Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2018/543 Esas
KARAR NO :2021/105

DAVA :Alacak
DAVA TARİHİ :28/12/2018
KARAR TARİHİ :02/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı …, ihracatını yaptığıNI, 26.02.2018 tarihli … fatura nolu … marka bitümlü membran ve astar ürünlerinin alıcı dava dışı …’a teslim edilmek üzere davalı … tarafından … şeklinde teslim alınıp … limanına taşındığını, yüklerin … gümrüğüne 28.03.2018 tarihinde vardığını, …’taki teamül gereği bu yüklerin ithalinin uygun olup olmadığının teste tabi tutulmasının gerektiğini, söz konusu teste 30.03.2018 tarihinde başlandığını ve test sonucunda düzenlenen raporun 08.05.2018 tarihinde tamamlandığını yüklerin ithalinin … yasalarına göre uygun olmadığının anlaşıldığını, alıcıdan 21.05.2018 tarihinde yükün iadesi için gümrük acentesine talimat verilerek işlemlere başlanılmasının istendiğini davalının kusurlu ve iyiniyetle bağdaşmayan hareketlerinin bu e posta sonrası yükün iadesi işlemleri sırasında vuku bulduğunu ve müvekkil şirket ödenmesi gereken yüksek meblağlarda demuraj ve ardiye gibi masrafları ödemek zorunda bırakılmış olduğunu, demuraj sorumlusunun navlun sözleşmesinin tarafı olan gönderilen olduğunu, alım satım sözleşmesinin … esaslı olduğunu, …’in muhatabının …’taki alıcı olduğunu, yüklerin boşaltma limanına varmasını takiben alıcıya yapılan ihbar ile demuraj ve ardiyenin alıcının hesabına işlemeye başladığını, yüklerin varış tarihi 28.03.2018 ile iadesinin talep edildiğini 21.05.2018 tarihleri arasında …’e karşı demuraj ve ardiye alacağının muhatabının alıcı olduğunu, yüklerin iadesi için işlem yapılması için talimat verilmesinin ardından …’in esas muhatabı olan yük alıcısından alınması gereken onay ve yüklemeye kadar oluşan demuraj ile ardiye masrafları konusunda davalı tarafça yanlış yönlendirildiğini, test sonucunun müvekkil şirkete ulaşmasının ardından 18.05.2018 …’ten yüklerin …’ya gönderilmesi konusunda işlem yapılmasının talep edildiğini, 23.05.2018 tarihinde …’e bu talebin hatırlatılmış olduğunu ve … tarafından 29.06.2018 tarihinde yani talepten neredeyse 1,5 ay sonra cevap geldiğini, bu süreçte yine alıcıya iade işlemi sorulduğunda ise 19.06.2018 tarihinde geri dönüş onayını …’in …’ta bulunan acentesine bildirildiğinin iletilmiş olduğunu, … tarafından bu hususun 27.06.2018 tarihli e postada “konteynerlerin geri dönüş onayını geçen hafta aldık toplam masrafın gelmesini bekliyoruz” şeklinde raporlandığını, 18.05.2018 tarihinden itibaren yüklerin … Limanından … Limanına transferi konusunda …’ten haber beklendiği ve aksiyon almaya çalışıldığını, 19.06.2918 tarihi itibariyle iade işlemi onaylandığı için eğer … tarafından … limanına göndermek için gerekli işlemler yapılmış olsa idi 20.06.2018 tarihi itibariyle yükün … limanından çıkabilecek durumda olduğunu, demuraj ve ardiye gibi masraflar yalnızca 21.05.2018-20.06.2018 tarihleri için mevcut olacağını, … tarafından iade işleminin onayının 27.06.2018 tarihinde bildirdiği ve bu tarihe kadar henüz demuraj ve ardiye masrafı ile … limanına gönderme ücretinin iletilmediğini, 29.06.2018 tarihli …’in e postasında demuraj 19.800 USD (2 konteyner) ardiye ücreti 17400 USD (2 konteyner) ve … limanına gönderme 3550 USD olarak iletildiğini, demuraj ve ardiye ücretine ilişkin bilginin alınmasının ardından 02.07.2018 tarihinde masrafların yazılı olarak iletilmesi ve gönderilen tutarların çok yüksek olduğunu, bu nedenle tarifelerin görülmek