Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/368 E. 2019/115 K. 12.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2017/368 Esas
KARAR NO :2019/115
DAVA :Tazminat
DAVA TARİHİ :21/02/2005
KARAR TARİHİ :12/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin ithalat ve ihracat işi ile uğraşan bir şirket olduğunu, davalı …’in Ukrayna’dan satın aldığı kepek yükünü … Limanından Türkiyeye taşınmasını üstlendiğini, bu taşımanın … gemisi ile yapılması için davalı … Denizcilik ile anlaşarak navlun sözleşmesi imzaladığını, … gemisi 04.11.2004 tarihli konişmento ile davacıya ait toplam 768, 170 M ton dökme kepek yükünü teslim alarak 10.11.2004 tarihinde boşaltma limanı olan Bandırma’ya gelerek yükün davacı şirkete teslim ettiğini, yükün tamamının donatanca teslim alındığına dair konişmento gemi kaptanına ve Bandırma Gümrük Müdürlüğüne sunulduğunu, geminin Bandırma limanına varmasını takiben gönderilen/alıcı … Dış Ticaret A.Ş.’nin yüke ait gümrük vergisi ve KDV’yi yatırdığını ve emtianın tamamını millileştirdiğini, Bandırma Gümrük Müdürlüğünün malın millileştirildiğine ilişkin 10.11.2004 tarih ve 1004 sayılı Gümrük Beyannamesi sunulduğunu, 13.11.2004 günü Bandırma Gümrük Müdürlüğü geminin yükünü boşaltması için izin kağıdı verdiğini ve yükün boşaltılması ile ilgili bilgi, gemi acentesine bildirilerek tutanak tutulduğunu, davalı …, her hangi bir gerekçe ileri sürmeksizin malı tahliye etmekten imtina ederek konişmentosu ve ordinosunu teslim aldığı malı fiili olarak teslim etmediğini, malın teslim edilmesini defalarca talep edildiğini, bakiye navlun bedeli olan 13.713,75 USD ise taşımada taşıyan/donatanın acentesi sıfatı ile hareket eden … ve Ltd. Şti.nin 05. 11. 2004 tarihli talimatında belirttiği üzere … Bankası … Şb-… hesabına 5.11.2004 tarihinde 7.814 USD, 8.11.2004 tarihinde de 5.900 USD olmak üzere 13.714 USD olarak yatırıldığını, davalının “gemi demuraja girmiştir” iddiasının doğru olmadığını, davalının malı boşaltmaktan imtina ettiğini, davalı …’nın malı boşaltmamasından dolayı davalı … de sorumlu olduğunu, davacı şirketin malın tamamını 08.11.2004 tarih ve 38 nolu kontrat gereği … Ticaret’e satmış olduğunu, … Ticaret ile … Dış Ticaretin bu kepeği kendi alıcılarına zamanında teslim edemedikleri için gecikme sebebiyle ceza ödemek zorunda kaldıklarını, beyanla davanın kabulü ile gemi yükünün teslim edilmemesi nedeni ile ödenen 150.000 TL tazminat ve 17.500 USD navlun bedelinin geri iadesi alacağının tahsiline,davalı tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak tutulan taşımaya konu yükün boşaltılarak teslimini ,yükün zarar görmesi halinde zarar gören bedeli üzeriden tazminini ve gemi üzerine kanuni rehin hakkı tesisine karar verilmesini talep etmiştir.
3 nolu davalı … cevap dilekçesi ile; kira mukavelesi olarak ibraz edilen belgenin geçersiz olduğunu, davalı ünvanının … İç ve Dış Ticaret A.ş. olduğunu, davalının imzasının mevcut olmadığını, navlunun … Denizcilik Şirketinin muhasebe müdürü … ’a ödendiğini, yükün boşaltılmamasından davalı …’nın sorumlu olduğunu, müvekkilinin olayda hiçbir kusurunun olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde 20/12/2016 tarih, … esas, … karar sayılı kararı ile ; davalı … İç ve Dış Tic. Aş. aleyhine açılan davanın feragat nedeniyle reddine, Davalılar … Denizcilik San. Tic. Ltd. Şti ve … aleyhine açılan davanın Kısmen Kabulü ile, 150.000,00 TL gecikme zararı bedeli alacağının dava tarihi olan 21/02/2005, 119.192,00 TL zayi olan yük bedeli alacağının ıslah tarihi olan 15/11/2007 tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, alacak ve ferileri karşılamak üzere … Gemisi üzerine Kanuni Rehin Hakkı Tesisine karar verilmiştir.
Dosyanın istinafı üzerine … Mahkemesinin 09/10/2017 tarih, … esas, … karar sayılı kararı ile; Davalı …’ nin itirazının, davanın tarafı olarak gösterilen şahsın kendisi olmadığına ilişkin olduğu, bu durumda mahkemece, taraf teşkilinin doğru olarak yapılıp yapılmadığının yeterince araştırılmadığı, kararı istinaf eden davalının, … Denizcilik Şirketinde çalışmadığını, isim benzerliğinden dolayı aleyhine hüküm kurulduğunu iddia ettiğine göre, gemi kaptanının açık kimlik bilgilerinin tereddüte mahal vermeyecek şekilde araştırılmak suretiyle isim benzerliğinin bulunup bulunmadığı, gemi kaptanının gerçekte kim olduğu açıklığına kavuşturulduktan sonra doğru kişiye tebligat yapılmak suretiyle taraf teşkili yapılarak yargılamaya devam edilmesi gerektiği, davanın doğru hasma yöneltilmesi davanın görülme şartlardan olduğu, bu sebeple ilk derece mahkemesi kararının diğer istinaf sebepleri incelenmeksizin kaldırılmasına karar verilerek dosya mahkememize gönderilmiş ve mahkememizin 2017/368 esas sayılı dosyasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce istinaf kaldırma kararı üzerine gerçek …’nin tespiti açısından Ulaştırma Denizcilik ve Hab. Bakanlığa Deniz ve İç Sular Düzenleme Genel Müd’ne ve SGK’ya ayrı ayrı yazılar yazıldığı, Ulaştırma Denicilik ve Haber. Bakanlığı Deniz ve İç Sular Genel Müd.’den gelen cevabi yazıda T.C. Kimlik numarasına ulaşılamadığından bahisle yanıt verildiği ve gemi adamları kütüğünün bir suretinin gönderildiği, gönderilen kütük örneğinde baba adı …, ana adı … doğum yeri … ve doğum tarihinin 04/11/1958 olduğunun anlaşıldığı ve bu sebeple yazı içeriklerinin birbirini doğruladığının anlaşılması üzerinin … TC Kimlik nolu …’ ye tebligat çıkarıldığı, çıkarıltılan tebligatın ölüm nedeniyle iade edildiği davacı vekilince Mirasçılık Belgesi sunularak taraf teşkilinin sağlandığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Dahili davalı … cevap dilekçesinde özetle;Davacı dilekçesinde talep edilen 150.000 TL gecikme zararı bedeli ile zayi olduğu iddia olunan 119.192,00 TL bedele ve ıslah edilen tutara karşı zamanaşımı itirazında bulunduğunu,açılan davadan 03/12/2018 tarihinde gelen tebligat ile haberdar olduklarını, davacknkn taleplerinden müteveffat ve ona bağlı olarak tarafının sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, taşımaya ilişkin navlun ödemesinin yapılmaması üzerine müteveffatya çalıştığı işyeri yetkilisinden navlun ödemesinin davacı tarafından yapılmaması üzerine geminni limana yanaştırılmaması talimatı diğer davalı işveren tarafından verildiğini, diğer davalı şirketin navlun ücretinin ödenmemesi üzerine yük üzerindeki hapis hakkını kullandığını, geminin limana yanaştırılmaması yönünde verilen talimat nazarında müteveffanın sorumlu tutulamayacağını, müteveffanın talep edilen tutarlardan sorumluluğuna gidilemeyeceğini, müteveffanın istihadam ilişkisi içerisinde çalışmakta olduğunu, kendi iradesi ile hareket etmediğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dahili davalı … cevap dilekçesinde özetle;Davacı dilekçesinde talep edilen 150.000 TL gecikme zararı bedeli ile zayi olduğu iddia olunan 119.192,00 TL bedele ve ıslah edilen tutara karşı zamanaşımı itirazında bulunduğunu,açılan davadan 03/12/2018 tarihinde gelen tebligat ile haberdar olduklarını, davacknkn taleplerinden müteveffat ve ona bağlı olarak tarafının sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, taşımaya ilişkin navlun ödemesinin yapılmaması üzerine müteveffatya çalıştığı işyeri yetkilisinden navlun ödemesinin davacı tarafından yapılmaması üzerine geminni limana yanaştırılmaması talimatı diğer davalı işveren tarafından verildiğini, diğer davalı şirketin navlun ücretinin ödenmemesi üzerine yük üzerindeki hapis hakkını kullandığını, geminin limana yanaştırılmaması yönünde verilen talimat nazarında müteveffanın sorumlu tutulamayacağını, müteveffanın talep edilen tutarlardan sorumluluğuna gidilemeyeceğini, müteveffanın istihadam ilişkisi içerisinde çalışmakta olduğunu, kendi iradesi ile hareket etmediğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dahili davalı … cevap dilekçesinde özetle;Davacı dilekçesinde talep edilen 150.000 TL gecikme zararı bedeli ile zayi olduğu iddia olunan 119.192,00 TL bedele ve ıslah edilen tutara karşı zamanaşımı itirazında bulunduğunu,açılan davadan 03/12/2018 tarihinde gelen tebligat ile haberdar olduklarını, davacknkn taleplerinden müteveffat ve ona bağlı olarak tarafının sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, taşımaya ilişkin navlun ödemesinin yapılmaması üzerine müteveffatya çalıştığı işyeri yetkilisinden navlun ödemesinin davacı tarafından yapılmaması üzerine geminni limana yanaştırılmaması talimatı diğer davalı işveren tarafından verildiğini, diğer davalı şirketin navlun ücretinin ödenmemesi üzerine yük üzerindeki hapis hakkını kullandığını, geminin limana yanaştırılmaması yönünde verilen talimat nazarında müteveffanın sorumlu tutulamayacağını, müteveffanın talep edilen tutarlardan sorumluluğuna gidilemeyeceğini, müteveffanın istihadam ilişkisi içerisinde çalışmakta olduğunu, kendi iradesi ile hareket etmediğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dahili davalı … cevap dilekçesinde özetle;Davacı dilekçesinde talep edilen 150.000 TL gecikme zararı bedeli ile zayi olduğu iddia olunan 119.192,00 TL bedele ve ıslah edilen tutara karşı zamanaşımı itirazında bulunduğunu,açılan davadan 03/12/2018 tarihinde gelen tebligat ile haberdar olduklarını, davacknkn taleplerinden müteveffat ve ona bağlı olarak tarafının sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, taşımaya ilişkin navlun ödemesinin yapılmaması üzerine müteveffatya çalıştığı işyeri yetkilisinden navlun ödemesinin davacı tarafından yapılmaması üzerine geminni limana yanaştırılmaması talimatı diğer davalı işveren tarafından verildiğini, diğer davalı şirketin navlun ücretinin ödenmemesi üzerine yük üzerindeki hapis hakkını kullandığını, geminin limana yanaştırılmaması yönünde verilen talimat nazarında müteveffanın sorumlu tutulamayacağını, müteveffanın talep edilen tutarlardan sorumluluğuna gidilemeyeceğini, müteveffanın istihadam ilişkisi içerisinde çalışmakta olduğunu, kendi iradesi ile hareket etmediğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dava, taşıma sözleşmesi kapsamında malın teslim edilmemesi nedeni ile uğranılan zararın tazmini ve kanuni rehin hakkı tanınması talebidir.
Davacı tarafça davalı … İç ve Dış Ticaret A.Ş aleyhine açılan davadan feragat edilmiştir.
Davacı vekili tarafından verilen 15.11.2007 harç tarihli ıslah dilekçesi ile dava dilekçesinde davalı tarafından haksız ve hukuka aykırı olarak tutulan taşımaya konu yükün boşaltılarak teslimini, yükün zarar görmesi halinde zarar gören bedeli üzerinden tazminini talebinin yer aldığını gelinen aşamada yükün tamamen tahrip olmuş olduğunun anlaşılmış olması nedeni ile malın Gümrük beyannamesinde belirtilen değeri olan 119,102 TL kadar dava değerini artırarak toplam 293,304 TL alacağın …. Noterliğinin 25.11.2004 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile oluşturulan temerrüt tarihinden itibaren işleyen faizi ile birlikte tahsilini ve … gemisi üzerinde kanuni rehin hakkı tanınmasını talep etmiştir.
Dosya içerisinde mevcut SULH PROTOKOLÜ başlıklı 05.01.2005 tarihli belge ile davacı … Ticareti AŞ ile … Ticaret ve Denizcilik AŞ arasında mevcut anlaşma ile davacı … tarafından … Ticaret ‘e ithal ederek satışını yaptığı buğday kepeği yükünün hiç teslim edilmemiş olması nedeni ile meydana gelen zarar karşılığı 150.000 TL ödenmesinin kararlaştırıldığı ve davacı … Ticareti AŞ tarafından karalaştırılan bu cezai şartın … Ticaret ‘e ödenmiş olduğu görülmüştür.
Taraf dellilerinin toplanmasının ardından dosya bilirkişi incelemesine tevidi edilmiş olup Deniz taşıması alanında uzman Prof …, Kaptan … ve Ziraat mühendisi … tarafından ibraz edilen rapor ve ek rapor ile davacı …’in davalı … Denizcilik şirketini navlun dışında kalan zarar kalemlerinden; gecikme zararı ve eşya zararı kalemlerinden 150.000 TL + 119.192 TL toplam 269.192 TL zarardan dolayı sorumlu tutabileceği, davalı kaptanı da haksız fiil hükümlerine göre sorumlu tutabileceği, davacının eşyaya gelen zarar ve gecikme zararından dolayı; zarar navlun mukavelesinin ifa veya gereği gibi ifa edilmemesinden doğmuş olduğu için davacının gemi üzerinde kanuni rehin hakkı; gemi alacaklısı hakkı olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Dosya kapsamına ibraz edilen ve mahkememizce benimsenerek hükme esas alınan bilirkişi raporu ve ek raporu ve tüm dosya kapsamı ile ; Davalı … ile diğer davalı … Denizcilik arasında kurulan navlun sözleşmesi uyarınca davacı/gönderilen … Dış Ticareti AŞ’nin yurt dışında mukim … LTD den ithal ettiği buğday kepeği yükünün taşıyan/donatan … Denizciliğe ait … isimli gemi ile taşındığı, konişmentonun eki mahiyetindeki Çarter sözleşmesi uyarınca Navlunun taşıtan kiracı … tarafından üç iş günü içerisinde ödeneceği hususunun kararlaştırılmış olduğu görülmüştür. Bu kapsamda navlun borçlusunun … olup taşıyanın açık talimatı olmaksızın navlun borçlusu navlun bedelini başka bir şahsa ödeme yapamaz. Dosya kapsamında sonucu beklenen mahkememize ait eski … sonrasında … ATM … Esas sayılı dosyası ile Kiracı … tarafından navlun bedelinin taşıyan talimatında yer almayan … isimli şahsa ödendiği dolayısı ile davalı taşıyan … Denizcilik’ in navlun alacağının devam ettiği anlaşılmıştır.
Davalı taşıyan … Denizcilik’ in navlun alacağı nedeni ile eTTK 1077 maddesi uyarınca yük üzerinde hapis hakıkna sahip olmasına rağmen rehin hakkına dayanarak yükü gönderilene teslim etmeme durumu söz konusu değildir.
Davacı … Ticareti AŞ tarafından navlun borçlusu olmadığını bilmesine rağmen malın teslimini gerçekleştirebilmek için navlunun davalıya ödediği yükün zayi olması sebebiyle taşıyanın navlun alacağı sona erdirmediği anlaşılmıştır. Taraflar arasında malın tamamen zayi olduğu hususnda ihtilaf mevcut olmayıp davalı taşıyan … Denizcilik’in navlun sözleşmesi ve konişmento hükümlerine göre konişmentodan doğan boşaltma ve teslim borcunu ifadan kaçındığı için davacı … Tic. A.Ş. ye karşı satış sözleşmesinin 8. Maddesi gereği 150.000 ,00TL “gecikme zararı”ndan ve yükün ziyaı ve hasarı sebebiyle eşyaya gelen zarardan dolayı “eşya bedeli” olan 119.192,00 TL sorumlu olduğu anlaşılmış, davacının eşyaya gelen zarar ve gecikme zararından dolayı navlun mukavelesinin ifa veya gereği gibi ifa edilmemesinden doğmuş olduğu için e TTK 1235/7 maddesi gereği davacının gemi üzerinde oluşan gemi alacaklısı hakkı gereği kanunî rehin hakkı bulunduğu kanaatine varılmış ,ancak davacı taraf navlun borçlusu olmamasına rağmen eşyayı teslim almak adına ödediği navlun bedelini hataen ödeme koşulları bulunmadığı bu nedenle navlun alacağını geri isteme koşullarının bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Her ne kadar davacı vekili tarafından ıslah dilekçesi ile …. Noterliğinin 25.11.2004 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile oluşturulan temerrüt tarihinden itibaren işleyen faizi ile birlikte tahsili talep edilmiş ise de ; incelenen ihtarnamenin … ve Ticaret Ltd şti ve … Companies muhatap kılınarak düzenlendiği bu nedenle davalılar yönünden temerrüt koşullarının ihtar ile oluşmayıp dava ve ıslah tarihinden başladığı anlaşılmış davalı … yönünden ise feragat edilmiş olması nedeni ile davanın Feragat nedeni ile reddi gerektiği kanaatine varılarak aşığıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Her ne kadar … TC kimlik numaralı vefat eden kaptan …’ nin gerek aldırılan bilirkişi raporlarında gerekse mahkememizin … esas, … karar sayılı kararında, yükü teslim etmeyerek haksız fiil hükümlerine göre sorumluluğu yoluna gidilmiş ise de; yükün navlun ücretinin tahsil edilmediğinden bahisle teslim edilmediği, navlun ücretinin gerçekten tahsil edilip edilmediğinin kaptanca bilinemeyeceği, kaptanın donatanın talimatıyla hareket ettiği anlaşılmakla vefat eden kaptan … dolayısıyla mirasçıları hakkında açılan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davalı … İç ve Dış Ticaret aleyhine açılan davanın FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE,
2-Davalı … mirasçıları olan dahili davalılara karşı açılan davanın REDDİNE,
3-Davalı … gemisi donatanı … Denizcilik aleyhine açılan davanın KISMEN KABULÜ ile 150.000 TL gecikme zararı bedeli alacağının dava tarihi olan 21/02/2005; 119.192 TL zayi olan yük bedeli alacağının ıslah tarihi olan 15/11/2007 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Alacak ve ferileri karşılanmak üzere … gemisi üzerine KANUNİ REHİN HAKKI TESİSİNE,
5-… Liman Başkanlığı’nın yargılama safahati boyunca gönderdiği yazılarda geminin zaman içerisinde yan yattığı, içine su aldığı, ekonomik ömrünü tamamladığı, sorumlu kişilerce terkedildiği, deniz ve çevre kirliliği açısında tehdit oluşturduğu bildirildiğinden Limanlar Kanunu madde 7’de göz önüne alınarak geminin ve içindeki emtianın satışına izin verilmesine, tedbirlerin satıştan elde edilecek gelir üzerinden devamına,
6-Karar harcı olan 18.388,50 TL’den peşin alınan 3.959,80 TL (2351,80 Peşin harç + 1.608,00 TL ıslah harcı)’nin mahsubu ile bakiye 14.428,70 TL harcın davalı … gemisi donatanı … Denizcilik’ten tahsili ile hazineye irat kaydına,
7-Davacının peşin olarak yatırdığı 3.959,80 TL harcın davalı … gemisi donatanı … Denizcilik’ten tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davacı yargı gider toplamı olan 2.228,60 TL’nin ( 11,20 TL başvurma harcı, 717,40 TL posta gideri ve 1.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.353,29 TL’sinin davalı … gemisi donatanı … Denizcilik’den alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davacı için takdir edilen 22.101,52 TL vekalet ücretinin davalı … gemisi donatanı … Denizcilik’ten tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
10-Davalı … gemisi donatanı … Denizcilik vekili için takdir edilen 16.401,52 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp bu davalıya verilmesine,
11-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine
Dair, tarafların yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/03/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır