Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/554 Esas
KARAR NO : 2020/186
DAVA : Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/12/2018
KARAR TARİHİ : 24/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava dışı sigortalı … San. ve Tic. AŞ’ ye ait emtianın, Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesi ve Abonman Sözleşmesi ile teminat altına alındığını, çekirdek kakao emtiasının 04.04.2017 tarihli … nolu konşimento tahtında … Gemisi’ne yüklenerek San Pedro’dan İstanbul’a taşındığını, tahliye sırasında yapılan kontrollerde, … nolu konteynerin kapı üst kısmının delik olduğu tespit edilmiş olduğunu, konteyner içerisindeki 10 çuval emtianın ıslak hasarlı olduğu tespit edildiğini, yapılan incelemede, emtiada ıslanmaya bağlı küfler oluştuğunun ve çekirdek kakao tanelerinin birbirlerine yapıştığının tespit edildiğini ve fotoğraflarla belgelendiğini, konteyner üzerindeki deliğin, yükleme veya tahliye sırasında konteyner üzerine konulan veya üzerinden tahliye edilen diğer konteynerin altında bulunan twistlock’un çarptırılması sebebiyle meydana geldiği kanaatine varıldığını, davalının 04.04.2017 tarihli … nolu konşimentoyu düzenlemiş olduğunu ve dava konusu olayda TTK m.1191 gereğince fiili taşıyan konumunda olduğunu, dava dışı sigortalının uğradığı zararın tazmin edilmiş olduğunu ve TTK m. 1472 ve TBK m. 183 kapsamında “akdi halef” sıfatını haiz olduğunu, taşıyanın hem kendisinden beklenen dikkat ve özeni göstermemiş olduğu hem de hasarın eşyanın taşıyanın hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana gelmiş olduğunu, TTK m. 1178 uyarınca taşıyanın sorumluluğunun söz konusu olduğunu, borçlu aleyhine … İcra Müdürlüğü 2017/… E.Sayılı dosyası kapsamında başlatılan takibe borçlu tarafından yapılan itirazın haksız ve mesnetsiz olduğunu belirterek haksız, mesnetsiz ve kötü niyetli olarak yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, takibin haksız şekilde durmasına neden olan davalı/borçlu aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşımanın sadece Fildişi Sahilleri’nin San Pedro Limanından İstanbul Ambarlı … Limanına yapılan denizyolu bacağını üstlendiğini, dava konusu taşımaya ilişkin konişmento incelendiğinde bu konişmentonun 2. sayfasında CY/CY kaydının yer aldığını, “CY/CY” kaydının açılımının “ContainerYard/ Container Yard” yani “Limandan Limana” olduğunu, dava konusu emtiaların tahliye limanı olan İstanbul Ambarlı … Limana ulaştıktan ve gemiden tahliye edildikten sonra 12.05.2017 tarihinde sigortalısına imza karşılığı “Yük Teslim Talimat Formu” ile teslim edilmiş olduğunu, sigortalıya fiilen teslim edilen bu yükler ile ilgili olarak sigortalının yüklerini liman sahasında konteynerlerden boşaltmak yerine bu yüklerini konteyner kutuları ile birlikte limandan teslim alarak liman çıkışı yapmak istediğini ve bu hususta “Taahhütname” verdiğini, sigortalı yük alıcısı risk ve sorumluluğu kendisine ait olmak üzere bu yüklerin konteynerler ile birlikte limandan çekilerek sigortalının kendi tesislerine götürüldüğünü, sigortalının bu yükleri Ambarlı … Limanından Çatalca’daki İstanbul Trakya Serbest Bölgesindeki tesislerine kendi sorumluluğundaki kamyonlar ile taşıdığını ve mesafenin yaklaşık 35 km olduğunu, davacının davasını ispat edebilmesi için konteynerde var olduğu öne sürülen deliğin deniz yolu taşımasından meydana geldiğini ispat etmesinin gerektiğini, bu hususun uygulanacak hükümler bakımından da … taşıdığını, konteynerlerin liman sahasında sigortalıya teslimi sırasında konteynerlerde herhangi bir hasar bulunmadığından liman idaresi tarafından kapı çıkış anında uygulamada “İnterchange” olarak adlandırılan tutanağın düzenlenmediğini, konteynerlerin limanda kapı çıkışı esnasında konteynerlerin kendisinde bir hasar/delik/yırtık/şekil bozukluğu olsa idi, liman çıkış kapısında liman idaresi tarafından bu konteynerler ile ilgili “İnterchange” isimli belgenin düzenlenmesi gerektiğini, davacının konteynerlerde hasarın safi denizyolu taşıması esnasında meydana geldiğini ispat edemediğini, konteynerlerin kendisinde bir hasar var ise dahi, böyle bir hasarın kendisinin sorumlu olmadığını ve üstlenmediği kara nakliyesi esnasında ya da alıcının kendi tesislerinde de oluşmuş olma ihtimalinin bulunduğunu, TTK m. 1185/1 uyarınca, yükte bir hasar var ise bu hasarın en geç teslim tarihinden başlamak üzere aralıksız hesap edilecek 3 gün içinde taşıyana ihbar edilmesi ve bu ihbarda hasarın neden ibaret olduğunun açıklanması gerektiğini, aksi halde TTKm.1185/4 uygulama alanı bulacak ve yük konişmentoda nasıl yazılmış ise alıcısına da o şekilde teslim edildiğini, yükte bir hasar var ise dahi bu hasarın taşıyanın mesul olmadığı bir nedenden ileri geldiğinin kabulünün gerektiğini, dava konusu yüklerin tahliye limanında ordino karşılığında teslim edildiğini ve teslim tarihinin 12.05.2017 olduğunu, 12.05.2017 tarihinden itibaren yasal süresi içinde bir hasar ihbarının bulunulmadığını, TTK m.1185/2 uyarınca herhangi bir inceleme/tespitin de yaptırılmadığını, bu durumda TTK m.1185/4 uyarınca yükün konişmentoda yazıldığı gibi temiz ve hasarsız olarak alıcısına teslim edildiğini, yükte bir hasar varsa dahi bu hasarın taşıyanın mesul olmadığı bir nedenden ileri geldiğinin kabulünün gerektiği savunmasında bulunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı sigorta şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalıdan rücuen tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup uyuşmazlığın konusunun, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, sigorta sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, geçerli bir sözleşme uyarınca ödemenin yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın bulunup bulunmadığı ve hasarın deniz taşıması esnasında meydana gelip gelmediği, hasardan davalının sorumlu olup olmadığı ve hasarın miktarının tespiti noktasında toplandığı görülmüştür.
… İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı icra takip dosyası incelendiğinde; davalı borçlu aleyhine 25/12/2017 tarihinde icra takibine başlandığı, ödeme emrinin davalı borçluya 02/01/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlu tarafından yasal süre içerisinde 02/01/2018 tarihinde borca itiraz edildiği ve eldeki davanın ise 28/12/2018 tarihinde İİK 67. maddesi uyarınca yasal süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; davacı sigortacının TTK 1472 maddesi gereğince dava dışı sigortalının halefi sıfatıyla aktif dava ehliyetine sahip olduğunu, davalının taşıyan sıfatıyla pasif dava ehliyetine sahip olduğunu, dava konusu eşyanın uğramış olduğu hasara/zıyaa ilişkin süresinde bildirim ve usulüne uygun inceleme yapılmamış olduğundan taşıyan lehine eşyanın konişmentoda kayıtlı olduğu şekilde teslim edildiği ve bir hasar/zıya söz konusu ise bunun taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiğine ilişkin iki karinenin doğduğunu, yükle ilgili gönderilene halef olan davacı sigortacının bu karinelerin aksini ortaya koyarak taşıyanı sorumlu tutabileceğini, dosyaya sunulan delillerden konteynerin taşıyan tarafından iyi halde teslim alınmış olduğu belirlenmekle birlikte varma limanında konteynerin delinmiş olarak gönderilene teslim edildiğine dair bir tespitin yapılmadığı ve buna göre konteynerin taşıyanın hakimiyeti altında iken delinmiş olduğunun kanıtlanamadığını, delinmeden kaynaklandığı iddia olunan küflenmenin eşya taşıyanın hakimiyetindeyken meydana gelen bir olgudan kaynaklanmış olduğu ispatlanamadığından yükle ilgilinin halefi sigortacının taşıyanı sorumlu tutmak için ispat yükünü yerine getiremediğini ve taşıyanın dava konusu zarardan sorumlu tutulamayacağını, mahkemenin aksi kanaatte olması halinde müşterek sigorta esasları çerçevesinde davacı sigortacıya düşen ödeme yükümlülüğünün (toplam zararın % 40’ı oranında) 617,67 EURO olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası dosyaya sunulmuştur.
Dosyada bulunan 31/03/2017 tarihli satış sözleşmesine göre, dava dışı … satıcı olmakla, dava dışı sigortalı … Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından olmakla çekirdek kakao emtiasının CFR Ambarlı şartıyla satın alındığı anlaşılmıştır.
Dava halefiyete dayalı olarak açılmış olmakla dosyaya sunulan davacı … Sigorta tarafından düzenlenmiş bulunan … numaralı Nakliyat Emtia Abonman Sigorta Poliçesi’nden, davacının dava dışı alıcı …’ya satılan dava konusu yükün deniz taşımasına ilişkin nakliye rizikolarına karşı sigorta himayesi altına aldığı ve sigorta başlangıç tarihinin 31/03/2017, sigorta bitiş tarihinin ise 31/03/2018 olduğu anlaşılmaktadır. Davaya konu emtiaların ise CFR kaydı ile dava dışı sigortalıya satıldığı dosyada sabit olmakla bilirkişi raporunda açıklandığı üzere CFR kaydı gereği eşyanın gemiye teslimi ile birlikte hasara katlanma yükümlülüğü de dava dışı sigortalı …’ya geçmiştir. Bu nedenle dava dışı sigortalının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaati bulunduğu ve davacının, sigorta himayesi kapsamındaki rizikonun gerçekleşmesi sonucunda, geçerli bir sigorta sözleşmesine dayanarak ödemesi gereken 759,71 USD 26/09/2017 tarihinde sigorta tazminatını ödediği; dolayısıyla dava dışı sigortalısının haklarına TTK 1472 maddesi uyarınca halef olduğu ve davacının aktif husumet ehliyetini haiz olduğu sonucuna varılmıştır.
Dosyaya sunulan ve davalı … (…) tarafından düzenlenmiş bulunan 04/04/2017 tarih ve … numaralı konişmentoda yükleten “… ” olup gönderilen ve ihbar edilecek “ … Sanayi ve Ticaret A.Ş.” dir. Yükleme limanı “San Pedro/Fildişi Sahili” boşaltma limanı “Ambarlı …, İstanbul” olmakla taşımanın “…” isimli gemi ile yapıldığı, yükleme tarihinin 29/03/2017 olduğu ve konişmentonun taşıyan adına acentesi tarafından imzalandığı anlaşılmıştır. Konişmentonun davalı … Line tarafından düzenlenmiş olması nedeniyle TTK 1238/1 maddesi gereğince konişmentoyu taşıyan sıfatıyla imzalayan veya konişmento kendi ad ve hesabına imzalanan kişi, taşıyan sayılacağında davalı … ‘ın taşıyan sıfatıyla pasif husumet ehliyetini haiz olduğu kabul edilmiştir.
Konşimentoda bulunan “SHIPPER’S LOAD, COUNT AND SEALED” kaydı gereği konteynerin gönderen tarafından yüklendiği, sayıldığı ve mühürlendiği ve “CY/CY” kaydı gereği taşıyanın eşyayı konteyner sahasında teslim alıp yine konteyner sahasında teslim edeceği; dolayısıyla eşyanın limandan gönderilenin deposuna karayoluyla taşınması gerekmekteyse de bunun davalı tarafından üstlenilmediği anlaşılmaktadır.
Davalı acentesi … Denizcilik A.Ş. tarafından düzenlenen Yük Teslim Talimat Formu’na göre; dava konusu yükün içerisinde bulunduğu konteynerin dahil olduğu konişmento muhteviyatı konteynerlerin tahliye limanı olan Ambarlı limanında boşaltıldıktan sonra alıcının Trakya Serbest Bölgede bulunan tesislerine götürülmek üzere dava dışı sigortalı alıcı yetkilisi … tarafından 12/05/2017 tarihinde imza karşılığı teslim alınmış olduğu görülmüştür. Dosyaya sunulan e- posta yazışmaları incelendiğinde ;
– 09/06/2017 tarihinde saat 08.16’da … yetkilisi … tarafından dava dışı sigortalı gönderilenin yetkilisi …’a gönderilen e-postada “… bey, ilgili kakao tahliyesine ait final bilgilendirme ekte sunulmuştur. … nolu konteynır kapı tarafında delik oluşmuş. Fumigasyon öncesi delik kapatılmıştır. Fakat geçen sürede içeri su sızmış ve delinen yerin alt kısmında 10 adet küflü çuval tespit edilmiştir. 10 adet küflü çuval sağlam kargodan ayrı yere istif yapılmıştır.” dendiği;
– 09.06.2017 tarihinde saat 15.39’da dava dışı gönderilenin yetkilisi … tarafından taşıyan “… ” adresine gönderilen e-postada; “Sayın ilgili, … nolu konteynır kapı tarafında delik oluşmuş ve içeri su sızmış ve delinen yerin alt kısmında 10 adet küflü çuval tespit edilmiştir. Oluşan masraflar tarafınıza rücu edilecektir.” dendiği anlaşılmaktadır.
TTK m. 1185/1’e göre, zıya veya hasarın en geç eşyanın gönderilene teslimi sırasında taşıyana yazılı olarak bildirilmesi şarttır. Zıya veya hasar haricen belli değilse, bildirimin eşyanın gönderilene teslimi tarihinden itibaren aralıksız olarak hesaplanacak üç gün içinde gönderilmesi yeterlidir. Hükmün ikinci fıkrası uyarınca eşyanın incelenmesi tarafların katılımıyla mahkeme veya yetkili makam ya da bu husus için resmen atanmış uzmanlar tarafından yapılmışsa bildirime gerek yoktur. Dava konusu ıslanma ve küflenme zararının davalı taşıyana bildirildiğine ilişkin 09.06.2017 tarihli elektronik posta mesajları dışında dosyada herhangi bir delil bulunmamaktadır. Söz konusu elektronik postalar ise, emtiaların teslim tarihi olan 12/05/2017 tarihinden itibaren TTK 1185 maddesine göre hesaplanacak üç günlük ihbar süresinden sonra gönderilmiştir. Dosyaya sunulan 08/06/2017 tarihli tutanakta her ne kadar konteynerin kapı üst tarafında delik olduğu belirtilmiş olsa da, bu tutanak alıcının depo sorumlusu ve kara taşımasını gerçekleştiren aracın şoförü tarafından imzalanmış olduğundan taşıyanın bu tutanak ile zarardan haberdar edilmiş olduğu da mahkemece kabul edilmemiştir. Davacı sigortacı tarafından yaptırılan Hasar Ekspertiz Raporu 12/06/2017 tarihli olup raporun konteynerin tesliminden uzun süre sonra düzenlenmiş olduğu görülmektedir. … tarafından düzenlenen Inspection Certificate başlıklı gözetim raporunun da 13/06/2017 tarihinde konteynerin teslim edilmesinden sonra düzenlendiği; her iki raporun düzenlenmesine tarafların her ikisinin katılmamış olduğu tespit edilmekle birlikte, teslimden uzun süre sonra düzenlendikleri de sabit olmakla, eşyanın varma limanında gönderilene teslim edilmesinden önce tarafların katılımı ile resmi bir muayene yapıldığına ilişkin başkaca bir delil de dosyada bulunmamaktadır.
Eşyanın uğradığı hasar/zıyaın resmi inceleme ile tespit ettirilmemiş ve taşıyana bildirilmemiş olması halinde taşıyan lehine iki karine doğar. Bu iki karine taşıyanın eşyayı denizde taşıma senedinde yazılı olduğu gibi teslim ettiği ve eğer eşyada bir zıya veya hasarın meydana geldiği belirlenirse, bu zararın taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiğidir. Tazminat talep eden yükle ilgili bu iki karinenin aksini ispat ederek taşıyanı zarardan sorumlu tutabilir. Dolayısıyla dava konusu uyuşmazlıkta davalı taşıyanın eşyayı konişmentoda yazılı olduğu gibi teslim ettiği ve bir zıya veya hasar söz konusu ise bunun taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten kaynaklandığı kabul edilecektir. Eldeki davada davacı sigorta şirketi bu iki karinenin aksini ispatlayarak davalı taşıyanı zarardan sorumlu tutabilir.
Dosyada bulunan eksper raporu ile hasarın konteynerda bulunan delik nedeniyle emtiaların ıslanarak hasarlandığı belirtilmekle birlikte konteyner elverişsizliği söz konusu ise davalının hasar nedeniyle sorumluluğu bulunduğu kabul edilebilir. Ancak eksper raporunda konteyner hasarına ilişkin olarak … tarafından düzenlenen gözetim raporuna atıf yapılmakla birlikte, davacı vekilinin dosyaya sunduğu ve dava dışı gönderilenin talebi üzerine … A.Ş. tarafından düzenlenen 13/06/2017 tarihli … sayılı gözetim raporunun tercümesinde, dosyaya sunulan eksper raporu 4. Sayfasında belirtildiği üzere taşımaya konu konteynerların delik olduğuna ilişkin bir tespitin yer almadığı ve eksper raporunun da konteyner görülmeksizin fotoğraflar üzerinde inceleme yapılarak düzenlendiği anlaşılmakla; konteynerda bulunan delik nedeniyle hasarın oluştuğu yönünde de mahkemede kanaat uyanmamıştır. Kaldı ki bilirkişi raporunda açıklandığı üzere uluslararası konteyner taşımacılığında, tüm konteynerler yükleme limanında gemiye yüklenmeden önce ve tahliye limanında gemiden indirildikten sonra hem gemi hem de liman ve acente görevlileri tarafından kontrol edilerek varsa konteynerde görülen hasarlar tespit edilip “… ” olarak tanımlanan “Konteyner El Değiştirme ve Hasar Tutanağı” da dosyaya sunulmamıştır. Yukarıda bahsedilen … yetkilisi tarafından dava dışı sigortalı yetkilisine gönderilen mail ile konteynerda delik olduğu beyan edilmiş olsa da bu tespitin emtialar gemiden tahliye edilip dava dışı sigortalı alıcının Trakya Serbest Bölgede bulunan tesislerine götürüldükten sonra yapılması karşısında da, konteynerda deliğin varlığı kabul edilse dahi bu deliğin, davalı sorumluğunda deniz taşıma esnasında olduğu hususunda mahkemede kanaat uyanmamıştır.
Davacı vekili bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi ile hasar ihbarının emtiaların dava dışı sigortalıya teslimi sonrası yasal sürede yapıldığını beyan etmekte ise de, yukarıda açıklandığı üzere davalı taşıyanın sorumluluğunun “CY/CY” kaydı nedeniyle, limanda gemiden tahliye ile sona erdiğinin kabulü karşısında yasa gereği teslim bu tarihte (12/05/2017) kabul edilmiş bu nedenle davacı vekilinin itirazları mahkemece dikkate alınmamıştır.
Açıklanan nedenlerle kanuni karinenin aksinin davacı tarafça ispatlanamadığı değerlendirilmekle hasarın, davalının sorumluluk alanı içerisinde ve deniz taşıması esnasında meydana geldiğine dair mahkemede kanaat uyanmamıştır. Dosyaya sunulan bilirkişi raporundaki tespitler mahkemece denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş ve dayandıkları gerekçeler ile ulaştıkları tespitler ise mahkemece dosya kapsamı ve deliller ile uyumlu bulunduğundan bilirkişi raporu da hükme esas alınarak davanın reddine ve takipte kötüniyetli olduğu ispat olunamayan davacı aleyhine kötü niyet tazminatına yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 63,38 TL den karar harcı olan 54,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 8,98 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 3.400,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/09/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır