Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/517 E. 2019/507 K. 17.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/517 Esas
KARAR NO : 2019/507
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/12/2018
KARAR TARİHİ : 17/12/2019
İSTANBUL 17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 28/05/2019 TARİH,
… ESAS … KARAR SAYILI BİRLEŞME KARARINA KONU DOSYASI
BİRLEŞEN DAVA:
DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :27/12/2018
BİRLEŞME KARAR T.:28/05/2019
KARAR TARİHİ :17/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Esas davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin sigorta işi ile iştigal eden sigorta şirketlerinden biri olduğunu, dava dışı sigortalıya ait emtianın nakliyat emtia sigorta poliçesi ile müvekkili tarafından teminat altına alındığını, müvekkilinin sigortalısına ait rafine keten tohumu yağı emtiasının 24/11/2017 tarihli konişmento tahtında Türkiye’den Çin’e taşınmak üzere … Gemisine yüklendiğini, Singapur Limanında yapılan aktarma sırasında … nolu konteynerden sızıntı olduğunun fark edildiğini, konteyner açıldığından emtianın tamamının zayi olduğunun tespit edildiğini, yapılan incelemede konteynerin taşıyanın sorumluluğunda kaba elleçlemesi sebebiyle emtianın konteynerden akarak zayi olduğunun tespit edildiğini, oluşan zararın tespiti maksadıyla ekspertiz raporu düzenlendiğini, Singapur Limanı ve Çin Limanında survey raporları tanzim edildiğini, hasarın davalılara ihtarame yoluyla bildirildiğini, 1 nolu davalının dava konusu olayda fiili taşıyan konumunda olduğunu, 2 nolu davalının navlun faturasını düzenleyerek navlun ücretini bizzat tahsil ettiğini, bu sebeple 2 nolu taşıyanın taşımada akdi taşıyan olarak hareket ettiğini belirterek … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına borçlu/davalılar tarafından yapılan haksız itirazın iptali ile takibin devamını, davalılar aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Esas davada, davalı … S.A.’ya izafeten … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin bu sözleşmede acente sıfatıyla hareket ettiğini, sözleşmede uyuşmazlığın çözümü yetkili mahkeme olarak Londra Mahkemelerinin yetkili kılındığını ve uygulanacak hukuk bakımından İngiliz Hukuku belirlendiğini, dava konusu taşımada davacının sigortalısının taşıtan sıfatına haiz olduğunu, 2 nolu davalının ise akdi taşıyan ve navlun ödeyen taraf olarak yükleten konumunda olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydı ile söz konusu zarardan fiili taşıyan ve akti taşıyanın müteselsilen sorumlu olduğunu, müvekkili şirket aleyhine haksız ve kötü niyetli olarak icra takibi başlatan davacı aleyhine kötü niyetli tazminatına hümedilmesi gerektiğini belirterek aktif husumet ehliyetinin bulunması nedeniyle davanın reddini, davanın yetkili mahkemede açılmamaış olması nedeniyle yetkisizlik nedeni ile reddini, haksız davanın reddini, kötüniyetli açılan takip nedeniyle %20’den aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, her türlü yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Esas davada, davalı … Lojistik ve Dış Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin akdi ve fiili taşıyan sıfatına haiz olmadığını, davanın dava şartı olan husumet yönünden reddini, davanın görevsizlik yönünden reddini, yapılan taşımaların tamamında yetkili mahkeme olarak Londra Mahkemelerinin yetkili kılındığını ve uygulanacak hukuk bakımından İngiliz Hukuku belirlendiğini, davanın zamanaşımı nedeniyle reddini, meydana gelen zararın müvekkilinin kusuruyla sebebeiyet verdiği bir zarar olmadığını, zararın 2 nolu davalı fiili taşıyan sorumluluğu alanında meydana geldiğinden zarardan müvekillinin sorumlu tutulamayacağını belirterek haksız davanın reddini, takibin iptalini, davacının %20’den aşağı olmamak üzere kötiniyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Sigorta AŞ’nin sigortacılık işi ile iştigal eden sigorta şirketlerinden biri olduğunu, dava dışı sigortalıya ait emtianın nakliyat emtia sigorta poliçesi ile müvekkili tarafından teminat altına alındığını, müvekkilinin sigortalısına ait rafine keten tohumu yağı emtiasının 24/11/2017 tarihli konişmento tahtında Türkiye’den Çin’e taşınmak üzere … Gemisine yüklendiğini, Singapur Limanında yapılan aktarma sırasında … nolu konteynerden sızıntı olduğunun fark edildiğini, konteyner açıldığından emtianın tamamının zayi olduğunun tespit edildiğini, yapılan incelemede konteynerin taşıyanın sorumluluğunda kaba elleçlemesi sebebiyle emtianın konteynerden akarak zayi olduğunun tespit edildiğini, … nolu konteynerin Singapur Limanında alıkonulduktan sonra kalan 14 konteynerin Çin’e sevkiyatı tamamlandığında ise … nolu konteynerde de sızıntı olduğu ayrıca konteynerde ezilmeler olduğunun fark edildiğini, yapılan incelemede emtianın tamamının konteynerden akarak zayi olduğun tespit edildiğini, borçlular aleyhine … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile takibi geçildiğini, borçlular tarafından yapılan itiraz ile takibin durduğunu belirterek icra dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamını, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada, davalı … S.A.’ya izafeten … A.Ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; Yapılan taşımaların tamamında yetkili mahkeme olarak Londra Mahkemelerinin yetkili kılındığını ve uygulanacak hukuk bakımından İngiliz Hukuku belirlendiğini, dava konusu olaydan taşıtan sıfatı ile davacının sigortalısın ve yükleten sıfatı ile 1 nolu davalının sorumluluğu bulunmadığını, söz konusu zarardan fiili taşıyan ve akdi taşıyanın müteselsilen sorumlu olduğunu belirterek davanın reddini, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada, davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin dava ile ve taşıma ile herhangi bir ilişkisinin bulunmadığını, iddia konusu olan taşımanın … tarafından gerçekleştirildiğinin görüldüğünü, … tarafından yapılan taşımaların tamamında yetkili mahkeme olarak Londra Mahkemelerinin yetkili kılındığını ve uygulanacak hukuk bakımından İngiliz Hukuku belirlendiğini, sigorta şirketinin rücu hakkının bulunmadığını, meydana gelen zarar müvekkilinin kusuruyla sebebiyet verdiği bir zarar olmadığını, bu zararın 1 nolu davalı fiili taşıyanın sorumluluğu alanında meydana geldiğini, müvekkilinin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını belirterek davanın reddini yargılama gideri ve avukatlık ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Esas ve birleşen davalarda davacı vekili tarafından davalı … Lojistik ve Dış Tic. Ltd. Şti. yönünden feragat edilmiş olup; esas davada davalı … Lojistik ve Dış Tic. Ltd. Şti. yönünden dosya tefrik edilerek mahkememizin … E. Sayılı dosyasına kaydedilmiş, birleşen davada ise davalı … Lojistik ve Dış Tic. Ltd. Şti yönünden dosya tefrik edilerek mahkememizin … E. Sayılı dosyasına kaydedilmiştir.
Esas ve birleşen dava; davacı … şirketlerince müşterek olarak nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalanan emtianın davalı sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki hasar nedeniyle sigortalısına ödenen hasar bedelinin davalıdan rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkin olup, uyuşmazlık; davalının milletlerarası yetki itirazının yerinde olup olmadığı tarafların husumet ehliyetleri, geçerli bir sigorta sözleşmesi kapsamında ödeme yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin usule uygun hasar ihbarının bulunup bulunmadığı, hasarın deniz taşıması esnasında meydana gelip gelmediği, hasar nedeniyle davalıların kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve hasar miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
İstanbul Anadolu İcra Müdürlüğünün … Esas numaralı icra takip dosyasının incelenmesinde; davalı borçlu aleyhine … Sigorta tarafından 15/11/2018 tarihinde icra takibine başlandığı, ödemem emrinin 30/11/2018 tarihinde davalı borçluya tebliğ edildiği ve 07/12/2018 tarihinde borca itiraz edildiği davanın ise 26/12/2018 tarihinde İİK 67 maddesi gereği yasal sürede açıldığı anlaşılmıştır.
İstanbul Anadolu İcra Müdürlüğünün … Esas numaralı icra takip dosyasının incelenmesinde; davalı borçlu aleyhine … Sigorta tarafından 15/11/2018 tarihinde icra takibine başlandığı, ödemem emrinin 30/11/2018 tarihinde davalı borçluya tebliğ edildiği ve 07/12/2018 tarihinde borca itiraz edildiği davanın ise 26/12/2018 tarihinde İİK 67 maddesi gereği yasal sürede açıldığı anlaşılmıştır.
Davalılardan … SA’ya İzafeten … AŞ cevap süresi içerisinde konişmentodaki yetki klozuna dayanarak milletlerarası yetki itirazında bulunmuş olduğundan, öncelikle yetki itirazının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Dava konusu uyuşmazlıkta, taşımayı yapan geminin yabancı bayraklı olması, boşaltma limanının Türkiye dışında bulunması ve yük alıcısının yabancı olması nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı anlaşılmıştır.
MÖHUK 47.madde gereğince yetki anlaşmasının geçerli olması için; uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemesinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ve uyuşmazlığın borç ilişkisinde doğması gerekir.
Yabancı unsur taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanununun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkememizin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı sorunudur.
Dosya kapsamına göre, dava konusu taşımanın; davalı … SA tarafından düzenlenen 24/11/2017 tarihli … numaralı konişmento tahtında yapıldığı, konişmentonun 10.maddesindeki kloz ile taşımadan kaynaklanan tüm anlaşmazlıklarda Londra Yüksek Mahkemesinin kaza yetkisine sahip olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Konişmentoda yer alan yetki şartı, yabancı mahkemeye yetki veren usul hukukuna ait yabancı unsurlu bir sözleşme niteliğindedir. Mahkememizce belirlenmesi gereken husus taraflar arasındaki yetki anlaşmasının MÖHUK 47.maddedeki geçerlilik şartına uygun olup olmadığı ve bu suretle mahkememizin yetkili olup olmadığı hususudur.
Davamızda uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmadığı, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğduğu açık ve nettir.
Tüm dosya kapsamına göre, dava konusu uyuşmazlığın yabancı unsur taşıması, mahkememizin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması ve konişmentoya yetki ve uygulanacak hukuka ilişkin konulan şartın geçerli ve bağlayıcı olması nedeniyle somut uyuşmazlık yönünden mahkememizin yetkili olmadığı kanaatine varıldığından davalı … SA’nın yetki itirazının kabulü ile müşterek sigorta şirketleri tarafından açılan esas ve birleşen davada konişmentodaki yetki şartı nedeniyle mahkememizin yetkisizliğine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Esas ve birleşen davada davalı vekilinin milletler arası yetki itirazının kabulü ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle esas ve birleşen davanın USULDEN REDDİNE
A)Esas davada;
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 949,06 TL den karar harcı olan 44,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 904,66 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
2-Davalı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
B)Birleşen davada;
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 944,12 TL den karar harcı olan 44,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 899,72 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
2-Davalı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır