Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/170 Esas
KARAR NO : 2021/149
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/05/2018
KARAR TARİHİ : 18/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin davalı şirkete ait emtianın taşınması işini üstlendiğini ve taşıma işini organize ettiğini, taşımanın gerçekleştirildiğini, malın teslim edildiğini ancak davalının kendi kusuru ile oluşan demuraj ücretini ödemediğini, müvekkili şirketin kendi üzerine düşen tüm edimleri yerine getirdiğini ancak davalının demuraj ücretini ödemediğini, bu nedenle … İcra Müdürlüğünün 2017/… Esas sayılı dosyası ile icra takibi yaptıklarını, davalının itirazı üzerine takibin durduğunu beyanla, davanın kabulü ile itirazın iptaline, %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve tensip zaptının tebliğ edildiği, davalının davaya yanıt vermediği anlaşılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki deniz taşıma ilikisinden kaynaklanan demuraj alacağının tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup; uyuşmazlığın, tarafların aktif ve pasif dava ehliyetlerinin olup olmadığı, davanın zamanaşımı süresi içinde açılıp açılmadığı, icra dairesi yetkisine yönelik yetki itirazının yerinde olup olmadığı, emtianın gümrükten çekilip çekilmediği, çekilmiş ise ne kadar süre sonra çekildiğinin ve varsa Demuraj süresi ile taşıma dolayısı ile gerçekten demuraj ücreti ödenip ödenmediği, ödenmiş ise yapılan ödemenin rayice uygun olarak yapılıp yapılmadığı ve buna göre varsa davacı alacağının miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı dosyası incelendiğinde; Alacaklı … Ve Tic. A.Ş. tarafından borçlu … Ltd. Şti. aleyhine 20/11/2017 tarihinde işlemiş faiz dahil toplam 5.800,00.USD ‘nin tahsili için ilamsız icra takibi yapılmış olduğu, borçluya ödeme emrinin 05/12/2017 tarihinde tebliği üzerine borçlunun 05/12/2017 tarihli itirazı ile takibin durduğu, itiraz dilekçesi ile durma kararının davacı alacaklıya tebliğ edilmediği buna göre de iş bu davanın 09/05/2018 tarihinde İİK md 67 uyarınca 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Her ne kadar icra dosyasına sunulan borca itiraz dilekçesi ile icra dairesi yetkisini de itiraz edildiği belirtilmişse de, yetki itirazında yetkili yerin bildirilmediği anlaşıldığından, usule uygun olarak ileri sürülmeyen yetki itirazının reddine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce resen seçilen bilirkişiler … ve … tarafından tanzim edilen 23/07/2019 tarihli raporda, İncelenen davacı şirkete ait 2017 yılı ticari defter ve belgelerinin Elektronik Defter Genel Tebliği usul ve esaslarına göre tutulduğu, Elektronik Defterler ile Envanter defterinin yasal süresinde onaylandığı ve davacı şirketin 2017 yılı ticarî defterlerinin TTK. Hükümlerine göre usulüne uygun tutmuş olduğundan davacı şirketin ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, Davacı yanın dava ve icra takibine konu ettiği demuraj fatura alacağının 03.11.2017 tarihinde 5.800,00 USD olduğu, USD’nin TL cinsinden ticari defterlerde kayıtlı olan değerinin ise 22.081,76.TL olduğu, davacı şirketin icra takibinde 5.800,00.USD talep ettiği, icra takip tarihi olan 22.11.2017 tarihinde Harca Esas Değer tutarının 5 .800.00 USD X 3,86 TL = 22,388,00 TL olduğu, Davacı yanın ticari defter kaydı ile icra takibinde talep ettiği harca esas değer tutar arasındaki fark olan 306.24 TL’nin (22.081.76 TL – 22.388,00 TL ) kurdan kaynaklandığı, Raporun içinde ayrıntılı görüldüğü üzere, davacı şirketin, dava dışı … A.Ş. tarafından kendisine düzenlenen fatura bedellerini aralarında bulunan cari hesaba istinaden ödediği, Davacı yanın takip öncesi faiz talebinde bulunmadığı, Tarafların icra inkar tazminatı ve diğer benzeri taleplerinin değerlendirilmesinin Sayın Mahkemenizin takdirinde olduğu, Davacı firmanın, asıl taşıyan firmaya ödediği konteyner demuraj miktarını davalıdan tahsil edebilmesi için: Söz konusu taşımaya ait ve davalının konteyner dcmurajuıdan sorumlu olduğunu gösteren kayıtların bulunduğu konşimento kopyalarını, Asıl taşıyan tarafından hesaplanan konteyner demorajının nasıl hesaplandığını gösteren tarifeyi, … numaralı özet beyanın, Somut dava konusu konteyner içersinde bulunan emtia ile ilgili olduğunu İspatlaması gerekmektedir.Aksi takdirde demuraj talebinde bulunamayacaktır, şeklinde görüş ve tespitlerini bildirmişlerdir.
Bilirkişi kök raporundaki eksik hususlar tamamlanarak dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 14/02/2020 tarihli raporda, Davalı şirketin 2017 yılı BA Formunda davacı yandan 1 (1) adet 48.250,00 TL tutarında mal ve hizmet alımı yaptığı ve işbu hizmet alım faturasını bağlı bulunduğu … Vergi Dairesine bildirdiği, ancak bildirilen fatura miktarının fatura üzerinde yazılı olan kur miktarından hesaplanarak bildirilmediği, Davalı şirketin dava konusu faturanın üzerindeki kur miktarını baz alarak bildirimde bulunulması gerektiği, davalı şirketin ilgili vergi dairesine bildirimde bulunulması gereken fatura miktarının 22.081,76 TL olduğu, Davacının demuraj talebinin ispata muhtaç olduğuna ilişkin görüş ve tespitlerini bildirmişlerdir.
Tarafların beyan ve itirazları üzerine dosya bilirkişi kuruluna yeniden tevdi edilmiştir. Bilirkişi kurulu tarafından tanzim edilen 18/12/2020 tarihli ikinci ek raporlarında; davacı tarafından yeni sunulan belge ve delillere göre davalıya bildirimde bulunulduğu, her halükarda davacı talebi ile sınırlı olacağından ve söz konusu 5 .800,00 USD X 3,86 TL = 22.388,00 TL demurajın davacının sebep olmadığı bir nedenle yani davalının malı teslim almaması nedeni ile oluştuğu gözetilerek bir karar verilmesinin tamamı ile hukuki bir değerlendirme konusu olup sayın mahkemenin takdirinde olduğunu bildirmişlerdir.
Dava, deniz taşıma ilişkisine dayalı olarak düzenlenen demuraj faturasının ödenmemesi üzerine başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, TTK’nın “Deniz Ticareti” başlıklı beşinci kitabı kapsamında yer almaktadır.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini miııimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Mahkemece davaya konu olan … numaralı ve … numaralı konşimentolara tahtında taşınan … numaralı konteyner hareket bilgileri ile bu konteyner için kesilen demuraj faturası ile tarifelerin celbi hususundu dava dışı fiili taşıyan … AŞ ye müzekkere yazılmış olup, gelen müzekkere cevabına göre; konteynerin gümrüğe geliş tarihi 27/08/2017 ve boş olarak teslim tarihinin ise 08/03/2018 olduğu, 7 gün serbest süre sonrasında toplam demuraj süresinin 115 gün olduğu, 30 USD*5 gün, 60 USD*5 gün, 90 USD *105 gün olmak üzere toplam 9.900,00 USD demuraj faturasının davacı adına düzenlendiği ve davacı tarafından ödendiği bildirilmiştir.
Davalı vekilince mahkemece tayin edilen inceleme gününde ticari defterleri ibraz edilmediğinden, davaya konu fatura tarihlerindeki BA-BS formlarının celbi hususunda Vergi Müdürlüğüne müzekkere yazılmış olup gelen yazı cevabına göre, Davalı şirketin 2017 yılı BA Formunda davacı yandan bir (1) adet 48.250,00 TL tutarında mal ve hizmet alımı yaptığı ve işbu hizmet alım faturasını bağlı bulunduğu … Vergi Dairesine bildirdiği, ancak bildirilen fatura miktarının fatura üzerinde yazılı olan kur miktarından hesaplanarak bildirilmediği görülmüştür.
Dava dosyasında mübrez Davalı ile Dava dışı … firması arasında yapıldığı anlaşılan bİr satış sözleşmesinin kopyasının mübrez olduğu anlaşılmaktadır. Bu bilgiler kapsamında. Davacının talep ettiği konteyner demurajından sorumlu olan tarafın konşimento kayıtlarında ya taşıtan ya da gönderilen sıfatını haiz taraf olacağı kesindir.
Dosyaya sunulan … numaralı ve … numaralı konşimentolar ve gümrük müdürlüğünden celp edilen belgeler incelendiğinde; davalının göndereni olduğu emtiaların taşınması taahhüdünün davacı tarafından verildiği ve fiilen Houston-İstanbul taşımasının dava dışı … SA konşimentosu tahtında gerçekleştirildiği anlaşılmış olup dosyaya sunulan e-posta yazışmalarından ise,davalı firmanın , davacı firma ile, ABD de de sergileyeceği malzemenin iki ayaklı taşınması hususunda anlaştığı anlaşıymakla, davalının yükün taşınması ile ilgili talimatları ve cevapları gözetilerek davalının taşıtan sıfatını haiz olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Konteyner demuraj alacağının asıl alacaklısı Asıl taşıyan firmadır. Dava dosyasında mübrez faturalardan, gelen müzekkere cevaplarından ve davacıya ait ticari defter kayıtlarının incelenmesinden; davacının cari hesaba istinaden toplu ödeme yaptığını ve mali kayıtlarda ise bu toplu ödemelere ait dekontların yer aldığı ve buna göre dava dışı fiili taşıyan tarafından düzenlenen demuraj faturası bedellerinin davacı tarafından ödendiği anlaşılmaktadır.
Dava dosyasında, davalı tarafından hazırlandığı ve … Gümrük Müdürlüğü’ne gönderildiği iddia edilen 29/12/2017 tarihli bir taahhütname mübrez olup; davalı firmanın gümrükle tescilli …/25/08/2017 özet beyan ile … geçici depolama alanında bulunan eşyaların ithalatını yapmaktan vazgeçtikleri, gümrüğe terk edilmesinde bugüne kadar oluşan ve oluşabilecek tüm masrafların taraflarınca ödeneceğinin taahhüt edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı şirketin davalı şirkete hizmet veren çalışanı (müşteri temsilcisi) … tarafından “28/08/2017” tarihli e posta ile davalı yana; “USA DAN BEKLEDİĞİMİZ FUAR DÖNÜŞ YÜKÜNÜZ BUGÜN VARIŞ YAPMIŞTIR. Gümrükleme işlemlerine başlıyoruz. Bugüne kadar oluşan ekstra masraf ve geri dönüşünüze ait masraflar ekledir. Süreç içerisinde ek masraf oluşması durumunda ayrıca faturalandırılacaktır. Yarın fatura kesiminiz tamamlanacaktır. Bildiğiniz gibi ödeme almadan sizlere malzemeleri teslim edemeyeceğimiz için ödemenin gümrük işlemleri bitmeden tarafımıza ulaşmasını rica ederim. Aksi durumda 40 lık konteyner için limanda ekstra masraflar oluşup tarafınıza yansıtılacaktır.” maili gönderildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Davalı yanca bu e-postaya “Bilgilendirme olarak gönderdiğiniz tarafımıza kesmeyi düşündüğünüz fatura içeriği ciddi anlamda yüksek olduğu gözükmekte olup kabulü tarafımızca mümkün değildir, Lütfen kabul edilebilecek şekilde düzenlemenizi yapmanız için tekrar acil olarak gözden geçirmenizi rica ederim. Aksi durumda faturanız tarafımızca kabul edilmeyecektir.” cevabı verildiği görülmüştür.
Tüm açıklanan bu belge ve delillere göre, yukarıda açıklandığı üzere davacının demuraj taleplerinin somutlaştırıldığı, tarafyar arasında bir taşıma sözleşmesi bulunduğu, yüklerin geldiğine ilişkin davalıya varış ihbarının yapıldığı ve fiili taşıyan şirkete yazılan müzekkere cevabına göre de demuraj tarifesinin gönderildiği ve buna göre dava konusunun demuraj tarifesine göre hesap edilen tutarın da altında kaldığı, davalı tarafından davacıdan alınan hizmete dair faturaların bağlı bulunduğu Vergi Dairesine de bildirilriği anlaşılmakla;
Her halükarda davacının talebi bağlı olacağından ve söz konusu 5 .800,00 USD X 3,86 TL = 22.388,00 TL demurajın davacının sebep olmadığı bir nedenle yani davalının malı teslim almaması (Gümrük Müdürlüğü’ne sunulan taahhütnameye göre) nedeni ile oluştuğu gözetilerek davanın kabulüne ve ancak dosyaya sunulan demuraj tarifesine göre hesap edilenden daha düşük ve ne şekilde hesap edildiği dosya kapsamında anlaşılamayan bedelin davalıdan talep edildiği görülmekle alacak İİK 67 maddesi kapsamında likit ve belirlenebilir kabul edilmediğinden icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile, … İcra Müdürlüğünün 2017/… Esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın iptaline, takibin 5.800,00.USD asıl alacak bakımından DEVAMINA, asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının USD de ile açılmış 1 yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı üzerinden işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
-Şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Karar harcı olan 1.529,32.TL’den peşin alınan 309,43.TL’nin mahsubu ile bakiye 1.219,89.TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye İRAD KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (350,53TL ilk harç 131,10TL posta ücreti ve 3.400,00.TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 3.881,63.TL’nin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davacı vekili için takdir edilen 4.080,00.TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya VERİLMESİNE,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 18/03/2021

Katip …

Hakim …
¸e-imzalıdır