Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/353 E. 2019/279 K. 17.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/353 Esas
KARAR NO : 2019/279
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/09/2018
KARAR TARİHİ : 17/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin sigortacılık işi ile iştigal eden Türkiye’nin önde gelen sigorta şirketlerinden biri olduğunu, davadışı sigortalı … San ve Tic Ltd Şti’ye ait emtianın nakliyat emtia sigorta poliçesi ile müvekkili tarafından teminat altına alındığını, müvekkilinin sigortalısına ait 1606 koli ve brüt ağırlığı 25.200 kg olan portakal emtiasının 02/12/2016 tarihli … numaralı konişmento tahtında … nolu konteynere yüklendiğini ve Mersin Türkiye’den Hong Kong Çin’e taşındığını, emtiaların teslim alındığı sırada konteyner içindeki termostat cihazının verilerine bakılarak sıcaklığın yüksek olduğunu, konteyner içindeki emtiaların çürümüş ve bozulmuş olduğunun tespit edildiğini, ekspertiz incelemesi yaptırıldığını ve oluşan hasarın tespit edildiğini, 1 nolu davalı tarafından navlun faturasının düzenlenerek ücretinin bizzat tahsil edildiğini ve akdi taşıyan olarak hareket ettiğini, iki nolu davalının ise … nolu konişmentoyu düzenlediğini ve olayda fiili taşıyan konumunda olduğunu, müvekkilinin kanuni halef sıfatının yanında akdi halef sıfatına da haiz olduğunu, taşıyanın hem kendisinden beklenen dikkat ve özeni göstermediği hem de hasarın eşyanın kendi hakimiyetinde bulundğuu sırada meydana geldiğini, taşıyanın sorumluluğunun bulunduğunu, borçlular aleyhine … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası kapsamında başlatılan takibe borçlular tarafından yapılan itirazın haksız ve mesnetsiz olduğunu belirterek itirazın iptali ile takibin devamına, davalılar aleyhine % 20 ‘den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; borçlunun adresinin Mersin olduğunu, dava konusu yüklerin fiili yükleme yerinin Mersin Limanı olup, Mersin’deki işlemlerin de … gemisinin … Gemi Acenteliği tarafından yapıldığını, davanın Mersin’de açılması gerektiğini, … konişmentolarının arka yüzünde hangi mahkemenin yetkili olduğuna dair yetki sözleşmesi niteliğinde özel yetkili mahkemelerin belirlendiğini, Singapur Mahkemelerinin özel yetkili olduğuna dair yetki koşulunun da bulunduğunu, müvekkili şirketin taşıyan olmadığını ve konişmento üzerinde de taraf olarak yer almadığını, dava dilekçesinde taşımaya ilişkin iddia edilen hasarın taşımanın hangi aşamasında meydana geldiğinin açıklanmadığını belirterek davanın yetki, hak düşürücü sürenin aşılmış olması ve esastan tüm fer’ileriyle birlikte reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … LTD vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin merkezinin Singapur’da bulunan taşıyan … LTD’nin Türkiye İstanbul şubesi olduğunu ve düzenlenen dava konusu konişmentoda milletlerarası yetki şartı bulunduğunu, bunun konişmentonun 28 nolu klozunun ii bendinde öngörüldüğünü, Singapur Mahkemelerinin münhasır yetkisinin kabul edildiğini, davacının konişmentonun 8 nolu klozunun 2.bendinde yeralan 9 aylık sürenin sona ermesinden sonra müvekkiline karşı icra takibinin başlatıldığını, davacının konişmentoda öngörülen süre içerisinde usulüne uygun olarak taşıyan veya taşıyanın tahliye limanı acentesine hasar ihbarında bulunulduğunu gösteren herhangi bir delil sunulmadığını, konişmentoda yer alan 8 nolu kloz i bendi uyarınca en geç malların teslim tarihinde hasarın yazılı olarak taşıyana bildirilmesinin zorunlu olduğunu, sörvey talebinin ne zaman yapıldığı ve sörvey incelemesinin ne zaman icra edildiğinin belli olmadığını belirterek davanın hak düşürücü sürenin sona ermesinden sonra açılması nedeniyle, milletlerarası yetkisizlik nedeniyle ve esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; nakliyat emtia sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın deniz yolu ile taşınması sırasında hasarlanması nedeniyle davacı tarafça sigortalısına ödenen hasar tazminatının tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali davası olup, dava konusu olan … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinden davacı … AŞ tarafından 48.021,67 TL alacağın takip tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili için 11/10/2017 tarihinde ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalıların itirazı üzerine icra takibinin durdurulduğu, takibe itiraz ile davanın İİK ‘nun 67.maddesine göre süresinde olduğu anlaşılmıştır.
Davalı … San ve Tic Ltd Şti vekili takibe itiraz dilekçesinde, müvekkilinin Mersin’de yerleşik bir şirket olduğundan Mersin İcra Müdürlüğünün yetkili olduğundan bahisle icra dairesinin yetkisine itiraz ettiğinden öncelikle yetki itirazının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Dava ve takip TTK’nun 1472.maddesinde düzenlenen kanuni halefiyet hükümlerine dayandığından uyuşmazlığın esası sigortalının hukukuna tabi olmakla birlikte icra dairelerinin yetkisi açısından HMK’da düzenlenen genel yetki hükümleri uygulanmalıdır. Buna göre, HMK’nun 6.maddesindeki genel yetki kuralına göre davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki Mersin İcra Daireleri yetkili olduğu halde davacı … tarafından icra takibi yetkisiz olan İstanbul İcra Dairelerinde yapılmıştır.
Öte yandan, davalı … Taşımacılığın davacının sigortalısı … şirketi adına navlun faturası düzenlediği dosyaya sunulan fatura örneğinden anlaşıldığından, bu durumda sigortalı şirket ile … Taşımacılık arasında sözleşmeye dayalı taşıma ilişkisinin olduğu belirlidir. Sözleşmeden kaynaklanan ihtilaflarda HMK’nun 10.maddesine göre sözleşmenin ifa yerindeki icra daireleri ve mahkemeleri yetkilidir. Somut uyuşmazlıkta, taşıma Mersin Türkiye’den Hong Kong Çin’e taşındığından sözleşmenin ifa yerinin yurtdışında bulunduğu, navlun borcu açısından ise BK’nun 89.maddesine göre davalı … Taşımacılık taşıyıcının ikametgahının bulunduğu Mersin İcra Dairelerinin yetkili olduğu değerlendirildiğinden, sonuçta dava konusu icra takibinin yapıldığı İstanbul İcra Dairelerinin yetkisiz olduğu kanaatine varılmakla, bu kanaat ışığında icra dairesinin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davadışı … San ve Tic Ltd Şti ‘ye ait emtianın gemi ile … nolu konişmento tahtında … nolu konteynere yüklenerek Mersin Türkiye’den Hong Kong Çin’e taşındığı, taşımanın konişmentoyu düzenleyen davalı … LTD tarafından fiilen yerine getirildiği, taşıma şartlarının yer aldığı konişmentonun 28 nolu yetki klozunda “işbu konişmento tahtındaki taşımalardan kaynaklanacak tüm uyuşmazlıklara Singapur Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Singapur Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı” anlaşılmaktadır.
Yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmayıp deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklanmış olması nedeniyle konişmentoda yer alan yetki şartına göre uyuşmazlığın yetkili kılınan Singapur Mahkemelerinde görülmesi gerektiği kanaatine varıldığından, davalı …LTD vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davalı … San ve Tic Ltd Şti hakkındaki davanın icra dairesinin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden REDDİNE,
2-Davalı … LTD hakkındaki davada davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden REDDİNE,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 44,40 TL karar harcının 579,99 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 535,59 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı … San ve Tic Ltd Şti vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
5-Davalı … LTD vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/06/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır