Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/389 E. 2020/253 K. 22.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2017/389 Esas
KARAR NO : 2020/253
DAVA : Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/04/2016
KARAR TARİHİ : 22/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin davalı … İplik ile elyaf cinsi iplik ürününün Hindistan’dan Türkiye’ye getirilmesi hususunda anlaştıklarını, bu kapsamda emtianın Mersin Limanına sorunsuz biçimde geldiğini, ancak alıcının haklı sebep göstermeksizin emtiayı teslim almadığını, taşıyanında kendisine tüm konişmento asılları sunulmasına rağmen malı teslimden intina ettiğini, taşıyanın zilyetliğinde malların Gümrük depolarında bekletildiğini, alıcının emtia bedelini ödemediği gibi malıda teslim almadığını, tüm konişmento asıllarının davalıya ibraz edilmesine rağmen taşıyanın teslimden imtina etmesinde makul bir gerekçe bulunmadığını, emtianın bozulmaya elverişli olması ve değerini kaybetmesi söz konusu olduğunu, emtianın bekletilmesi neticesinde depolama, demuraj ve sair giderlerin haksız surette müvekkili üzerinde doğduğunu ve halen devam ettiğini belirterek zararın belirsiz olması nedeniyle belirsiz alacak davasında şimdilik 563,32 TL zararları ile 10.000,00 TL manevi zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat gönderilmesine rağmen davaya cevap vermemiştir.
Davanın davacı şirket tarafından Davalılardan … Sanayi Ticaret Limited Şirketine satılan emtianın alıcı tarafından teslim alınmamasından dolayı emtianın kendilerine iadesi ile uğranıldığı belirtilen maddi ve manevi zararların davalılardan tahsiline ilişkin belirsiz alacak davası olarak açıldığı anlaşılmıştır.
Dosya mahkememize … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16/02/2016 tarih, 2016/… Esas, 2016/… karar sayılı görevsizlik kararı ile gelmiş ve mahkememiz 2016/389 Esasına kaydı yapılmış, 2016/389 E. sayılı dosyasında 16/11/2017 tarihli duruşmada davalı … yönünden tefrik edilerek yargılamaya bu esas üzerinden devam olunmuştur.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nden alınan talimat dosyasından alınan raporda özetle; tespit konusu elyaf iplik emtiası üzerinde yapılan fiziki ve detaylı teknik inceleme sonucunda ürünün konteyner içerisinde muhafaza edildiği, herhangi bozulma, çürüme, yıpranma olmadığını ve özelliğini yitirmediğini, parasal herhangi bir değer kaybının söz konusu olamayacağını, kullanıma elverişli olduğu görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan raporda özetle; taşıyanın, taşımaya ilişkin yükümlülklerini yerine getirdiğini, navlun sözleşmesini ifa ettiğini, gümrük mevzuatına uyarınca varma limanında özet beyanını verdiğini, yükün mahrece iadesi bakımından … Denizciliğin sorumluluğunu gerektiren bir olgunun mevcut olmadığını, davalı alıcı-günderilen … İplik’in satış sözleşmesinden doğan eşyayı teslim alma edimini ihlal ettiğini, dolayısıyla sözleşmeye aykırılık sebebiyle ortaya çıkan müspet- olumlu zararı tazminle yükümlü olduğunu, dosya içeriğinden malın fatura değeri 23.718,15 ABD doları olarak belirlenebildiğini, buna karşılık 20.000,00 ABD doları olarak talep edilen diğer zarar kalemlerinin ayrıntısını gösteren belgelerin tespit edilemediği neticelerine ulaşıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan ek raporda özetle; kök raporda tespit edilen müspet 23.718,15 USD zarara ilaveten, davacı beyanına göre ödendiği belirtilen 6.020,00 USD demuraj ve 10,00 TL konşimento damga pulu gideri de zarar kalemleri olarak değerlendirilebileceği bildirilmiştir.
Yargılama sürecinde, mahkemece davacı vekiline talebinin emtianın kendilerine teslimini içerip içermediği hususunda beyanda bulunmak ve alınan bilirkişi raporlarına göre de talep edilen bedellerin açıklanarak miktarın belirlenmesi hususunda süre verilmiş olup, davacı vekilinin 07/11/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile dava dilekçesinde belirtilen 563,92 TL maddi tazminatı artırarak toplamda 171.004,36 TL’ye yükselterek ıslah etmiş ve dava dilekçesinde talep etmiş olduğu 10.000,00 TL manevi tazminat talebinin ihtarname tarihi itibariyle işleyecek ticari faizi ile müvekkili firmaya verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyaya sunulan 06/11/2015 tarihli emtia satış faturası incelendiğinde, satıcı davacı … Ltd. Şirketinin alıcı davalı … Sanayi Ticaret Ltd. Şti.’ne (…), dava konusu iplik emtiasını 29.698,15 Usd bedel üzerinden “CİF” kaydıyla satıldığı, 5.980,00 Usd bedelin tahsil edildiği, 23.718,15 Usd bedelin tahsil edilmediği anlaşılmaktadır. Bilirkişi rapounda açıklandığı üzere; CİF (Cargo Insurance Freıght – Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Ödenmiş) tipi satımda, satıcı sigorta primi, navlun ve yükleme masrafları ve riskleri üstlenerek mallan yükleyeceği limana getirir. Satıcı navlun sözleşmesini ve deniz nakliyat sigortası yaptırır. Mallar gemiye yüklendikten sonra navlun ve sigorta primi dışındaki masraflar ve diğer vuku bulabilecek her türlü (sigorta anlamında) risk ve masraf ise alıcıya geçer.
26/11/2015 Tarihli … Numaralı Konşimento kayıtlarına göre; yükleten davacı satıcı “… Ltd.”, gönderilen alıcı davalı “…” emrine ihbar edilen alıcı “…”, taşıyan “…”, yükleme limanı “Pipavav / Hindistan” boşaltma limanı “Mersin” olarak kayıtlı olup, gemi adı “… “, yükün tanımı “toplam 77 paket iplik” ve konteyner numarası “…” olarak gösterilmiştir. Konişmentoda ayrıca “yük tanımının yükleten tarafından deklere edildiği”, “yükleten tarafından yüklenmiş, istiflenmiş, tartılmış ve sayılmıştır” ve “navlun peşin ödenmiştir” kayıtlarının bulunduğu da tespit olunmuştur.
Davacı tarafından davalıya e-mail yoluyla gönderilen ihtarnameye, davalı tarafından verilen cevapta; Malın teslim şeklinin vesaik mukabili olduğu, ithalata ilişkin evrakların bankalarına geldikten sonra bankadan malın parasını ödeyerek ve evrakları teslim alarak ilgili gümrük müdürlüğüne teslim ederek malı almalarının mümkün olduğu, söz konusu evrakın 04/01/2016 tarihinde aracı bankadan istendiği ve aracı bankanı adına hareket eden banka tarafından aracı bankaya gönderildiği, yani vesaik evrakların satıcı davacı tarafından talep edildiği ve adına hareket eden banka tarafından kendilerine gönderildiği, gümrük mevzuatı gereği vesaik evrakı olmadan söz konusu malın gümrükten çekilmesinin mümkün olmadığı, vesaik evrakların satıcı tarafından talep edilmesine rağmen malı almaktan imtina ettiklerinin iddia edildiği, ancak buradaki konunun satıcının vesaik evraklarım geri isteyerek malı teslim etmekten imtina etmesi olduğu, vesaik evrak olmadan malın bütün bedeli ödenmiş olsa da mallan almanın gümrük kanunları uyarınca mümkün olmadığı, satıcı ile yapılan görüşmelerde malın ayıplı ve kararlaştırılan niteliklere haiz olmadığının bildirildiği, çözüm önerileri sunulduğu, çözüm için geleceklerini ifade etmelerine rağmen gelmedikleri, yapılan ön ödemenin iade edilmesi durumunda mal üzerindeki haklarından vazgeçeceklerini belirttikleri, ön ödemenin iadesinin yapılmadığı, mevcut durumda gümrükte bekleyen ürünleri de talep ettiğinin anlaşıldığı, yani satıcının hem ürünlerini geri alıp hem de yapüklan ödemenin iadesini yapmaktan imtina ettikleri ifade edilmiştir. Ancak dava dosyasında bu hususlarda herhangi bir beyan ve savunma davalı tarafça dosyaya sunulmamıştır.
Davacı vekili, 10/07/2020 havale tarihli dilekçesi ile emtianın kendilerine teslimi taleplerinden vazgeçtiklerini ve malların fatura bedeli, eksik avans tahsili, malzeme bedeli, demuraj ve ardiye bedeli, kar kaybı ve genel imalat bedeli ile sair ücretlerin tahsilini talep ettiklerini beyan etmişlerdir.
Davaya konu satım sözleşmesi gereği yukarıda açıklandığı üzere … satış söz konusu olduğundan, davalı alıcı malların davacı satıcı tarafından usulüne uygun olarak teslim edilmiş olması şartıyla teslimi kabul etmek ve varma yerinde mallan taşıyıcıdan teslim almakla yükümlüdür. Buna göre yükün tesellümü alıcının satım sözleşmesinden doğan bir borcu olduğundan, yükü varma limanında teslim almaktan kaçınan davalı alıcı satım sözleşmesini ihlal etmiş kabul edilmekle satım sözleşmesinin ihlali sebebiyle davacı satıcının uğradığı zararı tazmin ile yükümlü olduğu mahkemece benimsenmiştir. Zira davalı tarafça dosyaya yükü teslimden kaçınmalarını gerektirir ve bu konuda davacının sorumluluğunu gösterir bir beyan yahut delil sunulmamıştır. Dolayısıyla davalı alıcının, ödenmeyen satış bedelini ödemekle yükümlü olmasının yanında yükü tesellüm etmemesi sebebiyle davacı satıcının uğradığı zararı da tazmin etmekle yükümlü olduğu kabul olunmuştur. Davacı vekili ise; Emtianın Türkiye’ye getirilmesi masrafları, Demuraj masrafları, Sigorta masrafları, Malların değer kaybı, Malların iadesinin mümkün olmaması halinde malların değeri, Kar kaybı ve Sair diğer masrafların tahsilini talep etmektedir.
– 03/01/2015 tarihli satış faturası 29.698,15 Usd bedel ile “…: … – Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Ödenmiş” kaydıyla düzenlenmiş olmakla, emtianın Türkiye’ye getirilmesi masraflarının satış bedeli kapsamında kaldığı kabul olunmuştur.
-Demuraj masrafları bakımından ; Dava dilekçesi ekinde … A/S ye yapılmış olan 26.02.2016 tarihli 800 Usd ve 5.220 Usd olmak üzere toplam 6.020 Usd bedelli 2 adet ödeme dekontu yer almaktadır. Mahkemece davacı vekilinin demuraj bedellerinin ödenip ödenmediği hususunda davacı vekilinin beyanı üzerine … Bankası’na müzekkere yazılmış olup gelen yazı cevabında gönderilen dekontlar incelendiğinde davaya konu olan konşimento numarasının açıklama kısmında belirtildiği görülmekle demuraj bedelerrinin davacı tarafça ödendiği mahkemece kabul olunmuştur. Ödemeler hususunda … a yazılan müzekkerede yanlış konşimento numarasının yazıldığı anlaşıldığından ve gelen banka cevabı ile ödemelerin yapıldığına karar verildiğinden bu konuda … a yeniden müzekkere yazılması yoluna gidilmemiştir. Ayrıca 29/02/2016 tarihli 1 adet konşimento damga pulu bedeli olarak 10 TL dekont da dosyaya sunulmuş olmakla tahsili talep edildiğinden bu konuda … Bankası’na müzekkere yazılmış ve gelen yazı cevabına göre ödemenin davacı tarafça yapıldığı anlaşılmıştır.
-Sigorta masrafları talebi bakımından, 03/01/2015 tarihli satış faturası 29.698,15 Usd bedel ile “CIF: … – Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Ödenmiş” kaydıyla düzenlenmiş olmakla, sigorta bedelinin satış bedeli içinde yer aldığı mahkemece kabul olunmuştur.
-Malların satım değerinin talebi bakımında, davaya söz konusu malların incelenmesi İçin Mersin gümrüğünde, talimat mahkemesi kanalıyla görevlendirilen bilirkişi tarafından inceleme yapılmıştır. Bilirkişi raporuna göre, konteynır açılarak mahkeme heyeti ile birlikte incelemenin yapıldığı ,dava konusu mallara teknik ve fiziki inceleme sonucunda, Elyaf iplik emtiasının özelliğini koruduğu, herhangi bir bozulma yıpranma olmadığının görüldüğü şeklinde rapor tanzim edilmiştir. Dosya içine konan elyaf numunesinin, mahkememizce görevlendirilen bilirkişilerce incelenmesi sonucunda da malın ilk alındığı haldeki özelliklerini taşıdığı ve kullanılabilir olduğu bilirkişilerce tespit olunmuş ve dosya içindeki faturalarda görülen, “… 38 mm.Bright regular shrink” emtianın kg, fiyatı olarak görülen 1.70 USA Dolar/kg bedelin uygun olduğu bilirkişilerce tespit edilmiştir. Buna göre, yukarıda açıklanan gerekçeler ile davacının satım bedelinin davalıdan tahsili talebi mahkemece yerinde görülmekle, malların fatura değeri, 5.980,00 Usd bedelin tahsil edilmiş olduğu görüldüğünden, istenebilecek bedel 23.718,15 Usd olarak kabul olunmuştur.
-Malların değer kaybı ve kar kaybı talebi bakımından ise satış bedelinin davacıya ödenmesine karar verilmekle, bu halde emtiaların değer kaybı ile kar kaybının talep olunamayacağı değerlendirilmiştir. Kaldı ki davacı vekilince de emtiaların taraflarına tesliminden vazgeçildiği beyan edilmekle davacı şirketin malların satış bedelinin davalıdan tahsiline karar verilmesi yoluna gidilmiştir.
Davacı vekilince 07/11/2019 tarihli ıslah dilekçesi ile talepleri 171.004,3625 TL maddi tazminat ile 10.000 TL manevi tazminat olarak ıslah edilmiş olmakla, mahkemece kabul olunan 23.718,15 Usd satım bedeli ve 6.020,00 Usd demuraj bedeli toplamı, ıslah tarihi esas alınarak tespit olunun USD kuru ile hesaplanarak 170.476,91 TL olarak hesap olunmuş ve bu bedele 10,00 TL damga pulu bedeli de eklenerek davacının talep edebileceği bedel 170.486,91 TL olarak kabul olunmuştur. Davacı tarafça davalıya gönderilen ve davalı tarafça teslim alındığı verilen mail cevabı ile sabit bulunan 08/03/2016 tarihli mail ile davalının temerrüde düşürüldüğü kabul olunarak mail içeriğine göre davalının 09/03/2016 tarihi ile temerrüde düşürüldüğü mahkemece kabul olunmuşve faiz hesabında bu tarih esas alınmıştır.
Davanın konusu ve mahiyeti giriği davacı şirketin manevi tazminat talebinin yerinde olmadığı kabul olunmakla ve açıklanan gerekçelerle davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın maddi tazminata ilişkin talep bakımından KISMEN KABULÜ ile 170.486,91 TL’nin 09/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Manevi tazminat talebinin REDDİNE,
3-Karar harcı olan 11.645,96 TL’den peşin alınan 3.101,41 TL’nin mahsubu ile bakiye 8.544,55 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacının peşin olarak yatırdığı 3.101,41TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı yargı gider toplamı olan 3.411,00 TL’nin ( 29,20 TL başvurma harcı, 181,80 TL posta gideri ve 3.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 3.222,84 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı için takdir edilen 20.146,25 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
7-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı taraf yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır