Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/145 E. 2020/288 K. 10.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2019/145 Esas
KARAR NO :2020/288
DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :14/05/2019
KARAR TARİHİ :10/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … ile davalı … arasında 14.01.2018 tarihinde Gemi Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, Sözleşme uyarınca müvekkili kiracı … ile armatör malik …’nin, … IMO nolu DERİN … gemisinin 15.01.2018’den itibaren Sözleşmeye konu yüklerin taşınması için kiralanması konusunda mutabık kaldıklarını, Sözleşmenin konusunun İşin Tanımı başlıklı 3. maddede, “… gemisi ile Çanakkale Kepez Limanından Çanakkale Seddülbahir Kalesi Restorasyon Çalışma Alanına 33.500 ton taş taşınması olarak belirtildiğini, sözleşme uyarınca … gemisinin taşıma taahhüdünün ifasına başlayacağı tarihin 15 Ocak 2018 olarak beliritildiğini, taşıma işi ifasının sona ereceği zamanın ise sözleşmeye konu tonajın taşıma işlerinin bitimi olarak belirlendiğini, sözleşme bedelinin yarısı olan 83.750 TL ödenmesi grekli ve yeterli iken, davalının şifahi talepleri üzerine toplam 90.000 TL tutarında ödeme yapıldığını, buna rağmen geminin davalı tarafça teslimi taahhüt edilen tarihte ve sonrasında hazırlık bildiriminde bulunmadığını ve müvekkiline teslim de edilmediğini, akabinde taahhüt edilen tarihten 5 gün sonra 20.01.2018 tarihinde geminin Kepez Limanı’na getirilip bırakıldığını, gemide mevcut pek çok arıza nedeniyle geminin taşıma işlerini gerçekleştirebilecek kapasite ve donanıma sahip olmadığından, taşıma işinde kullanılamadığını, davalının getirdiği geminin mevcut arızaları nedeniyle yaklaşık 2 ay boyunca limandan ayrılamadığını, 4922 sayılı Kanunu hükümlerine muhalefet edecek şekilde burada kaldığını, bu sırada müvekkilinin başka bir sözleşme ile yükümlendiği taşıma işlerini zamanında gerçekleştiremediği için büyük maddi zararlara uğradığını, gemi için acentelik ücreti, liman cezası, tatlı su tedariki gibi başkaca birçok mali külfete maruz kaldığını, müvekkili tarafından davalıya 12.02.2018 tarihinde …. Noterliği’nin … Yevmiye Numaralı ihtarnamesi keşide edilerek sözleşme ile yükümlendiği edimleri yerine getirmemesi sebebiyle taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiğini ve müvekkilinin işbu sözleşme sebebiyle uğramış olduğu zararların giderilmesinin talep edildiğini, davalının da tüm bu masraflara kendi kusuruyla sebep olduğunu ve oluşan tüm zararlardan sorumlu olduğunun bilincinde bulunduğunu, müvekkilinin zararından sorumlu olduklarını ikrar ettiğini, ancak davalının, müvekkiline her ne kadar tüm zararların ödeme planına bağlanarak ödenebileceği yönünde beyanlarda bulunmuş olsa da, bu güne dek ödeme planı hazırlanmadığını veyahut herhangi bir müzakere girişiminde dahi bulunmadığını, geminin davalı tarafından kullanılamaz halde Denizde Can ve Mal Koruma Kanunu’na muhalefet eder nitelikte limana ulaştırıldığının Çanakkale Liman Başkanlığı’nın 22.01.2018 tarihli İdari Yaptırım Tutanağı ile şu şekilde tasdik edildiğini, Liman Başkanlığı’nın idari yaptırımı ile de kamu otoritelerince tevsik edildiği üzere davalının gemisini denize, yola ve yüke elverişsiz olarak, kanunun amir hükümlerince seyre çıkması mümkün olmayan bir halde müvekkiline teslim etmeye çalıştığını, neticede de geminin Kepez Limanı’na bu halde geldikten sonra aylarca bir daha başka bir yere çekilemediğini, geminin taahhüt edilen tarihte ve sonrasında teslim edilmemesi neticesinde müvekkili şirket tarafından bir başka sözleşme ile yükümlenen Çanakkale Seddülbahir Kalesi Restorasyon Çalışma Alanı’na taş taşıma projesinin yürütülmesinde de gecikmeler yaşandığını, bu süre zarfında davalının gemiyi sözleşmede belirlenen nitelikleri haiz bir şekilde teslim etmemesi nedeniyle, müvekkili tarafından birçok masraflar yapıldığını belirterek davanın kabulü ile …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı takibin devamı ile davalının %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesni talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermemiş, delil ibraz etmemiştir.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasındaki atipik sözleşmenin gemi kirası ya da tipik kırkambar/navlun sözleşmesinden ziyade hacim ve özellikle de zaman çarterine benzediği; bu manada Türk Ticaret Kanununun 1131. maddesinin tatbikinin, aksi görüşte Türk Borçlar Kanununun genel hükümlerinin tatbikinin mümkün olduğu, davalının maliki bulunduğu … isimli geminin, 14.01.2018 tarihli Gemi Kiralama Sözleşmesi’nin amir hükümleri doğrultusunda, davalı tarafından denize, yola ve yüke elverişli şekilde davacı tarafa teslim edilmemiş olduğu, davalının sözleşmeye aykırı davranarak gemisini denize, yola ve yüke elverişli şekilde davacıya teslim edememesi nedeniyle, Davacının uğradığı zararların toplam 136.773,90 TL olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davacı tarafın rapora beyan ve itirazı sonunda aldırılan bilirkişi ek raporunda özetle; Davalının sözleşmeye aykırı davranarak gemisini denize, yola ve yüke elverişli şekilde Davacıya teslim edememesi nedeniyle davacının uğradığı zararların, Kök Raporda belirtildiği üzere 136.773,90 TL olduğu, kök raporda D, G ve H maddelerinde belirtilen harcama kalemlerinin ise davacı tarafından davalıdan talep edilemeyecek harcamalar olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan tüm deliller ile dosya kapsamı deliller ile uyumlu olması nedeniyle içeriğine itibar edilen bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde, açılan davanın taraflar arasında düzenlenen gemi kira sözleşmesine aykırı davranılması nedeniyle oluştuğu iddia olunan zararların tazmini amacıyla yapılan icra takibine itirazın iptali davası olduğu ve davanın İİK md 67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasında mevcut gemi kira sözleşmesi başlıklı sözleşmeden gemiyi bırakan armatörün davalı … şirketi, kiracının ise davacı … şirketi olduğunun anlaşıldığı, işin konusu ve işin tanımı başlıklı sözleşme hükümlerinde kiracının opsiyonuyla arttırılmadığı takdirde “33.500 ton taşın, Çanakkale … limanından, … kalesi resterasyon alanına taşınması işi” olduğunun belirtildiği, sözleşmenin 5. maddesinin geminin taraflara teslimine ayrıldığı, hükümde geminin … tarafından davacı …’ye Kepez limanında teslim edileceği, işin görülmesi sırasında “armatör davalı … personelinin tüm dikkat ve özeni göstermek zorunda olduğu” hususunun ifade edildiği, bu bilgiler ışığında taraflar arasındaki sözleşmenin, tipik bir kira ya da kırkambar sözleşmesinden ziyade hem miktar hem de daha ziyade zaman üzerine çartere benzer özellikler taşıdığı, Türk Ticaret Kanunu’ nun 1131. maddesine göre, tahsis eden, gemiyi kararlaştırılan tarihte hazır bulundurmakla yükümlü olduğu, gemiyi teslim borcuna aykırı davranılırsa, tahsis eden tahsis alanın buna bağlı zararını gidermekle yükümlü hale geleceği, davalının teslim borcuna aykırılığı olup olmadığı açısından yapılan değerlendirmede, davalının 15.02.2018 tarihli cevabi ihtarnamesinde, esasen davacının sözleşmeyi feshetme iradesine onay verdiğini ve aldığı ücreti iade etmeyi kabul ettiğini ifade ettiği, yine davalı tarafın, … Bölgesi’nde denize rastgele dökülen malzeme nedeniyle geminin karaya oturduğu ve keza Kepez Limanı’ ndaki hava şartlarının geminin çalışmasını güçlendirdiği ve geminin bu nedenle Kepez Limanı’ nda beklediği yönünde İhtarnamesinde belirttiği olumsuzlukları kanıtlayan/destekleyen herhengi bir bilgi ve belge dosyada mevcut olmadığı , kaldı ki Çanakkale Liman Başkanlığı’ nın tespiti ve ceza uygulamasının da, … isimli geminin davalı tarafından, denize, yola ve yüke elverişli şekilde davacı tarafa teslim edilmediğini ortaya koyduğu ve davacının tazminat talep etmek hakkı doğduğu anlaşılmıştır.
Davalının sorumluluğunun miktarı açısından yapılan değerlendirmede,
-15.01.2018 tarihli 10.000 TL tutarındaki banka havalesi ve 15.03.2018 tarihli, … numaralı 50.000 TL bedelli ve 15.03.2018 tarihli, … numaralı 30.000 TL bedelli çekler. Toplam 90.000,00 TL tutarındaki bu ödemenin, sözleşmenin 8. madde hükümleri gereğince davacı tarafından davalıya yapılmış, kira bedelinin ilk ödemesi olduğu anlaşılmaktadır.
– 15.02.2018 tarihli, … nolu 16.520,00 TL bedelli ve 23.02.2018 tarihli, … nolu 17.70,00 TL bedelli 2 adet Fatura karşılığında “Eskavatör Kiralama bedeli” olarak ödenen toplam 34.22,00 TL. Bu harcamaların, gemi ile taşınacak taşların gemiye yüklenmesi için kiralanmış eskavatörler karşılığında Davacının yaptığı ödemeler olduğu anlaşılmaktadır.
– 07.02.2018 tarihli, … nolu 2.360,00 TL bedelli; 09.02.2018 tarihli, … nolu 2.59,00 TL bedelli; 09.02.2018 tarihli, … nolu 1.652,00 TL bedelli; 09.02.2018 tarihli, … nolu 2.360,00 TL bedelli ve 09.02.2018 tarihli, … nolu 3.422,00 TL bedelli Faturalar karşılığında “Kamyon Kiralama Bedeli” olarak ödenen toplam 12.390,00 TL. Bu harcamaların, Sözleşme ile taşınması kararlaştırılan taşları geminin yanaşacağı limana taşımak üzere, Davacının kiraladığı kamyonlar için yaptığı ödemeler olduğu anlaşılmaktadır.
– 31.03.2018 tarihli ve … nolu Fatura karşılığında “Liman Masrafı” olarak ödenen 4.25,00 TL. Bu ödemenin, geminin Acentası … Denizcilik’e, geminin Kepez Limanı’nda beklediği süre için acentelik hizmetleri karşılığında yapılan ödeme olduğu anlaşılmaktadır. Ancak Sözleşme’nin 7. maddesinde, liman ücretlerinin Davacı …’ye ait olacağı hükmü bulunmaktadır.
– 31.01.2018 tarihli ve … nolu Fatura karşılığında “Tatlı Su” bedeli olarak ödenen 163,90 TL. Davacının yaptığı bu ödemenin, geminin tatlı su ihtiyacı için alınan suyun bedeli olduğu ve Sözleşme’nin 7. maddesine göre aslında davalı …’nin yükümlülüğünde bulunduğu anlaşılmaktadır.
– 07.02.2018 tarihli, TC Maliye Bakanlığı Çanakkale Defterdarlık Muhasebe Müdürlüğü’nün 742,00 TL bedelli Alındı Belgesi. Davacının bu ödemeyi, geminin 4922 sayılı Kanun’a muhalafet etmesi nedeniyle Çanakkale Liman Başkanlığı’nın gemi kaptanı … ve geminin donatanı …’ye tatbik ettiği idari para cezası karşılığında ödediği anlaşılmaktadır.
-… İnternet Şubesi üzerinden yapılan 22.01.2018 tarihli, … sıra nolu 202,94 TL tutarındaki ödemeyi gösteren “Vergi Tahsil Alındısı”. Davacının bu ödemeyi, …-i gemisinin liman harçları karşılığı olarak yaptığı anlaşılmaktadır. Ancak Sözleşmenin 7. maddesinde, liman ücretlerinin Davacı …’ye ait olacağı hükmü bulunduğu, davacının bu harcamayı davalıdan talep edemeyeceği anlaşılmıştır.
– 23.01.2018 tarihli, … nolu Fatura karşılığında … Kargo’ya ödenen toplam 419,23 TL “Kargo Bedeli”. Davacı vekili yaptığı açıklamada, Davalının gemisi için acentelik hizmetleri sunulduğu sırada, gemiye gelen tüm kargoların müvekkili tarafından bulunan acente tarafından kabul edilmek zorunda kalındığını; akabinde acentenin bu bedelleri müvekkilinden tahsil ettiği belirtmiştir. Ancak, … Kargonun faturası üzerinde, bunu tevsik eden bir açıklama bulunmadığından, bu yönde bir değerlendirme yapılamamıştır.
Tüm bu açıklamalar ve değerlendirmeler sonucunda, davalının sözleşmeye aykırı davranarak gemisini denize, yola ve yüke elverişli şekilde davacıya teslim edememesi nedeniyle davacının uğradığı zararların 90.000,00 + 34.220,00 + 12.390,00 + 163,90 + 742,00= toplam 136.773,90 TL olduğu; diğer bentlerde bildirilen harcama kalemlerinin ise davacının yükümlülüğünde bulunan veya içeriği anlaşılamayan harcamalar olduğu anlaşılmaktadır.
Her ne kadar davacı tarafça işlemiş faiz talebinde bulunulmuş ise de; davacı tarafından düzenlenip davalıya gönderilen ihtarnamede davalının sorumluluğunun miktarı net olarak belirlenip bildirilmediğinden işlemiş faiz talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın KISMEN İPTALİ ile takibin 136.773,90 TL üzerinden devamına, kabul edilen asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren ticari faiz uygulanmasına, işlemiş faiz talebinin REDDİNE,
2-Davacı vekilinin icra inkar tazminatı talebinin alacak miktarının yargılamayı gerektirip yargılama neticesinde ortaya çıkması nedeniyle REDDİNE,
3-Karar harcı olan 9.343,02 TL’den peşin alınan 1.994,91 TL’nin mahsubu ile bakiye 7.348,11 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacının peşin olarak yatırdığı 1.994,91 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı yargı gider toplamı olan 3.890,40 TL’nin (44,40 TL başvurma harcı, 246,00 TL posta gideri ve 3.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 3.221,46 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı için takdir edilen 16.943,52 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
7-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/11/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır