Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2019/193 Esas
KARAR NO:2020/141

DAVA:İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :26/12/2016
KARAR TARİHİ:16/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Müşavirliği, 04/06/2016 tarihli elektronik postası ile davalı firmadan, müvekkil firmaya ait on iki konteynıra ilişkin özet beyanını … numaralı konşimentoya binaen istediğini, davalının ise tek bir konteynıra ilişkin özet beyanı gönderdiğini, bunun üzerine … Müşavirliğinin kalan on bir konteynır için %1 oranında fazla ücret alınacağını, bu ücretinse davalıya yansıtılacağını posta yoluyla davalıya ilettiğini, on iki konteynıra ilişkin ayrı ayrı özet beyanı gerekirken, davalının sadece tek bir özet beyanı bildirdiğini, kalan on bir konteynır için bekleme süresinin dolduğunu, davalı hakkında iki fatura kesildiğini, davalının sekiz gün içinde faturaya itiraz etmediğini, faturaya kabul etmiş olduğunu, bunun üzerine davalı firmanın iade fatura keserek hukuka aykırı davrandığından, müvekkilinin aynı tarihle elektronik fatura gönderdiğini, ancak davalının yine itiraz etmediğini, hukuka aykırı olarak 08/08/2016 tarihinde faturaya itiraz ettiğini, … İcra Müdürlüğü … dosyası ile ilamsız icra yoluna başvurulduğunu, ödeme yapmadığını, haksız yere takibi durdurduğunu, itiraz kaldırılmasına karar verilmesini talep ederek … Asliye Hukuk Mahkemesinde dava açmıştır.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;Davanın deniz taşıması neticesinde geç bildirilen özet beyanlardan doğan tazminat davası olduğunu, bu davanın Deniz İhtisas Mahkemesi görevini yapan İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesinin gerektiği, konşimentoların hamiline ait olduğunu, bu sebeple orijinal konşimentoları kimin müvekkiline getirir ise, malın sahibinin o olduğunu ve ona verildiğini, malların gerçek alıcının … Tekstil olduğunu, Davacı tarafın …’nun cirosu sebebi ile malları tesellüm eden olduğunu, bu sebeple direkt dava hakkının bulunmadığını, zararı var ise, ciro edene açmasının gerektiğini, davalının müvekkiline gönderdiği 04/06/2016 tarihli e-posta EK-1’de mübrez 06/06/2016 tarihli e-posta ile cevap verdiğini ve ekinde kendilerine tam 12 adet TC Gümrük Özet Beyan Formu gönderdiğini, bu davanın reddinin gerektiğini, dava konusu konşimentoyla ilgili geminin 18/04/2016 tarihinde limana geldiğini, …’un gümrük işlemlerine başlangıç tarihinin ise, 16/06/2016 tarihi olduğunu, kendilerinin 45 günlük süreyi aştıkları için Gümrük cezasına 12.534,56-TL CIF muhatap olduklarını, ödedikleri diğer cezasının ise, 11.6324,00-TL CIF olduğunu ve dava konusu konşimento ile hiç alakasının bulunmadığını, malları geç teslim ettiklerinden dolayı da müvekkiline demuraj ödediklerini, geç tesellümde müvekkilinin kusurunun olmadığını olsa idi, demurajı ödememelerinin gerektiğini, dosyasın görevli İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesine, davanın husumet sebebi ile reddine, davanın esastan reddine, mahkeme masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, haksız ve kötü niyetli takipten dolayı %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
… Asliye Hukuk Mahkemesinde yapılan yargılama neticesinde 30/12/2016 tarih, … esas, … karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek dosya …. Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiş ve … esasına kaydı yapılmıştır.
…. Asliye Ticaret Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde 09/04/2019 tarih, … esas, … karar sayılı görevsizlik kararı verilerek dosya mahkememize gönderilmiş ve yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
Dava; taraflar arasındaki deniz taşıma ilişkisi nedeniyle oluşan alacağın tahsili talebiyle başlatılan icra takibine yönelik itirazın İİK 67. maddesi uyarınca iptali davası olup; uyuşmazlığın, davacının aktif husumet ehliyetini haiz olup olmadığı, davalının özet beyanları eksik verip vermediği, davalının eksik özet beyan vermesi nedeniyle davacının zararının bulunup bulunmadığı ve bu zarar nedeniyle davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve buna göre varsa davacı alacağının miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün … Esasa sayılı icra takip dosyası incelendiğinde; davalı aleyhine 08/09/2016 tarihinde icra takibine başlandığı, davalı borçluya ödeme emrinin 18/10/2016 tarihinde tebliğ edildiği ve davalı borçlu tarafından yasal süre içerisinde 20/10/2016 tarihinde borca itiraz edildiği, davanın ise İİK 67. maddesi uyarınca yasal 1 yıllık süre içerisinde 26/12/2016 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle;Davacının zararının 11.624,00 TL + 12.534,56 TL = 24.158,56 TL olduğu, davalının sorumluluğunun, emtianın varması ve özet beyanların konşimento hamiline düzenlenmesi ile sona erdiği, meydana gelen zarardan sorumlu olmadığı, davalının, emtianın varması ve özet beyanların konşimento hamiline düzenlenmesini ile sorumluluğunu yerine getirdiği,, dava dışı alıcı firmanın, beyannamesi RL kaydıyla (Transit Özet Beyan) gümrüğe tescil edilen emtiayı çekmeyip, davacı firmaya satmış olması nedeniyle, artık bu noktadan sonraki tüm gelişmelerin sonuçlarının, borç ve alacakların, dava dışı alıcı fıma ile davacı firma arasında çözümlenmesi gerektiği, davacının bu dosyanın konusu olan toplam 24.158,56 TL tutarındaki demurajı, eğer varsa kendince haklı nedenleri ileri sürerek dava dışı alıcı firma “… A.Ş.”den talep etmesi gerektiği belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin rapora itiraz ve beyanları doğrultusunda bilirkişi ek rapor aldırılmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce aldırılan ek bilirkişi raporunda özetle; Kök Rapordaki sair husulan da tekraren; davalının sorumluluğunun, emtianın, varması ve özet beyanların konşimento hamiline düzenlenmesi ile sona erdiği, meydana gelen zarardan sorumlu olmadığı, davalının, emtianın varması ve özet beyanların konşimento hamiline düzenlenmesi ile sorumluluğunu yerine getirdiği, özet beynlarda aslı alıcının … olarak beyan edildiği, hu halde Sılco firmasının konlşmentoları serbest bırakmadan davalı acentenin yük ordinosunu bir kimseye teslim etmesinin mümkün olmadığı, konu eşyaların konişmento cirosu üe davacı yana geçtiği, davacı yanın yük ordinosunu geçici depolama süresi dolduktan sonar 06-16/06/2016 tariherinde teslim aldığı, dolayısıyla davalı yarı ordinoları teslim aldığım atı itibariyle zaten CIF %1 doğmuş durumda olduğu, davacı yanın gümrük idaresine vermiş olduğu dilekçelerden CIF %1 konusunundan bilgi sahibi olduğu, davaya konu edilen tutarların yatırılmasına konu otan eşyaların bulunduğu 24 konteyner hakkında verilen “Özet Beyan Tescil Tarihlerinin” geçici depolama süresi olan 45 gün içerisinde olduğundan, davalı yanın noksan ya da hatalı özet beyan verilmesi yönünden bir kusurunun bulunmadığı, ordinonun geç teslimine davalı yanm bir etksisinin bulunmadığı, hususları bir bütün olarak değerlendirldiğinde, davaya konn edilen; ( 1.624,00+12.534,56) 24,158,56 TL tutara karşı davalı yatın sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna ulaşıldığı belirtilmiştir.
Davanın açıldığı görevsiz …. Asliye Ticaret Mahkemesinde muhasip bilirkişi tarafından düzenlenen bilirkişi raporları ile taraflara ait ticari defterler incelemesine karar verilmiş olup, bilirkişi tarafından davalı şirket defterleri üzerinde inceleme yapılmış olmakla davacı ticari defterlerinin incelenmesi hususunda davacı vekilinin talebi üzerine talimat yazılmasına karar verilmiş ve …. Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan talimat sonrası davacı ticari defterleri üzerinde de inceleme yapılarak rapor düzenlendiği anlaşılmıştır. Düzenlenen bilirkişi raporları dikkate alınarak mahkememizce bu hususta yeniden inceleme yapılması yoluna gidilmemiştir. Bilirkişi kök ve ek raporu ile talimat mahkemesince düzenlenen bilirkişi raporunda özetle, davaya ve takibe konu faturaların davalı ticari defterlerinde davacı borcu olarak kayıtlı olduğu, davacı ticari defterlerine göre ise davacının takip tarihi itibarı davalıdan ile 24.158,56 TL alacaklı göründüğü ve her iki taraf ticari defterlerinin sahipleri lehine delil olma özelliğini haiz olduğu belirtilmiştir.
Davacı vekili, davalı tarafından ifa edildiğini beyan ettiği deniz taşıma sonrasında davalı tarafından süresi içerisinde özet beyanların tam ve eksiksiz olarak verilmediğinden bahisle dava dışı şirkete ödemek durumunda kaldığı ceza bedellerini davalıdan rücuen talep etmektedir. Dosyaya sunulan … numaralı 29/02/2016 tarihli konşimento kayıtları incelendiğinde; gönderenin dava dışı “…. Ltd.”, alıcısının “… emrine”, ihbar edilenin dava dışı “… A.Ş.” olduğu, konşimento ile fiber emtiasının 12 adet … 40 feet konteyner ile … isimli gemi ile …’in …, … Limanına taşındığı anlaşılmaktadır. Konşimentoda “freight prepaid; navlun peşin ödenmiştir” kaydının bulunduğu görülmektedir. Bu kayıttan, emtianın CİF olarak satıldığı, bir başka deyişle navlun sözleşmesinin taşıyan ile satıcı arasında kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Konşimentonun taşıyanı dava dışı … Limited’dir. Davalı … konşimentoda taşıyanın acentesi sıfatıyla yer almaktadır. Davacının, konşimentonun bir tarafı olmadığı anlaşılmıştır. Ancak gümrük kayıtları incelendiğinde davacının konşimento cirosu ile konşimentoyu dava dışı … Şirketinden teslim aldığı ve konşimento uyarınca hak sahibi olduğu anlaşılmıştır. Bu taşımaya ilişkin olarak celp edilen gümrük kayıtları incelendiğinde; özet beyanların 20/04/2016 tarihinde davalı … tarafından düzenlenmiş ve imzalanmış olduğu anlaşılmakla, beyanlardan, emtianın aktarma yapılmış olan … isimli gemiyle 19/04/2016 tarihinde geldiği anlaşılmaktadır. Beyan formunda yer alan gönderen, emtia tanımı v.b. bilgilerin konşimento ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır.
Dosyaya sunulan … numaralı 22/02/2016 tarihli konşimento kayıtları incelendiğinde ise; gönderenin dava dışı “…. Ltd.”, alıcısının “… emrine”, ihbar edilenin dava dışı “….” oduğu, konşimento ile fiber emtiasının 12 adet … 40 feet konteyner ile … isimli gemi ile …’in …, … Limanına taşındığı anlaşılmaktadır. Konşimentoda “freight prepaid; navlun peşin ödenmiştir” kaydının bulunduğu görülmektedir. Bu kayıttan, emtianın CİF olarak satıldığı, bir başka deyişle navlun sözleşmesinin taşıyan ile satıcı arasında kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır. Konşimentonun taşıyanı dava dışı … Limited dir. Davalı … konşimentoda taşıyanın acentesi sıfatıyla yer almaktadır. Davacının, konşimentonun bir tarafı olmadığı anlaşılmaktadır. Ancak gümrük kayıtları incelendiğinde davacının konşimento cirosu ile konşimentoyu dava dışı … Şirketinden teslim aldığı ve konşimento uyarınca hak sahibi olduğu anlaşılmıştır. Bu taşımaya ilişkin olarak celp edilen gümrük kayıtları incelendiğinde; özet beyanların numaraları; 12/04/2016 tarihinde davalı … tarafından düzenlenmiş ve imzalanmış olduğu anlaşılmıştır.
Gümrük konusunda uzman bilirkişinin dahili ile mahkememizce aldırılan bilirkişi ek raporunda açıklandığı üzere, davacı tarafça dava dışı şirkete ödenerek davalıdan rücuen tahsili talep edilen cezanın; eşyanın geçici depolama sürelerinin dolması nedeniyle ve Gümrük Kanunu’nun 1789 madde hükmü gereği anılan tutarların gümrük idaresinde tahsil edildiği anlaşılmıştır. 4458 Sayılı Gümrük Kanunu 179. Maddesi gereği; 178 inci maddenin (a) bendine göre ihaleye çıkarılacak, (c) bendine göre perakende satılacak eşyanın, ihale ilanının yayımlandığı veya perakende satış kararının alındığı tarihe kadar, gümrük idaresine başvurularak bir gümrük rejimine tabi tutulması veya gümrük bölgesi dışına yeniden ihracı istenebilir. İthali yasak veya kısıtlamaya tabi olması nedeniyle 178 inci maddenin (b) bendine göre yeniden ihraç amaçlı satış suretiyle tasfiyesi yapılacak eşyanın, ihale ilanının yayımlandığı veya perakende satış kararının alındığı tarihe kadar gümrük idaresine başvurularak gümrük bölgesi dışına yeniden ihracı istenebilir. Ancak, yukarıdaki taleplerin kabulü, söz konusu eşyaya ait varsa cezalar ile ambarlama ve elleçleme giderleri ve diğer giderler ile eşyanın döviz cinsinden CİF değerinin %1’i oranında bir tutarın ödenmesine bağlıdır. … Gümrük Müdürlüğünden celp edilen müzekkere cevabı ve ekleri incelendiğinde; davalı … Tic. A.Ş firmasının, gümrük kayıtlarına giren 06/06/2016 ve 14/06/2016 tarihli dilekçeleri ile yukarıda anılan GK 179 madde hükmünden yaralanmak istediğine ilişkin talepte bulundukları görülmüştür. Bu nedenle davalının kusurunun bulunup bulunmadığı hususunun incelenmesi gerekmektedir.
Dosyada alınan bilirkişi raporunda tarihleri ile birlikte ayrıntılı olarak açıklandığı üzere ve taraf vekillerince de itiraza uğramayan tespitlere göre; davaya konu edilen cezaların ödenmesine konu olan eşyaların bulunduğu 24 konteyner hakkında verilen “Özet Beyan Tescil Tarihlerinin” Gümrük Kanunu gereği geçici depolama sınırlaması olan 45 gün içerisinde olduğu anlaşılmıştır. Buna göre; davalının noksan ya da hatalı özet beyan verilmesi yönünden bir kusurunun bulunmadığı, ordinonun geç teslimine konşimento kayıtlarına göre eşyanın asıl alıcısı ve ihbar edileni olan dava dışı … firmasının sebep olduğu, … firmasının orijinal konişmentoyu serbest bırakmadan, davalı acentenin ordinoyu bir kimseye teslim etmesinin mümkün olmadığı, dolayısıyla ordinonun geç teslimine davalının bir eyleminin sebep olmadığı anlaşılmıştır.
Davacı vekili bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile davalı acentenin özet beyanlarla ilgili kendilerine bilgi vermediğinden bahisle sorumluluklarının bulunduğunu beyan etmekle bu husus dava dilekçesindeki beyanları ile örtüşmemektedir. Zira davacı vekili bilirkişi ek raporu düzenlenene kadar her aşamada davalının süresi içerisinde özet beyanları tam ve eksiksiz olarak düzenlemediğinden bahisle davaya konu tutarları ödediğini belirtmekle bilirkişi raporu sonrası beyanı, özet beyanların düzenlendiğinin kendilerini ihbar edilmediği yönünde değiştirmiştir. Davada uyuşmazlık ise davalı tarafından süresinde ve usule uygun özet beyanların verilip verilmediği noktasındadır ki bu hususta bilirkişi ek raporu ile ortaya konulmuştur. Kaldı ki gümrük kayıtları incelendiğinde davacının 06/06/2016 ve 14/06/2016 tarihli dilekçeleri ile yukarıda anılan GK 179 madde hükmünden yaralanmak istediğine ilişkin talepte bulunduğu da anlaşılmakla davacının davaya konu taşımada ithalatın ne şekilde yapılacağını bildiği anlaşılmaktadır. Ayrıca basiretli bir tacir olmanın gereği olarak, davacının ithal ettiği ürünleri takip etmekte kendi sorumluluğu olduğu ve bu sorumluluktan davalı tarafın süresinde kendisine bildirim yapmadığından bahisle kurtulmasının hakkaniyete ve hukuka uygun bulunmadığı mahkemece kabul edilmiştir. İthal ettiği ve/veya konşimentonun cirosu ile hak sahibi olduğu eşyaları hangi şartlarda teslim aldığını bilmek ve eşyaları süresinde gümrükten çekmek ve işlemlerini yapmak davacının sorumluluğundadır.
Açıklanan nedenlerle ve davacı vekilinin dava dilekçesi ile belirttiğinin aksine davalı tarafça Gümrük Kanunu gereği yasal süre içerisinde özet beyanların gümrüğe sunulduğu anlaşıldığından, davalının davaya ve takibe konu faturalar nedeniyle sorumluluğunun bulunmadığı kabul edilerek davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Ancak davacının takip başlatmakta kötü niyetli olduğuna ilişkin mahkemede kanaat oluşmadığından İİK 67. maddesi gereğince davalının kötü niyet tazminatı talebi yerinde görülmemiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 426,94 TL den karar harcı olan 54,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 372,54 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı yargı gider toplamı olan 56,60 TL’nin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı vekili için takdir edilen 3.634,20 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/07/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır