Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2018/272 Esas
KARAR NO :2019/97
DAVA :Menfi Tespit
DAVA TARİHİ :20/07/2018
KARAR TARİHİ :28/02/2019
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket … ve Dış Ticaret Ltd. Şti’nin, yurtiçi ve yurtdışı kara, hava, deniz ve demiryolu ile taşıma nakliye ve lojistik hizmetleri veren oldukça büyük ve kurumsal bir şirket olduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirket … arasındaki ticari iş gereğince müvekkili şirketin davalı şirketin konteynerleriyle parsiyel konteyner taşımacılığı yapmakta olduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirket arasındaki ticari ilişki kapsamında davalı şirketten alınmış hizmetlere karşılık ve teminat amacıyla davalı şirkete 08.01.2015 tarihinde … Şubesinden … numaralı ve 31.12.2015 keşide tarihli, 10.000-USD tutarlı çek verildiğini,söz konusu ticari ilişki kapsamında gerçekleştirilen tüm taşıma hizmetlerine ilişkin tüm borçların müvekkili şirket tarafından ödenmiş olup bakiye borç bulunmadığını bu durumun ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi ile de sabit hale geleceğini dolayısıyla teminat çekinin dayanağının kalmadığını ve müvekkili şirket tarafından davalı şirketten, 04.12.2015 tarihinde … Noterliği’nden … yevmiye numaralı ihtarname ile çekin iadesinin talep edildiğini, bu ihtarnameye rağmen, davalı şirketçe söz konusu çekin iade edilmediğini, dolayısıyla söz konusu bu teminat çekinin devir temlik ve cirosunun, tahsilinin ve de icra takibine konulmasının önlenmesine ilişkin olarak tedbir talebinde bulunmak ve muhatap bankaya müzekkere yazılarak söz konusu çeke ödeme yasağı talimatı verilmesi talebinde bulunmak ve de söz konusu çekin taraflarına iadesi talebi ile iş bu çekten dolayı borçlu olmadıklarının tespiti için menfi tespit davası ikame edilmek zorunluluğu doğduğunu ileri sürerek öncelikle … Şubesinin … numaralı ve 31.12.2015 keşide tarihli, 10.000-USD tutarlı teminat çekinin devir temlik ve cirosunun, tahsilinin ve de icra takibine konulmasının önlenmesi için teminatsız olarak aksi kanaatte olunması halinde ise teminat karşılığında tedbir kararı verilmesini, muhatap bankaya müzekkere yazılarak söz konusu çeke ödeme yasağı talimatı verilmesini, müvekkili şirketin … Şubesinden … numaralı ve 31.12.2015 keşide tarihli, 10.000,00-USD tutarlı çek nedeniyle borçlu bulunmadığının tespitini ve de … numaralı ve 31.12.2015 keşide tarihli 10.000-USD tutarlı çekin taraflarına iadesini, yargılama giderleri ve vekalet ücreti alacağının davalı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının …, … no’lu konteyner muhteviyatı yüklerinin Çin’in Chivvan Limanından deniz yoluyla İstanbul’a taşınmasını davalıdan talep ettiğini, akdi taşıyan davalının yükü fiili taşıyanlar eliyle taşıttığını, yükün Çin’in Chivvan Limanından … gemisinin … sayılı seferi ile İstanbul’a taşınarak 23.12.2014 tarihinde Marport Limanına tahliye edildiğini, yükünün geldiği davacıya ihbar edildiğini ve davacının davalıya müracaat ile taahhütname vererek yükü alacağını kabul ettiğini, davacının dava konusu … Şubesinin … no’lu hesabından keşide ettiği … no’lu 31.12.2015 tarih ve 10.000,00 USD. meblağlı çeki de yaptırdığı işbu nakliye ile ilgili oluşmuş ve oluşacak borçlarına karşılık davalı alacaklıya verdiğini, yükü alacağım ve demuraj borcunu ödeyeceğini yazılı olarak taahhüt eden davacının … no’lu ordinoyu da aldığını, ancak davacının yükün Türkiye’ye gelmesini müteakip aradan geçen 1 yılı aşkın süreye rağmen bu güne kadar taşımasını yaptırdığı yükü teslim almadığını, davacının taşımasını yaptırdığı yükleri süresinde teslim almayarak temerrüde düştüğünü ve büyük miktarda demuraj oluşmasına neden olduğunu, davacı tarafın dava dilekçesinde davalıya konteyner taşıması işleri yaptırdığını beyan ettiğini, davacının dava konusu taşıma nedeniyle verdiği 24.12.2014 tarihli konşimentosuz teslim taahhütnamesi ile kendisine varma ihbarının yapıldığını ikrar etmekte olduğunu, keza davacının 24.12.2014 tarihli taahhütname ile demuraj tarifesinin kendisine tebliğ edildiğini, yükü teslim almada veya boşaltmaya rağmen boş konteyneri teslimde her ne sebeple olursa olsun gecikmesi halinde taşıyanın demuraj tarifesini yabancı para cinsinden ödemeyi aynen kabul ettiğini, gecikme nedeniyle oluşacak ardiye vs. masrafların da kendisi tarafından ödeneceğini gayrikabili rücu olarak beyan ve kabul ettiğini, davacının her iki taahhütnamede de verdiği teminatların varlığı halinde bunların Mahkemeden karar almaya veya kendisinin iznine gerek olmadan paraya çevrilmesine veya yasal takibe konulmasına açıkça muvafakat ettiğini, keza verilen teminatlarının, teminatın verildiği taşımadaki navlun, demuraj, ardiye ve sair taşımadan mütevellit her türlü borcu için geçerli olduğu gibi, teminatın verildiği taşıma dışındaki diğer taşımalar için oluşmuş veya oluşacak borçları içinde geçerli olduğunu kabul ettiğini, davacının taşınmasını talep ettiği …, … no’lu konteyner muhteviyatı yüklerin 23.12.2014 tarihinde dolu olarak limana tahliye edilmesine rağmen bu güne kadar yüklerini teslim almadığını, davacının gecikmesi ve yükü teslim almada temerrüdü nedeniyle 46.060,00 USD demuraj borcunun oluştuğunu, davacının yaptırdığı taşımalara ilişkin tüm borçlarını ödediği şeklindeki iddiasının doğru olmadığını, davacının demuraj borcunu ödemediğini, davacının taşınmasını talep ettiği …, … no’lu konteyner muhteviyatı yükleri teslim almadığının gümrük ve liman kayıtları ile kanıtlı olduğunu, davacının, yükü teslim almada gecikmesi başka bir ifade ile temerrüdü nedeniyle oluşan 46.060,00 USD demuraj borcunu ödemediğini, davacının gerek verdiği taahhütnameler ve gerekse TTK. hükümlerine göre işlemiş demurajı taraflarına ödemekle yükümlü olduğunu, bu nedenle …, … 4574860 no’lu konteyner muhteviyatı yüklerinin taşınması nedeniyle oluşmuş ve oluşacak borçlarına karşılık verdiği dava konusu çekin bedelsiz olmadığını, davacının borcunun ifası için çek verip arkasından borcu bulunmadığını iddia etmesinin yazılı belgeye başka bir ifade ile taahhütnamelere ve çekin metnine, TTK. 825. md.’ye ve iyi niyet kurallarına aykırı olup geçersiz olduğunu, TTK. 750/1. maddesine göre kambiyo senedi ile ilgili olarak borçlu tarafından açılan menfi tespit davası nedeniyle zamanaşımının kesildiğini ileri sürerek, davacının yaptırdığı taşımaya ilişkin demuraj borçlarını ödemediğinin tespitine ve taşımaya ilişkin borçları nedeniyle verilen çekin bedelsiz kaldığından bahisle iptali için açılan haksız davanın reddine, kötüniyetli davacının İİK. 67/ II. madde gereğince asgari % 20 oranında kötüniyet tazminatına mahkumiyetine, masraflar ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce aldırılan 02/01/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 07.12.2015 tarihi itibariyle oluşan konteyner gecikme ücretinin 47.040 USD olduğu, konteyner gecikme ücretinin asıl alacaklısının taşıma işini fiilen yerine getiren şirket olduğu, davalının uyuşmazlıkta bu sıfata sahip olmadığı, … Limited’in Davalı …Ş.’ye kendi adına konteyner gecikme ücretini tahsil etme yetkisi vermiş yahut konteyner gecikme ücreti alacaklarını Davalı … Acentesi’ne temlik etmiş olması halinde Davalı’nın bu istemin alacaklısı olacağı, davacının taşıtan yahut üçüncü kişi gönderilen mi olduğunun dosyadaki belgelerden açıkça anlaşılamadığı, raporda her iki olasılığın da incelendiği, her iki olasılıkta da Davacı’nın oluşan konteyner gecikme ücretinden sorumlu olduğu belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve dosya kapsamı deliller ile uyumlu olması nedeniyle içeriğine itibar edilen bilirkişi raporu birlikte incelenip değerlendirildiğinde, açılan davanın menfi tespit davası olduğu, davacı vekilinin dava dilekçesi ile davalı şirketten alınmış hizmetlere karşılık teminat amacıyla verilen 10.000 USD bedelli çek nedeniyle borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, uyuşmazlığa konu olan istemin, dava dilekçesinde ve sonraki dilekçelerde demuraj olarak nitelendirildiği, demuraj ücretinin, dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltıldığı ve konteynerin taşıyana teslim edildiği güne kadar geçen süre, belli bir gün adedinden fazla ise taşıyana ödenen bir ücret olduğu, konteynerlerin iadesindeki gecikme sebebiyle bedel isteyebilecek kişinin, navlun sözleşmesi uyarınca taşımayı fiilen yerine getirmiş olan kişi olduğu, dava konusu olayda ana hat tarafından düzenlenen taşıma senedinde taşıma işini fiilen yerine getiren şirketin … Limited olduğu, davalının ise acente olduğu, davalı tarafın üzerinde kaşe ve imzası bulunan 24.12.2014 taahhütname içeriğinde davalının ana hat … Limited’nin boşaltma limanındaki acentesi olduğunun görüldüğü, navlun sözleşmesinin taraflarının taşıyan ve taşıtan olduğu, demuraj ücretinin borçlusunun taşıtan olduğu, navlun sözleşmesinin gönderileni eğer navlun sözleşmesinin aynı zamanda tarafı değilse, anılan ücret ve masrafların borçlusu olmayacağı ancak TTK m. 1203’ün koşullarının gerçekleşmesi hâlinde gönderilenin söz konusu masraflardan sorumlu hale geleceği, davacının 17/11/2016 tarihli cevaba cevap dilekçesi, davalının cevap dilekçesi ile davacının cevaba cevap dilekçesi incelendiğinde, davacı ile davalının aracılık ettiği bir navlun sözleşmesi bulunduğu izlenimi doğduğu, dolayısıyla dava-dışı satıcı … ile dava-dışı alıcı … Malzemeleri arasında bir satış sözleşmesi kurulduğu, bu sözleşme uyarınca navlun sözleşmesini kurma yükümlülüğünün alıcının üzerine olduğu, eşyanın Çin’den İstanbul’a taşınması için dava-dışı alıcı davacı ile navlun sözleşmesi kurulduğu, davacının da alt navlun sözleşmesi kurduğu, kurulan sözleşme uyarınca davacının taşıtan, … Limited’ in ise taşıyan olduğu, davalının ise dava dışı taşıyanın acentesi olduğu, nitekim davalı tarafça 05.02.2019 tarihli dilekçenin ekinde sunulan vekaletname içeriğinden de davalı …’ in genel olarak fiili taşıyan … ‘ ı temsile ve icra takibinde bulunmaya, ahzu kabza.. yetkili kılındığının anlaşıldığı, eşyanın nihai alıcısı olan … Malzemelerinin konteynerleri teslim almadığı, bu sebeple davacının kendilerinin sorumlu olmadığını beyan ettiği, ancak taşıtanın eşyanın teslim alınmaması halinde istemin asıl borçlusu olarak konteyner gecikme ücretinden sorumlu olacağı, dolayısıyla … Limited şirketinin davacıdan talep etme hakkına sahip olacağı, davacının ise ödediği miktarı daha sonra kendisi ile kurulan navlun sözleşmesinin tarafı … Malzemelerine rücu edebileceği, davacı ile … Limited arasında bir navlun sözleşmesi bulunmadığı takdirde davacının bu kez de TTK. m. 1203 uyarınca sorumlu olacağı, şöyle ki ana hat tarafından düzenlenen deniz yük senedinin gönderileninin davacı olduğu ve eşyanın tesliminin davacı tarafından istendiği ve ordino dahi düzenlendiği, dolayısıyla davacının bu durumda da konteyner gecikme ücretinden sorumlu olduğu anlaşılmakla davacının davasının reddine, İİK madde 72/4 uyarınca davanın alacaklı lehine sonuçlandığı anlaşıldığından tedbirin kaldırılmasına ve yine aynı maddeye göre asıl alacağın %20’si olan 5.862,2 TL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-İİK madde 72/4 uyarınca davanın alacaklı lehine sonuçlandığı anlaşıldığından tedbirin kaldırılmasına ve yine aynı maddeye göre asıl alacağın %20’si olan 5.862,2 TL tazminatın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 500,82 TL den karar harcı olan 44,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 456,42 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı taraf herhangi bir masraf yapmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı vekili için takdir edilen 3.519,12 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
7-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/02/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır