Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/451 E. 2019/156 K. 25.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2017/451 Esas
KARAR NO :2019/156
DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :17/05/2017
KARAR TARİHİ :25/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil sigorta şirketine; … nolu Nakliyat Emtia sigorta poliçesi ile sigortalı televizyon emtiası, davalı taşıyıcının sorumluluğunda Türkiye’den Almanya’ya deniz yolu ile nakliyesi için tam ve sağlam olarak 28/12/2014 tarihinde … isimli gemiye yüklendiğini, ancak varma yeri olan Almanya’da 15/01/2015 tarihinde kısmi hasarlı olarak teslim edildiğinin tespit edildiğini, müvekkil şirket sigortalısının davalı … Şirketi’nin İstanbul’da bulunan şubesine zararın giderilmesi maksatlı noterden ihtarname gönderildiğini ancak sonuç alınamadığını, TTK’nın 40/4. maddesi uyanınca davalının iş bu davada husumet ehliyetinin bulunduğunun açık olduğunu, davaya konu hasar nedeniyle müvekkili bulunduğu şirketin 30/06/2015 tarihinde 13.541,48 USD hasar tazminatı ödediğini ve yapılan ödeme ile müvekkil şirketin sigortalısının haklarına TTK 1472. maddesi gereğince halefi olduğunu, müvekkil şirketin takip tarihindeki Merkez Bankası döviz kuru baz alınarak hesaplanan 40.497 TL alacağını tahsil amacıyla … İcra Müdürlüü’nün … E. sayılı dosyası ile takip başlattığını, borçlu takibe itiraz ettiğini, takibin durduğunu, borçlunun itirazının iptali ve takibin devamı karar verilerek, alacağın %20’si kadar icra inkar tazminatının, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin merkezinin Danimarka’da olduğunu, eldeki davaya konu taşımanın deniz yolu ile yapıldığını, bu nedenle İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin (Deniz İhtisas Mahkemesi Sıfatıyla) görevli olduğunu, ayrıca taşımanın konişmento ile yapılması nedeniyle konişmento hükümlerinin uygulanması gerektiğini, konişmentonun taşımanın şartlarını içeren arka yüzündeki navlun sözleşmesinde ise yetki anlaşması bulunduğunu, buna göre İngiliz yasalarının uygulanması gerektiği ve Londra’daki İngiliz Yüksek Adalet mahkemesi’nin yetkili olduğunun belirlendiğini, 5718 sayılı MÖHUK’un 24/1.maddesine göre sözleşmeden doğan borç ilişkisinin tarafların seçtiği hukuka tabi olduğunu, bununla birlikte 47/1.maddesine göre de yetki anlaşması yapılabileceğini ve yetki anlaşması uyarınca Mahkemenin yetkisiz olduğunu, bu nedenlerle davanın öncelikle usulden reddine karar verilmesini, ayrıca ödemenin lütuf ödemesi olması nedeniyle davacının halef olmadığını ve aktif husumetinin bulunmadığını, mahkemece usuli itirazların kabul görmemesi halinde davanın esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan emtianın gemi ile taşınması sırasında hasarlanması nedeniyle sigortalıya ödenen hasar bedelinin rücu edilmesi için davalı hakkında başlatılan icra takibinin iptaline ilişkin olup, somut uyuşmazlıkta, yükleten dava dışı … Ticaret AŞ ‘ye ait emtianın … isimli gemi ile … nolu konişmento tahtında Türkiye İzmir’den Almanya’ya taşındığı, gönderilenin … GMBH Germany, ihbar adresinin … olduğu, taşımanın davalı şirket tarafından üstlenildiği, taşıma şartlarının yer aldığı konişmentonun 26.maddesindeki yetki klozu ile işbu konişmento tahtındaki taşımalardan kaynaklanacak tüm uyuşmazlıklara İngiliz Hukukunun uygulanacağı, yetkili mahkemenin ise Londra Mahkemeleri olduğunun kararlaştırıldığı anlaşılmaktadır.
Dosyanın mahkememize … Asliye Ticaret Mahkemesinin 28/09/2017 tarih, … esas,…karar sayılı görevsizlik kararı ile geldiği, mahkememizin esasına kaydının yapılıp yargılamaya devam olunduğu anlaşılmıştır.
İzmir Gümrük Müdürlüğü ve … Gümrük Müdürlüğüne taşımaya ilişkin bilgi ve belgelerin, …ye hasar dosyası ve hasara ilişkin renkli fotoğrafların temini için müzekkere yazıldığı ve yazı cevaplarının dosya arasına alındığı anlaşılmıştır.
Mahkememize ait 25/06/2018 tarihli ara karar ile bilirkişi incelemesine karar verilmiş olup, bilirkişilerce yapılan inceleme sonucunda dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda; davacı şirketin aktif husumet ehliyetinin bulunduğu, davalı şirketin taşıyan sıfatıyla pasif husumet ehliyetinin bulunduğu, ıslanma zararının taşıyanın sorumlu olduğu süreçte meydana geldiğinin ispat edilememesi gerekçesi ile davalı taşyanın sorumlu tutulamayacağı, mahemenin aksi kanaate olması durumunda; 15.000,00 USD olarak davacı … şirketi tarafından sigortalısına ödenen hasar tazminatının kadri marufunda olduğu, buna karşılık davacının talep miktarının 13.957,00 USD karşılığı 40.497,00 TL olduğu görüş ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davacı vekilince bilirkişi raporuna karşı itiraz, davalı vekilince ise bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesi sunulduğu anlaşılmıştır.
Yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıkların çözümünde yetkili kanunun tayininden önce çözümü gereken sorun açılan davada mahkemenin milletlerarası yetkisinin bulunup bulunmadığı hususuna ilişkin olduğundan (Aysel Çeliker/Bahadır Erdem, Milletlerarası Özel Hukuk, Sayfa 19) uygulanacak hukuktan önce yetki konusunun karara bağlanması gerekmektedir. MÖHUK 47.maddesinde yer itibari ile yetkinin münhasır yetki esasına göre tayin edilmediği hallerde taraflar arasında yabancılık unsuru taşıyan ve borç ilişkisinden doğan uyuşmazlığın yabancı bir devlet mahkemesinde görülmesi konusunda anlaşma yapılması mümkündür. Yetki şartı taraflar arasındaki ilişkiyi düzenleyen sözleşmeye ayrı bir madde olarak konulabileceği gibi ayrı bir sözleşme olarak da düzenlenebilecektir. Anılan hükme göre yetki şartının geçerli olması için uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıması, Türk Mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmemiş olması ile uyuşmazlığın borç ilişkisinden doğması gerekmektedir.
Mahkemece her ne kadar önceki celselerde ve aşamalarda milletlerarası yetki itirazı davalı tarafa dava dilekçesinin ” … Mahallesi Dr. … Cad. … Blok No: … Ümraniye İstanbul” adresine tebliğ edilmesi nedeni ile davalının Türkiye’de yerleşim yeri bulunması gerekçesi reddedilmiş ise de; hakim değişikliği sonrası dosyanın incelenmesi neticesinde dosyaya gelen İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü cevabına göre bu adreste dava dışı … Denizcilik A.Ş’nin mukim olduğunun bildirilmesi ve davalı beyanlarına ve sunduğu acentelik sözleşmesine göre da adı anılan şirketin davalının Türkiye acentesi olması karşısında; milletlerarası yetki itirazının reddine dair önceki ara kararlardan rücu edilmesine karar verilmiştir.
Eldeki dosyada somut uyuşmazlığın yabancılık unsuru taşıdığı, dava konusunun Türk mahkemelerinin yetkisinin münhasır yetki esasına göre düzenlenmiş bir konuya ilişkin olmayıp deniz taşımasından yani akdi ilişkinden kaynaklanmış olması nedeniyle konişmentoda yer alan yetki şartına göre uyuşmazlığın yetkili kılınan Londra Mahkemelerinde görülmesi gerektiği kanaatine varıldığından, davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulü ile davanın yetkisizlik nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalı vekilinin milletlerarası yetki itirazının kabulüne, konişmento yetki klozunda İngiliz Mahkemesi yetkili kılınmakla, mahkememizin yetkisizliği ile davanın usulden reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 487,69 TL den karar harcı olan 44,40 TL’ nin mahsubu ile fazla alınan 443,29 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/03/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır