Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/96 E. 2020/367 K. 18.12.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2020/225
KARAR NO : 2020/387
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/08/2020
KARAR TARİHİ : 28/12/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı sigortalı … … Ticaret A.Ş. 26.03.2019 tanzim tarihli … numaralı Nakliyat Emtia Abonman Poliçesi ile … isimli satıcı firmadan alınan ve Marsilya / Fransa’dan İzmir / Türkiye taşıması yapılacak 1.664 Koli kuru erik cinsi emtiayı teminat altına aldığını, sigortalı … … A.Ş. tarafından KURU ERİK cinsi emtianın Fransa’ da yerleşik … adlı firmadan 04.03.2019 tarih ve … nolu ekli fatura ile satın alındığını, Satıcı firma tarafından konu 1.664 koli kuru erik, B… nolu 40’ High Cube konteynır içine istif edildiğini, 19.03.2019 tarihinde, bu konteynırın Fransa’ nın Marsilya Limanından … adlı konteynır gemisine yüklendiğini, Nakliyeci … tarafından bu gemi ile Marsilya’dan-İzmir‘e yapılan deniz nakliyesi ile ilgili olarak, … nolu ekli konşimento düzenlendiğini, 04.04.2019 tarihinde, … nolu konteynırın İzmir’ in Aliağa Limanına tahliye edildiğini, … nolu konteynırın … Tic. Ltd. Şti. tarafından Aliağa Limanından- sigortalının … /İzmir’ de bulunan tesislerine taşınmış olup, bu konuda ekli Nakliye Faturası düzenlendiğini, Konteynır incelendiğinde konteynerin tavan kısmında 8 (4+4) adet delik olduğunu, bu deliklerin dıştan yamandığını, fakat yamanın işlevini yerine girmemesi nedeniyle konteynır içine su girdiğinin tespit edildiğini, … … tarafından bu konuda araç sürücüsü Sn. … ’ın da imzasını taşıyan ekli tutanak düzenlendiğini, Hasara ilişkin Ekspertiz Bulgularında; Sigortalı tarafından ıslak olan 28 koli kuru erik ayrıştırılarak ayrı bir palet üzerine istif edildiğini, Palet üzerindeki karton koliler ıslak olup, bu nedenle yırtılmış ve deforme olduğunu, Islanmadan dolayı koli içindeki naylonlar şiştiğini, taşınan emtianın taşıma esnasında uğradığı zarardan davalının sorumluluğunun doğacağını, Meydana gelen hasarla ilgili 10.04.2019 tarihinde müvekkili … A.Ş.’ye hasar ihbarında bulunulması akabinde müvekkili nezdinde … nolu hasar ve rücu dosyası açıldığını, gerçekleştirilen ekspertiz çalışması sonucu; 24/04/2019 tarih ve … nolu rapor ile ilk tespit olarak 889,35 EUR hasar bedelinin tespit edildiğini ve müvekkili sigorta şirketi tarafından 30.04.2019 tarihinde ödendiğini, … nolu konteynerın taşıma esnasında delinmesi neticesinde sağ ve sol üst köşelerinden su alması ile yüklü 28 koli(350 kg) kuru erik emtiasının hasar görmesi sonucunda davadışı sigortalının uğradığı ve müvekkili tarafından karşılanarak rücu edilen zararın tazminatından davalı DAVALI … GEMİSİNE İZAFETEN ACENTESİ … TİC. A.Ş.nin sorumlu olduğunu beyanla; Davalı aleyhine … İcra Müdürlüğü 2020/… Esas sayılı icra dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalının icra dosyasına yapmış olduğu haksız itirazında “asıl alacağın tamamına, faize ve tüm ferilerine” 30.01.2020 tarihinde itirazda bulunduğunu beyanla davalının haksız itirazının iptaline, takibin devamına, davalının %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın “… Gemisine İzafeten Acentesi … Ticaret A.Ş.’ne” açıldığını Ancak, … gemisinin tüzel kişiliğinin olmadığını, Konşimentoda taşıyanın kimliğinin açıkça yazılı olduğu gibi, müvekkili şirketin davacının sigortacısına verdiği 15.04.2019 tarihli cevabi yazıda taşıyanın adres ve kimliğini açıkça belirtildiğini, Konşimentoda, uyuşmazlıkların çözümünde yetkili mahkeme olarak Londra Yüksek Adalet Mahkemesi olarak belirlendiğini ve uyuşmazlıklarda uygulanacak hukukun da İngiliz hukuku olarak belirlendiğini, Taşımaya konu konşimentonun ön yüzünde bulunan kloz gereğince davanın, yetkili mahkeme olan Londra Yüksek Adalet Mahkemesinde açılması gerekirken yetkisiz mahkemede açılması nedeniyle davanın reddi gerektiğini, Taşıyaın, eşyanın zıyaı veya hasarından yahut geç tesliminden doğan zararlardan, zıya, hasar veya teslimde gecikmenin, eşyanın taşıyanın hâkimiyetinde bulunduğu sırada meydana gelmiş olması şartıyla sorumlu olduğunu, Taşımanın “Free Out” olarak yapıldığını, Konişmentoda yazılı olduğunu, Yani konteynere ilişkin tahliye risklerin Gönderilene ait olduğunu, Yine, Taşıyanın 04.04.2019 tarihinde konteyneri gümrüklü liman sahasına teslim ederek TTK 1178/ 3 ( c) hükmü gereğince, bu teslim anından sonra meydana gelecek hasarlara ilişkin sorumluktan kurtulduğunu konteynerin gümrüklü sahaya teslimi, yük hasarına ve ziyaı konularına münhasır olarak, yükün Gönderilene teslimi niteliğinde olduğunu, Gönderilenin hasarı 04.04.2019 tarihinden 3 gün içinde bildirmek zorunluluğunun bulunduğunu ancak hasar ihbarının 10.04.2019 tarihinde yapıldığını, hasar ihbarının süresinde olmadığını, hasar tespiti ve ekspertiz ise çok daha sonra yapıldığını, Bu sebeple ispat yükünün yer değiştirdiğini ve taşıyan lehine yükün konişmentoda yazılı biçimde teslim edildiğini veya hasar sabit ise hasarın taşıyanın sorumlu olmadığı bir sebepten ve /veya sorumlu olmadığı safhada meydana geldiğine ilişkin karine doğduğunu, Taşıyanın taşıma ile ilgili sorumluluğu tahliye limanında Gemi ambarında sona erdiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini davacının %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davanın, davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki hasar nedeni ile davacının sigortalısına ödediği hasar bedelinin TTK 1472 maddesi gereği davalıdan rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkin olduğu, uyuşmazlığın ise tarafların husumet ehliyetinin olup olmadığı, geçerli bir sigorta sözleşmesinin bulunup bulunmadığı, geçerli bir sözleşme uyarınca ödeme yapılıp yapılmadığı, hasara ilişkin süresinde ve geçerli bir ihbarın olup olmadığı, hasarın deniz taşıması sırasında meydana gelip gelmediği, hasardan davalının sorumlu olup olmadığı, hasar miktarının tespiti ile davanın hak düşürücü süre içerisinde açılıp açılmadığı ve davalının milletlerarası yetki itirazının kabul edilip edilmeyeceği noktasında toplandığı anlaşılmış, davalı vekili tarafından cevap süresi içerisinde milletlerarası yetki itirazında bulunulduğundan öncelikle yetki itirazının değerlendirilmesi gerekmiştir.
MÖHUK 47. madde hükmüne göre yer itibariyle yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde, taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşmaları mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilir. MÖHUK 47. madde hükmüne göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması, uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekir.
Dosya kapsamından, dava dışı … … A.Ş. tarafından yurtdışından satışı yapılan emtianın davacı … nezdinde 21/03/2019 başlangıç tarihli nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalandığı, taşımanın Fransa Marsilya Limanı’ndan İzmir Aliağa Limanı’na … isimli gemi ile yapıldığı, taşımaya ilişkin konişmentonun … Limited adına acenta olarak … tarafından düzenlendiği, konşimentonun … Limited adına Türkiye acentesi tarafından düzenlendiğine dair dosyada delil bulunmadığı, … … Limited’in yabancı bir şirket olduğu, taşıyıcı şirket, konşimentoyu düzenleyip imzalayan acente ile geminin yabancı olması nedeniyle uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, konişmentoya göre taşıma sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanan uyuşmazlıklarda yetkili mahkemenin Londra Yüksek Adalet Mahkemesi olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Yabancı unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın, … … Limited’in yabancı bir şirket olması, taşıyıcı şirket ile geminin yabancı olması, konşimentoyu düzenleyen acentenin … … Limited’in Türkiye acentesi olduğuna dair dosyada delil bulunmaması nedeniyle yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmayıp deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklandığı, konişmentoda düzenlenen yetki klozunun halefiyet hükümlerine göre davacı … şirketini bağladığı, konişmentodaki yetki şartına göre somut uyuşmazlık yönünden Londra’da bulunan Londra Yüksek Adalet Mahkemesinin yetkili olduğu kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalının Milletlerarası yetki itirazının KABULÜ ile mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın usulden REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 54,40 TL karar harcının 75,19.TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 20,79 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 4.080,00.TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Taraflar tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.28/12/2020

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır