Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/446 Esas
KARAR NO : 2020/195
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/11/2018
KARAR TARİHİ : 29/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının yurt içi ve uluslararası taşıma işi yaptığını, davalıya ait yüklerin … numaralı konişmento altında … ve … nolu iki adet 20’lik konteyner içinde Alexandria/Mısır limanından Kumport/İstanbul limanına deniz yoluyla taşıma işi yaptığını, takip ve dava konusu alacağın davalıya ait yüklerin konteyner ile taşınıp davalıya tesliminden sonra davalının konteyneri boşaltıp boş olarak geri teslim etmesinde gecikme sebebiyle doğmuş olan demuraj ücreti olduğunu, konteynerın taşındığı geminin sefer bilgilerinin 01.10.2017 tarihinde limanda olacağının bildirildiğini, konteynerler gemiden tahliye edildikten sonra varış ihbarnamesinin tebliğ edildiğini, davalının yükünü teslim almak için 02.10.2017 tarihinde masrafını yatırarak davacıdan ordino aldığını, tarifeye göre ilk 14 günün demurajsız serbest zaman olduğunu, 14. günden itibaren 20’lik konteyner için günde 25,00 USD, 21. günden itibaren günde 40,00 USD olduğunu, rakamların toplamı olan 5.125 USD bedelli 04.12.2018 tarih ve 470098 sayılı faturanın düzenlenerek davalıya ulaştırıldığını, davalının indirim talebi üzerine bu faturanın iptal edilerek 03.01.2018 tarih ve 470106 4.621,50 USD’lik faturanın düzenlendiğini, davalının borcunu ödemediğini, davacı tarafından alacağın tahsili amaçlı olarak davalı aleyhinde … İcra Müdürlüğünün 2018/… E. sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, davalının takibe itiraz ettiğini, takibin durduğunu belirterek fazlaya talep etme hakları saklı kalmak üzere, davalının … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı icra takibine vaki haksız itirazın iptali ile takibin devamını, alacağın % 20’sinden az olmamak üzere davacı lehine icra inkar tazminatına hükmedilmesini, ücret-i vekalet ve yargılama giderlerinin davalı tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmış olmasına rağmen herhangi bir cevap dilekçesi ibraz edilmediği anlaşılmıştır. Ancak davalı şirket yetkilisi …’ın 25.02.2019 tarihli duruşmasında, davacı tarafça İstanbul teslimli bir nakliye sözleşmesinin imzalandığını, kesilen demuraj faturasını kabul etmediklerini, konteyner tesliminde gecikme olduğunu, ancak talep edilen miktarın fahiş olduğunu beyan edilmiştir.
Dava, taraflar arasındaki deniz taşıma ilişkisinden kaynaklanan demuraj alacağının tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup; uyuşmazlığın konusunun, tarafların aktif ve pasif dava ehliyetlerinin olup olmadığı, varsa yetki itirazı, emtianın gümrükten çekilip çekilmediği, çekilmiş ise ne kadar süre sonra çekildiğinin ve varsa demuraj süresi ile taşıma dolayısı ile gerçekten demuraj ücreti ödenip ödenmediği, ödenmiş ise yapılan ödemenin rayice uygun olarak yapılıp yapılmadığı hususunda toplandığı görülmüştür.
… İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas numaralı icra takip dosyası incelendiğinde, davalı borçlu aleyhine 01/11/2018 tarihinde icra takibine başlandığı, davalı borçluya ödeme emrinin 05/11/2018 tarihinde tebliği akabinde davalı borçlu tarafından 07/11/2018 tarihinde borca itiraz dilekçesi sunulduğu eldeki davanın ise, 26/11/2018 tarihinde İİK 67 maddesi gereği 1 yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; davacının davalıdan demuraj ücreti talep etme koşullarının oluştuğunu, davacının davalıdan 3.670 USD karşılığı 14.042,154 TL demuraj ücreti talep edebileceği kanaatine varıldığını bildirilmiştir.
Kaptan bilirkişiden alınan ek raporda özetle; davacının davalıdan demuraj ücreti talep etme koşullarının oluştuğunu, davacının davalıdan 4.621,50 USD karşılığı 17.682,78 TL demuraj ücreti talep edebileceğini ve bunun piyasa rayiçlerine uygun olduğu kanaatine varıldığını bildirilmiştir.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini minimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Dosyaya sunulan … numaralı konşimento ile dosyaya … Gümrük Müdürlüğü’nden celp edilen 30/09/2017 tarihli ve … numaralı beyannamede görünen ve davaya konu olan … numaralı ve … numaralı konteynerların Mısır’ın … limanından İstanbul Ambarlı limanına … gemisinin … nolu seferi ile taşındığı anlaşılmaktadır. Konşimentoda navlun, demuraj ve diğer masrafların taşıyanın tarifesine göre ödeneceği kayıt edilmiş ve taşıyan davacı “… ” olarak kayıt edilmiştir. Konşimentoya göre yükün alıcısı davalı firmadır. Davalı davacıya navlun ödemesini yapmış ve dekontu dosyaya sunulmuştur. Davacının taşıyanın acentesi sıfatı ile hareket ettiği ve taşıyana izafeten dava açtığı anlaşılmaktadır. Davalı şirket yetkilisi … 25/02/2019 tarihli duruşmada, davacı tarafça İstanbul teslimli bir nakliye sözleşmesinin imzalandığını, kesilen demuraj faturasını kabul etmediklerini, konteyner tesliminde gecikme olduğunu, ancak talep edilen miktarın fahiş olduğunu beyan etmiştir. Bu kabul doğrultusunda taraflar arasındaki taşıma konususnda ve demuraj alacağının doğduğu hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Dosyadaki uyuşmazlık esasen demuraj bedeli noktasındadır. Davacı vekilince dosyaya sunulan demuraj tarifesi üzerinden hesaplama yapıldığında;
…numaralı konteyner bakımından, konteyner için 01/10/2017 tarihli varış ihbarı ile uygulanacak demuraj tarifesi davalıya gönderilmiş ve konteyner boş olarak 01/12/2017 tarihinde davacıya teslim edilmiş olmakla bu süre içerisinde bilirkişilerce hesap edilen 2.535,00 USD
… numaralı konteyner bakımından, konteyner için 01/10/2017 tarihli varış ihbarı ile uygulanacak demuraj tarifesi davalıya gönderilmiş ve konteyner boş olarak 01/12/2017 tarihinde davacıya teslim edilmiş olmakla bu süre içerisinde bilirkişilerce hesap edilen 2.590,00 USD demuraj alacağının piyasa rayici ile uyumlu olduğu da bilirkişilerce belirtilmiştir. Bu hesaba göre davalının sorumlu olduğu demuraj bedeli 5.125,00 USD olmakla birlikte davacı tarafça indirim yapılarak nihai olarak 4.621,50 USD alacak bakımından takibe başlandığı anlaşılmıştır.
Mahkemece taraflara ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş olmakla inceleme gününde davalı şirketin ticari defterlerini ibraz etmediği anlaşılmıştır. Davalı borçlu şirket yetkilisi tarafından 08/11/2018 tarihinde … İcra Müdürlüğüne vermiş olduğu itiraz dilekçesinde, isnat edilen borcun bir kısmının ödenmiş olduğu ve hesaptan düşülmediği beyan edilmekle bu doğrultuda muhasip bilirkişi tarafından davacıya ait ticari defterler üzerinde yapılan incelemede ise, davalı tarafça yapılan toplam 3.590,00 TL ile 925,00 USD ödemenin kayıtlı olduğu ancak yapılan ödemelerin önceki cari hesap ilişkisi nedeniyle mahsup edildiği ve nihai olarak davacının 4.621,50 USD alacaklı göründüğü tespit edilmiştir.
Davacı tarafından düzenlenen demuraj faturalarının davalıya tebliğine ilişkin olarak mail yazışması dışında dosyaya herhangi bir delil sunulmadığından davacının icra takibi öncesi işlemiş faiz talebi yerinde görülmemiş olup, açıklanan nedenlerle davacının demuraj alacağının bulunduğu kanaatine de varılarak davanın kısmen kabulü ile alacak İİK 67 maddesi uyarınca likit ve belirlenebilir bulunduğundan davalı aleyhine icra inkar tazminatına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile …. İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E. sayılı icra dosyasına yönelik itirazın kısmen iptaline, takibin 4.621,50 USD asıl alacak bakımından devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-Taktiren asıl alacağın %20 oranı üzerinden hesap edilen 5.102,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Karar harcı olan 1.742,63 TL’den peşin alınan 321,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.420,93 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının peşin olarak yatırdığı 321,70 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı yargı gider toplamı olan 2.235,20 TL’nin ( 35,90 TL başvurma harcı, 99,30 TL posta gideri ve 2.100,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 2.141,33 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı için takdir edilen 3.826,60 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davalı vekili için takdir edilen 1.118,24 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı taraf yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/09/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır