd bedelin bu bedelden mahsup edilmesiyle davacının 690,00 Usd demuraj alacağı bulunduğu, Dava konusu demuraj m 2011 yılında oluştuğu, demuraj hesabının dosyaya sunulan 30.05.2017 tarihli tarife üzerinden yapılabildiği, tarifenin 2011 yılında farklı olabileceği, davacı ve/veya ihbar edilen tarafından dosyaya varış ihbarının ve demuraj tarifesinin sunulması durumunda ayrıca değerlendirme yapılabileceğine ilişkin görüş ve tespitlerini bildirmişlerdir.
Tarafların beyan ve itirazları üzerine dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 24/12/2020 tarihli ek raporda; kök rapordaki görüş ve tespitlerini yinelemişlerdir.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini miııimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Dosya kapsamından … numaralı konşimento kayıtları ile dosyaya sunulan mail yazışmaları incelendiğinde, davacının akdi taşıyan, … numaralı konşimentoyu düzenleyen ihbar edilen …’ un fiili taşıyan, davalı firmanın ise taşıtan olduğu anlaşılmaktadır.
Fiili taşıyan olan ve davanın ihbar edildiği … tarafından davacı firmaya … numaralı ve 30/06/2011 tarihli fatura ile dava konusu … numaralı 40 feet standart konteyner için 51 günlük 2.460,00 Usd tutarında demuraj bedeli yansıtıldığı ve bu bedelin davacı akdi taşıyan tarafından, fiili taşıyan …’a ödenmiş olduğu görülmektedir. 2.460,00 Usd demuraj bedelinin, davacı tarafından, davalı firmaya aynı bedelle yansıtıldığı ancak davalı tarafından 1.000,00 Usd demuraj bedelinin davacıya ödenmiş olduğu, 1.460,00 Usd demuraj bedeline ise varış ihbarının geç yapılmış olması nedeniyle itiraz edilerek ödenmediği görülmektedir.
Davacı tarafından dosyaya demuraj tarifesinin ve davalıya gönderilmiş olması gereken varış ihbarının sunulmadığı anlaşılmakla, ihbar olunan … ve davacı firma tarafından 2.460,00 Usd bedele hangi tarife üzerinden ulaşılmış olduğu açıklaması da yapılmamıştır. Dosyaya sunulan İhbar olunan … taralından davacı adına düzenlenen demuraj faturası incelendiğinde ise, 10/05/2011 tarihi demuraj başlangıcı ve 29/06/2011 tarihi konteyner teslim tarihi olarak kabul edilmek suretiyle 51 gün üzerinden 2.460,00 Usd demuraj bedeli yansıtıldığı görülmüştür.
Yukarıda açıklandığı üzere davacı akdi taşıyanın, taşıtan davalıya dava konusu taşıma için varış ihbarı göndermek yükümlülüğü bulunmaktadır. Varış İhban dosyaya sunulmadığından davalı ile davalı arasındaki dosyaya sunulan eposta yazışmaları incelenmiştir. Buna göre; 23/05/2011 tarihinde davalı firma İthalat Müdürü … tarafından dava konusu konteynerin “bu yükten hala haber yok mu” şeklinde eposta ile akıbetinin sorulduğu, davacı çalışanı …tarafından 24/05/2011 tarihinde “geminiz varış yaptı … gerekli bilgiler için tekrar dönüş yapacağım” şeklinde mesajın cevaplandığı görülmektedir. Dosyaya varış ihbarı sunulmadığından, bilirkişi raporundaki haklı tespit doğrultusunda geminin varış tarihi bildiriminin bu yazışmadaki “24/05/2011” tarihinde yapılmış olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Dosyada dava konusu konteynerin varış ve teslim yılı olan 2011 yılına ait demuraj tarifesi, varış ihbarına ilişkin deliller ile konteyner hareketlerine dair belgelerin ibrazı hususunda ihbar olunan …’a müzekkere yazılmış olup, gelen yazı cevabına göre varış ihbarının faks yoluyla yapıldığı belirtilmekle birlikte bu doğrultuda dosyaya herhangi bir belge sunulmamıştır. Yine gelen yazı cevabı incelendiğinde ise, geminin 10/05/2011 tarihinde varma limanını ulaştığı, dolu konteynerin Kumport Limandan 28/06/2011 tarihnde çıkış yaptığı, boş konteynerin ise iade tarihinin 29/06/2011 tarihi olduğu belirtilerek bu konteyner hareketlerine ilişkin sistem görselinin sunulduğu görülmüştür. 2011 yılı demuraj tarifesinin ise;
-7 gün serbest süre
-8-14 gün 20 USD
-15-30 gün 40 USD
-31. Gün ve sonrası için ise 80 USD olduğu bildirilmiştir.
Bu doğrultuda mahkemece varış ihbarının yapıldığı kabul edilen 24/05/2011 ile konteynerlerin iade edildiği 29/06/2011 tarihi arasında demuraj tarifesi üzerinden mahkemece;
-7 gün serbest süre
-8-14 gün 20 USDx7= 140 USD
-15-30 gün 40 USDx16=640 USD
-31. Gün ve sonrası: 6×80= 480 USD olmak üzere toplam demuraj alacağı 1.260 USD olarak hesap edilmiştir.
Davalı tarafça 1.000 USD ödemenin yapıldığı hususunda taraflar arasında çekişme bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle davanın 1.260USD – 1.000 USD= 260 USD bakımından kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir. Davaya konu demuraj bedelinin bir kısmının ödenmiş olması ve mahkemece kabul olunan varış ihbarı mahiyetindeki e-posta yazışmaları gözetildiğinde alacak likit ve belirlenebilir kabul edilmiş olup, İİK 67 maddesi kapsamında icra inkar tazminatı ile birlikte davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın kısmen iptaline, takibin 260,00USD asıl alacak bakımından devamına, asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının USD de ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
-Takdiren kabul edilen asıl alacağın % 20 oranı üzerinden hesap edilen 93,00.TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
2-Karar harcı olan 59,30TL’den peşin alınan 44,74TL’nin mahsubu ile bakiye 14,56TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davacının peşin olarak yatırdığı 44,74.TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı yargı gider toplamı olan 2.819,90TL’nin ( 31,40TL başvurma harcı, 188,50.TL posta gideri ve 2.600,00.TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 501,94.TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı için takdir edilen 466,49.TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ÖDENMESİNE,
7-Davalı vekili için takdir edilen 2.153,05.TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya VERİLMESİNE,
8-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 15/06/2021

Katip …

Hakim …
¸e-imzalıdır