Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/422 Esas
KARAR NO : 2019/99
DAVA :Tazminat
DAVA TARİHİ :05/12/2017
KARAR TARİHİ :04/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı- karşı davalı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin…A.Ş.’nin tarama gemisi ile ilgili ihale yapacağını öğrendikten sonra Kanada’da kurulu … adlı şirket ile bağlantı yaptığını ve bu ihale ile teknik şartnamesinde belirtilen özelliklere sahip … dip tarama gemisi için anlaşma yaptığını, davalı … ‘in müvekili şirkete tarama gemisi ile ilgili 20.10.2004 tarihinde uygunluk belgesi verdiğini ayrıca müvekkili şirkete 25.01.2005 yılı Türkiye Temsilcilik belgesi verdiğini, müvekkilinin davalı …’ şirketine güvenerek davalının ihalesine 650.000- USD teklif verdiğini, davalı …A.Ş.’nin teklifi kabul etmekle beraber ihale bedelinin %6’sı oranında 39.000- USD kesin teminat verilmesini ve sözleşme üzerine …’in diğer davalı … A.Ş. ile doğrudan irtibat kurduğunu, ilgili gemiye ilişkin … tarama gemisinin 24.02.2005 tarihli proforma faturası olarak 650.000- USD üzerinden anlaşma yapıldığını, davalı … A.Ş.’nin ihale müvekkiline kalmasına rağmen ve ihale şartlarında yer almasa da diğer davalı şirkete 45.000- USD teminat mektubu vermeyi kabul ettiğini, müvekkilinin davalıların kendi aralarında anlaşmaları üzerine iki adet 19.500- USD olmak üzere 39.000- USD teminat mektubu vererek davalı … A.Ş. ile anlaşınca müvekkili şirkete 77.870.- USD komisyon bedeli ödemeyi kabul ettiği 45.000- USD teminat mektubunu vermediğini, vermek istediği teminat mektubunun istediği şartları içermediğini ileri sürerek tarama gemisini göndermediğini, davacının sözleşme şartlarının yerine getirelemeyeceğini anladığı için davalı … A.Ş.’ne keşide ettiği ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini ve teminat mektubunun iadesini talep ettiğini, … A.Ş.’nin ihale sözleşmesine göre 120 günlük süre 30.07.2005 tarihinde sona erdiğinden 20 günlük ek süre vererek sözleşmeyi feshederek teminat mektubunu irad kaydedeceğini bildirdiğini, ayrıca… A.Ş.’nin 08.08.2005 tarihli cevabi ihtarnamede de davalı … şirketine istenilen şartlardaki teminat mektubunu irat kaydettiği gibi 20 günlük ihale gecikme cezası olarak 17.774- YTL talep ettiğini, davacı şirketin iyi niyetli olarak girdiği bu ihale nedeniyle hem 77.780- USD komisyon bedeli kazancından olduğu hem de 39.000- USD teminatın … A.Ş. tarafından irat kaydedildiğini, ancak… şirketinin tarama gemisini… A.Ş. tarafından ithal edilmek üzere …Gümrük Müdürlüğü’ne götürdüğünü açıklayarak, söz konusu gemiye ihtiyatı tedbir kararı verilmesi ile fazlaya ilişkin haklar sakli kalmak üzere … A.Ş. tarafından irat kaydedilen 39.000- USD’nin yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiş,Dava İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin…esasına kaydedilmiştir.
Davalı … ‘e dava dilekçesi ve duruşma gününün tebliği için yurtdışı tebligatı yapılmış, davaya cevap vermemiştir.
Davalı-karşı davacı … A.Ş. ye dava dilekçesi ve duruşma gününü bildirir davetiye usulüne uygun tebliğ olunmuş, davalı-karşı davacı vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacının sözleşmeye göre 30.07.2005 tarihi itibariyle gemiyi … A.Ş.’ye teslim etmesi gerektiğini, ancak davacının taahhüdünü yerine getirmediğini, sözleşmenin cezai şart hükmü gereği davacının 17.774- YTL ödemesi gerektiğini, davacının sözleşmeden kaynaklanan ihale karar pulu, damga vergisi vb. vergileri de ödemediğini, toplam bedeli 10.525,33- YTL olan bu vergilerin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davacı şirketten tahsilini talep ettiklerini, davacının taahhüt ettiği sürede tarama gemisi teslim edilmediğinden …A.Ş.’nin zarara uğradığıni, davacı-karşı davalının şirketin tarama gemisini sözleşmede belirtilen sürede ve verilen ek sürede teslim edememesi üzerine sözleşmenin haklı olarak feshedildiğini, sözleşmenin feshedilmiş olmasının müvekkil şirketin ihtiyacı olan tarama gemisinin alınmayacağı anlamına gelmeyeceğini, müvekkil şirket yetkilileri işin önemine binaen daha fazla zaman kaybetmemek amacıyla bizzat … adlı şirketle irtibata geçip tarama gemisini satın aldığını, sözleşmede belirtilen cezai şartın ödenmesiyle bu zararın bir kısmının telafi edilmiş olacağını, davacı hakkında ödenen vergiler ve cezai şart için başlatılan icra takibine haksız olarak itiraz edildiğinden icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep edilmiştir.
İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında aldırılan 22/12/2008 tarihli bilirkişi raporunda; her iki davalının 77.870-USD komisyon bedeli dolayısıyla müteselsil sorumlu oldukları, 39.000-USD hazineye irat kaydediyen bedel dolayısıyla davalı-karşı davacı … AŞ’nin münferiden sorumlu olması gerektiği, karşı dava yönünen ise … AŞ’nin talebinde haklı olmadığı belirtilmiştir.
Davalı karşı davacı… vekilince 18/03/2009 tarihli bilirkişi raporuna itiraz dilekçesi dosyaya sunulmuştur.
İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesinin …esas sayılı dosyasında yapılan inceleme sonucunda dosyaya ibraz edilen 06/05/2010 tarihli bilirkişi raporunda; davacı karşı davalı …’nin 39.000 USD’nin davalılardan …’dan talep hakkı bulunduğu, Davalı-Karşı Davacı …’nun karş ıtaleplerinin kabulünün,…’nin edimi yerine getirmemekte kusurlu olmasına bağlı olduğu, bu kapsamda…’nun …’la yaptığı tarama gemisi alımına ilişkin dosyanın incelenmesi ile bu konuda kesin sonuca ulaşılabileceği, bunun gibi … ile … araındaki alım – satım ilişkisine dair dosyanın incelenmesi sonucunda,…’nun …’la kurduğu ticari ilişkinin …’yi devre dışı brakmak ve zarara uğratmak amacı taşıdığı kanaatine varıldığı takdirde davacı …’nin …’un yanı sıra…’dan da 39.000 USD’ı müteselsilen talep hakkının bulunacağı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Davacı karşı davalı vekili ile davalı karşı davacı vekilince 06/05/2010 tarihli bilirkişi raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunulduğu anlaşılmıştır.
İstanbul Denizcilik İhtisas Mahkemesinin …esas sayılı dosyasında yapılan inceleme sonucunda dosyaya ibraz edilen 06/05/2010 tarihli kök rapora karşı 02/11/2011 tarihli bilirkişi ek raporunda; davacı karşı davalı …’nin 39.000 USD’ı davalılardan…’dan talep hakkı bulunduğu, tarafların sair taleplerinin isapetli olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Davacı karşı davalı vekili ile davalı karşı davacı vekilince 02/11/2011 tarihli bilirkişi ek raporuna karşı beyan ve itiraz dilekçesi sunulduğu anlaşılmıştır.
İstanbul …Denizcilik İhtisas Mahkemesi Hakimliğince… esas sayılı dosya üzerinden aldırılan 04/04/2012 tarihli 3.Bilirkişi kök raporunda; asıl dava bakımından davacı…Ltd Şti’nin davalı …AŞ’den 39.000 USD alacaklı olduğu, diğer davalı … ‘in söz konusu alacaktan dolayı bir sorumluluğunun bulunmadığı, birleşen dava bakımından karşı davacı … AŞ’nin karşı davalı … Ltd Şti’ne karşı bir cezai şart alacağının mevcut olmadığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Taraf vekillerinin 3.bilirkişi raporuna karşı beyan ve itirazları değerlendirilmek üzere ek rapor tanzimi hususunda karar verildiği ve yapılan inceleme sonucunda dosyaya ibraz edilen 05/10/2012 tarihli bilirkişi ek raporunda; asıl dava bakımından davacı … Ltd Şti7nin davalı … AŞ’den 39.000 USD alacaklı olduğu, diğer davalı … .’in söz konusu alacaktan dolayı bir sorumluluğunun bulunmadığı, birleşen dava bakımından karşı davacı …AŞ’nin karşı davalı … Ltd Şti’ne karşı taleple bağlılık kuralı gereği 17.744,00 TL cezai şart alacağının mevcut olduğu; 10.525,32 TL’lik masraf alacağının ve işlemiş temerrüt faizi alacaklarının mevcfut olmadığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
İstanbul 51.Asliye Ticaret Mahkemesine ait 15/05/2013 tarih, 2007/161 esas 2013/139 sayılı kararı Yargıtay… Hukuk Dairesinin 14/09/2015 tarih, 2015/9527 esas, 2015/9189 karar sayılı ilamı ile bozulduğu, Yargıtay …Hukuk Dairesine ait bozma ilamının Davalı … Inc şirketine yurtdışı tebligat işlemleri yapılarak tebliğ edildiği ve mahkememizin 2017/422 esasına kaydının yapılıp yargılamaya bu esas üzerinden devam olunduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce, usul ve yasaya uygun bulunan Yargıtay bozma ilamına uyularak yargılamaya devam olunmuştur. Yargıtay bozma ilamının, asıl dava 1 numaralı davalısı … Şirketine tebliği hususunda yurtdışı tebligat işlemleri yapılmış akabinde tebligat yapılamadan; 11/10/2018 tarihli celsede davacı vekilince anılan davalı bakımından davayı takip etmeyecekleri beyan edilmiştir. Mahkemece 11/10/2018 tarihinde davalı … . Bakımından dosyanın HMK 150 maddesi gereğince işlemden kaldırılmasına karar verilmiştir. Bu tarihten sonra HMK 150 maddesi gereği yasal 3 aylık süre içerisinde davacı tarafça dosya yenileme talebinde bulunulmadığından HMK 150/5 maddesi gereği … hakkındaki davanın açılmamış sayılmasına ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Asıl dava; sözleşme uyarınca verilen ve nakte çevrilen teminat mektubu bedelinin iadesi, karşı dava ise sözleşmeye dayalı olarak cezai şart ve sözleşmenin kuruluş masraflarının tahsili amacıyla yapılan icra takibine yönelik itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı ile davalı İstanbul … A.Ş. arasında imzalanan 01.04.2005 tarihli sözleşmede, sipariş aşamasına davalı … firmasına teminat mektubu verileceğine dair bir hükmün sözleşmede bulunmadığı, buna rağmen davalı … ‘in düzenlediği proforma faturada teminat mektubu verileceğinin yer aldığı, karşı davacının bu proforma faturayı imzalayıp, fatura düzenleyicisi davalı şirketin muhatap olduğu teminat mektubunu düzenleyerek bu şirkete verilmek üzere davacı-karşı davalı… Ltd. Şti.’ye verdiği göz önüne alındığında sözleşme taraflarının, teminat mektubu verilmesini sözleşme koşulu haline getirdiği anlaşılmaktadır. Davacı-karşı davalı … Ltd. Şti, davalı-karşı davacıya hitaben düzenlediği 26.07.2005 tarihli ihtarnamesinde İstanbul … A.Ş.’nin yüklendiği teminat mektubunu vermediği gerekçesiyle sözleşmenin feshedildiğini bildirmiştir. Davalı-karşı davacı 01.08.2015 tarihli ihtarnamesinde ise, “Sözleşme süresinin sona erdiği ve sözleşmede belirtilen 20 günlük ek süre içinde sözleşmeye konu geminin teslim edilmemesi halinde sözleşmenin feshedileceği” ihtar edilmiştir. Davalı-karşı davacı bilahare 02.09.2005 tarihli ihtarnamesinde “20 günlük ek süre içinde de geminin teslim edilmediği ve 23.08.2005 tarihi itibariyle sözleşmenin kendiliğinden feshedilmiş sayıldığı” ihtar edilmiştir.
Davacı-karşı davalı … Ltd. Şti.’nin davalı-karşı davacıya hitaben düzenlediği 26.07.2005 fesih ihtarının muhataba ulaşması karşısında feshin hüküm ve sonuçlarını doğurduğu sözleşmenin fesh edildiği, bu aşamadan sonra İstanbul… A.Ş.’nin sözleşmeyi yeniden fesih olanağının bulunmadığı gibi, bu nitelikteki fesih uyarısınında herhangi bir hüküm ve sonuç doğurmayacağının kabulü gerekir. Dosya içeriğinden davalı-karşı davacı İstanbul … A.Ş.’nin teminat mektubunu düzenlediği ve anılan teminat mektubu da davacı-karşı davalı tarafından teslim alındığına göre,… Ltd. Şti’nin “teminat mektubunun verilmediği” gerekçesiyle sözleşmeyi feshi ve bu fesih gerekçesinin … Ltd. Şti.’yi bağlaması karşısında; davacı-karşı davalının sözleşmeyi haksız feshettiği anlaşılmaktadır. Anılan sözleşmenin 8/4. maddesinde “Mücbir sebep halleri hariç sözleşmenin feshi halinde kesin teminatın …hesabına gelir kaydedileceğinin” düzenlendiği nazara alındığında …Ltd. Şti’nin haksız feshine rağmen ödemiş olduğu teminatı geri isteme olanağı yoktur. Bu nedenle Yargıtay …Hukuk Dairesi 2015/9527 Esas ve 2015/9189 Karar sayılı ilamında da belirtildiği şekilde asıl davanın reddine;
İstanbul …A.Ş. tarafından açılan karşı dava da ise 01.04.2005 tarihli sözleşmenin 4. maddesinde belirtilen cezai şartın tahsili için yapılan takibe vaki itirazın iptali istenmiş olup, sözleşme metni içeriğinden cezai şartın ifaya ekli cezai şart mahiyeti arzettiği anlaşılmaktadır. Yargıtay … Hukuk Dairesi 2015/9527 Esas ve 2015/9189 Karar sayılı ilamında belirtildiği şekilde; sözleşmenin feshedilmiş olması karşısında ifaya ekli cezai şartın istenemeyeceği dikkate alınarak cezai şart bakımından talebin reddine;
Karşı davacının sözleşme masraflarına dair talebinde ise; 01.04.2005 tarihli sözleşmenin 9.1 maddesinde “ihaleye, sözleşmeye ve taahhüdün tamamının yapılmasına ait bütün vergi, resim ve harçlarla sözleşme masraflarının, Kamu İhale Kurumu’na ödenmesi gereken masrafların yükleniciye ait olduğu” düzenlenmiştir…. Ltd. Şti.’nin sözleşmeyi haksız feshettiği de dikkate alınmakla sözleşmenin anılan maddesinde gösterilen ve davalı-karşı davacı İstanbul … A.Ş. tarafından sözleşmenin kuruluş aşamasında yapılan ve dosyada alınan 22/12/2008 tarihli bilirkişi raporunda davalı-karşı davacı… A.Ş defterlerine göre tespit olan10.525,32 TL masraf bakımından Yargıtay … Hukuk Dairesi 2015/9527 Esas ve 2015/9189 Karar sayılı ilamında da belirtildiği şekilde takibin devamına ve fesih haklılık durumunun mahkemece yargılama sonucu ortaya çıkmakla yasal şartları oluşmadığından icra inkar tazminatı talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Esas davada
A)Davalı … hakkındaki davanın HMK 150/5 maddesi uyarınca AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 31,40 TL karar harcının 1.101,76 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 1.070,36 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
B)Davalı … AŞ hakkındaki davanın REDDİNE,
1-Davalı … vekili için takdir edilen 6.162,09 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
2-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
3-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,

2-Karşı Davada;
A)Davanın KISMEN KABULÜ ile karşı davanın İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takibe itirazının kısmen iptali ile takibin 10.525,32 TL üzerinden takip tarihinden itibaren ticari avans faizi uygulanmak üzere devamına, fazlaya dair talebin REDDİNE,
1-Yasal koşulları oluşmadığından karşı davacının icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Karar harcı olan 718.98 TL’den peşin alınan 270,60 TL’nin mahsubu ile bakiye 448,38 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının peşin olarak yatırdığı 270,60 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı yargı gider toplamı olan 447,00 TL’nin (47,00 TL posta gideri ve 400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 154,21 TL’sinin karşı davalı … Ltd. Şti’den alınarak, davacı karşı davalıya ödenmesine,
6-Davacı karşı davalı için takdir edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalı karşı davacıdan tahsili ile davacı karşı davalı tarafa ödenmesine,
7-Davalı karşı davacı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL red vekalet ücretinin davacı karşı davalıdan alınıp davalı karşı davacıya verilmesine,
8-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal süresi içeresinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 04/03/2019

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır