Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/42 E. 2020/308 K. 17.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2017/42 Esas
KARAR NO : 2020/308
DAVA : Menfi Tespit (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/12/2016
KARAR TARİHİ : 17/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket ile davalı arasındaki sözlü akde göre davalı şirketin müvekkiline tekne teslim etmeyi taahhüt ettiğini, müvekkilinin bunun karşılığında …’ın toplam 300.000 TL bedelli iki adet çekini ciro ettiğini, davalı şirketin söz konusu tekneyi teslim etmediğini, müvekkili tarafından ihtarname gönderildiği ancak adresten taşınmaları nedeniyle iade edildiğini, davalı şirket yetkilisinin basında yer alan haberlere göre piyasayı dolandırıp yurt dışına kaçtığını, müvekkilinin bu dolandırıcılık sebebi ile zarar görmemesi için borçlu olmadığının tespit edilmesini ve çeklerin bankaya ibraz edilerek ödeme yapılmasının önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir konulması gerektiğini beyanla çek bedellerinin % 15’in den az olmamak üzere teminat karşılığında çeklerin bankaya ibraz edilerek ödeme yapılmasının önlenmesini ve borçsuzluklarının tespitini talep ve dava etmiştir.Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket ile davalı arasındaki sözlü akde göre davalı şirketin müvekkiline tekne teslim etmeyi taahhüt ettiğini, müvekkilinin bunun karşılığında …’ın toplam 300.000 TL bedelli iki adet çekini ciro ettiğini, davalı şirketin söz konusu tekneyi teslim etmediğini, müvekkili tarafından ihtarname gönderildiği ancak adresten taşınmaları nedeniyle iade edildiğini, davalı şirket yetkilisinin basında yer alan haberlere göre piyasayı dolandırıp yurt dışına kaçtığını, müvekkilinin bu dolandırıcılık sebebi ile zarar görmemesi için borçlu olmadığının tespit edilmesini ve çeklerin bankaya ibraz edilerek ödeme yapılmasının önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir konulması gerektiğini beyanla çek bedellerinin % 15’in den az olmamak üzere teminat karşılığında çeklerin bankaya ibraz edilerek ödeme yapılmasının önlenmesini ve borçsuzluklarının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı … A.Ş.’ye TK 35’e göre tebligat yapıldığı, usülune uygun tebligat yapılmış olmasına karşılık davalı tarafça davaya cevap verilmediği anlaşılmıştır.
2 nolu davalı … Faktoring vekili cevap dilekçesinde özetle; Açılan davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu, … A.Ş.’nin 2013-2016 yılları arasında TRT’nin tüm reklamlarını pazarlayan bir şirket olduğunu, … A.Ş.’nin, TRT’de … A.Ş. aracılığıyla reklamlarının yayınlandığını, … A.Ş.’nin, … A.Ş.’ye fatura edilen TRT’de yayınlanan bu reklamlardan … alacaklarını faktoring sözleşmeleri kapsamında müvekkiline temlik ettiğini, söz konusu temlik işleminin bildiriminin … A.Ş.’ye yapıldığını, … A.Ş.’den temlik alınan ve bildirimi yapılan 24.03.2016 tarih, 350.000 TL’lik faturanın ödemesi için … Tic. A Ş. tarafından keşide … A.Ş … Ticari Şubesinde bulunan TR … ıban no.lu hesaptan keşide olunan … çek no.lu 22.03.2017 keşide tarihli 180.000 TL’lik çekin önce davacıya verildiğini, davacının da söz konusu çeki ciro ederek davalı … A.Ş’ne verdiğini, davalı … A.Ş.’nin de çeki ciro ederek faturanın ödeme aracı olarak müvekkiline verdiğini, Kaldı ki mevzuatta zorunluluk olmamasına rağmen ödeme vasıtası olarak alınan çekin dayanağı ile ilgili olarak ekte yer alan faturanın bile istendiğini, davacının dava dilekçesinde de beyan ettiği üzere diğer davalı “…” ile arasındaki temel ilişkinin davacının kabulünde olduğunu, Çekin bir ödeme aracı olduğunu, çeklerin de anılan borcun ifası için anılan çekin devir alındığını, müvekkili tarafından yapılan iş ve işlemlerin faktoring mevzuatına uygun olduğunu, müvekkilinin iyi niyetli olduğunu, şahsi def’ilerin müvekkile karşı ileri sürülemeyeceğinin kanunun amir hükmü olduğunu, … Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 9/3 maddesinin; Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktoring şirketine devri hâlinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def ileri faktoring şirketine karşı ileri süremez; meğer ki, faktoring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun Yine aynı kanunun uygulamasına istinaden çıkarılmış olan Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 8.maddesinin; Faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde, alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi veya diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerektiğini, Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir Faktoring Sözleşmesinin niteliği gereği kural olarak borçlunun önceki alacaklısına karşı ileri sürebileceği şahsi defileri temlik alan durumundaki faktoring şirketine karşı ileri sürebildiğim, (6098 sayılı BK.md. 188/1 ) “alacağın temliki” ile ilgili olan defter alacaklarının, yani kambiyo senedine bağlanmamış alacakları için geçerli olduğunu, senede bağlanmış alacaklar için olmadığını, Kambiyo senedi veren ve kabul edenin, senedi, temel ilişkiden haberi olmayan birisi tarafından devir alınıp vadesinde kendisine başvurulabileceğini peşinen kabul etmek zorunda olduğunu, temel ilişkideki defileri izin verilirse kambiyo senedinin tedavül amacının zedeleneceğini. Çeki elinde bulunduran müvekkilinin iyi niyetli olduğunu, zira; müvekkilinin, çeki kötü niyetle iktisap ettiği veya iktisapta ağır kusurlu olduğu ispat edilmedikçe, çekin hamili olan müvekkilinin iyi niyetli sayılacağını, davacının, müvekkilinin kötü niyetini, ağır kusurunu ve bile bile borçlunun zararına hareket ettiğini ispat etmesi gerektiğini, Müvekkilinin çekin meşru ve yasal ve iyi niyetli hamili olduğundan, çekin ödenmesinin önlenmesi yönünde tedbir kararı ve çekin iptaline karar verilemeyeceğini ileri sürerek Davanın reddine, %20’den az olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatı ödemesine, masraf ve ücreti vekâletin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı …. vekili, 22.12.2017 tarihinde vermiş olduğu cevap dilekçesinde; 22.12.2016 Tarihlı: … no.lu …’a ait çekin müvekkili bankaya ciro edildiği iddia edilmişse de, davaya konu çeklerin müvekkili bankaya ciro edilmemiş olduğunu, müvekkili bankada bulunmadığını ileri sürerek; Husumet yokluğu sebebi ile davanın müvekkili şirket yönünden reddine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 20/12/2016 tarih, 2016/… Esas 2016/… Karar sayılı görevsizlik kararı ve davacı vekilinin talebi üzerine dosya mahkememize gönderilmiş olmakla yukarıdaki esasa kaydı yapılarak yargılamaya bu esas üzerinden devam olunmuştur.
Dava; davalı şirket ile yapılan sözlü anlaşma gereği tekne teslimi için 22/12/2016 – 22/03/2017 keşide tarihli çeklerin teslim edilmesine rağmen anlaşma gereği teknenin kendilerine tesliminin gerçekleşmemesi nedeniyle çeklerin bedelsizliğinden dolayı davalılara borçlu bulunmadıklarının tespiti talepli menfi tespit davası olup; uyuşmazlığın, davacı tarafça keşide edilen çeklerin tekne teslimi karşılığı verilip verilmediği , davalıların çeki usule uygun olarak temlik alıp almadıkları ve buna göre davacının borçlu bulunup bulunmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce Bilirkişi heyetinden alınan 20/03/2019 havale tarihli raporda özetle;Davacı şirket kayıtlarına göre, davalı … A.Ş.’nin dava tarihi itibariyle 317.624,51 TL alacaklı olduğunu, dava konusu çeklerin davalı … Yatırım cari hesabına borç kaydedildiğini, anılan borç kaydının yapılmamış olması durumunda davalı … Yatırım alacağının 617.624,51 TL olacağını, Dava dışı … ‘nin davalı … A.Ş.’den olan 350.000,- TL tutarındaki fatura alacağının davalı … Faktoring’e temlik edildiğini, dava konusu … sayılı ve 180.000,- TL tutarlı çekin, davalı … Faktoring ile davalı … arasında 19.08.2016 tarihinde imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında, … tarafından temlik edilen bu fatura borcuna karşılık verildiğini, Anılan çekin 23.03.2017 tarihinde … Faktoring tarafından tahsil edildiğini, Faktoring yönetmelik hükümlerinin hukuki değerlendirmeyi gerektirdiğini, Dava konusu … sayılı, 22.12.2016 vadeli ve 120.000,- TL tutarlı çekin, … ‘ın … Şubesi’ne takas sistemi aracılığı İle ibraz edildiği ve ödendiğini, çek görüntüsü bulunmadığından, cirantalar ile çekin kim tarafından tahsil edildiği hususlarına yönelik herhangi bir tespitin yapılamadığını bildirdiği görülmüştür.
Dosyanın 30/06/2020 tarihli duruşmada takipsizlik nedeniyle işlemden kaldırıldığı davacı vekilinin aynı tarihli dilekçesi ile davanın devamını talep edildiği 01/07/2020 tarihli tensip zaptı dosyanın yenilendiği anlaşıldı.
Davaya konu çeklerin …’a ait 22/12/2016 tarihli … numaralı 120.000 TL bedelli ve 22/03/2017 tarihli … numaralı 180.000 TL bedelli oldukları, davacı şirketin grup şirketlerinden olan … Tic. A.Ş. Tarafından davacı … San. ve Tic. A.Ş. (Davacı şirket eski unvanı) adına düzenlenmiş oldukları ve davacı şirketçe de davalı … A.Ş.’ne ciro edildikleri tespit olunmuştur.
Davacı şirket ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme ile davacı ile davalılardan … AŞ arasında, verilen çeklerin de dahil olduğu toplamda 1.000.000 TL borç kaydı ve davalı adına 1.637.624,50 TL alacak kaydının bulunduğu tespit olunmuştur. Ancataraflar arasında çeklerin verilmesini gerektirir, yazılı bir akde dayalı ticari ilişkiye dair herhangi bir delil dosyaya sunulmamıştır. Kaldı ki dava dilekçesi ile davacı vekili de taraflar arasındaki sözlü akde istinaden çeklerin verildiğini beyan etmiş ancak davalı … Şirketi ile aralarındaki tekne teslimi anlaşmasına ilişkin dosyaya herhangi bir yazışma, belge, bilgi veya herhangi bir delil sunmamıştır. Ticari defter kayıtlarına göre de taraflar arasındaki ilişki sadece davaya konu 300.000 TL bedelle sınırlı da değildir.
Davaya konu çeklerden … Şubesinden keşide edilen 22/03/2017 tarihli … numaralı 180.000 TL bedelli çekin arka yüzündeki ciro silsilesinden davalı … tarafından çekin davalı … Faktoringe ciro edildiği bu şirket tarafından da çekin … Şubeye verildiği ve tahsilin yapıldığı anlaşılmıştır.
Davalılardan … (…) Faktoring vekilince dosyaya sunulan deliller incelendiğinde; davalı … Faktoring (eski unvanı … Faktoring) ile dava dışı … A.Ş. arasında imzalanan faktoring sözleşmeleri kapsamında; dava dışı şirketçe davalı … Yatırımları adına “… Reklam Yayın Bedeli” açıklaması ile düzenlenmiş olan 24/03/2016 tarih, … sayılı ve 350.000,- TL tutarındaki fatura alacağı davalı … Faktoring’e temlik edildiği görülmüştür. Temlik işlemi 24/03/2016 tarihli yazı ile davalı … Yatırım’a bildirilmiştir. Temlik alacaklısı davalı … Faktoring ile temlik borçlusu davalı … Yatırım arasında 19/08/2016 tarihinde 500.000, TL azami limitli Faktoring Sözleşmesi imzalanmış olup, bu kapsamda “Tekne Bakım Onarım Giderleri” açıklaması ile davacı adına düzenlenmiş olan 22/09/2016 tarih, … sayılı ve 180.000 TL tutarındaki fatura alacağının tamamı … Faktoring’e temlik edilmiştir. Dava konusu çekin ise iki davalı şirket arasında imzalanan faktoring sözleşmesi kapsamında … tarafından temlik edilen fatura borcuna karşılık olarak … Faktoring’e verildiği anlaşılmıştır. Buna göre çeki tahsil etmiş görünen davalı …(…) Faktoring’in çeki faktoring sözleşmesi kapsamında usule uygun olarak aldığı ve iyi niyetli 3. Kişi konumunda bulunduğu, davacı tarafından çek bilgilerine göre kendi alacaklısı olan … Yatırım Şirketine karşı ileri sürebileceği şahsi defileri davalılardan …( …) Faktoring şirketine karşı ileri süremeyeceği değerlendirilerek bu davalı bakamından davanın reddi gerektiği kanaatine varılmıştır.
Davaya konu çeklerden … Şubesinden keşide edilen 22/12/2016 tarihli 7221324 numaralı 120.000 TL bedelli çekin arka yüzündeki ciro silsilesinden ise; … ve Tic. A.Ş. Tarafından davacı … ve Tic. A.Ş. (Davacı şirket eski unvanı) adına düzenlenmiş olan çekin davacı şirketçe de davalı … A.Ş.’ne ciro edildiği ve bu şirket tarafından takas merkezi aracılığıyla tahsil edildiği anlaşılmıştır. Çek bir kambiyo senedi olmakla illetten mücerret bir senettir. Davacı bu çekler nedeniyle kendisine tekne tesliminin yapılmadığından bahisle borçlu bulunmadığının tespitini talep etmekle birlikte çekin düzenlenmesine konu ilişkiye dair dosyaya somut herhangi bir delil sunamamış ve beyanları soyut bir iddiadan öteye geçememiştir. Bu nedenle mahkemece bu davalı bakımından da davanın reddi gerektiği kabul edilmiştir.
Davalılardan … Bankası bakımından ise uyuşmazlık konusu bakımından pasif husumet ehliyetinin bulunmadığı değerlendirilerek, neticede davanın reddine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalılardan …. Hakkındaki davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Davalılardan … A.Ş. Ve … ( … ) Faktoring A.Ş. Hakkındaki davanın reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 5.123,25 TL den karar harcı olan 54,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 5.068,85 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
4-Davalı …. vekili için takdir edilen 3.400,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı …. ‘ne verilmesine,
5-Davalı … ( … ) A.Ş. vekili için takdir edilen 29.450,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı … ( … ) Faktoring A.Ş.’ne verilmesine,
6-Davalı … A.Ş. Kendini Vekille temsil ettirmediği için vekalet ücreti konusunda karar verilmesine yer olmadığına,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
8-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair,DAvacı vekili ile DAvalı … ( … ) Faktoring A.ş. Vekili ve Davalı … vekilinin yüzlerine karşı, Davalı … A.Ş. Yokluğunda kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/11/2020

Katip …
E- imzalı

Hakim …
E- imzalı