Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2018/458 Esas
KARAR NO:2021/293

DAVA:İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:03/12/2018
KARAR TARİHİ:24/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davanın deniz taşımasından kaynaklandığından Denizcilik Mahkemesi sıfatıyla ….Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğunu, dava konusu ithalata konu olan emtialar, müvekkil şirket tarafından … nolu 31.01.2018 tarihli konşimento kapsamında, … Limanından … Limanına tam ve eksiksiz olarak taşıdığını,_… … nolu konteynerin müvekkili şirketin tarafından … nolu konşimento kapsamında 05.03.2018 tarihinde … … limanına tahliye edildiğini, 27.04.2018 tarihinde davalı firma tarafından yük teslim belgesi (ordino) alındığını, konteynerin halihazırda boşaltılmadığını, işbu konteynere ilişkin demuraj açık hesap dökümünün, 05.03.2018 ve 11.03.2018 tarihleri arasında, 7 günlük free time (ücretsiz süre) 12.03.2018 ve 18.03.2018 tarihleri arasında, 7 günlük süre için, 20 USD X 7 = 140 -USD 19.03.2018 ve 25.03.2018 tarihleri arasında, 7 günlük süre için, 40 USD X 7 = 280 – USD ve 13.05.2018 tarihleri arasında, 49 günlük süre için, 55 USD X 49 = 2695 – USD toplamı 3115- USD olduğunu, mezkur konşimento kapsamında taşınan, … nolu konteyner 20’lık olup, konşimentodaki klozlar kapsamında, demuraj ücretine ilaveten 20’lık konteyner için 3.500-USD konteyner tazminat bedeli de ile birlikte, davalının ödemesi gereken meblağın 6.615-USD olduğunu, davalı firma tarafından, yük teslim belgesi alınmış olmasına rağmen, konteynerin geç boşaltılması nedeniyle oluşan demuraj ücreti ve konteyner tazminat bedeli halihazırda ödenmemiş olup, mezkur konteyner henüz boşaltılmamış olduğundan, konteynerin boşaltılma tarihine kadar oluşacak demuraj ücretlerini talep etme haklarının bulunduğunu, davalı tarafından konteyner halihazırda boşaltılmamış olup, oluşan demuraj ücreti ve konteyner tazminat bedelinin de ödenmediğini ve yapılan icra takibine haksız olarak itiraz edildiğini beyanla … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasını yapılan itirazın iptaline ve %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; yetki itirazında bulunduklarını, dosyanın yetkili … Asliye Ticaret Mahkemelerinde açılması gerektiğini, davanın usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı ile müvekkili arasında herhangi bir hizmet sözleşmesi yahut herhangi bir ticari anlaşmanın mevcut olmadığını, davacının neye istinaden müvekkilinden alacak talep ettiğini açıklayamadığını, müvekkilinin davacı tarafa herhangi bir borcunun bulunmadığı gibi herhangi bir ticari ilişkisinin de mevcut olmadığını beyanla, haksız ve dayanaksız davacı iddialarının reddine, yargılama giderleri ile mahkeme avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına, davacının alacak iddiasının likid olmaması nedeniyle icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasındaki deniz taşıma ilişkisinden kaynaklanan demuraj alacağının tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup uyuşmazlığın, tarafların aktif ve pasif dava ehliyetlerinin olup olmadığı, varsa yetki itirazı, emtianın gümrükten çekilip çekilmediği, çekilmiş ise ne kadar süre sonra çekildiğinin ve varsa Demuraj süresi ile taşıma dolayısı ile gerçekten demuraj ücreti ödenip ödenmediği, ödenmiş ise yapılan ödemenin rayice uygun olarak yapılıp yapılmadığı ve mahkememiz yetkisi hususunda toplandığı görülmüştür.
… İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; Alacaklı … Taş. A.Ş. tarafından borçlu … Ltd. Şti. aleyhine 06/09/2018 tarihinde toplam 6.615,00.USD (43.944,76.TL)’nin tahsili için ilamsız icra takibi yapılmış olduğu, borçluya ödeme emrinin 10/09/2018 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu vekilinin 11/09/2018 tarihli itirazı ile takibin durduğu, iş bu davanın 03/12/2018 tarihinde İİK md 67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler … ve … tarafından tanzim edilen 09/09/2019 tarihli raporda, İncelenen davacı şirkete ait 2018 yılı Ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defter Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğu, Elektronik Defterler ile Envanter Defterlerinin yasal süresinde onaylandığı ve davacı şirketin 2018 yılı ticari defterlerinin TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olmasından dolayı davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, ncelenen davalı şirkete ait 2018 yılı Ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yıl sonunda yaptırılması gereken kapanış tasdiklerinin yasal süresinde TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olduğu ve davalı şirketin 2018 yılı ticari defterlerini TTK. hükümlerine göre usulüne uygun tutmasından dolayı davalı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, Davacı 3.115,00 USD. demuraj ve 3.500,00 USD kouteyner bedeli olmak üzere toplamda 6.615,00 USD talep etmekte ise de iddialarının ispata muhtaç olduğu, Taraftarın icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin Sayın Mahkemenizin takdirinde olduğuna ilişkin görüş ve tespitlerine yer vermişlerdir.
Tarafların beyan ve itirazları üzerine dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 03/03/2020 tarihli ek raporda; Kök rapordaki görüş ve tespitlerini yinelemişlerdir.
Tarafların beyan ve itirazları üzerine dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 16/04/2021 tarihli ikinci ek raporda; İncelenen davacı şirkete ait 2018 yılı Ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defter Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğu, Elektronik Defterler ile Envanter Defterlerinin yasal süresinde onaylandığı ve davacı şirketin 2018 yılı ticari defterlerinin TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olmasından dolayı davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, İncelenen davalı şirkete ait 2018 yılı Ticari defterlerinin açılış tasdikleri ile yıl sonunda yaptırılması gereken kapanış tasdiklerinin yasal süresinde TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun yaptırılmış olduğu ve davalı şirketin 2018 yılı ticari defterlerini TTK. hükümlerine göre usulüne uygun tutmasından dolayı davalı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, Davacı 3.115,00 USD . demuraj ve 3.500,00 USD konteyner bedeli olmak üzere toplamda 6.615,00 USD tale etmekte olduğu bu konuda kararın tamamen sayın mahkemede olduğu, Tarafların icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin Sayın Mahkemenizin takdirinde olduğuna ilişkin görüş ve tespitlerini bildirmişlerdir.
Davalı vekilince mahkememiz yetkisine itiraz edilmiş olmakla birlikte; Mahkemenin görevi HMK ‘nun 114.maddesi gereğince kamu düzeni ile ilgili bir dava şartı olup, HMK’nun 115.maddesine göre yargılamanın her aşamasında resen gözetilmesi gerekmektedir. 6102 sayılı TTK nun 4 ve 5. maddeleri gereğince mahkememizin görevinin tayini için öncelikle davanın 6102 sayılı TTK dan veya diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine veya deniz sigortasına ilişkin bir dava olup olmadığının saptanması gerekmektedir. Mahkememiz 6102 sayılı TTK’nun görev hususunu düzenleyen 5.maddesine TTK’nun 5.kitabında yer alan deniz hukukuna ilişkin ihtilaflara bakmak üzere Denizcilik İhtisas Mahkemesi adıyla kurulmuş, 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı TTK’nun 5.maddesi uyarınca Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Birinci Dairesinin 10/07/2012 tarih ve 1888 sayılı kararıyla mahkememiz Türk Ticaret Kanunundan ve diğer kanunlardan doğan deniz ticaretine ve deniz sigortalarına ilişkin hukuk davalarına bakmakla görevlendirilmiştir. Dava deniz taşıma ilişkisine dayalı olarak düzenlenen demuraj faturasının ödenmemesi üzerine başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, TTK’nın “Deniz Ticareti” başlıklı beşinci kitabı kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle davalının mahkememiz yetkisine yönelik itirazı yerinde görülmemiştir.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini miııimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Dava dosyasına davacı delili olarak sunulan … numaralı konşimentoda, davalı yükün alıcısı konumundadır. Davacı konşimentoda taşıyan olarak kayıt edilmiştir. Taşıma konusu olan ise bir adet 20 Feet lik … numaralı bir adet standart konteynerdir. Konşimentoda Navlun’un yükleme limanı olan … da peşin olarak ödendiği kayıtlıdır. Konşimento’da tahliye limanı olarak … (…- …) limanı kayıt edilmiştir. Dosyaya 26/04/2018 tarihli ve 27/04/2018 tarihine kadar geçerli kaydı düşülmüş Yük teslim talimat formu (Ordino ) sunulmuştur. Ordinonun sol alt kısmında eşyanın Davalı … Ltd. Şti.’ye tesliminde sakınca bulunmadığına dair kayıt olup bu belgeyi Davalı … Ltd. Şti. adına teslim alan kişi olarak “…” kayıtlıdır.
Dava dosyasına sunulan ve davacının davalıya gönderdiği anlaşılan üç adet ihtarname incelendiğinde; söz konusu yüklerin 05/03/2018 tarihinde … limanına vardığı ancak yazılı ve sözlü uyarılara rağmen halen alıcısı tarafından teslim alınmadığı ile ilgili olup sırası ile bu ihtarnamelerin tarihleri, 16/04/2018 , 15/05/2018 ve 28/05/2018 dir. Davacının davalıya son gönderdiği ihtarnamede 28/05/2018 tarihine kadar oluşan demuraj bedelinin 3.940 USD olduğu ihbar edilmiştir.
Mahkememizce … Gümrük Müdürlüğü’ne yazılan müzekkereye verilen cevapta; “Konuya ilişkin olarak … … ve Ticaret A.Ş.’den alınan 12.01.2021 tarihli … sayılı yazıda; söz konusu konteynerin 05.03.2018 tarihinde … sefer sayılı … gemisinden tahliye edildiği, Gümrük Kanunun 177/1 -b maddesi uyarınca Müdürlüğümüz Ambar Memuru tarafından … sayılı Tespit Tahakkuk Belgesi ile tasfiye işlemlerine başlanıldığı ve Müdürlüğümüzce … sayılı 17.06.2020 tarihli imha kararı düzenlendiğinin anlaşıldığı, eşyaların yazıları itibariyle limanda imha edilmek üzere beklemekte olduğu bildirilmiş olup ilgide kayıtlı yazılarında talep edilen belgeler yazımız ekinde gönderilmiştir.” denilmektedir. … … … San. ve Tic. A.Ş’nin, … Gümrük Müdürlüğü’ne verdiği 21/01/20121 tarihli cevapta ise; “Söz konusu konteyner 05/03/2018 tarihinde … sefer sayılı … … gemisinden tahliye edilmiş, Gümrük Kanunu’nun 177/1 -b maddesi uyarınca,Müdürlüğünüz Ambar Memuru tarafından … sayılı Tespit Tahakkuk Belgesi ile tasfiye işlemlerine başlanıldığı ve Müdürlüğünüz Muayene Memuru tarafından … sayılı 17.06.2020 tarihli imha kararı düzenlendiği anlaşılmıştır. Eşyalar yazımız tarihi itibariyle limanımızda imha edilmek üzere beklemektedir. Eşyaların çekilmeme gerekçesi ile ilgili herhangi bir bilgi ve belge işlememiz nezdinde bulunmamaktadır.” denilmiştir.
Davacı vekilince mahkememiz ara karır doğrultusunda, dava dosyasına konşimentonun arkası cirolanmış örneği sunulmuştur. Buna göre davalı … Ltd. Şti. nin cirosu ve yine … Ltd. Şti. nin kaşesi bulunmaktadır. Yine davacının dosyaya sunduğu …Noterliği … yevmiye numaralı vekaletnamesi ile, ” … konşimento, ordino, yük teslim talimatı formıı almaya, cirolamaya, tahmil tahliye yapmaya…yetkilerin bir kısmı veya tamamında bir başka şahsı da tevkil, teşrik ve azle birlikte veya ayrı ayrı vekaleti ifaya yetkili olmak üzere… … Ltd.Sti. firmasını… süresiz vekil tayin edilmiştir” ibaresi ile dava dışı … Ltd. Şti.’nin davalı adına vekil tayin edildiği anlaşılmaktadır. Bunun yanında davacı vekilinin dosyaya dilekçesi ekinde sunduğu 26.04.2018 tarihli … Ltd. Şti tarafından düzenlenen dava konusu taşımanın yapıldığı gemi adının (… …) ve konşimentonun ( …) kayıt edildiği yetki belgesinde “..Acenteliğimiz aracılığı ile gelen ithal yükün ; bütün cezai ve hukuki sorumluluk … LTD. ŞTİ, ait olmak üzere konşimentoları imzalayarak üzerinde yer alan şartlan kabul etmeye , konşimento cirolamaya, yük teslim talimat formu almaya, depo çözümü yapmaya ve evraklarım almaya, Sn: …, …, …, …, … yetkilidir.” kaydı bulunmaktadır. Netice olarak da ordinonun … tarafından teslim alındığı dosya kapsamında sabittir. Konşimentonun arkasının davalı … Ltd. Şti. tarafından cirolanması ile yükün davalı tarafında teslim alınmasının istendiği anlaşılmakla, TTK madde 1203’de belirtilen “eşyanın teslimini isteme” şartı yerine getirilmiş olup , davalının bu durumda konişmento hükümlerine göre ödemeye yetkili kılındığı bütün alacakları ödemekle, ve başka giderler yapılmış ise bunları da vermekle ve üstüne düşen diğer bütün borçları yerine getirmekle yükümlü hale geldiği mahkemece kabul olunmuştur.
Bu doğrultuda bilirkişilerce yapılan hesaplama ile;
-05.03.2019 ve 11.03.2018 tarihleri arasında, 7 günlük free time (ücretsiz süre)
-12.03.2019 ve 18.03.2018 tarihleri arasında, 20 USD X 7 = 140 -USD
– 19.03.2019 ve 25.03.2018 tarihleri arasında, 40 USD X 7 = 280 – USD
– 26.03.2018 ve 13.05.2018 tarihleri arasında, 55 USD X 49 = 2695 – USD
Olmak üzere toplam demuraj alacağı 3.115,00 USD olarak hesap edilmiştir. Davacı ayrıca konşimento kayıtları doğrultusunda 3.500,00 USD konteyner bedelini talep etmektedir. Gerek demuraj tarifesi gerekse konteyner bedelinin konşimentoda kayıtlı olduğu da görülmekle; demuraj tarifesinin piyasa rayici ile uyumlu olduğu ve Gümrük Müdürlüğünden gelen yazıda 12/01/2021 tarihi itibarı ile eşyanın halen imha için sahada beklediği de anlaşılmaktadır. Davacı ise 13/05/2018 tarihine kadar demuraj bedelini talep etmektedir.
Açıklanan nedenlerle demuraj bedeli olan 3.115,00 USD ile konteyner bedeli 3.500,00 USD bakımından davacının davalıdan talep hakkı bulunduğu, davalının ise malın teslimi talep ve dosyaya sunulan taahhütnameler gereğince bu bedeller bakımından borçlu bulunduğu kanaati ile davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir. Ancak alacak talebi yargılama gerektirdiğinden, alacak bedeli likit ve belirlenebilir olarak değerlendirilmemiş, davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile, … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın iptaline, takibin 6.615,00USD asıl alacak bakımından DEVAMINA, asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının USD de ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
-Şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Karar harcı olan 3.001,86.TL’den peşin alınan 584,05TL’nin mahsubu ile bakiye 2.417,81.TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (625,15.TL ilk harç 248,30TL posta ücreti ve 2.500,00TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 3.373,45.TL’nin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı vekili için takdir edilen 6.512,82.TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/06/2021

Katip …

Hakim …