istendiğinin …’e iletildiğini ve yüklerin Türkiye’ye getirilmesi durumunda ödenecek tutarın da sorulduğunu, 04.07.2018 tarihinde …’ten yalnızca yüklerin dava dışı … Ltd. hattı ile taşınması sebebiyle …’dan indirim konusunda geri dönüş beklendiğinin iletildiği iddia edilerek fazla ödenen demuraj ve ardiye bedelinin iadesine karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde özetle, … nolu konşimento uyarınca … ve … numaralı 2 konteyner muhteviyatı olan emtiaların …’den (Yükleme limanı) Kazablanka/…’a (boşaltma limanı) deniz yoluyla taşınmasının organizasyonunda hizmet verdiğini, taşımanın … tarafından gerçekleştirildiğini konteynerlerin 21.03.2018 tarihinde boşaltma limanına vasıl olmalarına müteakip … Denizciliğin bu taşıma ile ilgili yükümlülüklerinin sona erdiğini, davacı tarafından …’taki teamül gereği yükün ithalinin uygun olup olmadığının teste tabi tutulması gerektiğini, yüklerin ithalinin … yasalarına uygun olmadığının anlaşıldığı ve alıcıdan yükün iadesi için işlemlere başlanılmasının istendiğini, yüklerin …’tan …’ya veya Türkiye’ye taşınması veya Dünyanın başka herhangi bir noktasına taşınmasının Türkiye/… taşımasından bağımsız olduğunu, ithali mümkün olmayan yüklerin …’tan başka bir yere taşınması amacıyla davacı ile çalışmak mecburiyetinin söz konusu olmadığını, (…/…) arasındaki taşımanın … tarafından gerçekleştirildiği için … ve … nolu konteynerlerin …’tan başka bir yere taşınacak ise aynı hat ile taşınmalarının tercih edilmesinin zorunlu hale geldiğini, davacının demuraj ve ardiye masraflarını ödemekle yükümlü olmasının sebebinin ithal etmeye çalıştığı yükün … otoriteleri tarafından yapılan testi geçmemesi olduğu demurajın armatör/hat taşıması tarafından tahsil edilmekte olduğunu, ardiyenin limana ödendiğini …’ta mukim olan …’ın alıcının (…/…) taşıması yönünden muhatabı olduğu ve masrafların öncelikle … tarafından …’e fatura edildiğini …’in de masrafların oluşmasına kusuru ile sebebiyet veren davacıya fatura ettiğini …’in doğrudan …’ya servisinin olmadığını, … aktarmalı sefer yapılması zorunlu olduğundan maliyetin arttığını, davacının 20.06.2018 tarihine kadar yüklerin aktarmalı olarak …’ya taşınması ile ilgili karar ve talimat vermediğini, liman/gümrük otoriteleri nezdinde tamamlanması gereken işlemlerin de dikkate alınmasının gerektiğini, oluşmuş masraflar ilgililerine ödenmeden yükün …’tan başka bir yere taşınmasının mümkün olamayacağını, davacı tarafından 02.07.2018 tarihine kadar ticari karar verilemediğini demuraj armatöre, ardiyenin de limana ödendiğinden kendi inisiyatifle hareket ettiğini armatörün gümrük ve liman otoritelerinin kendisine bildirilen kararlarını ilettiğini, davacının sürekli olarak indirim talep etmesinin ticari karar alınmakta gecikilmesine ve sürecin uzamasına sebebiyet verdiği savunmasında bulunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce 26/07/2019 tarihinde … Gümrük Müdürlüğü’ne ilgili konişmentolara ait taşımaya ilişkin tüm bilgi ve belgelerin gönderilmesi hususunda müzekkere yazıldığı, … Gümrük Müdürlüğü’nce 04/09/2019 havale tarihli yazı cevabına göre taşımaya ilişkin tüm bilgi ve belgeler dosyaya getirtilmiştir.
Açılan dava ile taraflar arasındaki uyuşmazlık noktaları; davacı tarafından davalıya ihtirazi kayıt ile ödendiği ifade olunan 58.977 USD bedelin iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı, beklemeden ve yapılan masraflardan hangi tarafın sorumlu olduğu ile sorumluluğun miktarı olduğu anlaşıldı.
Mahkememizin 08/10/2019 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı uyarınca davacı tarafından davalıya ihtirazi kayıt ile ödendiği ifade olunan 58.977 USD bedelin iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı, beklemeden ve yapılan masraflardan hangi tarafın sorumlu olduğu ile sorumluluğun miktarı noktalarında rapor aldırılmasına karar verilmiş olup, bilirkişilerce sunulan raporda özetle; davalı taşıyanın navlun sözleşmesinden kaynaklanan eşyanın taşınmasına ve teslimine ilişkin borçlarını ifa ettiği, eşyanın teslim edilememesinin varma limanındaki ihraç yasağından kaynaklandığı, eşyanın iade edilmesi için gerekli olan mal bedeli iadesi şartının 17.10.2018 tarihinde gerçekleştiği, bu tarihe kadar eşyanın davacının onayıyla konteynerlerde ve Kazablanka limanında beklediği, dava konusu emtianın satışının … kaydıyla gerçekleştirildiği belirtilse de deniz yoluyla taşıma sözleşmesini davalı … ile davacı Stopper’in kurduğunun ve taşıtan sıfatına sahip olduğunun kabul edilmesinin gerektiği, dava dışı gönderilen alıcı eşyayı teslim alma iktidarına sahip olmadığından dava konusu masraflardan sorumlu tutulma şartlarının gerçekleşmediği, dava konusu ücretlerin alt-asıl taşıma ilişkisi içinde asıl taşıyanın temsilcisi varma limanı yetkilisi (…) tarafından aynı tutarla fatura edilmiş olduğu, davalının demuraj ve ardiye masraflarının artmasında kusurunun bulunduğunun kabul edilemeyeceği, dava konusu ücretlerden sorumlu olan davacının iade talebinin yerinde olmadığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizin 24/11/2020 tarihli celsesinin 1 nolu ara kararı uyarınca dosya içerisindeki mevcut rapor ve davacı vekilinin rapora karşı itirazları da değerledirilerek mahkememizin 08/10/2019 tarihli ve 27/06/2019 tarihli duruşmalarında tespit olunan hukuki uyuşmazlıklar kapsamında rapor aldırılmak üzere dosyanın yeni bir heyete tevdine karar verilmiş olup, bilirkişilerce sunulan raporda özetle;Davacı ile Davalı arasındaki navlun sözleşmesi tahtında Davalı Şirket’in doğan sorumlulukları tam ve gereği gibi yerine getirdiği, eşyanın tahliye limandaki ihraç yasağından dolayı alıcısı tarafından teslim alınamadığı, … teslim şekline haiz satış sözleşmesinden doğan hak ve sorumluluklara ilişkin değerlendirmenin bu sözleşmenin taraflarını bağlayacağı, davalı Şirket’in ardiye ve demuraj masrafından sorumlu tutulamayacağı, bu masraflara taşıtan sıfatı ile Davacı’nın katlanması gerektiği, ve ancak iade için satış sözleşmesi gereğince dava dışı alıcıya başvurabileceği, sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
… Logistics tarafından düzenlenen … nolu 10.03.2018 tarihli konşimentonun Türkçe tercümesinde; Yükletenin …, gönderilenin (emre kaydıyla) …, ihbar adresinin …, taşımayı gerçekleştirecek geminin Laetitia, yükleme limanının Yılport/Türkiye, boşaltma limanının Kazablanka, taşıma konusunun … nolu 40lık konteyner muhteviyatı 23 palet 24.860 kg ve … nolu 40lık konteyner muhteviyatı 23 palet 25.1 OOkg bitümlü membran, teslim için başvurulacak kişinin … olduğu kayıtlıdır. Konişmentoda navlunun taşımadan sonra ödeneceğine dair “…” kaydıda bulunmaktadır.
Dosyaya sunulan konişmentolar ve diğer taşıma senetleri incelendiğinde, taraf beyanları dikkate alındığında davalı … tarafından dava konusu Türkiye/… (Kazablanka) taşımasının davalı Stopper’e karşı üstlenildiği, taşımanın fiilen dava dışı … tarafından ifa edildiği anlaşılmaktadır. … tarafından düzenlenen…nolu konişmentodaki kayda göre eşyanın teslim alınması için varma limanında …’in hizmet verecektir.
Taşınan eşyanın satım sözleşmesinin … esasına göre kurulmuş olduğu belirtilmekle birlikte dosyada satış faturası görülmemiştir; ancak … Gümrük Müdürlüğü’ne … tarafından verilen … sayılı 28.02.2018 tarihli ihracat beyannamesinde teslim şekli … olarak kaydedilmiştir. Gerek … gerekse 2010 versiyonlarında … terimlerinde ne satıcının ne de alıcının diğer tarafa karşı taşıma sözleşmesi kurma yükümlülüğü söz konusudur. Dosyada yer alan taraflar arasındaki elektronik posta yazışmalarından (gerek dava konusu taşımaya gerekse taraflar arasında daha önceden devam etmiş olan ticari ilişkiye dair elektronik postalar dosyaya sunulmuştur) …’in navlun sözleşmesini kurduğu tarafın davacı … olduğu, buna göre davacının taşıtan sıfatına sahip olduğu sonucuna varılmaktadır.
TTK m. 1200 gereğince taşıtan, navlun ücreti ve navlun sözleşmesinden doğan tüm borçların esas borçlusudur. Öte yandan, navlun sözleşmesinin tarafı olmayan gönderilenin sözleşmeden kaynaklanan borçlardan sorumlu tutulabilmesi için TTK m. 1203 gereğince eşyayı teslim alma yetkisine sahip kılınması ve (olayda bir konişmento düzenlendiğinden) konişmentoda söz konusu borçların gönderilen tarafından ödeneceğine dair bir kaydın bulunması gereklidir. Dosyaya sunulan konişmentoda navlunun varma limanında ödeneceğine dair “…” kaydı yer alsa da, eşya idari makamlarda bulunduğu sırada ithalinin mümkün olmadığına karar verildiğinden gönderilen tarafından teslim alınamamıştır. Bu durumda dava dışı gönderilenin navlun sözleşmesinden doğan borçların borçlusu haline geldiği kabul edilemeyecektir ve taşıtan borçlu olmaya devam etmektedir.
Davalı …’in taşıyan sıfatıyla dava konusu taşımadan kaynaklanan borcu eşyayı taşımak ve varma limanında teslim etmektir. Taşıyanın teslim borcunu yerine getirebilmesi için tereddütsüz karşısında bir tesellüm muhatabının bulunması ve eşyanın tesliminin mümkün olması gereklidir. Dava konusu uyuşmazlıkta taşıyan … taşıma borcunu yerine getirmiş ve eşyayı varma limanında boşaltıp idari makamlann zilyetliğine bırakmış, bu aşamadan sonra ithalat yasağı sebebiyle fiilen teslim gerçekleşememiştir. Öyleyse davalı …’in davacı … ile kurduğu navlun sözleşmesinden kaynaklanan borcunu ifa ettiği kabul edilmelidir. Ayrıca davalı taşıyanın varma limanında gönderilen tarafından veya idari karar gereği teslim alınmayan eşyayı tekrar taşıma borcu bulunmayıp, dava konusu eşyanın ikinci kez taşınmasına ilişkin sözleşme ayrı bir navlun sözleşmesi olarak değerlendirilmelidir.
… Gümrük İdaresinin ihraç konusu eşyaların yapılan tahlilde aranılan nitelikte olmaması nedeniyle …’a ithaline izin verilmediği, bu nedenle ihracatçı tarafından tekrar Türkiye’ye getirildiği, ancak … Gümrük idaresinin tahlil sırasında ve eşyaların Türkiye’ye yeniden ihraç etmek için geçen sürede oluşan demuraj masrafı, Liman ardiye ücreti ve Gümrük masrafların kime ait olacağı hususu davanın konusunu teşkil etmektedir.
… A.Ş. rıin … Gümrük Müdürlüğüne tescilli … sayılı 28.02.2018 tarihli ihracat beyannamesi (…/ 26.02.2018 nolu tarihli fatura) ile Kazablanka/… ihracat yapıldığı, taşıma işlemini … Lojistik tarafından yapıldığı, eşyanın teslim şeklinin … olduğu, ancak gümrük idaresinin denetimi sırasında, eşyalarda aranılan niteliklere uygun olmadığı için eşyanın …’a ithaline izin verilmediği, alıcı tarafından eşyalar teslim alınamadığı, … – …/Kazablanka taşımasının … Logistics … nolu 10.03.2018 tarihli konşimento ile yapıldığı ve eşyaların …’ın Kazablanka limanına ulaştığı, dolayısıyla konşimento ile yapılan sözleşmenin sona erdiği, … sözleşme hükümlerini yerine getirdiği, söz konusu eşyalar … Ekonomi ve Maliye Bakanlığı Gümrük ve Dolaylı Vergi İdaresinin Kazablanka liman ihracat müdürlüğünün … şirketine muhatap 19.07.2018 tarihli yazısında, ithal konusu asfalt ve zift karışımlı ürünler içeren 46 palet yüklü bulunan … ve … nolu konteynerlerin ürünlerin Sanayi ticaret yatırım ve dijital ekonomi bakanlığı yetkili birimleri ihraç eşyaların …’a ithaline izin verilmediği, alıcının eşyaları ithal edemediği, 1567 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun 1 .maddesi ile 32 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında karar (karar no 89/14391) 1. Maddesi Hazine ve Maliye Bakanlığından:04.09.2018 tarihli ve 30525 sayılı R.G. yayınlanan Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı karar ilişkin Tebliğ (ihracat bedelleri hakkında (Tebliğ no 2018-32/48 6 ve 8. Maddeleri uyarınca ihracatçının ya ihracat bedelinin ya da ihraç edilen eşyaların geri getirilmesi gerektiği, … Ekonomi ve Maliye Bakanlığı Gümrük ve Dolaylı Vergi İdaresinin Kazablanka liman ihracat müdürlüğünün … şirketine muhatap 19.07.2018 tarihli yazısında, ödemelerin yapılması kaydıyla ürünlerin iadesine izin verildiği, Davacı … nin bu eşyaları …/… -… getirmek için davalı … ile taşıma sözleşmesi yaptığı, …’ın tarafından … Gümrük idaresinin talep ettiği masraflara ilişkin … adına düzenlediği …tarih nolu fatura (sevk tarihi 18.09.2018, yönlendirme yöntemi … referans no:…) demuraj masrafı 18.09.2018 e kadar 25.749USD, liman ardiye ücreti 28.698USD, gümrük masrafı 1.230USD DTHC 1.100USD toplam 56.777USD, talep edildiği, davacının da bundan bilgi sahibi olduğu, indirim talep ettiği ve ödemeyi kabul ettiği, … ‘in … adına düzenlediği 17.09.2018 tarih … 2018000010808 sayılı fatura, demuraj masrafı 25.749USD, Deniz Navlun ücreti 3.300USD, liman ardiye ücreti 28.698USD, gümrük masrafı 1.230USD, toplam 58.977USD, …’ta gümrük idaresince talep edilen demuraj masrafı, liman ardiye ücretleri ve gümrük masrafları aynen yansıttığı, Ödemelerin yapılmasından sonra davacının davalı ile yeni bir taşıma sözleşmesi yaparak ihraç konusu eşyalan Gümrük Kanunun 168. ve Gümrük Yönetmeliğin 446-453. maddeleri uyarınca yurda getirildiği, … Gümrük İdaresince aranılan nitelikler olmaması nedeniyle ithaline izin verilmeyen ve Türkiye’ye getirilen … ve .. nolu konteynerlerdeki eşyalara ilişkin hat taşıyıcısı tarafından talep edilen demuraj ve Kazablanka liman idaresince talep edilen ardiye ücreti ve diğer masrafların davacı tarafından ödenmesi gerektiği, davacı tarafından davalıya ihtirazı kayıt ile ödediği ifade olunan 58.977USD bedelin iadesi şartlarının oluşmadığı anlaşılmaktadır. Gümrük idaresinin, eşyaları tahlile tabi tutması, tahlil sonucunda aranılan vasıflara ait olmaması nedeniyle …’ ithaline izin verilmemesi karşısında, beklemeden ve yapılan masraflardan davacı tarafın sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı, alıcının gönderme limanında malların teslim alınmaması nedeni ile doğan demuraj ve ardiye masraflara taşıtan sıfatı ile katlanmak durumda kalır. Kendisine karşı taşımayı taahhüt eden Davalı, tahliye limanına malları getirmiş ancak mallar tahliye limanındaki yerel mevzuata göre uygun nitelikte bulunmaması nedeni alıcı yasal işlemleri tamamlayamamıştır. Dolayısıyla alıcı ile satıcı arasında satım sözleşmesindeki yükümlülükler gereği gibi ifa edilmemiştir ve bundan doğan sorumluluk … kaydı da dikkate alınarak alım satım sözleşmesinin tarafları arasında değerlendirilmesi gerekir. Davalı akdi taşıyanın, davacının davalı adına ödemiş olduğu masraflardan sorumlu tutulması mümkün değildir. Bu masraflann doğmasından veya artmasından davalının kusuru bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; taraflar arasındaki navlun sözleşmesi tahtında davalının sorumluluklarını tam ve gereği gibi yerine getirdiği, eşyanın tahliye limandaki ihraç yasağından dolayı alıcısı tarafından teslim alınamadığı, … teslim şekline haiz satış sözleşmesinden doğan hak ve sorumluluklara ilişkin değerlendirmenin bu sözleşmenin taraflarını bağlayacağı, davalının ardiye ve demuraj masrafından sorumlu tutulamayacağı, bu masraflara taşıtan sıfatı ile davacının katlanması gerektiği anlaşıldığından açılan haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 4.662,41 TL den karar harcı olan 59,30 TL nin mahsubu ile fazla alınan 4.603,11 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı yargı gider toplamı olan 19,00 TL’nin posta giderinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı vekili için takdir edilen 27.862,09 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.02/03/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır