Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2018/307 Esas
KARAR NO:2020/121

DAVA:İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:29/08/2018
KARAR TARİHİ:07/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillinin bir noktadan diğerine kara, hava, deniz, demir veya bunların birleşik kullanımı yoluyla sevk edilmesini organize eden, lojistik hizmet sağlayan, taşıma işlemlerinde aracılık eden bir firma olduğunu, davalının yurt dışından ithal ettiği bir kısım ürünün deniz yoluyla taşımacılığında aracı firma olarak müvekkil şirket ile anlaştığını ve söz konusu ürünlerin taşınması konusunda müvekkil üzerine düşen yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirdiğini, davalının bu taşıma sonrasında oluşan bir kısım navlun ücretini ve ürünlerin limandan geç çıkarılması nedeniyle oluşan bir kısım demuraj ücretini, limanda yapılan masraflar için terminal ücretini müvekkil şirkete ödemediğini, davalının söz konusu taşımalardan kaynaklanan faturaların bakiye bedelini ödememesi üzerine davalıya ödeme ihtarlı mektup gönderildiğini ve davalıyla mektubun 20.04.2018 tarihinde tebliğ edildiğini, davalıya kesilen faturalar sonrası davalının kalan borcunun 13.900,00 USD olduğunu, davalı ile borcun ödenmesi konusunda yapılan görüşmeler sonuçsuz kaldığını, davalı aleyhine Istanbul 5. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında icra takibi başlatıldığını ve davalı vekili tarafından takibe itiraz edilerek icra takibinin durdurulduğunu, davalı adına … … Liman’ından … Türkiye Limanina 15.07.2017 tarih … ve … MBL numaralı konşimento tahtında … adlı gemi ile taşıma yapıldığını, davalıya bu taşıma nedeniyle 05.09.2017 tarihli 4.200,00 USD bedelli … numaralı navlun faturası kesildiğini, faturanın davalıya tebliğ edildiğini ve davalının faturaya itiraz etmediği, davalıya yapılan taşıma nedeniyle limanda oluşan terminal masrafı nedeniyle 05.09.2017 tarihli 900,00 USD bedelli … numaralı terminal masrafı faturası kesildiğini. faturanın davalıya tebliğ edildiğini ve davalının faturaya itiraz etmediği, davalıya taşınan emtiaları limandan süresinde almadığını, bu nedenle bekleme süresini aşan kısım için davalıya 24.11.2017 tarihli 8.800,00 USD bedelli … numaralı demuraj faturası kesildiğini, faturanın davalıya tebliğ edildiğini ve davalı faturaya itiraz etmediği belirterek fazlaya ilişkin her türlü hak ve alacaklarına ilişkin dava ve talep hakkı saklı kalmak kaydı ile …. İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı dosyası ile başlatılmış takibe yapılan itirazın iptali ile takibinin 13.900,00 USD üzerinden faiz ve ferileriyle birlikle devamını, davalı itirazının haksız ve kötü niyetli olması nedeniyle davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkar tazminatı ödemesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı yana tahmilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine davacı şirket tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak …. İcra Müdürlüğü’nün … sayılı icra takibi başlatıldığını, söz konusu icra takibine ilişkin ödeme emrinin müvekkili şirkete tebliğ edildiğini ve müvekkil şirket tarafından yasal süresinde haklı olarak itiraz ettiğini, müvekkili şirketin davacı şirkete davaya konu icra takibi nedeniyle borcu bulunmadığını, davacı şirket tarafından başlatılan icra takibinin hukuka aykırı olduğunu, tarafların ticari defterleri incelendiğinde müvekkili şirketin davacı şirkete borçlu olmadığının anlaşılacağını belirterek …. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra takibine müvekkil şirket tarafından yapılan itirazın kabulü ile davanın reddini, somut olayda kötü niyet tazminatının şartları oluştuğundan icra takibine konu alacağın %20’sinden az olmamak üzere davacı şirket aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı taraf üzerine bırakılmasını talep etmiştir.
Dava, davalının taşımasının gerçekleştirildiği ürünlerin geç teslimi nedeniyle oluştuğu belirtilen demuraj alacağı ve bir kısım navlun alacağının tahsili talebiyle başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup; uyuşmazlığın, davalının demurajdan sorumlu olup olmadığı, davacının talebe konu alacağının bulunup bulunmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; davalı borçlu aleyhine 21/05/2018 tarihinde icra takibine başlandığı, davalı borçluya ödeme emrinin 22/05/2018 tarihinde tebliğ edildiği, davalı tarafça 28/05/2018 yasal 7 günlük süre içerisinde tarihinde borca itiraz edildiği, eldeki davanın ise İİK 67 maddesi gereğince yasal süre içerisinde 29/08/2018 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyetinden alınan 20/05/2019 havale tarihli raporda özetle; dosya mevcudu, davacı şirketin 2017 yılı ticari defterleri, dava ve icra dosyası ile yine bu kayıtların dayanağı belgelerin muhasebese ve teknik yönden tetkiki sonucunda incelenen davacı şirkete ait 2017 yılı ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defler Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğunu, Elektronik Defterler İle Envanter defterinin yasal süresinde onaylandığı ve davacı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin TTK. hükümlerine güre usulüne uygun tutmuş olduğundan davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığını, davacı yanın dava ve icra takibine konu ettiği terminal masrafı, navlun bedeli ve demuraj ücreti faturalarından kaynaklı fatura alacağının 13.900,00 USD olduğunu, USD’nin TL cinsinden ticari defterlerde kayıtlı olan değerinin ise 52.018,70 TL olduğunu, davacı şirketin icra takibinde 13.900,00 USD talep ettiğini, icra takip tarihi olan 21.05.2017 tarihinde Harca Esas Değer tutarının 13.900,00 USD X 4,4482 TL = 62,177,48 TL olduğunu, davacı yanın ticari defter kaydı ile icra takibinde talep ettiği borca esas değer tutar arasındaki fark olan 10.158,78 TL’nin (52,018,70 TL – 62.177,48 TL) kurdan kaynaklandığını, davacı yanın takip öncesi faiz talebinde bulunmadığını, tarafların icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin mahkememiz taktirinde olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 11/10/2019 havale tarihli raporda özetle; incelenen davacı şirkete ait 2017 yılı ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defter Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğunu, Elektronik Defterler ile Envanter defterinin yasal süresinde onaylandığını ve davacı şirketin 2017 yılı ticari defterlerinin TTK. hükümlerine göre usulüne uygun tutmuş olduğundan davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığını, davacı yanın dava ve icra takibine konu ettiği terminal masrafı, navlun bedeli ve demuraj ücreti faturalarından kaynaklı fatura alacağının 13.900,00 USD olduğunu, USD’nin TL cinsinden ticari defterlerde kayıtlı olan değerinin ise 52.018,70 TL olduğunu, davacı şirketin icra takibinde 13.900,00 USD talep ettiğini, icra takip tarihi olan 21.05.2017 tarihinde Harca Esas Değer tutarının 13,900,00 USD X4,4482 TL = 62.177,48 TL olduğunu, davacı yanın ticari defter kaydı ile icra takibinde talep ettiği harca esas değer tutar arasındaki fark olan 10.158,78 TL’nin (52.018,70 TL – 62.177.48 TL ) kurdan kaynaklandığını, davacı yanın takip öncesi faiz talebinde bulunmadığını, yapılan teknik incelemeye göre ise 10.420 USD demuraj hesap edildiğini, davacının demuraj ücreti ile ilgili talebini dava dışı fiili taşıyana ödediğini belgeleyemediğini, bu nedenle demuraj talebinin mahkememizce değerlendirilmesi gerektiğini, davacının davalıdan navlun ücreti ve terminal masrafı olarak toplamda 5.100,00 USD talep edebileceği kanaatine varıldığını, tarafların icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin mahkememiz takdirinde olduğu kanaatine varıldığını bildirmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi … Talimat sayılı dosyasında mali bilirkişiden alınan raporda özetle; TTK 64/3 fıkraları gereğince davacı şirketin 2017 yılı defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırılmış olduğunu, Ticari defterleri ve dayanağı belgeler ile yardımcı defterlerinin birbirini teyit etmekte olduğunun görüldüğünü ve HUMK madde. 222 gereğince delil niteliğine haiz olduğunu, davalı defter vc muavin hesaplarında davacının takibe konu etmiş olduğu faturaların yönünden yapılan incelenme ile davacının düzenlemiş olduğu faturaların davalının defterlerin kayıtlı olduğunu, davacının …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası yapılan icra takip tarihi olan 21.05.2018 tarihi itibari ile 20.920,00 USD alacaklı olduğunun görüldüğünü, davacının davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile 21.05.2017 tarihinde yapmış olduğu 13.900,00 USD karşılığı, 62.177,48 TL talebinin yerinde olduğunu belirtmiştir.
Dosyaya … Gümrük Müdürlüğünden celp edilen … numaralı deniz taşıma senedine göre fiili taşıyanın dava dışı …. Ltd. olduğu, bu taşıma senedine göre davacının taşıtan/yükleyici ve alıcı olarak gözüktüğü, … numaralı konşimentoda ise davacı … firmasının taşıyan olarak kayıtlı olduğu ve bu konşimentoda yükün alıcısı olarak davalının isminin kayıt edildiği, yükün teslimi için müracaat edilecek kişinin ise davacı olarak kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca davalının yükün alıcısı olduğu , …’den eşyayı FOB teslim şartına göre satın aldığı ,FOB teslim şekline göre eşyanın taşıtılması işini davalı alıcının yerine getirmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Dava dışı … Gümrük Müşavirliği firmasının davalı firma adına … Limanında gümrük işlemlerini gerçekleştirdiği , … Gümrük Müşavirliği firmasının 9/10/2017 tarihinde … Gümrük Müdürlüğü’ne sunduğu dilekçesi ile dava konusu eşyaların süresi içinde ithalatına başlanamadığı için ek süre verilmesi talebinde bulunulduğu bu talebin Gümrük Müdürlüğünce kabul gördüğü, … Gümrük Müşavirliği firmasının 19/10/2017 tarihinde Gümrük Müdürlüğü’ne verdiği dilekçe ile ayrıca “….Vekili bulunduğumuz … San.lhr.ve Ith.Tic.A.Ş. firması adına müdürlüğünüzce tescilli 18/10/2017 tarihli ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesinde navlun ücreti 4.200,00 USD olması gerekirken sehven 900,00 USD ve yurtiçi gidere 3.1000,00 TL girilmesi gerekirken sehven 5.500,00 TL beyan edilmiştir. Beyannamemiz sarı hatta ve henüz işlem görmediğinden gümrük yönetmeliğinin 121. Maddesi 1/b maddesine istinaden redrese yoluyla gerekli değişikliklerin yapılmasını emir ve müsaadelerinize arz ederim,.” şeklinde dilekçe ile müracaat ettiği anlaşılmıştır.
Yukarıda açılanan ve dosyaya celp edilen belgelere göre, davacının akdi taşıyan olarak taşıma işini üstlendiği , davalının ise taşıtan olduğu , davacının taşıma işini bir alt taşıma sözleşmesi ile dava dışı fiili taşıyan …. Ltd.’ a yaptırdığı anlaşılmıştır.
Taraflara ait ticari defterler üzerende yapılan incelemede ise davaya ve takibe konu faturaların her iki tarafın ticari defterlerinde de kayıtlı olduğu ve davalı tarafça fatura bedellerinin ödenmediği anlaşılmakla birlikte, davalı adına dava dışı … Gümrük Müşavirliği’nin yukarıda bahsedilen 19/10/2017 tarihli dilekçesinde navlun ücretinin 4.200,00 USD olduğunu açıkça ikrar etmesi ve öte yandan bu dilekçesinin ekinde 900.00 USD terminal masrafı faturasını da ibraz etmesi kaldı ki bu faturanın taraflara ait ticari defterlerde kayıtlı olması ve faturaya konu taşımanın davacı tarafça ifa edilmiş olması hususları gözetilerek davacının davalıdan navlun ücreti ve terminal masrafı olarak toplamda 5.100 USD talep edebileceği kanaatine varılmıştır.
Davacının bir diğer talebi olan demuraj alacağı bakımından yapılan değerlendirmede ise; dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini miııimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (… hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Davalının ithalatçısı ve alıcısı olduğu 2 adet … ’hk konteyner muhteviyatı emtianın 15/07/2017 tarihinde yükleme limanında gemiye yüklendiğini ve 02/09-2018 tarihinde … İşletmesine ait limana getirildiği, 06/09/2017 tarihinde liman ambarına alındığı, davalı …vekili tarafından Gümrük Müdürlüğüne verilen 09/10/2017 tarihli ek süre talep dilekçesine istinaden 17/10/2017 tarihinden itibaren 30 gün ek süre verildiği, davaya konu eşya ile ilgili olarak 18/10/2017 tarihli … sayılı Serbest Dolaşıma Giriş Beyannamesi ile Rejim beyanında bulunularak 30/10/2017 tarihinde işlemlerin tamamlandığı ve 31/10/2017 tarihinde davaya konu emtiaların ambar çıkışının yapıldığı tespit olunmuştur. Buna göre davaya konu konteynerların serbest süre sonrası boş olarak teslim edildiği anlaşılmakla birlikte bir demuraj alacağı söz konusu olmaktadır. Ancak davacı yukarıda açıklandığı üzere akdi taşıyan olmakla esase dava dışı fiili taşıyana bu bedeli ödediğini ispat etmesi halinde demuraj bedelini davalıdan talep edebilecektir. Dosyaya sunulan varış ihbarları ve bu belgelere davalının bir itirazının bulunmaması değerlendirildiğinde davalıya davacı tarafça 29/08/2017 tarihinde varış ihbarının yapıldığı mahkemece kabul edilmiştir. Buna göre bilirkişilerce hesap edilen tarfeye göre davacının toplamda 10.420,00 USD demuraj alacağı bulunduğundan bahsedilse de yukarıda ifade edildiği üzere akdi taşıyan olan davacı ancak kendi katlandığı demuraj bedelini davalıdan talep edebilecektir. Bu konuda dava dışı … AŞ ye yazılan müzekkereye verilen yanıt ve belgelere göre davacının dava dışı fiili taşıyana 5.160,00 USD demuraj bedeli ödediği anlaşılmıştır. Bu nedenle davacının davaya ve takibe konu 8.800,00 USD bedelli ve demuraj açıklamalı faturası bakımından davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiştir.
İİK 67 maddesi gereğince navlun ve terminal masrafı açıklamalı 5.100,00 USD bedel bakımından alacak likit kabul edildiğinden, bu bedel üzerinden davacı lehine icra inkar tazminatı talebi kabul edilmiştir. Ancak demuraj konulu alacak talebi yargılama neticesi mahkemece kısmen kabul edildiğinden İİK 67 maddesi gereği şartları oluşmayan icra inkar tazminatı talebi bu alacak kalemi bakımından yerinde görülmemiş ve aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın kısmen iptali ile takibin 10.260 USD asıl alacak bakımından devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine,
– Taktiren %20 oranı üzerinden hesap edilen 4.562,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine
2-Karar harcı olan 3.139,78 TL’den peşin alınan 750,49 TL’nin mahsubu ile bakiye 2.389,29 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının peşin olarak yatırdığı 750,49 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı yargı gider toplamı olan 2.791,60 TL’nin (35,90 TL başvurma harcı, 955,70 TL posta gideri ve 1.800,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 2.139,04 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı için takdir edilen 6.775,29 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davalı vekili için takdir edilen 3.400,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
7-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzlerine karşı, davalı taraf yokluğunda kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 07/07/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır