Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/114 E. 2021/66 K. 15.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2018/114
KARAR NO : 2021/66
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/01/2015
KARAR TARİHİ : 15/02/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; davacı şirket ile davalı arasında ticari ilişki nedeniyle, alıcısı davalı … (… )’ a ait … NOLU … karton … kilo ithal eşyanın Çin’in Ningbo Limanından Kumport limanına dava dışı Yüklenici Firma (… CO.) tarafından taşındığını eşyanın taşınmasına ait konteynır hizmet bedeli olarak kesilen faturalardan 21.11.2011 tarihli … nolu navlun faturası bedeli 4.029,30 TL nin, 22.08.2013 tarihli … nolu navlun faturası bedeli 8.889,32 TL borçlu tarafından ödendiğini, 03.01.2014 tarihli … nolu navlun faturası bedeli 11.469,00 TL nin ve 04.11.2014 tarihli … nolu navlun faturası bedeli 21.002,22 TLnin borçlu tarafından ödenmediğini, ödenmeyen faturaların davalı borçlunun adresine iadeli taahhütlü gönderilmesine rağmen davalı borçlunun faturaları teslim almayıp iade ettiğini, davalı borçluya bakiye borcunu ödemesi için defaten süre tanınmasına rağmen tanınan sürelerde ödeme yapmayan davalı borçluya … İcra Müdürlüğü’nün 2014/… Esas sayılı dosyası ile genel haciz yolu ile takip yapılarak ödeme emri gönderildiğini, borçlunun itirazının iptaline, takibin devamına, davalı borçlu aleyhine % 40 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesi talep edilmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davalı tarafından Çin’den yapılan ithalat nedeniyle … Limanına … İthal Beyannamesi verilerek yapılan bu ithalat nedeniyle yapılan kontrollerde ithalat beyannamesi ile mallar arasında uyumsuzluk olduğunun tespiti üzerine ithal edilen malların bir kısmına el konulduğunu, el konulmayan mallar için davalı tarafından gerekli yasal işlemler yapılarak 16.08.2013 tarihinde teslim alındığını, bu konu ile ilgili olarak davalı hakkında … Asliye Ceza Mahkemesinin 2013/… E.sayılı dosyası ve … Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/… E.sayılı dosyaları ile ceza davası açıldığını ve yargılamalarının devam etmekte olduğunu, davacı taraf dava dilekçesinde her ne kadar fatura dayanağının navlun olduğunu beyan etmişse de icra dosyasında davalıya gönderilen faturalar incelendiğinde dava konusu olan 03.01.2014 tarihli ve 04.11.2014 tarihli iki adet fatura dayanağının demuraj ücreti ile ilgili olarak kesildiğinin açıkça görülecek olduğunu, davalının davacı şirkete herhangi bir demuraj ücreti borcu bulunmadığını, davacı tarafından 22.08.2013 tarih … sıra numaralı toplam 8.889,32 TL bedelli demuraj ücreti faturası tanzim edildiğini ve bu faturanın davalı tarafından ödendiğini, bu fatura detayı incelendiğinde kesilen demuraj ücretinin 19.11.2012 tarihi ile 16.08.2013 tarihleri arasındaki demuraj ücretini kapsadığının açıkça belli olduğunu, davalı tarafından dava dışı … A.Ş. firmasının 15.08.2013 tarih ve … sıra numaralı 10.163,04 TL bedelli faturası ile gerekli liman hizmetleri bedelinin ödendiğini ve problemli olmayan malların limandan boşaltılarak teslim alındığını, kalan malların ise dava konusu olduğundan dolayı teslim alınmamış olduğunu, malların teslim alınana kadar olan dönem ile ilgili olarak davacı tarafından yukarıda belirtilen demuraj faturasının kesildiğini ve davalı tarafından ödendiğini, davalı tarafından malların teslim alınması sonrası davacı tarafından ilgili makama müracaat edilerek konteynerın boşaltılmasının talep edilmediğini ve bu konu davacı tarafından bilinmesine rağmen hiçbir işlem yapılmayarak beklenildiğini, davalının mallarını teslim aldığı 16.08.2013 tarihinden 04.11.2014 tarihine kadar iki adet fatura ile istenilen demuraj ücretinin davalıdan istenilemez olduğunu, davacı haksız olarak demuraj ücreti işletebilmek için bilinçli olarak konteynırı boşaltmayarak haksız kazanç elde etme gayreti içerisine girdiğini, daha sonra teslim alınamayan malların devletleştiğini ve davalının kalan malları hiçbir zaman teslim almadığını, davacı tarafından düzenlenen dava konusu faturalarda belirtilen demuraj ücretlerinin piyasa rayiçlerinin çok üzerinde olduğu, tarafların kabulünde olan daha önceki demuraj faturaları incelendiğinde davacı tarafından kesilen bu faturalarda demuraj ücretinin neredeyse 3 katı olarak işletildiğinin açıkça görüleceğini, bu hususun dahi davacının haksız kazanç elde etme gayretinde olduğunun açık kanıtı olduğunu, davanın reddine, % 20 den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıdan tahsiline karar verilmesi talep etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyası, Mahkemenin 23/03/2016 tarih, 2015/… esas ve 2016/… sayılı görevsizlik ilamının Yargıtay … Hukuk Dairesinin 2016/… Esas 2018/… karar sayılı ilamı ile onanması üzerine Mahkememize gelmiş, mahkememizin yukarıdaki esas numarasına kaydedilerek yargılamaya bu esas numarası üzerinden devam edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, verildiği belirtilen taşıma hizmeti ve bundan kaynaklandığı belirtilen takibe ve davaya konu düzenlenen demuraj ücretine ilişkin faturalar dolayısıyla davacı tarafın talep edebileceği miktarın ne kadar olabileceği ve davalının demuraj ücretinden sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise dosyadaki belgeler ve bu yöndeki tarifeler değerlendirilmek sureti ile sorumlu olduğu miktarın alacak miktarının belirlenmesi noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
…. İcra Müdürlüğünün 2014/… Esas sayılı dosyası dosyamız arasına alınmış dosyanın incelenmesinde, takibe itiraz ile davanın İİK 67 maddesi gereği yasal süresi içinde açıldığı görülmüş, taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri sunulmuştur.
05/10/2018 Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle; Davacının, davalıdan almaya hak kazandığı demuraj bedelinin 25.074,00 USD olduğu, buna karşın davacı tarafından 3 fatura ile toplam 19.26(1,40 Usd demuraj bedeli talep edildiği, bu faturalardan 4.540,00 Usd bedelli faturanın tahsil edilebildiği, 14.720,00 Usd karşılığı (11.4-69,71 Tl. + 21.022,22 TL) 32.491,9’i TL nin tahsil edilemediği, davalının … nolu konşimentonun alıcısı olmakla “taşıtan” sıfatını haiz olduğu, TTK m. 1145 ve 1146 hükmünde beyana uygun olmayan emtia nedeniyle oluşan konteyner demurajından akdi taşıyan olan davacıya karşı sorumlu olduğu beyan edilmiştir.
13/01/2020 Tarihli Bilirkişi Raporunda Özetle; Davacı tarafın dava konusu döneme ait ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin yasal süresi içinde usulen uygun olarak yapılmış olduğu, faturalarla kayıtların uyumlu olan davacı taraf defterlerinin sahipleri lehine delil olma özelliğini haiz olduğu, davacı ile davalı arasında taşıma hizmeti ticari ilişkinin söz konusu olduğu davacının satış faturaları düzenlediği, davalının ise ödeme yaptığı, dava konusu cari hesap alacağı davacının, davalıya düzenlediği demuraj bedelinden oluştuğu, fiili taşıyana (… Ltd.Şti), demuraj ücretinin davacı firma tarafından ödendiği, davacı şirketin davalı firma ile ilgili faturaları Muhasebe teknik ve usullerine uygun olarak 2013-2014 yılı defter kayıtlarına işlediği eklerde yevmiye kaydı ile detayı verilen tüm faturalar ve ödemelerden sonra oluşan 31.12.2014 tarihi itibariyle (9.439,20 USD) 33.111,21 TL (Otuüçbinyüzonbır-TL-21 KR ) defter ve kayıtlarında alacaklı olduğu, bu alacağın 2015 yılına devrettiği başkaca ödemenin olmadığı, davacının icra takip tarihinde itibaren alacağını işlemiş faiziyle birlikte talep ettiği, davacının alacağının varlığına karar verilmesi halinde bu alacağa icra takip tarihinden itibaren, işlemiş faizi ile birlikte ödenebileceği, davalının yükü teslim almamakta kusurlu olduğundan bahsetmenin de mümkün olmadığı, dolayısıyla alıcının temerrüdü şartları oluşmadığından davalının dava konusu masraflardan (konteyner demurajı) sorumluluğunun da bulunmadığı beyan edilmiştir.
12/01/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava konusu uyuşmazlığın konteyner demuraj alacağından kaynaklandığını, davalının demuraj ücretinin bir kısmını ödemiş olduğunu, davalının taşıtan davacının ise taşıyan sıfatına sahip olduğunu, konteyner demurajının alacaklısının taşıyan borçlusunun ise kural olarak taşıtan veya şartları gerçekleşmişse gönderilen olabileceğini, talep olunan demuraj bedelinin makul olduğunu, davacı taşıyanın eşyayı tevdi etmek suretiyle konteyneri alma imkanının bulunmadığını ve konteynerin idari makamın yetkisi ile eşyanın muhafazası amacıyla iade edilmediğini, davalının işlemiş olan konteyner demurajından sorumlu tutulmasının gerektiğini beyan etmişlerdir.
Dosyada mevcut … Nolu konişmentoda, davaya konu yükün taşınmasına ilişkin navlun sözleşmesinin taşıyanının … … (… ) Ltd; yükleten/taşıtanının … Limited ve gönderilenin ise davacı … Ltd. Şti. olduğu, … nolu konişmentoda ise taşıyanın davacı … ve Taş. Ltd. Şti.; yükletenin … Ltd.; gönderilenin ve ihbar adresinin ise davalı … , … Bijuteri olduğu, davalının alıcısı olduğu … nolu konşimento muhtevası … nolu … konteynerın, Çin’in … Limanından, İstanbul … Limanına taşındığı, dava konusu yükün taşınması için birden fazla navlun sözleşmesinin yapıldığı ve davacının … nolu konişmento ile üzerine aldığı davalıya ait yükün … Nolu konişmento ile taşınması için başka bir navlun sözleşmesi yaptığı, bu sözleşmeler arasında asıl-alt navlun ilişkisi olduğu, konişmento düzenlemek suretiyle … (… ) Ltd. ve … Limited’in taşıyan sıfatına sahip oldukları, dosyada mevcut 11.02.2014 tarihli navlun faturası davalı muhatap gösterilerek davacı tarafından düzenlendiğinden davalının taşıtan, davacının ise taşıyan olduğu, aynı zamanda davalının davacı tarafından talep edilen demuraj alacaklarının bir kısmını ödemiş olmasının da davacının taşıyan sıfatına sahip olduğu hususunu desteklediği bu nedenle taraflar arasındaki ilişkinin, davacının taşıyan, davalının ise taşıtan ve/veya gönderilen olduğu bir navlun sözleşmesine dayandığı görülmekle tarafların husumet ehliyetlerinin bulunduğu kanaatine varılmıştır.
TTK. 1200 md. gereğince navlun ile birlikte navlun sözleşmesinden doğan tüm borçların borçlusu kural olarak taşıtandır. Dava konusu talep konteynerin iade edilmemesinden kaynaklanan gecikme parası, gün başına konteyner kullanım ücreti yani konteyner demurajına dayanmaktadır. Uygulamada “konteyner demurajı” olarak adlandırılan ücret, sözleşme ile kararlaştırılan sürede veya bir süre kararlaştırılmamışsa boşaltılıp iade edilmesi beklenebilecek makul bir sürede konteynerin boşaltılıp iade edilmemesi halinde ödenmesi kararlaştırılan konteyner işgaliye bedelidir. Konteyner demurajı, navlun sözleşmesi veya konişmentoda konteyner demurajı ödeneceğine dair bir kayıt bulunması koşuluyla taşıyan tarafından talep edilebilir. Asıl – alt navlun sözleşmelerinin söz konusu olması halinde konteyner alt taşıyan değil de asıl taşıyan tarafından tahsis edilmişse alt taşıtanın kendisine tahsis edilen konteyneri alt taşıtana tahsis ettiği kabul edilmelidir. Konteyner, taşıma sonunda boşaltılıp iade edilmesi makul olarak beklenebilecek bir süre için tahsis edilir ve tahsis edilenin, boşaltılıp iade edilmesi makul olarak beklenebilecek tahsis süresinde konteyneri iade etmekle yükümlü olduğu kabul edilmelidir. Konteynerin tahsis süresinin sonuna kadar iade edilmemesi halinde iade yükümlülüğünün ihlalinden söz edilir ve tahsis eden bu sebeple uğradığı zararın tazminini talep edebilir. Dava konusu uyuşmazlıkta davalı tarafından ödenmiş demuraj bedeli dikkate alındığında taraflar arasında konteynerin iade edilmemesi halinde demuraj bedeli ödeneceğine dair bir anlaşmanın var olduğu hususunda tereddüt bulunmamaktadır. Ödenmeyen kısım bakımından ise demuraja esas alınan sürede taşıyan için konteyner hakkında işlem yapabilme imkanının bulunup bulunmadığı değerlendirilmelidir. Zira bir Türk limanında teslim edilecek olan konteyner bakımından TTK m. 1174 (eTTK m. 1057) hükmünün kıyasen uygulanması halinde taşıyanın konteyner içindeki yükün süresinde teslim alınmaması halinde öncelikle tarifede belirlenen demuraj bedelini talep etmesi mümkün olmakla birlikte makul bir süreden sonra eşyanın tevdi suretiyle konteynerin serbest hale gelmesini sağlaması da gereklidir.
Dosya kapsamı itibariyle, konteyner muhtevası eşyaya … Sulh Ceza Mahkemesinin 2012/… D.İş sayılı dosyası ile 07.12.2012 tarihinde el konulduğu, gümrük beyanına uygun olan bir kısım emtianın … Asliye Ceza Mahkemesi tarafından davalıya 15.04.2013 tarihinde iadesine karar verildiği, 29.05.2013 tarihinde teslimine izin verilen eşyaya ilişkin Kumport’a bildirim yapıldığı, 16.08.2013 tarihinde beyannameye uygun olan eşyanın davalı taşıtana teslim edildiği, teslim edilmesine izin verilmeyen 247 kap eşyanın tasfiyesi için … A.Ş. tarafından 28.01.2014 tarihinde … Gümrük Müdürlüğüne yazı yazıldığı ve eşyanın durumunun sorulduğu, Ambarlı Gümrük Müdürlüğünce 13.02.2014 tarihinde eşyaların satış yoluyla tasfiyesine karar verildiğinin … ‘a bildirildiği, tasfiye listesi ve tespit tahakkuk kağıdının 17.02.2014 tarihli yazı ile … Gümrük Müdürlüğüne gönderildiği, sonuç olarak beyanname muhteviyatı 614 kap emtiadan, beyana uygun olan 367 kap emtianın davalıya 16.08.2013 tarihinde teslim edildiği, beyan harici 247 kap emtianın ise 27.10.2014 tarihinde … Tasfiye Kurumu tarafından teslim alındığı ve konteynerın boşaltılarak serbest kaldığı, konteyner içindeki eşyanın teslim edilememesinin sebebinin eşya hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma olduğu, bu soruşturmanın ise konteyner içindeki eşyanın gümrük beyanı ile uyumlu olmaması sebebiyle sahte belge düzenleyerek gümrük vergisi ödememek suretiyle eşya ithal etmeye dayandığı başlatılan soruşturma sonucunda açılan … Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2014/… Esas sayılı dosyasında davalı hakkında beraat kararı verildiği tespit edilmiştir.
Konteyner demuraj bedeli konteynerin iade edilmemesinden kaynaklanan bir gecikme bedeli olmakla birlikte, konteyner demurajının ödenmesinde ilgilisinin (taşıtan veya gönderilen) kusurunun bulunup bulunmadığı kural olarak dikkate alınmamaktadır. Bu nedenle, konteyner içindeki yük hakkında tasfiye kararı verilmesi sebebiyle konteynerin iade edilememesi halinde davacının üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiği, taşımaya konu emtianın tasfiye edilmesinin davacı ile ilgili bir işlemden kaynaklanmadığı, 20.11.2012 tarihli ordino ihbarı ile davalıya, … numaralı konşimento muhtevası … nolu 40 HQ konteynerın 19.11.2012 tarihinde … Limanına geldiğinin bildirildiği, fiili taşıyanın demuraj tarifesine göre davacının, davalıdan almaya hak kazandığı demuraj bedelinin 25.074,00 USD olduğu, uygulanan demuraj tarifesinin 7 gün serbest, sonraki 7 gün 18,00 USD ve sonraki günler için 36 USD olmak üzere rayice göre çok düşük bedellerle kadri marufunda olduğu, davacı tarafından davalı adına 4.540 Usd, 5.291,20 Usd. ve 9.439.20 Usd bedelli toplam 19.260,40 USD demuraj faturası düzenlendiği, davacının demuraj bedeli olarak dava dışı fiili taşıyan … Co. Ltd şirketine 19.260,40 USD ödediği ve 22.08.2013 tarih ve … numaralı fatura bedeli olan 4.540,00 USD’yi davalıdan tahsil ettiği görülmekle bu miktarın 19.260,40 USD den mahsubu ile, davacının davalıdan 14.720 USD alacağının bulunduğu kanaatiyle davalının icra takibinden önce temerrüde düşürüldüğüne dair dosyada delil bulunmadığından icra takip tarihi temerrüt tarihi kabul edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, alacak likit ve hesaplanabilir olduğundan kabul edilen alacak yönünden davacının icra inkar tazminatı talebinin de kabulüne karar verilmiş, reddedilen kısım yönünden davacının icra takibi yapmakta kötüniyetli olduğu ispatlanamadığından davalının kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile, davalının … İcra Müdürlüğünün 2014/… E.sayılı dosyasına yaptığı itirazın kısmen iptaline, takibin 14.720 USD asıl alacak üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a md. Ve fıkrası gereğince faiz uygulanmasına,
2-Kabul edilen asıl alacak likit olduğundan asıl alacağın %20 si olan 6.672,87 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalı tarafın kötüniyet tazminatı talebinin reddine ,
4-Karar harcı olan 2.218,15 TL’den peşin alınan 606,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.611,85 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacının peşin olarak yatırdığı 606,30 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı yargı gider toplamı olan 5.520,70 TL’nin ( 27,70 TL başvurma harcı, 193,00 TL posta gideri ve 5.300,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 5.049,43 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı yargı gider toplamı olan 110,00 TL’nin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 9,39 TL’sinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacı için takdir edilen 4.870,79 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
9-Davalı vekili için takdir edilen 3.030,63 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
10-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/02/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır