Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/153 E. 2019/209 K. 25.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/153 Esas
KARAR NO : 2019/209
DAVA :Tazminat
DAVA TARİHİ :28/04/2018
KARAR TARİHİ :25/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesin özetle; … LTD ŞTİ adına sigortalı 61 koli 578 adet ayakkabı emtiasının davalı taşıyanın temin ettiği … nolu konteynera tam ve hasarsız yüklenerek gene davalı taşıyanı 21/06/2017 tarih … nolu navlun faturası ve konişmento tahtında taşıma taahhüdü altıda … Expres isimli gemiyle Hong Kong – Ambarlı … limanına taşınmak üzere tam ve hasarsız olara teslim edildiğini, konteynerin tahliyesi esnasında ağlam mührünün açıldığını ve boşaltma esnasında konteynerin taban kısmında 16 kolinin ıslak e deforme olduğunun görülerek resimlerinin çeikldiğini ve ambara alındığını,durum tespitine ilişkin gemi acentesi gümrük yetkililerinin katılımıyla 30/06/2017 tarihli rezerv ezapqtının düzenlendiğini, yapılan ekspertiz incelemesinde hasarın deniz suyundan kaynaklanmadığı, 13 koli 78 adet ayakkabının ıslanarak hasarlandığı sovtaj değerinin bulunmadığı, müvekkilinin şirketin hasar bedelini ödedikten sonra sigortalısının haklarına kanunen halef olduğunu, davalı şirketin emtialarınbir kısmını hsaarlı teslim etttiğini ve ödenen zararın zarar sorumlusu olarak davalı taşıyandan tahsili talep edilmişse de olumlu cevap alamadaklarını belirterek 3.520,74 TL sigorta tazminatının 28/08/2017 ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, dava vekalet ücreti, yargılama harç ve masraflarının davalıdan tahsiline krar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin konteynerlera yükleme işini organize ettiğini, taşıma işinin … adlı armatör tarafından üstlenildiğini, … olarak yer aldığını aynı belgede müvekkilinin … olarak yer aldığını, somut olayda müekkilinin taşıyan olarak hareket etmediğini, davanın usulden reddinin gerektiğini, yükteki hasarın taşıyıcının sorumluluğundayken ve davacının sunduğu rezerv zaptı ve eksper rapor uile deniz suyuna maruz kalarak meydana gelmediğinin sabit olduğunu, ne taşıyana ne de müvekkiline karşı zarar ziyan talebinde bulunulamayacağını, davacının ancak sigortalısının haklarına halef olabileceğini, davanın husumet yokluğuna bağlı olarak reddinin gerektiğini, iddia olunan zarar tutarının her koşulda fahiş olduğunu, davanın konişmentoyu düzenleyen taşıyıcıya ihbarının gerektiğini belirterek davanın usul ve esas yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan ve denetime elverişli kabul edilip benimsenen ve hükme esas yapılan inceleme sonrası dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda; davacının ödediği tazminatı TTK m 1472 kapsamında dava dışı sigortalının halefi sıfatıyla davalıdan talep edebileceği, davalının taşıyan sıfatına sahip olduğu, dava konusu hasar eşyanın taşyanın hakimiyeti altında bulunduğu sürede meydana gelen bir sebepten ortaya çıktığından davalı taşıyanın söz konusu zarardan TTK m.1178 hükmü gereğince sorumlu olduğu kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Dava; davacı sigorta şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalıdan rücuen tahsili amacıyla alacak davasıdır.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası, navlun faturası dosyaya sunulmuştur.
Dava konusu taşımaya ilişkin dosyaya iki ayrı konişmento sunulmuştur. Davalı … tarafından düzenlenen … nolu konişmentoda yükletenin …, gönderilenin … Mağazacılık, taşımayı gerçekleştirecek geminin … Express, yükleme limanının Hong Kong, boşaltma limanının Ambarlı, eşyanın 61 karton, toplamda 411 kg olduğu kayıtlıdır. Konişmentoda navlunun varma limanında ödeneceğine ilişkin … kaydı ile eşyanın yükleten tarafından konteynera yüklendiğine ilişkin “said to contain” kaydı bulunmaktadır. Ayrıca anılan kayıtlar matbu kayıtlar olabilmekle beraber davalı cevap dilekçesinde taşıyan değil taşıma işleri komisyoncusu olarak hareket ettiğini iddia ederken, eşyanın konteynere yüklenmesi işinin kendisi tarafından gerçekleştirildiğini ve yükleme sırasında eşyanın hasarsız olduğunu ikrar etmektedir. Buna göre eşyanın davalı tarafından konteynere yüklendiği kabul edildiğinde konişmentoda da eşyanın yükleme sırasında hasarlı olduğuna ilişkin herhangi bi kayıt yer almadığından tam ve sağlam olarak taşıyana teslim edildiği kabul edilmiştir.. TTK m. 1228 uyarınca, konişmento bir navlun sözleşmesinin kurulduğunu ispatlar ve konşimento taşıyan veya onun bir temsilcisi tarafından düzenlenir. TTK m. 1238/1 hükmü gereğince konşimentoyu taşıyan sıfatıyla imzalayan kişi taşıyan sayılır ve bu hüküm aksi ispatlanamayan bir karine teşkil etmektedir. … nolu konşimento taşıyan sıfatıyla davalı tarafından düzenlendiğinden davalının eşyayı taşıtmayı değil taşımayı üstlendiği, diğer bir ifade ile taşıyan sıfatına sahip olduğu kabul edilmiştir. Dosyaya sunulan … nolu konişmentonun dava konusu taşımaya ilişkin olduğu, hasarlanan eşyanın yer aldığı konteynerin konşimentoda kayıtlı olduğu görülmektedir. Bu konşimento dava dışı … tarafından düzenlenmiş olup taşımayı gerçekleştirecek gemi olarak … kayıtlıdır. Bu konişmentoda yükleten, gönderilen ve ihbar adresi olarak davalı … gösterilmiştir. İki konşimento göz önünde bulundurulduğunda dava konusu taşımanın … tarafından taahhüt edildiği ancak taşımanın fiilen … tarafından gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda dava dışı … fiili taşıyan sıfatına sahiptir.
Davacı sigortacı talebi TTK m. 1472 gereğince halefiyete dayandırıldığından öncelikle davacının anılan hüküm uyarınca halef sıfatını kazanıp kazanmadığı tespit edilmelidir. TTK m. 1472 gereğince sigortacının halef sıfatını kazanabilmesi için geçerli bir sigorta sözleşmesi kapsamında bulunan rizikonun gerçekleşmesi sonucunda haklı bir ödeme yapılmış olması ve zarardan sorumlu üçüncü kişinin bulunması gerekmektedir. Dava konusu eşyanın nakliye rizikolarına karşı sigorta teminatı altına alındığı sigorta sözleşmesine ilişkin Nakliyat Emtia Sigorta Poliçesinden sigortalının … Limited Şirketi olduğu, taşımanın gemi ile gerçekleştirileceği, sigorta sözleşmesinin başlangıç tarihinin 07.03.2017 bitiş tarihinin 07.03.2018 olduğu ve teminat kapsamının ICC A Klozuna göre belirleneceği anlaşılmaktadır. Dava konusu emtiaya ilişkin dava dışı satıcı … Limited tarafından düzenlenen 18/05/2017 tarihli ticari faturada alıcının dava dışı sigortalı … Mağazacılık olduğu ve emtia bedelinin 7.717,54 USD olduğu kayıtlıdır. Faturada satışa ilişkin Ex Work ve FOB terimlerinin her ikisi de kullanılmış olmakla beraber, her iki terim gereği emtianın deniz taşıması sırasında uğrayabileceği rizikolar alıcının sorumluluğundadır. Dosyada yer alan … A.Ş.’nin düzenlediği ödeme dekontundan davacı sigortacının dava dışı sigortalıya 3.520.74 TL tazminat ödemesi yaptığı anlaşılmaktadır. Buna göre davacının geçerli bir sigorta sözleşmesi kapsamındaki bir rizikonun meydana gelmesi ile ortaya çıkan zararı tazmin etmiş olduğu anlaşıldığından davalının zarardan sorumlu olması şartıyla ödediği tazminatı TTK m. 1472 kapsamında dava dışı sigortalının halefi sıfatıyla davalıdan talep etmesi için aktif husumeti bulunduğu kabul edilmiştir.
Dava dışı sigortalı … Mağazacılık Limited Şİrketi’nin …. Noterliği aracılığıyla davalıya gönderdiği 8 Ağustos 2017 tarihli İhtarnamede dava konusu emtianın … limanında konteynerden ıslak olarak tahliye edildiği belirtilerek zararın sigortacıdan talep edildiği ve hasar dosyası açıldığı, sigortacının ödeyeceği tazminatı davalıdan talep edebileceği davalıya bildirilmiştir. Dava konusu hasara ilişkin olarak 30.06.2017 tarihinde tutulan Rezerve Zaptında gümrük memuru, işletme görevlisi ve … acente görevlisinin imzası yer almakla birlikte, zabıtta … nolu konteynerin sağlam olduğunun görüldüğü, boşaltıldığı esnada konteynerin taban kısmındaki 16 kolinin ıslak ve deforme olduğunun tespit edildiği ve fotoğrafı çekilen hasarlı emtianın ambara alındığı belirtilmektedir. TTK m. 1184 ve 1185 gereğince zıya veya hasarın teslim almadan resmi inceleme ile tespit edilmesi veya resmi inceleme yapılmamışsa en geç teslim sırasında (haricen belli olan hasarlar için) taşıyana bildirilmesi gerekmektedir. Dosyada resmi incelemeye ilişkin herhangi bir delil bulunmamaktadır ancak Rezerve Zaptında dava dışı fiili taşıyanın acentesinin imzası yer almaktadır. Yükle ilgili tarafından bir hasar bildirimi yapılmamasına rağmen taşıyanın veya temsilcisinin hasarın tespit edildiği herhangi bir belgede imzasının bulunması halinde Yargıtay yerleşik uygulaması ile hasar bildiriminin yapıldığını kabul etmektedir; zira hasar bildiriminde amaç taşıyanı hasardan haberdar etmek olmakla, TTK m. 1185/6 uyarınca, eşyanın fiili taşıyan tarafından teslim edilmesi halinde fiili taşıyana yapılan bildirim taşıyan bakımından da hüküm doğuracağından dava konusu olayda TTK m. 1185’e uygun hasar bildiriminin yapıldığı kabul edilmiştir.
Davalı tarafından düzenlenen … numaralı konşimentonun 2. sayfasında konteyner … ve mühür numarası … olarak belli edilmiş olup bu konşimentoda konteyner içinin gönderen tarafından yüklendiğini ve mühürlendiğini gösteren bir kayıt bulunmadığı gibi davalının cevap dilekçesi 2 maddesinde açıkça ifade edildiği üzere konteynerde yüklemenin hasarsız olarak davalı tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Dosyaya aynı zamanda davalı delili olarak fiili taşıyanın … konşimentosu sunulmuştur. Bu konşimentoda “Shipper’s load ,stow and count” kaydı vardır. Bu konşimentoda yükleyen kişi olarak … kayıtlıdır. Bu halde davalı yükü sağlam teslim almış ve konteynerin içine yüklemiştir. Rezerv tutanağında davalının iddiasının aksine konteyner veya konteyner içindeki malzemelerin hasarsız olduğuna ve teslim alındığına dair bir kayıt yoktur. Rezerv tutanağında mührün sağlam olduğu tespit edilmiştir. Bu açıklamalara göre hasarın taşıma sırasında oluştuğu kanaat edilmiştir. Hasarın deniz suyu nedeniyle oluştuğunun tespit edilmesi hasarın deniz taşıması sırasında gerçekleştiğine karine teşkil etmekle aksinin ıspatı mümkün olduğu gibi; hasarın deniz suyu nedeniyle oluşmadığının tespit edilmesi hasarın taşıma sırasında oluşmadığı anlamına gelmemelidir. Yukarıda da bahsedildiği üzere eldeki dosyada süresinde bir hasar ihbarının bulunduğu da kabul edildiğine göre hasarın deniz taşıması esnasında gerçekleşmediğine dair, ispat yükü üzerinde olan davalı tarafça , dosyaya kesin kanaat uyandıracak bir delil sunulmamıştır.
Tüm açıklamaların sonucu olarak; dava konusu hasarın eşyanın taşıyanın hakimiyeti altında bulunduğu sürede meydana gelen bir sebepten ortaya çıktığı anlaşılmakla davalı taşıyanın söz konusu zarardan TTK m. 1178 hükmü gereğince sorumlu olduğu kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile 3.520,74 TL sigorta tazminatının 28/08/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar harcı olan 240,50 TL’den peşin alınan 60,13 TL’nin mahsubu ile bakiye 180,37 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (101,23 TL ilk harç, 161,90 TL posta ücreti ve 2.250,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 2.513,13 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.25/04/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır