Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/321 E. 2020/189 K. 29.09.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/321 Esas
KARAR NO : 2020/189
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 11/09/2018
KARAR TARİHİ : 28/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı … Sigorta A.Ş nin … sayılı Nakliyat Emtia Sigortası Abonman Sözleşmesi ve ona tekaddüm eden ICC (A) Klozu hükümlerine göre düzenlenmiş … sayılı spesifik poliçe kapsamında, … A.Ş. adına sigortalı 11 kap (2 kap paletli 9 kap ahşap sandık olarak) 71.720 adet, 7500 kg elektronik devrelerde kullanılan trafo emtiasının, davalı forwarder/akdi taşıyıcının taşıma taahhüdü altında … sayılı … tanzim tarihli konişmento tahtında … adlı gemiyle Çin’den … … Limanı’na oradan da alıcının adresine teslim edilmek üzere tam ve hasarsız teslim edildiğini; konteynerin başka firmalara ait yükler ile birlikte, taşıyıcı tarafından parsiyel yüklendiğini; taşındığını; … Limanı’nda tahliye edilen emtialardan 2 palet üründe, başka firmaya ait ahşap sandık konulması sebebiyle ezilmek suretiyle 9 kap sandıklı üründen 2’sinin yoğun ıslanma suretiyle kaşarlandığının tespit edildiğini, hasara ilişkin liman ve gümrük görevlileri tarafından Rezerve Zaptı düzenlendiğini, hasar ihbarını müteakip gerek davalı taşıyıcı gerekse müvekkil emtia sigortacısı tarafından ekspertiz çalışması yapıldığını; yapılan ekspertiz, hasar tespit çalışmasında; ayrıntısı ekspertiz raporunda yazılı olduğu üzere bir kısım emtiada ezilme, ıslanma sonrası oksitlenme suretiyle tam hasar, bir kısım emtiada ıslanma sonrası oksitlenme suretiyle kısmi hasar meydana geldiğini; tam zıya bedeli, kısmi hasarlı ürünlerde hasarın tespiti, giderilmesi, elleçlenmesi, ambalajlanması, depolama vd. masraflarından hurda bedeli ve poliçe muafiyeti düşülmek suretiyle tespit edilen 17.434,60 TL hasar tutarının 22.11.2017 tarihinde sigortalıya tediye edildiğini; Nakliye Sigortası Genel Şartları ve TTK’nın 1472. maddesinin amir hükmüne göre hasar bedelini ödedikten sonra sigortalısının haklarına kanunen halef olmakla aktif husumet ehliyetini kazandığını; konteynerin başka firmalara ait yükler ile birlikte taşıyıcı tarafından parsiyel yüklendiğini, taşındığını; hasarın meydana gelmesinden davalı taşıma işini organize eden taşıma işleri komisyoncusunun (forwarder) aynı zamanda TTK. md 921, 926, 928 hükümleri uyarınca akdi taşıyıcı olarak sorumlu olduğunu; hasara ilişkin liman ve gümrük görevlileri tarafından Rezerve Zaptı düzenlendiğini, sigortalısı tarafından hasar ihbarında bulunulduğunu, hasar ihbarını müteakip davalı taşıyıcı gerekse kendisi tarafından ekspertiz çalışması yapıldığını iddia ederek sigortalısına ödenen 17.434,60 TL sigorta tazminatının 22.11.2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek TCMB avans faizi ile birlikte, dava vekalet ücreti, yargılama harç ve masraflarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı … Hiz. Ltd. Şti.(kısaca “…”), “… San. ve Tic. A.Ş.’nin Çin’de yerleşik … Co.Ltd Şirketi’nden satın aldığı … nolu konteyner muhteviyatı 11 kap (11 koli) elektronik devrelerde kullanılacak transformatör emtiasının Çin’in … Limanı’ndan İstanbul’a donatan … Ltd. tarafından … Gemisi’nin … sayılı seferiyle taşındığını; konteynerin parsiyel olarak yüklendiğini; davacı tarafın yükün alıcısının (ithalatçısı) sigortacısı olduğunu; konteynerin 23.09.2017 günü … Limanı’nda tahliye edildiğini ve alıcının 25.09.2017 günü yükü teslim aldığını; davacının yükte hasar olduğundan bahisle 22.11.2017 günü alıcıya 17.434,60 TL ödendiğini belirttiğini; taşıyanların yabancı menşeli donatan … Co. Ltd. ile yabancı taşıyan … Inc. olduğunı; kendisinin taşıyan olmadığını; husumet itirazı olduğunu; taşımanın yapıldığı gemi ve konteynerin taşımaya uygun olduğunu; konteynerde hasara neden olacak delik, çatlak vb. hasar bulunmadığını; dava konusu transformatör emtiasının mukavva kutular halinde 9 adet ahşap sandık içerisinde ve 2 palet olarak 11 kap (koli) olarak taşıyana teslim edildiğini; yükün ambalajının yükleten tarafından yapıldığını; ambalajın deniz taşımacılığına uygun olması gerektiğini ancak ahşap sandık ve paketlerin ısıl işlem gördüğüne dair üzerlerinde … standardına ait damgalar bulunmadığını; ahşap kasalara ait plakalar üzerindeki yoğun küflenme ve nemlenmenin ahşap ambalaj materyalinin yüksek nem içerdiğini gösterdiğini; ahşap sandık ve paletlerin içeriğindeki nemi nakliye esnasındaki sıcaklık değişimlerinin etkisiyle kusması sebebiyle emtiada nemlenme ve küflenme olduğunu; hasarın bu nedenle meydana geldiğini; başka ifadeyle hasara sebebiyet veren nemlenmenin nakliyecinin kusurundan veya konteynerin taşımaya uygun olmamasından değil, ambalajın yetersizliğinden kaynaklandığını; TTK.’nın 1182/g maddesi ve konişmentoda atıf yapılan Lahey/Visby Kuralları’nın 4.2./g maddesi gereğince zararın ambalaj yetersizliğinden meydana gelmesi halinde taşıyan ve adamlarının kusursuz sayılması gerektiğini; TTK’nın 1179/2. maddesi ve konişmentoda atıf yapılan Lahey/Visby Kuralları’nın 4.2/g maddesine göre taşıyanın, kendisi ve adamlarının kast veya ihmalinden doğmayan zararlardan sorumlu olmadığını; TTK. m. 1186’ya göre eşyama uğradığı veya eşyaya ilişkin her türlü zıya veya hasar nedeniyle taşıyanın koli veya ünite başına 666,67 özel çekme hakkını karşılayan tutarı aşan zarar için sorun olmadığını; buna göre sorumluluk şartlarının oluştuğu durumlarda dahi Türk Hukuku açısından deniz taşıyıcısının sorumluluğunun sınırlı olduğunu; alıcının yüklenmeden önce eşyanın değerini bildirerek eşyanın değeri üzerinden navlun ödemediğini; eşyanın değerinin konşimentoya yazılmadığını; hasar iddiasının 2 adet sandıktaki (kolideki) yüke ait olduğunu; davacının koli başına 666,67 SDR’ı aşan taleplerinin yasaya aykırı olduğunu; deniz taşımasını tamamlayıp yükü alıcıya teslim ettiğini; taşıma akdi ve taşıyanın sorumluluğunun sona erdiğini; davanın TTK m, 1188/1 ve 2 gereği yasal hak düşürücü süreden sonra açılmış olması nedeniyle süre yönünden reddi gerektiğini; davacı tarafın delil listesi ekindeki renkli fotoğrafların ibraz edilmediğini; %5’e kadar küçültüldüğünü; 3,5 cmx3 cm ebadından fotokopilerinin ibraz edildiğini; fotoğrafların asıllarının renkli fotokopilerinin tebliğ edilmesi gerektiğini; deniz taşıması fiili taşıyan … Ltd. tarafından yapıldığından aleyhine hüküm kurulması halinde fiili taşıyana rücu edileceği” savunmasında bulunarak “davanın reddine, masraflar ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine, davanın yabancı menşeli fiili taşıyana izafeten Türkiye acentesi olan … A.Ş.’ye ihbarına karar verilmesini” talep etmiştir.
12/06/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava dışı sigortalı alıcının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaati bulunduğunu, davacı sigortacının dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 uyarınca halef olduğunu, davalının dava konusu taşımada forwarder – taşıma işleri komisyoncusu sıfatıyla hareket ettiğini, TTK m. 928/1 ‘de yollama yapılan TTK m. 878/1 uyarınca davalı taşıma işleri komisyoncusunun gönderen tarafından yapılan ambalajın yetersizliğinden ileri gelen zarardan sorumlu tutulamayacağını, Mahkeme’nin aksi kanaatte olması durumunda, zararın miktarının hesaplanmasının gerekeceğini, ıslanma nedeniyle paslanan trafolar için ödenen muafiyet tenzilli 17.434,60 TL hasar tazminatının gerçekçi ve kadri marufunda olduğunu, davacının iddia ettiği ezilme hasarına İlişkin olarak dosyaya fotoğraf vb. bir belge sunulmamasının dosyada bulunan ekspertiz raporlarından yalnızca birinde bu hasardan söz edilmesinin diğer ekspertiz raporunda ezilme hasarından hiç söz edilmemesi ve dosyaya sunulan fotoğrafların ıslanma hasarına ilişkin olması karşısında bu zararın mevcudiyetinin ispatlanamadığını, dosya içeriğinden hasar gören kolilerin brüt ağırlığının tespit edilemediğinden sorumluluğun üst sınırının hesaplanamadığını beyan etmişlerdir.
Dava; davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalıdan TTK nun 1472.maddesi gereğince rücuen tahsili amacıyla açılan tazminat davası olup, uyuşmazlık konusu ise, tarafların aktif ve pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı, sigorta sözleşmesinin geçerli olup olmadığı, geçerli bir sözleşme uyarınca ödemenin yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın bulunup bulunmadığı ve hasarın deniz taşıması esnasında meydana gelip gelmediği, hasardan davalının sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise miktarının tespiti ile davanın hak düşürücü sürede açılıp açılmadığı noktasında toplanmıştır.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, ekspertiz raporu, hasara ilişkin fotoğraflar dosyaya sunulmuştur.
Dosyada mevcut 14/11/2017 ekspertiz raporuna göre, dava konusu emtianın davadışı alıcı şirkete 26/09/2017 tarihinde teslim edildiği, davanın 11/09/2019 tarihinde açıldığı görülmekle, davanın TTK. 1188. Madde gereğince süresi içinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan tüm deliller ile dosya kapsamı deliller ile uyumlu olması nedeniyle içeriğine itibar edilen bilirkişi raporu birlikte incelendiğinde, dava konusu elektronik devrelerde kullanılan trafo emtiasının, FOB tipi teslim şekliyle 39.109,60 USD bedel üzerinden dava dışı satıcı … Ltd. Şirketi tarafından dava dışı sigortalı alıcı … San. ve Tic. A.Ş.’ye satıldığı, FOB tipi teslim şeklinde satıcının sorumluluğunun malların belirlenen tarihte ve yerde, alıcı tarafından temin edilen gemiye yüklemek olduğu, malların geminin küpeştesini geçmesiyle birlikte hasarın alıcıya intikal edeceği, navlun sözleşmesini akdetmek ve malların nakliye rizikolarına karşı sigortalatmak görevinin alıcının sorumluluğunda olduğu, dolayısıyla, dava dışı sigortalı alıcının dava konusu yük üzerinde sigortalanabilir menfaati bulunduğu ve bu çerçevede geçerli sigorta sözleşmesi uyarınca ödeme yapan davacı … şirketinin aktif husumet ehliyeti bulunduğu sonucuna varılmıştır.
TTK. 1138/1. Maddesi gereğince taşıyan, deniz yoluyla eşya taşıma taahhüdünde bulunan kişi olup, taşıyan sıfatına haiz olmak için taşımanın üstlenilmesi gerekli ve yeterlidir. Taşıma sözleşmesi herhangi bir şekle tâbi olmadığından, taşıma taahhüdünün mevcudiyeti ve taşıma sözleşmesinin kurulmuş olduğu çeşitli delillerle ortaya konulabilir. Taşıma işleri komisyoncusu ise, TTK. 917/1. maddede eşya taşıtmayı üstlenen kişi olarak tanımlanmıştır. TTK. 921 madde gereğince ücret olarak taşıma giderlerini de içeren tek bedel kararlaştırılmışsa taşıma işleri komisyoncusu taşımaya ilişkin olarak taşıyanın hak ve yükümlülüklerine sahip olur. Ayrıca Yargıtay çeşitli kararlarında navlun faturası düzenlenmiş olması halinde, faturayı düzenleyenin taşıyan sayılacağına hükmedilmiştir.
Dosyada bulunan ve dava dışı … tarafından düzenlenmiş bulunan 07.08.2017 tarih ve … numaralı ara konişmentoda, yükletenin Çin’de yerleşik satıcı “…”, gönderilenin ve ihbar adresinin dava dışı sigortalı alıcı “…”, yükleme limanının “… Çin”; boşaltma limanının “…, …”; teslim yerinin “…”; gemi adının “… …” sefer no. “041 W”; yükün tanımının “11 palet 7500 kg trafo emtiası”; konteyner numarasının “…” (mühür no:…) olarak gösterildiği, konişmentoda ayrıca “malların teslimi için … Liman Hizmetleri şirketine başvurunuz” kaydının yer aldığı, dosyada mevcut ve dava dışı … tarafından düzenlenmiş bulunan 07.08.2017 tarih ve … numaralı konişmentoda ise, yükletenin Çin’de yerleşik “… Inc.”, gönderilen ve ihbar adresinin davalı “…” yükleme limanının “Xingang”; boşaltma limanının “İstanbul”; teslim yerinin “…”; gemi adının “… …” sefer no: …; yükün tanımının “64 parça kırkambar yükü; konteyner numarasının “…” (mühür no:…) olarak gösterildiği, davalı … tarafından dava dışı … adına düzenlenmiş 25.09.2017 tarihli KDV dahil toplam 176,60 USD bedelli fatura içeriğinin navlun ücreti, tahliye ve ordino ücretinden oluştuğu, fiili taşıyan … tarafından davalı … adına düzenlenmiş olan 25.09.2017 tarihli navlun faturasında ise navlun bedelinin 1.350 USD olarak gösterildiği, ISPS güvenlik ücreti, liman güvenlik ücreti, ordino, liman içi hizmetler ve THC kalemleri ile KDV dahil toplam bedelin 1.645,80 USD den oluştuğu, dolayısıyla davalı tarafından düzenlenen 176,60 USD bedelli faturanın komisyon ücretine ilişkin olduğu, dava dışı … tarafindan düzenlenen konişmentoda yer alan “malların teslimi için … Hizmetleri şirketine başvurunuz” kaydı ile … Shipping tarafindan düzenlenen ana konişmentoda davalının gönderilen/ihbar adresi olarak gösterilmiş olması ve davalının düzenlediği faturanın komisyon ücretine ilişkin bulunması karşısında, davalının dava konusu taşımada forwarder – taşıma işleri komisyoncusu sıfatıyla hareket ettiği sonucuna varılmış, taşıma işleri komisyoncusunun sorumluluğu TTK. 928/1. Maddede “Taşıma işleri komisyoncusu, zilyetliğinde bulunan eşyanın ziyaından ve hasarından sorumludur. 876 ilâ 878 inci, 880 ve 881 inci maddeler ile, 882 nci maddenin birinci, ikinci ve dördüncü fıkraları ve 883 üncü, 885 ilâ 887 nci maddeler kıyas yoluyla uygulanır.” şeklinde düzenlenmiştir. TTK. 928/1. maddede yollama yapılan TTK. 876. madde uyarınca zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur. TTK . 878. maddede ise, “Özel Hâller” başlığı altında bazı sorumsuzluk sebepleri düzenlenmiştir. TTK 878/1. maddesinde zıya, hasar veya teslimdeki gecikme, sayılan hâllerden birine bağlanabiliyorsa taşıyıcı sorumluluktan kurtulur. Hükmünün yer aldığı, TTK 878/1. Maddede sayılan taşıyıcıyı sorumluluktan kurtaran hallerden birinin de 4. Bentde yer alan “gönderen tarafından yapılan yetersiz ambalajlama” olduğu, aynı maddenin 2. fıkrasında ise, herhangi bir zararın hâl ve şartlara göre birinci fıkrada öngörülen bir sebebe bağlanmasının muhtemel bulunduğu durumlarda, o zararın bu sebepten ileri geldiği varsayılır. Hükmünün yer aldığı, dosyada mevcut 30.11.2017 tarihli ekspertiz raporunda, Transformatör emtiasına ait ambalajı oluşturan ahşap sandık ve paletlerin ışıl işlem görmüş ISPM15 damgalı paletler olmaması nedeniyle içeriğindeki nemi nakliye esnasındaki sıcaklık değişimlerinin etkisiyle kusmasından dolayı nemlenme ve küflenme oluşması suretiyle hasarın meydana geldiğinin belirtildiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da, ekspertiz raporunda varılan sonucun zararın sebebini tespit bakımından yerinde olduğu kanaatine varıldığı görülmekle, TTK. 928/1. maddede yollama yapılan TTK. 878/1. madde uyarınca davalı taşıma işleri komisyoncusunun gönderen tarafından yapılan ambalajın yetersizliğinden ileri gelen zarardan sorumlu tutulamayacağı değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 297,74 TL den karar harcı olan 54,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 243,34 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 3.400,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/09/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır