Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/57 E. 2019/41 K. 31.01.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2018/57 Esas
KARAR NO :2019/41
DAVA :Tazminat
DAVA TARİHİ :21/02/2018
KARAR TARİHİ :31/01/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili … sigorta şirketine … sayılı Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi (ABONMAN) ve … sayılı Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi (Kati Abonman) Sözleşmesi ve ona tekaüdüm eden ICC (A) Klozu hükümleri kapsamında … Ltd.Şti. adına sigortalı 890 kutu net 22.250,00 kg brüt 22.695,00 kg çivi emtiasının davalı freight forwarder/taşıyanın temin ettiği … nolu 20 feetlik kapalı konteynere tam ve hasarsız yüklenerek Çin’in Qingdao Limanı’ndan İstanbul Ambarlı Marport Limanı’na dava dışı fiili taşıyan (hat operatörü) … ‘nın düzenlediği 15.02.2016 tarihli konşimento tahtında … isimli gemiyle taşınmak üzere tam ve hasarsız teslim edilmiş olduğunu, gemiden tahliye edilen konteynerin liman sahasında sigortalı tarafından … dilekçesi verilerek liman sahasında açılması ve tam tespit yapılması talebinde bulunulduğunu, 27/03/2017 tarihinde gümrük memuru, liman memuru ve sigortalı gümrük acentesinin nezaretinde konteyner üzerindeki mühür sağlam görülerek açıldığını, yükün sayımında konteyner içerisindeki emtianın 267 kutu olduğunu, 623 kutu emtianın eksik olduğunun tespit edilerek tutanak düzenlendiğini, tartımda konteynerden çıkan emtianın 6.650,00 kg olduğunu, liman sahasında konteyner açılıp sayımın yapıldığında mühürün sağlam olduğunu, konteyner kapılarında zorlama olmadığını, kapıların kaynak yerlerinde kopma, aşınma, sonradan kaynak ve zorlama gibi anormal durumların olmadığı tespit edilmiş olduğunu, yapılan değerlendirmeden eksikliğin, nerede ne şekilde meydana geldiğinin tam olarak tespit edilemediğini, tahminden, varsayımdan öteye gitmeyen çıkarımlar dışında somut bir tespit yapılamamış olduğunu, sigortalının zarara uğramasından davalı freight forwarder sorumlu olduğunu, Türkiye’nin ve Çin’in de taraf olduğu, Emniyetli Konteynerler Hakkında Uluslararası Sözleşme Hükümleri uyarınca 01.07.2016 tarihinden itibaren Dünya genelinde tüm limanlarda uygulamaya giren ve Türkçe Doğrulanmış Brüt Ağırlık olarak adlandırılan Verified Gross Mass (VGB) şartı gereğince denizyoluyla taşınmak üzere kıyı tesislerinde gemilere yüklenecek olan dolu konteynerlerin brüt ağırlıklarının tespit edilerek doğrulanması gerektiğini, konuya ilişkin her ülke konvansiyon paralelinde yasal düzenlemelerini tamamladığını, ülkemizde de denizyoluyla taşınacak dolu konteynerlerin brüt ağırlıklarının tespiti ve bildirimi hakkında yönerge yürürlüğe girdiğini, konvansiyon uyarınca gerek kıyı tesisi işleticisi, gerek yükleten gerek taşıyan gerek hat işletmecisi gerekse taşıma işleri organizatörünün usulüne uygun düzenlenmiş doğrulanmış Brüt Ağırlık olarak adlandırılan VerifıedGrossMass (VGB) belgesi olmaksızın konteynerin gemiye yüklemesi/alması/taşıması kesinlikle yasak olduğunu, aksi halde taşıma işinde rol alanların doğacak zarardan sorumlu olacaklarını, dava konusu uyuşmazlığa ilişkin olmak üzere sigortalıya sunulan belgenin tetkikinde belgenin beyandan öteye gitmediğini, davalının taşıma işleri organizatörü olduğunu, yardımcı şahısları/hizmetinden yaralandıkları gerek yurt dışı acentesinin gerek yardımcı şahıs kıyı işleticisinin gerekse fiili taşıyıcının (hat operatörünün) eylemlerinden, ihmal ve kusurlarından kendisinin de sorumlu olduğunu, emtianın tahliyesi sonrasında yapılan … işleminde 645 kutu emtianın eksik olduğu tespit edilerek tutanak düzenlenip tartımda konteynerden çıkan emtianın 5.990,00 kg olduğunun tespit edildiğini, yapılan ekspertiz çalışması sonrası 623 paket çatı çivisi bedelinin 13.441,22USD 1.067,41 USD eksik kısma isabet eden nakliye bedeli, 891,00USD eksiklik tespit masrafı/ardiye bekleme masrafı ile birlikte toplam 15.399,63USD karşılığı 57.257,36TL sigorta tazminatının 28.08.2017 tarihinde sigortalıya tediye edildiğini, Nakliyat Sigortası Genel Şartları ve TTK 1472. maddesinin amir hükmüne göre müvekkilinin hasar bedelini ödedikten sonra sigortalısının haklarına kanunen halef olduğunu, aynı zamanda hak ve alacaklarını temlik aldığını, davalının meydana gelen zarardan sorumlu olup ödenen tazminatın kendisinden tahsili talep edilmiş ise de; olumlu cevap alınamadığından işbu davanın ikamesinin zorunluluğunun hasıl olduğunu belirterek 57.257,36 TL sigorta tazminatının 25/08/2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davaya konu taşıma işleminde davalı şirketin sadece 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunumun 917 vd. maddeleri uyarınca taşıma işleri komisyoncusu (freight forwarder) taşıyanın dava dışı “… ” şirketi olduğunu, diğer bir ifade ile davalı şirketin görevinin davacı tarafından talep olunan taşıma işini organize etmekten ibaret olduğunu, bu kapsamda yükün fiili taşıyanı olmayan davalı Şirketin huzurdaki davada taraf ehliyetinin de bulunmadığını, davalı şirket açısından husumet itirazlarının olduğunu, davaya konu alacağın zamanaşımına tabi olduğunu, bu nedenle davanın usulden reddinin gerektiğini, dava konusu yükün konteynere gönderici tarafından istiflenmesi akabinde konteynerin mühürlenerek taşıyıcıya teslim edilmiş olduğunu, taşıyıcının kontrol yükümlülüğü ve hatta imkanı bulunmayan konteyner içeriği ile ilgili olarak mesul tutulmasının mümkün olmadığını, emniyetli konteynerler hakkında uluslararası sözleşme insan hayatının emniyetinin sağlanmasına yönelik kuralları ihtiva etmekte olup, konteyner içeriği sebebi ile tazminat yükümlülüğü konusunda hiçbir düzenleme ihtiva etmediğini, dolayısı ile huzurdaki ihtilafta uygulama alanı bulunmadığını, dava konusu yüke ilişkin VGM belgesi de yüklemenin yapıldığı Çin’in iç hukuk kuralları uyarınca usulüne uygun olarak düzenlenerek taşıyıcıya teslim edildiğini, taşıyıcının VGM belgesi içeriğini denetleme yükümlülüğünün mevzu bahis olmadığını, davalı şirketin taşıma ilişkisinde sadece aracıdan ibaret olduğunu, yükün ne göndericisi ne de alıcısı olmadığından konşimentodan doğan yükümlülüklerin de tarafı olmadığını, davanın taşıyan … şirketine ihbarını talep ettiklerini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce aldırılan 30/11/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacının aktif husumet ehliyetine, davalının pasif husumet ehliyetine sahip olduğu, davanın TTK.m. 1188 hükmü uyarınca süresi içerisinde açıldığı, … nolu konişmento ve … no.lu deniz yük senedi üzerinde Shıpper’s Stow, Load,Weıght and Count ve Saıd to Contaın kaydının bulunduğu, dava konusu sigortalı emteanın … nolu konteynerin içerisine yüklenmesi, istifi, tartımı ve sayımı ile konteyner kapılarının mühürlenmesi işlemlerinin bizzat yükleten … Ltd şirketi tarafından gerçekleştirilmiş olduğu, ekspertiz raporunda, 623 kutu emtianın eksik olduğunun tespit edildiği, söz konusu eksikliğin tam olarak nerede ne zaman ve ne şekilde meydana gelmiş olduğuna dair kati bir bilgi veya belge olmadığı bilgisine yer verildiği, konteyner mühürlerinin sağlam olarak varma limanına getirildiği, konteynerlerin açılarak yükün çalındığına ilişkin bir verinin dosya içeriğinde bulunmadığı, ekspertiz raporundaki eksikliğin muhtemelen konteynerin yükleyici firma tesisinden Qingdao limanına kadar olan ara nakliyesi sırasında organize bir hırsızlık ekibi tarafından gerçekleştirilmiş olabileceği” görüşünün net biçimde ispatlanamadığı, bu sebeple taşıyanın sorumlu tutulmasının mümkün gözükmediği, Doğrulanmış Brüt Ağırlık (VGB) belgesi hususunda taşıyanın eksik bilgi ile konteyneri teslim aldığı konusunda bir kusurunun bulunmadığı, mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda 53.658,47 TL olarak davacı sigorta şirketi tarafından sigortalısına ödenen hasar tazminatının kadri marufunda olduğu kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Dava; davacı sigorta şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalıdan TTK nun 1472.maddesi gereğince rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkindir.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası dosyaya sunulmuştur.
Her ne kadar davalı vekilince zamanaşımı itirazında bulunulmuş ise de; TTK.m. 1188/1 hükmüne göre, “eşyanın zıyaı veya hasarı ya da geç teslim sebebiyle taşıyana karşı açılacak her türlü tazminat davası 1 yıl içinde yargı yoluna başvurulmayınca düşmektedir.” hükmünün yer aldığı ve sürenin eşyanın teslimi ile başlayacağı, yükün, 24.3.2017 tarihinde gümrük memurlarının nezaretinde incelendiği, davanın ise 21.02.2018 tarihinde açılması karşısında itirazın reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama, dosya kapsamı deliller ile uyumlu olması nedeniyle içeriğine itibar edilen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı deliller birlikte incelenip değerlendirildiğinde, davacının aktif husumet ehliyeti açısından yapılan değerlendirmede, … No.lu Nakliyat Emtea Sigorta Poliçesi Sözleşmesinden görüleceği üzere, davacı sigorta şirketi ile dava dışı sigortalı … Ltd.Şti arasında 01.08.2016 – 01.08.2017 vade tarihli ve 1 yıl geçerli nakliyat rizikolarına karşı geçerli bir sigorta sözleşmesi yapıldığı, sigortacının himaye kapsamında yer alan riziko sebebiyle ödeme yapması nedeniye aktif husumet ehliyetine sahip olduğu, pasif husumet ehliyeti açısından yapılan değerlendirmede, dosya içeriğinde yer alan konşimentoya göre, taşıyan …, aleyhine dava açılan … Şirketinin teslimde irtibat kurulması gereken kişi olduğunun anlaşıldığı, davalı … A.Ş. tarafından … adına düzenlenmiş 21.03.2017 tarih ve … no’lu faturaya göre; … Nolu konşimento uyarınca … isimli geminin Çin’in Qingdao limanından Ambarlı Limanına taşınan 1×20 DC konteynere ilişkin olarak navlun ücreti (1.525,00 USD) açıklamalı toplam 1 konteyner için 5.529,80 TL tutarında bedel istendiği görülmekle, davalının alt navlun- asıl navlun ilişkisi içerisinde taşıyan sıfatına sahip olduğu, bu nedenle pasif husumet ehliyetinin olduğu görülmüştür.
TTK m. 1185/1 Bildirim” Zıya veya hasarın en geç eşyanın gönderilene teslimi sırasında taşıyana yazılı olarak bildirilmesi şarttır. Zıya veya hasar haricen belli değilse, bildirimin eşyanın gönderilene teslimi tarihinden itibaren aralıksız olarak hesaplanacak üç gün içinde gönderilmesi yeterlidir. İhbarnamede zıya veya hasarın neden ibaret olduğunun genel olarak belirtilmesi gereklidir.'” şeklinde düzenlenmiştir. 27.03.2017 Tarihli tutanak ile emtiadaki eksiklik tespit edildiği ve sigortalı … şirketi tarafından davalı taşıyan … A.Ş.’ne gönderilen ihtarnamenin ise 30.03.2017 tarihli olduğu hususu birlikte değerlendirildiğinde, TTK m. 1185/1 anlamında taşıyana süresinde hasar ihbarının yapılmış olduğu kanaatine varılmaktadır.
Mahkememizce hasardan davalının sorumlu olup olmadığına dair yapılan değerlendirmede, dosyaya mübrez … belgesi üzerindeki kayıtlardan …no’lu konteynerin … numaralı orijinal mühür ile 09.02.2017 tarihinde mühürlü vaziyette olduğu ve konteynerin 6 gün sonra 15.02.2017 tarihinde gemiye yüklendiğinin anlaşıldığı, eksper raporunda “… nolu konteyner üzerinde yapılan incelemede konteyner üzerinde bazı tamirat izlerinin bulunduğu ancak bu izlerin eskiye ait olduğu gerek konteyner duvarlarında gerekse konteynerin kapağındaki mühür yerinde gerek kapı kollarında ve kilitleme mekanizmalarında herhangi bir hasar emaresi/zorlama izi olmadığı tespit edilmiş” şeklindeki tespitten konteynerin bir zorlama neticesinde açılmadığı anlaşılmakla beraber emtiadaki eksikliğin ancak orijinal mühür sökülerek kapakların açılması suretiyle gerçekleşmiş olabileceği sonucuna mahkememiz teknik heyetince de varıldığı, ancak 27.03.2017 tarihli gümrük ambar memuru, liman yetkilisi ve gümrük firma yetkilisi tarafından … No’lu Konteyner için düzenlenen tutanakta, konteyner kapıları üzerinde bulunan mühürün … orijinal numaralı mühür olup olmadığına dair bir ifadenin yer almadığı, 15.02.2017 tarihli konişmento orta hanesinde “GOODS ON BOARD 15.02.2017 “gemiye 15.02.2017 tarihinde yüklendi” kaydı yer aldığı, bu kaydın kapalı olarak teslim alınan konteynerin haricen hangi hal ve durumda teslim edildiğini tam olarak göstermediği, ancak TTK m. 1239 f. 2 uyarınca taşıyan, eşyanın haricen belli olan halini konişmentoda beyan etmeyi ihmal ederse, konişmentoda eşyanın haricen iyi halde olduğuna dair beyanda bulunulmuş sayılacağı, 17.02.2017 Tarihli … no.lu deniz yük senedi incelendiğinde, “SHIPPER’S LOAD,STOW, WEIGHT AND COUNT” kaydının bulunduğu görüldüğü, bu klozun emtianın konteynere yüklenmesi, istifi, tartımı ve sayımı işlemlerinin yükleyici/gönderen firma tarafından yapılmış olduğu anlamını taşıdığı, bu şekilde dava konusu sigortalı emteanın … nolu konteynerin içerisine yüklenmesi,istifi, tartımı ve sayımı ile konteyner kapılarının mühürlenmesi işlemlerinin bizzat yükleyici/gönderen firma şirketi tarafından gerçekleştirilmiş olduğu, ekspertiz raporunda, “eksikliğin muhtemelen konteynerin yükleyici firma tesisinden Qingdao limanına kadar olan ara nakliyesi sırasında organize bir hırsızlık ekibi tarafından gerçekleştirilmiş olabileceği” şeklindeki görüşe yer verildiği, ancak bu hususun, davacı tarafından dosyaya sunulan bilgi ve belgelere göre konteyner içi emtiada oluşan eksikliğin konteynerin taşıyanın sorumluk sahasında gerçekleştiğini ortaya koyamadığı, taşıyana teslim edilen konteyner içerisindeki yüklerin, taşıyanın sorumluluk alanındayken konteyner mühürleri açılarak oradan alındığı neticesi tam olarak ortaya çıkartmadığı, ekspertiz raporunda, geminin 08.03.2017 tarihinde İstanbul Ambarlı Limanı’ na varışına müteakip ilgili gemiden tahliye edilen konteynerin liman sahasına aktarıldığı gümrükte tam tespit yapılması talebine istinaden konteyner üzerindeki sağlam vaziyetteki … numaralı mührün açılarak konteyner içerisindeki yükün incelenmesi sırasında 623 kutu emtianın eksik olduğunun tespit edildiği anlaşılmakta olup, söz konusu eksikliğin tam olarak nerede ne zaman ve ne şekilde meydana gelmiş olduğuna dair kati bir bilgi veya belge olmadığı.. ” belirtildiği, ayrıca konteynerin kapağındaki mühür yerinde gerek kapı kollarında ve kilitleme mekanizmalarında herhangi bir hasar emaresi/zorlama izi olmadığı tespit edilmiş olduğu bilgisine yer verildiği görülmekle zararın taşıyanın sorumluluk alanında gerçekleştiği kanaatine ulaşılamadığından davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 977,82 TL den karar harcı olan 44,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 933,42 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 6.648,30 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, davalı vekilinin yüzüne karşı davacı tarafın yokluğunda kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.31/01/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır