Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/213 E. 2020/112 K. 30.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.

17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2018/173 Esas
KARAR NO:2020/136

DAVA:Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :11/05/2018
KARAR TARİHİ:14/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin sigortalısı … Makinaları Ltd. Şti. ‘ne ait 2 adet paketleme makinesinin fuarda sergilenmek üzere …’dan … … ‘ye gönderildiğini, nakliyenin davalı taşıyan tarafından yapıldığını paketleme makinelerinin fuar alanında teslim alındığından su etkisi ile metal kısımlarında paslanmalar ve elektrik- elektronik kısımlarında hasar olduğununun tespit edildiğini, davalı taşıyıcının hasar ve zarardan sorumlu olduğunu, fuar sonrası makineler Türkiye ‘ye döndükten sonra sigortalı üreticisinin tesisinde ekspertiz yapıldığını, sigortalıya 29.768 TL hasar tutarının 22/02/2018 tarihinde ödendiğini belirterek 29.768 TL hasar tutarının ödenme tarihi 22/02/2018 itibariyle yasal faizi ile tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu paketleme makinelerindeki hasarın ilk defa 22/09/2017 tarihinde … /… fuar alanında tespit edildiğini ,tutanak düzenlenmediğini, hasar ile ilgili herhangi bir tutanak olmadığını, ekspertizin hasar tespitinden 4 ay sonra 10/01/2018 tarihinde … ‘da üreticinin fabrikasında yapıldığını, ihbar sürelerine uyulmadığını, hasara tatlı suyun neden olduğunun tespit edildiğini, ekspertiz raporundaki resimlerin dava konusu paketleme makinesine ait olmadığını, ekspertiz yapılmasından sigortalı sorumlu olduğunu , kendilerinin … ‘de ekspertiz yapacak firma bulduklarını sigortalı adına 1.330 USD ekspertiz bedeli için pazarlık ettiklerini, sigortalının makinelerin Türkiye’ye dönmesinden sonra ekspertiz yapılmasında ısrarcı olmasının sorumsuzluk olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizin görevlendirdiği bilirkişi heyetinin hazırladığı 27/12/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı … Anonim şirketinin dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 hükmü uyarınca kanunen halef olduğunu, hasarın TTK m. 1185/1 ‘e uygun şekilde taşıyana ihbar edildiğini, TTK m. 1185/2’ye uygun olarak tarafların katılımıyla mahkemece inceleme yapıldığına dair bir belge ya da bilgi bulunmadığından TTK m. 1185/4 uyarınca ispat yükünün yer değiştirdiğini, dava konusu yük hasarının taşıyanın sorumluluk süresi içinde ve sorumlu olduğu bir sebeple meydana geldiğini, davalı taşıyanın sorumlu tutulabileceği zarar miktarının belirlenmesinin 29.768 TL olarak hesaplandığını, TTK m. 1186/1 uyarınca taşıyanın sorumluluğunun hangi sınır daha yüksek ise o sınırın uygulanması kaydıyla koli veya ünite başına 666,67 ÖÇH veya zıyana uğrayan eşyanın brüt ağırlığının kilogramı başına 2 ÖÇH ile sınırlı olduğunu, dava konusu olayda meydana gelen toplam zarar miktarının taşıyanın sorumluluğunun bu şekilde hesaplanan üst sınırını aşmadığını, zararın tümünün karşılanması gerekeceğini, zararın ne şekilde oluştuğuna ve taşıyanın kusurunun bulunup bulunmadığına ilişkin değerlendirmenin ve ekspertiz raporunda varılan sonuçların, TTK m. 1185/4 uyarınca oluşan karinenin çürütülmesinin yeterli olmadığı kanaatiyle davalıdan herhangi bir talepte bulunulamayacağını belirtmiştir.
Mahkememizin görevlendirdiği bilirkişi heyetinin hazırladığı 10/06/2020 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; kök rapordaki görüş ve kanaatlerinin değişmediğini, emtianın gereği gibi ambalajlanması yükümlülüğünün dava dışı sigortalı taşıtan Ment’ Endüstriyel’e ait olduğunu, ambalajlamanın gereği gibi yapıldığını belirtmiştir.
Dava; davacı sigorta şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda fuar sözleşmesi kapsamında taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin tahsili talepli alacak davası olup; uyuşmazlığın, tarafların husumet ehliyetlerini haiz olup olmadıkları, hasarın davalının sorumluluğu altında meydana gelip gelmediği ve hasar nedeniyle davalının kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, hasar bedelinin kadri maruf olup olmadığı ve buna göre varsa alacak miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası, navlun faturası dosyaya sunulmuştur.
Davacı sigortalısı Ment Endüstriyel ile davalı arasında, dava dışı sigortalıya ait paketleme makinelerinin dava dışı sigortalının İkitelli’de bulunan tesislerinden … Limanı’na kara taşımasını, ardından … – … … deniz yolu taşımasının, … limanı ile fuar alanı arasında karayolu nakliyesini, … içi gümrük hizmetlerini, araçtan tahliye fuar organizasyonuna teslimini ve aynı rotasyonda tüm dönüş nakliye hizmetlerini kapsayan 04/07/2017 tarihli fuar sözleşme imzalandığı anlaşılmıştır. Bu sözleşmeye göre; dava konusu paketleme makinelerinin dava dışı sigortalı tesislerinden alınarak 23/07/2017 tarihinde … Limanından gemiye yüklendiği, aktarma yapılarak 29/08/2017 tarihinde … Limanında tahliye edildiği ve nihai olarak fuar alanına 22/09/2017 tarihinde ulaştırıldığı anlaşılmıştır. Buna göre davalının taşıyan sıfatı ile pasif husumet ehliyetini haiz olduğu kabul edilmiştir.
Dava halefiyete istinaden açılmış olmakla, davacının aktif husumet ehliyetinin tespiti bakımından, sigortacının sigortalının haklarına TTK 1472 maddesi uyarınca halef olabilmesi için geçerli bir sigorta sözleşmesi uyarınca sigorta tazminatının ödenmiş olması gereklidir. Buna ek olarak zararın da sigorta sözleşmesinde öngörülen rizikonun gerçekleşmesi sonucunda gerçekleşmiş olması ve zararın sigorta himayesi kapsamında olması gerekmektedir. Ayrıca son olarak da zarar nedeniyle sigortalının üçüncü şahıslara karşı tazminat talep hakkının varlığı gereklidir. Dosyada bulunan ve davacı tarafından düzenlenmiş olan … numaralı nakliyat emtea taşıma sigorta poliçesi ile dosyaya sunulan … Bankası’na ait 22/02/2018 işlem tarihli dekonttan, davacı sigortacının dava dışı sigortalısına, sigorta himayesi kapsamındaki rizikonun gerçekleşmesi neticesinde 29.768,00 TL tutarında sigorta tazminatını ödediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle davacı … Anonim’in dava dışı sigortalısının haklarına TTK m. 1472 hükmü uyarınca kanunen halef olduğu ve aktif husumet ehliyetini haiz olduğu kabul edilmiştir.
TTK 1185/1 maddesi uyarınca “zıya veya hasarın en geç eşyanın gönderilene teslimi sırasında taşıyana yazılı olarak bildirilmesi şarttır. Zıya veya hasar haricen belli değilse, bildirimin eşyanın gönderilene teslimi tarihinden itibaren aralıksız olarak hesaplanacak üç gün içinde gönderilmesi yeterlidir. İhbarnamede zıya veya hasarın neden ibaret olduğunun genel olarak belirtilmesi gereklidir.” TTK 1185/2 maddesinde ise eşyanın incelenmesi tarafların katılımıyla mahkeme veya yetkili makam ya da bu husus için resmen atanmış uzmanlar tarafından yapılmışsa bildirime gerek olmadığı hüküm altına alınmıştır. Dosya içeriğinde hasarın TTK 1185/1 maddesine uygun şekilde taşıyan davalıya ihbar edildiğine yahut TTK 1185/2’ye uygun olarak tarafların katılımıyla mahkemece inceleme yapıldığına dair herhangi bir delil bulunmamaktadır. TTK 1185/4 maddesi uyarınca “eşyanın zıya veya hasarı ne bildirilmiş ne de tespit ettirilmiş olursa, taşıyanın eşyayı denizde taşıma senedinde yazılı olduğu gibi teslim ettiği ve eğer eşyada bir zıya veya hasarın meydana geldiği belirlenirse, bu zararın taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ileri geldiği kabul olunur. Şu kadar ki, bu karinelerin aksi ispat olunabilir.” Buna göre uyuşmazlık davacı tarafça karinenin aksinin ispat edilip edilmediği noktasında toplanmaktadır.
Dosya kapsamından hasarın yağmur suyundan kaynaklandığı sabit olmakla birlikte, ekspertiz raporu ile mahkemece alınan bilirkişi raporları esasen hasarın tam olarak neden kaynaklandığı hususunda net bir tespit ortaya koyamamış çeşitli varsayımlarda bulunulmuştur. Dosyaya taraf vekillerince sunulan sevkıyat ve teslim evraklarının hiç birinde emtiaların hasarlı teslim edildiğine ilişkin bir kayıt ya da şerh bulunmamaktadır. Özellikle davacının emtiların fuar alanına hasarlı teslim edildiği iddiasına karşılık dosyada bulunan ve eksper raporunda da bahsedilen 21/09/2017 tarihli Pack Expo … organizatörü … tarafından imzalanan teslim tutanağından emtiaların hasarlı teslim edildiğine ilişkin bir kayıt bulunmamakta aksine emtiların sağlam olarak teslim alındığı imza ile sabittir. Ayrıca davalı vekilinin dosyaya sunduğu ve davacı sigorta şirketine gönderilen ihtarnamede dosyada mevcut olmakla, hasarın varlığına ilişkin herhangi bir tutanak olmaksızın sözlü olarak hasar bildirimi mail ile davalıya yapılmıştır. Ancak emtialar Türkiye’ye geri döndüğü tarihten sonra 10/01/2018 tarihinde fiziken incelenmiş ve eksper raporu düzenlenmiştir. Fuarda sergilenemeyecek düzeyde hasarlanmış ve sadece fuar için yurt dışına taşınmış bulunan emtialarla ilgili olarak taşımanın herhangi bir safhasında hasar tutanağının düzenlenmemiş olması hayatın olağan akışına uymamakla birlikte , basiretli bir tacir olmanın yükümlülükleri de yerine getirilmemiştir.
Dosyada alınan bilirkişi raporlarında da hasarın teknik nedenleri olasılıklı olarak açıklanmış olmakla birlikte TTK 1185/4 maddesi gereğince karinenin ispatı hususu mahkemenin takdirinde olmakla, 6 aylık taşıma süreci içerisinde hasarın varlığına ilişkin tek bir tutanağın ve hasarın varlığını gösterir tek bir delilin dosyaya sunulmamış olması ve ilk tespitin ise taşımanın başlamasından yaklaşık 6 ay sonra yapılmış olması nedeniyle mahkemece hasarın davalının sorumluluğu altında gerçekleştiğine ilişkin kanaat oluşmamış ve davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 508,37 TL den karar harcı olan 54,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 453,97 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı yargı gider olan 1.200,00 TL bilirkişi ücretinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı vekili için takdir edilen 4.465,20 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/07/2020

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır