Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2018/404 Esas
KARAR NO :2021/222
DAVA :Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :25/12/2017
BİRLEŞEN
MAHKEMEMİZİN 2019/… ESAS SAYILI DOSYASINDA;
DAVA :Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :29/11/2019
KARAR TARİHİ :22/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket … isimli cihazda … fuarında sergilenmesini sağlamak üzere makinanın İstanbul’da bulunan şirket merkezinden ABD’nin Şikago kentine taşınması konusunda bir sözleşme akdedildiğini, bu sözleşme kapsamında makinanın İstanbul’da bulunan adresinden cihazın alınmasını, lashingleme ve ekstra branda hizmetinin sağlandığı ve gemi ile transferi işi, davalı şirket üzerinde bırakıldığını, lashingleme hizmeti ile ambalajlama hizmetinin sözleşmeye aykırı yapılmış olması nedeniyle makinanın transferi esnasında deniz suyuna ve yağmur suyuna maruz kalması, makinada ağır paslanma meydana geldiği ve yine özensiz taşıma nedeniyle darbeye bağlı olarak bir takım yerlerinde kırılmalar söz konusu olduğunu, taşıma hizmetine konu olan makinanın fuarda sergilenemediğini ve bu nedenle sözleşmeye aykırı davranan davalı tarafın makinada meydana gelen hasarı tazminle birlikte, belirtilen stand ücretinin, müvekkil şirket tarafından fuara katılmak üzere görevlendirilen iki kişinin yol ve konaklama bedellerinin, fuar alanı, elektrik, havalandırma gideri olarak fuar organizasyonuna ödenen tutarın, gümrük gidiş dönüş hizmet bedelinin, İSTANBUL-ABD(…), ABD(…)-İstanbul nakliye tutarının tazmini için fazlaya dair tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000-TL’sinin fuar başlangıç tarihi olan 04.04.2017 tarihinden işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak, ayrıca belirsiz alacak olarak yoksun kalınan kar ve çalışanların mesai kaybı nedeniyle yargılama esnasında alacaklarının belirlenebilir olduğunda taleplerini arttırmak kaydıyla şimdilik 500-TL işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davaya davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının davasının hukuki dayanağı olmadığını, davacının fuar yerinin satış yeri olmayıp, tanıtım yeri olduğunu, davacının fuarda ürününü sergileyip sergilemediğinin fuar organizatöründen sorulmasını talep ettiğini, makinanın fuar alınında çalıştırılmasının enerji mevcut olmaması nedeniyle mümkün olmadığını, davacının makinasının taşınması konusunda dava dışı … A.Ş. danışmanlık ve aracılık hizmeti alarak acentası olduğunu, … Sigorta A.Ş. tarafından … (nakliye emtia) ve … (abonman poliçesi) nolu sigorta poliçeleri ve sigorta lehdarı davacı olan sigorta sözleşmesinin yapıldığını, müvekkili şirket alt taşıyıcı … Ltd. Şti. isimli şirket ile sözleşme imzalandığını, taşıma işini üstlenen firmanın taşıma döneminde ABD’de fırtına dolayısıyla geminin limana yanaşamadığının bilgisi verildiğini, bu anlamda mücbir sebep söz konusu olabileceği, hasar iddiası müvekkiline haber edildiğinde, müvekkil şirket sorumluluğu olan kişilere konuyu ihbar ederek çözüm bulunmasının istenildiğini, fakat makina brandasının sağlam yapıldığı iddiasıyla sigorta şirketinin hasarı ödemediğini, sigorta poliçesine dayanak yaptığı makine değeri 50.000-USD olduğunu, bu rakama göre belirlenen sigorta bedeli poliçeye göre ve davacının makinasının henüz taşıma yaptırmadan önce belirlediği değer 198.072,71-TL olduğunu, davaya konu ettiği rakam ise 359.357,92-TL olduğunu, bu nedenle davacının kendi beyanıyla çelişkiye düştüğünü belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekillinin yurt içi ve yurt dışı taşıma işleri yaptığını, 4-7 Nisan 2017 tarihleri arasında ABD’nin … kentinde düzenlenen … Fuarı için taraflar arasında … Hizmet Sözleşmesi akdedildiğini ve hizmet bedeli olarak 24.500,00 USD olarak kararlaştırıldığını, davalının borcun 10.000,00 USD’lik kısmını ödediğini, bakiye alacağın ödemediğini, sözleşmede belirtilen ekstra hizmetler nedeniyle de 1.079,56 Dolar ek maliyet tutarı eklendiğini, davalının 15.579,00 Dolar borcu bulunduğunu, müvekkili tarafından düzenlenen faturaların davalıya tebliğ edildiğini, davalı tarafından … İcra Müdürlüğü 2018/… E. Sayılı dosyasından yapılan ilamsız takibe ve borca itiraz edildiğini belirterek taraflar arasındaki fuar sözleşmesi gereği davalının borçlu olduğu bakiye 15.579,00 Usd’nin icra takibine itiraz edilen 23/01/2018 temerrüd tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince vade tarihinde fiili ödeme tarihine kadar devlet bankalarının dolar ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranına göre faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen dosyada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında mahkememizin 2018/404 E. sayılı bir dava bulunduğunu ve davanın konusunun tazminat istemine ilişkin olduğunu, davanın öncelikle hukuki yarar yokluğundan reddinin gerektiğini, mahkeme aksi kanaateyse mahkememizin 2018/… E. Sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasının gerektiğini, taraflar arasından taşıma sözleşmesinin var olduğunu, sözleşmeye göre sözleşmeye konu makinenin davalının adresinden alınması, lashingleme, ve ekstra brandalama hizmetleri, gümrük hizmetlerinin sağlanması, gemi ile transfer işlemlerinin davacının yükümlülüğünde olduğunu, davacının lashingleme, ve ekstra brandalama işlerinin gereği gibi yapılmadığından cihazın deniz suyu ile temastan ve özensiz taşımadan dolayı maruz kaldığı çarpmalardan dolayı hasar gördüğünü, elektronik aksamda ve darbeye bağlı olarak gövdede kırılmalar ve paslanmalar olduğunu, hasarın sigorta kapsamında değerlendirilmediğini ve müvekkilinin zararının sigorta şirketi tarafından ödenmediğini, müvekkilinin makineyi fuarda sergileyememesi nedeniyle zarara uğradığını ve müvekkilinin tazminat talebi ile mahkememizin 2018/… E. sayılı davayı açtığı ve taraflar arasında uyuşmazlık bulunduğundan icra takibine itiraz edildiğini belirterek davanın hukuki yarar yokluğundan reddine, mahkeme aksi kanaateyse mahkememizin 2018/… E. Sayılı dosyasının kesin hükümle sonuçlanıncaya kadar bekletici mesele yapılmasına, davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizde açılan işbu asıl davanın, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 02/07/2018 tarih, 2017/… Esas, 2018/… Karar sayılı görevsizlik kararı ile geldiği anlaşılmıştır.
Davacı-karşı davalı vekilinin 12/04/2021 tarihli ıslah dilekçesi ile asıl dava değerini 139.179,00.TL artırarak, 149.176,00 TL’ye yükselttiği, aynı tarihli harç makbuzunu dosyaya ibraz ettiği görülmüştür.
Asıl dava, taraflar arasındaki Fuar Lojistik Sözleşmesi kapsamında davacıya ait emtiaların fuar alanına taşınması esnasında hasarlandığı beyanı ile oluşan zararın tahsili talepli kısmi alacak ve belirsiz alacak davası olup; uyuşmazlığın, davaya konu hasarın oluşup oluşmadığı, hasar oluştu ise hasar nedeni ile davalının kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, hasar miktarı ile varsa davacı tarafça talep edilebilecek zarar miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
Birleşen dava, taraflar arasındaki Fuar Lojistik Hizmet Sözleşmesi kapsamında bakiye hizmet bedelinin tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup, uyuşmazlığın, davacı tarafa hizmetin sözleşme uygun olarak ifa edilip edilmediği buna göre bakiye hizmet bedeline hak kazanıp kazanmadığı ve varsa alacak miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; Alacaklı … Ltd. Şti. tarafından borçlu … aleyhine 12/01/2018 tarihinde toplam 15.579,00.USD (59.270,31TL)’nin tahsili için ilamsız icra takibi yapılmış olduğu, borçluya ödeme emrinin 18/01/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 23/01/2018 tarihli itirazı ile takibin durduğu,
İş bu birleşen davanın 29/11/2019 tarihinde İİK md 67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Asıl dava, davalı … Lojistik Vekilinin talebi üzerine … Ltd. Şti. ‘ne ihbar edilmiş olup, ihbar olunan vekilince beyan dilekçesinde; davacının taşıma işinde kusurlarından bahisle hasarın tazmini istemiyle 10.000,00 TL kısmi, 500,00 TL belirsiz alacak olmak re davayı açtığını, davanın belirsiz alacak davası türünde açılabilmesi için davanın açıldığı tarih itibariyle uyuşmazlığa konu alacağın miktar veya değerinin tam ve kesin olarak davacı tarafça belirlenememesinin gerekli olduğunu, zarara uğranıldığı iddia edilen makinenin yalnızca İstanbul’dan New York’a gönderilmesi işi için anlaşıldığını, söz konusu zararın makinenin dönüş yolunda olduğuna ilişkin beyanlara daha sonra değineceklerini, makinenin New York’a gönderilmesi işi davalı … tarafından müvekkiline verildiğini, müvekkili tarafından taşıma İşleminin kusursuz olarak yerine getirildiğini, söz konusu zararın sözde kusurları nedeniyle meydana geldiği iddia edilmiş olsa da dava konusu makinenin konteynıra yerleştirilmesi, sabitlenmesi, brandalama işleminin yapılması davacı fabrikasında gerçekleştiğini, brandalama işinin dava dışı … AŞ. Şirketine yaptırıldığını, davacının huzurunda yapılan sabitleme ve brandalama işleminin kusursuz bir şekilde yetkili ve sertifikalı bir şirketçe yapılmış olduğunu, yapılan işte herhangi bir ayıbın olduğuna ilişkin taraflarına herhangi bir ihtar yapılmadığını, ticari satışlar açısından ayıplı mal/hizmet iddiasında olan tacirin seçimlik haklarım kullanabilmesi için satıcıya ayıp ihbarında bulunması gerektiğini, kabul anlamına gelmemekle davaya konu taşınan malın tam olarak hangi aşamada zarara uğradığının belli olmadığının belirtmek istediklerini, yükü limandan fuar alanına oradan limana ve tekrar Türkiye’ye getirmek ise sorumlu davalının zararını azaltmak ve kusur oranını düşürmek maksadı ile taraflarının davaya dahil edilmesini talep ettiğini, taraflarınca yapılan işin eksiksiz bir şekilde yerine getirildiğini, söz konusu taşıma işinin yapıldığı dönemde yükün boşaltıldığı limanda, fuar alanında ve gemi güzergahında etkili olan olağan dışı hava koşullarının söz konusu hasara sebebiyet vermesinin ihtimal dahilinde olduğunu, bu halde oluşan mücbir sebep dolayısıyla taraflarına bir kusur atfedilemeyeceğini, davacının yoksun kalınan kar talebine ilişkin olarak herhangi bir açıklama yapmadığını, davacının bu talebinin dayanaklarının ne olduğu hangi delillere istinaden yoksun kaldığı kan talep etliğinin belli olmadığını belirterek, öncelikli olarak davanın usulden reddini, taleplerinin kabul edilmemesi halinde ise esastan reddini, ücret-i vekalet ve yargılama giderlerinin davacıdan tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler … tarafından tanzim edilen 04/07/2019 tarihli raporda, Meydana gelen makine hasarın Türkiye’ye dönüş aşamasında “konteynerın kendi orijinal brandası ile yüklendiği -ve branda da delik bulunması nedeniyle meydana geldiği, 9.2.2017 tarihli “Fuar Lojistik Hizmet sözleşmesi” uyarınca. Davalı Şlrkef in dönüş için anlaşmada sertifikalı lashingleme ve ekstra branda hizmeti ile ilgili sorumlu olduğuna dair bir düzenleme olmadığı. Genel Şartlarda bu faaliyetlerin dava dışı bir firma tarafından yapılacağının kararlaştırıldığı, neticen Davalı Şirkefin bu hasardan sorumlu olmadığı, Mahallinde yapılan teknik inceleme sonunda makinedeki hasarın tespitinin yapılmasının mümkün olmadığına ilişkin görüş ve tespitlerini bildirmişlerdir.
Tarafların beyan ve itirazları üzerine dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 26/02/2021 tarihli ek raporda, kök rapordaki görüş ve tespitlerini yinelemişlerdir.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler … tarafından tanzim edilen 15/03/2021 tarihli raporda, Davalı/karşı davacının Türkiye’den ABD’yc gidiş ve ABD’dcn Türkiye’ye dönüş taşımaları bakımından akdi taşıyan sıfatını haiz olduğu, Davalı/karşı davacının dava konusu yük hasarından haberdar olduğu kendi beyanı ile sabit bulunduğundan, TTK m, 1185/1 ‘e uygun şekilde hasarın bildirilmcdiği gerekçesi ile ispat yükünün taşıyan lehine ver değiştirdiği sonucuna varılamayacağı, Davalı/karşı davacı akdi taşıyanın dava konusu yük hasarının kendisinin veya fillerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurundan kaynaklanmadığı yahut kısmen kendisi ve adamlarının kusuru dışında bir sebepten kaynaklandığı hususularınt ispata yarayacak bir belge ya da bilgi sunmamış olması karşısında nedenlerle davalı/karşı davacının, davacı/karşı davalının uğradığı zararı gidermekle yükümlü olduğu, Kurulumuzda bulunan u/.man bilirkişi tarafından dava konusu emtiada meydana gelen zarar miktarının 149.176.-TL olarak hesaplandığı, Kurulumuzda bulunan mali müşavir bilirkişinin taraf defterleri üzerinde yaptığı inceleme neticesinde davalı-karşı davacj … Lojistik’in, davacı-karşı davalı … Makine’den 31.12.2017 ve 21.06.2018 icra takip tarihi itibarıyla 15.579,09 USD alacaklı olduğunun tespit edildiği, Dosya içeriğinden dava konusu emtianın fuarda sergilenmiş olduğu anlaşıldığından fuara katılım için yapılan masrafların davalı/karşı davacıdan talep edilemeyeceğine ilişkin görüş ve tespitlerine yer vermişlerdir.
Davacı ile Davalı Şirket arasında hukuki ilişkinin esası taraflar arasında akdedilen 09/02/2017 tarihli “Fuar Lojistik Hizmet sözleşmesi” dir. Bu nedenle öncellikli olarak bu sözleşme tahtında tarafların hak ve sorumluluklarının belirlenmesi gereklidir. Mezkur sözleşme gereğince Davacı … Makine ile Davalı … Lojistik arasında düzenlenen 09/02/2017 tarihli FUAR LOJİSTİK HİZMET SÖZLEŞMESİ tahtında, davacıya ait 4 kap pet şişirme makinasının ABD’nin … şehrinde 04 ila 07 Nisan 2017 tarihleri arasında düzenlenen ” … /A.B.D ” fuarına götürülmesi ve sergi sonrasında geri getirilmesi için verilccek lojistik hizmeti için 24.500, USD bedel karşılığında anlaşma yaptıkları görülmüştür. Dava konusu mallar üstü açık 20 feet’lik … nolu konteyner içerisinde Türkiye’den ABD/ … Fuar atanına taşınmış, fuarda sergilenmesi sonrası, yine 20 feet’lik üstü açık bir başka konteyner olan … nolu konteyner içerisinde ABD’den Türkiye’ye taşıması yapılmıştır. Dolayısıyla davalının her iki taşıma bakımından akdi taşıyan sıfatını haiz olduğu sonucuna varılmıştır. Davalı/karşı davacı akdi taşıyan … Lojistik, taşıma işini fiilen icra eden fiili taşıyanların ve taşıma işinin ifasında hizmetlerinden yararlandığı yardımcı şahıslarının fiillerinden sorumludur.
Davacı … Makine ile Davalı … Lojistik arasında düzenlenen 09/02/2017 tarihli Fuar Lojistik Hizmet Sözleşmesine göre Davalı … Lojistik’in;
-… Makina fabrika yüklemesinden, fabrikadaki sertifikalı lashingleıne (sabitlcme) vc ekstra brandalama hizmetinden ve … Limanına kadar olan karayolu nakliyesinden,
-İstanbul … limanından New York limanına kadar olan denizyolu nakliyesinden,
-… fuar alanından New York Limanına kadar olan karayolu nakliyesinden,
-New York limanından İstanbul … Limanına kadar olan denizyolu nakliyesinden,
-… limanındaki Gümrük işlemleri sonrasında ise, … limanından … makinamn fabrikasına kadar olan karayolu nakliyesinden sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan ihbar olunan … tarafından 23/02/2017 tarihinde düzenlenen … no.lu Konişmentoya göre; Yükleten davacı … San. Ve Tic. Ltd. Şti. gönderilen/ihbar edilen ABD’de mukim … Inc. şirketi olup, 4 kap muhteviyatı pet şişirme ünitesi ve fuar malzemeleri, … numaralı 20′ Open top konteyner içerisine istiflendikten sonra, 23/02/2017 tarihinde İstanbul. … Kumport limanında … (Sefer no: … ) isimli gemiye yüklenerek ABD’nin New York limanına sevk edilmiştir. İş bu konişmentoya dercedilen kayıtlar incelendiğinde;
– “Shipper’s Load, slow and count ” kaydından; dava konusu makinaların 2 adet ahşap kasa içerisine istiflenmesi ve daha sonra da bu kasaların konteyner içerisine yüklenmesi, istiflenmesi, sabitlenmcsi ve sayımı işlemlerinin bizzat sigortalı yükleten … Makine tarafından yapılmış olduğu anlaşılmaktadır,
-“The Open Top Container Was Delivered Fully Equipped” kaydından; … nolu 20′ Open top konteynerin yükletene, üst tavan kirişleri, brandası ve brandayı konteynere bağlama teli ile birlikte teslim edildiği anlaşılmaktadır.
-…tarafından 22/04/2017 tarihinde düzenlenen … numaralı Konişmentoya göre; Yükleten ABD’de mukim … nc. Şirketi, gönderilen/ihbar edilen davacı … San. Ve Tic, Ltd. Şti. olup, 4 kap muhteviyatı pet şişirme ünitesi ve fuar malzemeleri, … nolu 20′ Open top konteyner içerisine istiflendikten sonra, 22/04/2017 tarihinde ABD nin New York limanında … isimli gemiye yüklenerek İstanbul … Limanına geri gönderilmiştir. İş bu konişmentoya dercedilen kayıtlar incelendiğinde;
-“Shipper’s Load, stow and count ” kaydından; dava konusu makinaların 2 adet ahşap kasa içerisine istiflenmesi ve daha sonra da bu kasaların konteyner içerisine yüklenmesi, istiflenmesi, sabitlenmesi vc sayımı işlemlerinin bizzat sigortalı yükleten … Makine tarafından yapılmış olduğu anlaşılmaktadır.
-“CY/CY” kaydından; taşıyanın yükleme limandaki konteyner sahasından boşaltma limanındaki konteyner sahasına kadar olan taşımadan sorumlu olacağı anlaşılmaktadır.
… Lojistik tarafından 23/02/2017 tarihinde düzenlenen … numaralı Konişmentoya göre, dava konusu malzemeler davacı … Makine tesislerinde … numaralı 20′ open top konteyner içerisine istiflendikten sonra, 23/02/2017 tarihinde İstanbul, … … limanında Kaan Kalkavan isimli gemiye yüklenerek ABD’nin New York limanına sevk edilmiştir. Söz konusu open top konteynerin üstünün brandalanması ile yüklerin lashingi işlemlerinin davadışı … Lojistik tarafından yapıldığı ve işbu masraflara ilişkin olarak … Lojistik tarafından davalı … Lojistik adına 29/03/2017 tarih, … numaralı Hizmet Faturasının düzenlenmiş olduğu tespit edilmiştir,
İstanbul’dan … adlı gemiyle ABD/Newyork Limanı’na getirilen konteynerin, gümrük işlemleri sonrası limandan tırla …’daki fuar alanına sevk edildiği, makinaların fuarda sergilenmesi sonrası, yine … numaralı 20* open top konteyner içerisinde … adlı gemilerle aktarmalı olarak … … Limanı’na, buradan da tırla davacının Amavutköy’deki fabrikasına getirildiği, makinenin fabrikaya tahliyesi esnasında 07/06/2017 tarihinde yapılan kontrollerde makinanın kumanda panosu camının kırık, makine ünitesinin paslı, makine ve ekipmanlarının darbeli, çizik, ezik şekilde hasarlı olduğunun görülmesi üzerine bu durumun sigorta şirketine bildirildiği anlaşılmıştır. … numaralı Konteyner içi istiflemenin ise, … Inc. şirketi tarafından yapılmış olduğu ve bu hizmete ilişkin olarak davalı … Lojistik adına 12/05/2017 tarihli … numaralı faturanın düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
Davalı … Lojistik tarafından … A.Ş’ne gönderilen 29/03/2019 tarihli yazı ile, 4-6 Nisan 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilen … Şikago Amerika Fuarına … tarafından katılım sağlanıp sağlanmadığı vc adı geçen davacı firmanın fuar alanında makinesini sergileyip sergilemediği hakkındaki soruya … A.Ş tarafından gönderilen cevabi yazıda. … Makina San.Ve Tic. Ltd. Şti’nin milli katılım organizasyonu içerisinde fuar alanında 2506 stand numara ile katılım sağladığı belirtilmiştir.
Davalı … Lojistik tarafından …Lojistik firmasına gönderilen dosyada saklı 20/06/2017 tarihli ihtar yazısının: “Kumport Limanından New York Limanına kadar olan nakliyesi firmanız sorumluluğu altında gerçekleştirilen taşıma işlemi sonrasında malzemelerin fuar alanında firma yetkilisine teslimi sırasında paslanma ve hasar tespit edilmiştir. ” şeklinde düzenlenmiş olduğu görülmüştür.
07/06/2017 tarihli Hasar tutanağının ise makinenin fuar dönüşü sonrası davacı … Makinenin tesislerinde düzenlenmiş olduğu, fuara teslimi esnasında ise makinedeki pas hasarına ilişkin herhangi bir tutanak düzenlenmediği görülmüştür. Sergi sonrasında ise; aynı makinenin … nolu 20′ open top (üstü brandalı) konteyner içerisinde … adlı gemilerle aktarmalı olarak önce … … Limanı’n, buradan da tır ile 07/06/2017 tarihinde davacı … makinamn Arnavutköy’deki fabrikasına getirildiği ve makinenin fabrikaya tahliyesi esnasında davacının montaj ve sevkıyat sorumlusu tarafından yapılan kontrollerde; makine ve ekipmanın konteynere taşmalı branda ile değil kendi orijinal brandası ile yüklenmiş olduğu ve branda da delikler bulunduğu, makinanın kumanda panosu camının kırık ve elektrik panosu içine kadar su almış ve paslanmış olduğu, ayrıca özenli yüklenmediği için makine ve ekipmanlarında çizikler ve darbelerin bulunduğu ve makine su aldığı için de komple paslı olduğunun tespit edildiği ve bir tutanak düzenlendiği anlaşılmıştır.
Sigorta eksperi taralından davacı … makinanın Amavutköy’dcki fabrikasında makine üzerinde yapılan gümüş nitrat testinde ise, makinenin üst çatı kısımlarında yoğun olarak deniz suyunun sirayet ettiği, alt kısımlarında daha çok tatlı su temaslarının olduğu tespit edilmiştir.
TTK 1185/1 maddesi uyarınca “zıya veya hasarın en geç eşyanın gönderilene teslimi sırasında taşıyana yazılı olarak bildirilmesi şarttır, zıya veya hasar haricen belli değilse, bildirimin eşyanın gönderilene teslimi tarihinden itibaren aralıksız olarak hesaplanacak üç gün içinde gönderilmesi yeterlidir. İhbarnamede zıya veya hasarın neden ibaret olduğunun genel olarak belirtilmesi gereklidir. TTK 1185/2 maddesinde eşyanın incelenmesi tarafların katılımıyla mahkeme veya yetkili makam ya da bu husus için resmen atanmış uzmanlar tarafından yapılmışsa bildirime gerek olmadığı hüküm altına alınmıştın Dosya içeriğinde dava konusu emtianın ABD’ye taşınması sonrasında paslanma hasarının TTK 1185/1 maddesine uygun şekilde taşıyana ihbar edildiğine dair bir belge bulunmamaktadır. Buna karşılık dönüş taşıması sonrasında davacı/karşı davalı şirket yetkilisi tarafından düzenlenmiş olan 07/06/2017 tarihli tutanakta “makinanın su aldığı ve komple paslı olduğu; kumanda panosu camının kırık ve elektrik panosu içine kadar su almış, paslanmış, çizik ve darbe almış olduğu” belirtilmektedir. Davalı/karşı davacı şirket yetkilisine hitaben kaleme alınmış olan bu tutanakta, davalı/karşı davacı şirket yetkilisinin kaşe ve imzası bulunmadığı gibi, tutanağın gönderildiğine dair bir belge de dosyaya sunulmamıştır. Ancak dosyada bulunan ve davalı/karşı davacı … Lojistik tarafından dava dışı … Ltd. Şti.’ne hitaben düzenlenen 20/06/2017 tarihli ihtarda, malzemelerin fuar alanında firma yetkilisine teslim edildiğinde paslanma ve hasar tespit edildiğinden söz edilmektedir. Ancak bu ihtar, dosya kapsamında davalı- karşı davacı … Lojistik firmasına TTK anlamında usule uygun bir hasar ihbarının yapıldığı anlamına gelmemektedir. Zira, usule uygun hasar ihbarında bulunma yükümlülüğü TTK kapsamında yükle ilgiliye yüklenmiş bir edim olmakla, davacı vekilince hasarın usule uygun bir şekilde ihbar edildiği hususunda dosyaya herhangi somut bir delil sunulmamıştır. Davalı/karşı davacı … Lojistik hasardan haberdar kabul edilse dahi, hasarın … Lojistik Şirketine ne zaman bildirildiği, TTK 1185 maddesi kapsamında yasal süreye riayet edilip edilmediği dosya kapsamından anlaşılamamaktadır. Her ne kadar davalı/karşı davacı … Lojistik tarafından dava dışı… Ltd. Şti.’ne hitaben düzenlenen 20/06/2017 tarihli ihtar ile, davalı-karşı davacının hasardan haberdar olduğu hususu dosyada alınan 10/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda kabul edilmişse de, bu hususta hukuki yorum mahkemeye aittir. Davalı/karşı davacı … Lojistik’in hasardan TTK anlamında usule uygun bir ihtarname ile süresinde haberdar edildiği hususu mahkemece kabul edilmemiştir. İhbar yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde eşyanın konişmentoda yazılı olduğu şekilde teslim edildiği ve herhangi bir zıya veya hasar söz konusu ise bunun taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiği yönünde iki karine doğmakta olup, eldeki dosyada davacının bu iki karinenin aksini ispat ederek davalının sorumluluğunu ispatlaması gerekmektedir.
Hasarın oluş aşaması bakımından; dosyaya sunulan eksper raporunda hasarın malların … nolu konteyner içerisinde Türkiye’den ABD/… Fuar alanına taşınması sırasında oluşmuş olabileceğine dair ifadeler bulunsa da ; gerek Fuar alanına varışta hasar ile ilgili bir ihbarın yapılmamış olması gerekse hasar ihbarının ve tespitinin malların ABD dönüşünde … numaralı konteyner içinde iken yapılması va gerekse de davalının 01/04/2019 tarihli dilekçesi ve bu dilekçeye ek olarak sunduğu fotoğraf ve belgeler karşısında hasarın malların ABD dönüşünde … nolu konteyner içinde iken meydana geldiği kanaatine varılmıştır. Bu durumda konteynerin ABD’ye gönderilmesi sırasında yapılan lashing brandalama hizmetlerinde görev alan alt firmaların bir sorumluluğu bulunmamaktadır. Dosyaya sunulan Sigorta Eksper raporunda “.. Konteyner içi istiflemenin … tarafından yapılmış olduğu, hizmete İlişkin … Lojistik adına 12/05/2017 tarih, … numaralı faturanın düzenlenmiş olduğu öğrenilmiştir, ambalajlamanın sigortalı sorumluluğunda olduğu … Lojistik İle … Makine adına düzenlenen sözleşmeden anlaşılmıştır…” denilmektedir.
Dosyaya sunulan 12/05/2017 tarih, … nolu faturanın tutarı belli değildir. Yine bu faturada konteyner içi istiflemenin bu firma tarafından yapıldığını gösteren açık ifadeler bulunmamaktadır. Bu faturada … terminal gibi bazı işlemler olsa da, bunlar konteyner içi yükleme brandalama işlemlerinin bu firma tarafından yapılıp yapılmadığı kesin olarak ispatlayamamaktadır.
Dosyaya sunulan bilirkişi raporunu düzenleyen uzman bilirkişi tarafından yapılan teknik inceleme sonucunda da, dosyaya sunulan fotoğraflardan ABD dönüşünde … nolu konteyner içinde gelen Makina ve ekipmanın 07/06/2017 tarihli tutanakta da belirtildiği gibi, konteynerin üst kısmından taşma yaptığı ve bu taşmaya rağmen konteynere taşmalı branda ile yüklenmediği ve konteynenn kendi orijinal brandası ile yüklendiği ve branda da delik bulunduğu belirtilmiştir. Bu durumda taşımanın, Türkiye’ye dönüş ayağının taşımaya elverişsiz bir şekilde yapıldığına işaret etmektedir. Bu teknik tespite bağlı kalarak taraflar arasındaki 09/02/2017 tarihli sözleşme incelendiğinde, … fuar alanı -New York Liman iç nakliyesi ve ABD çıkış liman indirme yükleme masrafları fiyata dahildir. Yine, İstanbul gidiş yüklemede fabrikada sertifikalı lashingleme va ekstra branda hizmeti fiyata dahil edilmiştir. Dolayısıyla bu aşamalarda meydana gelen hasar var ise, davalının ifa yardımcılarının kusurlu faaliyetlerinden dolayı Davalı Şirket sorumlu olacaktır. Ne var ki davaya konu sözleşmede dönüş için “sertifikalı lashingleme ve ekstra branda hizmeti ile ilgili herhangi bir madde” bulunmamaktadır. Sözleşmede yer alan “Genel Şartlara” göre; fuar sonrası boş kapların getirilmesi ve malzemelerin dönüş için yeniden araca yüklenmesi dava dışı …’ın vermiş olduğu hizmetler içerisinde kabul edilmiştir. Sözleşmede yer alan bu maddeye göre, Davacı’nın dönüş aşamasına ilişkin bu faaliyetlerden Davalı’nın sorumlu olmadığını bildiğini ve peşinen bunu kabul ettiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle davaya konu hasarın Türkiye’ye dönüş aşamasında konteynerin kendi orjinal brandası ile yüklenmesi ve branda da delik bulunması nedeniyle meydana geldiği kabulü ile, davacı tarafça hasarın davalı-karşı davacıya usule uygun ihbar edilmemesi sonucu olarak da ispat yükü üzerinde bulunan davacının, hasarın davalının sorumluluk alanı içerisinde ve kusurundan kaynaklandığı hususunu da ispat edememesi nedeni ile, davalının hasar nedeniyle sorumluluğunun bulunmadığı kabul edilmiştir. Dosyaya sunulan 04/07/2019 tarihli bilirkişi raporundaki tespitler mahkemece denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş ve dayandıkları gerekçeler ile ulaştıkları tespitler ise mahkemece dosya kapsamı ve deliller ile uyumlu bulunduğundan bu bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın reddine dair karar verilmiştir. Dosyada alınan 10/03/2021 tarihli bilirkişi raporundaki, hasarın ihbarı bakımından yapılan değerlendirme ise yukarıda açıklandığı hali ile mahkemece benimsenmemiştir.
Esas dava davacı vekilince, dava 10.000 TL bakımından kısmi, 500,00 TL bakımından ise belirsiz alacak davası olarak açılmıştır. TTK 1188/1 maddesi uyarınca eşyanın zıyaı veya hasarı ile geç tesliminden dolayı taşıyana karşı her türlü tazminat istem hakkı, bir yıl içinde yargı yoluna başvurulmadığı takdirde düşer. TTK 1185/2 gereği bu süre taşıyanın eşyayı veya bir kısmını teslim ettiği tarihten itibaren işlemye başlar. Ancak aynı maddenin 3, fıkrasında rücu davasının, birinci fıkrada öngörülen hak düşürücü sürenin sona ermesinden sonra da açılabilileceği. Bu durumda rücu davası açma hakkına sahip olan kişinin, istenen tazminat bedelini ödediği tarihten itibaren doksan gün içinde dava açabileceği belirtilmektedir. Bu kapsamda dosya muhteviyatından eşyanın teslim tarihinin 07/06/2017 olduğu dosyaya sunulan hasar tutanağı ile sabit olmakla, 14/04/2021 tarihli davacı vekilince dava değerinin artırılması talepli dilekçesi tarihi itibarı ile, hasar tazminatı talebinin artırılan 139.176,00.TL bakımından davanın hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen dava bakımından yapılan değerlendirmede ise, esasen davacı-karşı davalı vekilinin, birleyen dosya kapsamındaki talep bakımından tek itirazı, sözleşmenin gereği gibi ifa edilememesi nedeni ile, davalı-karşı davacının bakiye bedele hak kazanamadığı yönündedir. Taraflar arasındaki sözleşme gereği davacının bakiye alacağının bulunmadığına dair herhangi bir itiraz söz konusu değildir. Taraflara ait ticari defterler üzerinde yapılan inceleme neticesinde de;
– Davacı-karşı davalı … San. Ve Tic. Lld. Şti’ nin davalı- karşı davacı …ne 31/12/2017 ve 21/06/2018 icra takip tarihi itibarıyla 15.579,00 USD borçlu gözüktüğü,
-Davalı-karşı davacı …nin davacı-karşı davalı … San. Ve Tic. Ltd. Şti’nden 31/12/2017 ve 21/06/2018 icra takip tarihi itibarıyla 15.579,09 USD alacaklı gözüktüğü tespit edilmiştir. Bu nedenle birleşen dava bakımından davanın kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Her ne kadar birleşen dava dosyasında davacı vekilince, icra takip talebine konu edilen 15.579,00 USD bedel bakımından takibin devamı talep edilmiş ve icra inkar tazminatı talep edilmemişse de, dosya arasına alınan… İcra Hukuk Mahkemesi 2018/… Esas sayılı dosya dava dilekçesi, sehven mahkemece esas alınmış olup, birleşen dosya bakımından sehven aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Ancak kısa karar ile gerekçeli kararın birbiri ile çelişmemesi adına hüküm bu hali ile bırakılmış, gerekçeli karar yazım aşamasında bu husus açıklanmaya çalışılmıştır.
HÜKÜM:
1-ESAS DAVA bakımından;
a)-10.500,00.TL bedel için davanın REDDİNE,
139.176,00.TL bakımından davanın zamanaşımı nedeni ile usulden REDDİNE,
2-BİRLEŞEN DAVA bakımından,
a)-Davanın KABULÜ ile, … İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın İPTALİNE, takibin 14.500,00USD asıl alacak bakımından DEVAMINA, asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının USD de ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
Takdiren asıl alacağın %20 oranı üzerinden hesap edilen 11.033,05TL icra inkar tazminatının asıl davada davacı/birleşen davada davalıdan alınarak asıl davada davalı, birleşen davada davacıya VERİLMESİNE,
3- Asıl davada karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince alınması gereken 59,30.TL ve birleşen davada alınması gereken 4.048,75.TL olmak üzere toplam 4.108,05.TL’den, asıl davada peşin alınan 179,32TL, 2.376,78.TL ıslah harcı ve birleşen davada alınan 1.516,49.TL olmak üzere toplam 4.072,66.TL’nin mahsubu ile bakiye 35,39.TL’nin …’den tahsili ile Hazineye İRAD KAYDINA,
4- Asıl davanın red birleşen davanın kabul olduğu göz önünde bulundurularak …nin asıl ve birleşen davaya yapmış olduğu yargı gider toplamı olan 2.653,29.TL’nin ( 82,00 TL posta gideri ve 1.000,00 TL bilirkişi ücreti ve birleşen davada ilk alınan 1.567,29.TL olmak üzere) …’den alınıp …e ÖDENMESİNE,
5-Asıl davanın red birleşen davanın kabul olduğu göz önünde bulundurularak …yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
6- Asıl davada, …vekili için reddedilen 10.500,00.TL yönünden takdir edilen 4.080,00.TL red vekalet ücretinin …alınıp …ne VERİLMESİNE,
7-Asıl davada, …vekili için zamanaşımı nedeni ile reddedilen 139.176,00.TL yönünden takdir edilen 17.171,72.TL red vekalet ücretinin …alınıp …ne VERİLMESİNE,
8-Birleşen davada, …vekili için takdir edilen 8.505,14.TL red vekalet ücretinin …alınıp …ne VERİLMESİNE,
9-Birleşen davada, tarafların dava şartı olan Arabuluculuk toplantısına katıldıkları halde anlaşamadıkları, Arabuluculuk son tutanağından anlaşıldığından 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-14 bendi uyarınca ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Suçüstü Ödeneğinden ödenen 1.320,00.-TL Arabuluculuk ücretinin davanın kabulüne karar verildiğinden …den alınarak hazineye gelir KAYDINA,
10-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.22/04/2021

Katip …

Hakim …