Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/217 E. 2020/95 K. 18.06.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2017/217 Esas
KARAR NO : 2020/95
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/06/2017
KARAR TARİHİ : 18/06/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Türkiye’de ev ve otel tekstili sektöründe faaliyet gösteren tanınırlığı ve bilinirliği olan Türkiye ‘nin bu alandaki öncü firmalarından birisi olduğunu, üretimde kullandığı bir kısım hammaddeyi yurt dışından ithal ettiğini, ticari faaliyeti çerçevesinde dava dışı aracı … kanalıyla Malezya’dan toplam 5 adet konteyner ile taşınan ürünleri … limanında teslim edilecek şekilde satın aldığını, davalı firmanın bu ürünlerin taşıma işini üstlendiğini, davalının müvekkil şirket ile irtibata geçerek konteynerlerin limanda mı yoksa fabrikada mı boşaltılacağını sorduğunu, fabrikada boşaltılacağı cevabı üzerine varış ihbarnamesinin müvekkiline gönderildiğini, ihbarname içeriğinde ürünlerin 21/06/2016 tarihinde limanında olacağını, her bir konteyner için 678,20-USD olmak üzere toplam 3.391,00-USD masraf gerektiğini ve her bir konteyner için (boşaltma fabrikada yapılacağından) 2.200,00-USD depozito bedeli talep edildiğini, müvekkili şirketin bu bedeli 16.08.2016 tarihinde davalı şirketin hesabına gönderdiğini, müvekkili şirketin konteynerleri teslim alarak fabrikada boşalttığını ve iade etttiğini, davalı şirketin de … Limanındaki masraflara ilişkin müvekkile bildirmiş olduğu her bir konteyner için 678,20-USD tutarındaki toplam beş adet faturayı müvekkiline kestiğini,. Faturaların tamamının 19/08/201 tarihliolduğunu ve … seri numaralı olmak üzere her biri 678,20-USD ve toplamı anlaşıldığı üzere 3.191-USD olduğunu, davalı şirketin 5 adet konteynerin depozito bedelini ise müvekkile iade etmekten imtina ettiğini, ısrarlı aramalar sonucunda 09/12/2016 tarihinde müvekkili şirketin hesabına “… DEPO İADESİ” şeklinde açıklama şerhi düşülme suretiyle 1.000-USD gönderildiğini, bakiye I0.000,00-USD’lik alacağın ödenmediğini, müvekkilinin alacağının tahsili için davalı şirket aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2017/11753 E. sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, davalı tarafından hiçbir gerekçe göstermeksizin icra takibine itiraz ettiğini belirterek davalının haksız ve kötü niyetli itirazının iptaline, kötü niyetli borçlunun % 20 dan az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalıya aidiyetine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 116. Maddesinde sayılan ilk itiraz nedenlerinin tümünü tekrar ettiğini, esasa girilmeksizin davanın usulden reddini talep ettiğini, davacının iddia etmiş olduğu hususların yasal dayanaktan yoksun, somut bir delile dayanmayan ve tamamen soyut iddialardan ibaret olduğunu, davacı tarafın iddia etmiş olduğu hususlara ilişkin ispat yükü altında olduğunu, dava dilekçesinde delil olarak sunulan bilgi ve belgelerin hiçbirinin usul kuralları çerçevesinde iddia edilen vakıayı ispata elverişli araçlar olmadığını, davaya konu olan konteyner taşımasının Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından belirlenen taşıma şekillerine göre CFR olarak yükleyici tarafından organize edilmiş ve yükleyici ile davacı olan alıcı arasında bu şekilde anlaşmaya varıldığını, davacının kabul gördüğü ve hem davacı, hem vekil bankası tarafından cirolanan konşimentonun yükleme yerinde navlun ödemesi olduğunu ispat ettiğini, davacının taşıması yapılan ve IF16211813 nolu Taşıma Senedi (konşimento) ile imza altına alınan konteynerlerin navlun ödemesi ve bu taşıma nedeniyle … Limanında oluşan demuraj bedelleri tahsil edilemediğini, bu sebeple davaya konu olan depozito iadesinin yapılamaz durumda olduğunu, davacı ile müvekkili arasında, dava dilekçesinde iddia edilen hususların 6102 sayılı TTK 1207. maddesine göre sorumlulukları devam ettiğinden, hiçbir zaman gerçekleşmemiş olduğunu ve davacının taleplerinin tamamen karşılıksız ve TTK’na aykırı üzere dile getirildiğini, davacı tarafından imza altına alınan konşimentonun 8. Maddedeki rehin hakkı klozunun iyi niyet çerçevesinde kullanılmadığını ve bu süreç içinde taraflarınca çözüm üretilmeye çalışıldığını, davaya konu olarak bahsedilen alacağın asılsız olduğunu belirterek haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddini, yargılama giderleri ve genel gider ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasındaki taşımadan kaynaklı davalı tarafından davacıya ödenmeyen konteyner depozito bedelinin tahsili amacıyla yapılan takibe itirazın iptali olduğu; uyuşmazlığın, davacı tarafından demuraj ödemesinin yapılıp yapılmadığı, konteyner depozito iade koşullarının oluşup oluşmadığı ve takip tarihi itibariyle davacı alacağının mevcut olup olmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2017/11753 Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde; davalı borçlu aleyhine 08/05/2017 tarihinde icra takibine başlandığı, davalı borçluya ödeme emrinin 11/05/2017 tarihinde tebliğ edildiği, davalı tarafça 12/05/2017 yasal 7 günlük süre içerisinde tarihinde borca itiraz edildiği, eldeki davanın ise İİK 67 maddesi gereğince yasal süre içerisinde 12/06/2017 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı şirketin ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/164 Talimat sayılı dosyası mali bilirkişiden alınan raporda özetle; davacının yasal delil niteliğindeki 2016 yılı defter kayıtlarına göre davacı … San. Tic. Ltd. Şti’nin davalı Tic. Ltd. Şirketinden takip tarihi itibariyle 10.000,00 Amerikan Doları karşılığı 35.192.00 TL alacaklı olduğunun kayıtlı olduğunu, davalının 2.035,00 Amerikan Doları konteyner demuraj bedeli talep edebileceği görüş ve kanaatine varıldığını bildirmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 13/01/2020 havale tarihli raporda özetle; davalının taşıma işleri komisyoncusu olarak hareket etse de taşıyan sıfatıyla konişmento düzenleyip taşımayı üstlendiğini ve akdi taşıyan sıfatına da sahip olduğunu, davacının gönderilen olduğunun dosyadan anlaşılmakla birlikte navlun borçlusu taşıtan olduğunun tespit edilemediğini ve bu sebeple navlundan sorumlu tutulamayacağını, konşimentodaki navlun ödenmiştir kaydının navlunun ödendiğine delil teşkil ettiğini, davalı tarafından düzenlenen konşimentoda eşyanın geç tesellümü halinde gönderilenin sorumlu tutulacağını, masrafların fiili taşıyana ödenen demuraj bedeli kadar olduğunun kabul edilmesinin uygun olacağını, davalının eşyanın geç tesellümü veya davacının başka bir fiili sebebiyle zarara uğradığını iddia ediyor olması halinde bunu ispatla yükümlü olduğunu, dosya kapsamında böyle bir hususun ispatlanamadığını, davalının davacıdan tahsil ettiği 11.000,00 USD depozito bedelinin fiili taşıyana ödediği 480,00 USD demuraj bedeli ve iade etmiş olduğu olduğu 1.000,00 USD’lik kısım dışındaki kısmını da (11.000- 1.480=9.520 USD) iade ile yükümlü olduğu kanaatine varıldığını bildirilmiştir.
Dava konusu taşıma için bir ana konişmento bir de ara konişmento düzenlenmiş olup bu konişmentolar dosyaya ibraz edilmiştir.
-… numaralı ara konişmentoya göre, yükleten dava dışı … SA, gönderilen … Bankası A.Ş. …, taşıyan davalı … Ekspres, yükleme Limanı … ve Tahliye Limanı ise … olarak kayıtlıdır.
-… numaralı ana konişmentoya göre ise, yükleten dava dışı … Lojistik, gönderilen davalı … Ekspres, taşıyan dava dışı …SC Şirketi, yükleme Limanı … ve Tahliye Limanı ise … olarak kayıtlıdır.
Ara konişmento ise tahliye limanında Halk Bankası tarafından cirolanarak davacı … Tekstil Şirketine cirolanmakla buna göre gönderilenin davacı şirket olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre ara konişmento taşıyan sıfatı ile davalı tarafça imzalanmıştır. Bu konişmentoya göre davalı şirket, TTK 926 maddesi gereğince akdi taşıyan sıfatını ve pasif husumet ehliyetini haizdir.
Konşimentolarda yer alan navlun ile ilgili kayıtlar dikkate aldığında, asıl taşıyan … firmasına navlunun tahliye limanında ödeneceği, ara konşimentoya göre ise navlunun peşin olarak ödendiği kaydı bulunmaktadır. Ana konşimentoda yer alan “Navlun tahliye limanında ödenecek olup, navlun ve diğer masraflar ödenmeden, konteynerler gönderilene teslim edilmeyecektir.” kaydı dikkate alındığında, navlunun, tahliye limanında ödendiği ve konteynerlerin asıl taşıyan tarafından serbest bırakıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Yukanda bilgileri özetlenen konşimentolara göre, dava konusu konteynerlerin deniz yoluyla Malezya’dan …’a taşınmasına ilişkin birden fazla navlun sözleşmesi düzenlenmiştir. Düzenlenen navlun sözleşmeleri birbirinden bağımsız olup davacı … Tekstil konişmentoyu ciro yoluyla devralarak gönderilen haline geldiği konişmento hükümlerine tabidir.
Davalı … Express tarafından davacı aleyhine düzenlenen 19/08/2016 tarihli 5 adet faturanın dava dışı fiili taşıyan … tarafından fiilen gerçekleştirilen taşımaya ilişkin (…, …, …, …, … nolu konteynerler için) free out bedeli, geçici kabul bedeli, ordino bedeli, ISPS, dökümantasyon bedeli, terminal nezaret hizmet bedeli, konteyner giriş çıkış bedeli, yük bildirim bedeline ilişkin olduğu görülmüştür. Davalı tarafından davacıya hitaben düzenlenen Varış İhbarnamesi’nde 5 konteyner için lokal masraflar toplamı belirtildikten sonra, her bir konteyner için 2.200,00 USD depozito ödemesi yapılması gerektiği bildirilmiştir. Ayrıca konişmentoda kararlaştırılmamakla birlikte bir demuraj tarifesi de belirtilmiştir. 04/08/2016 tarihli varış ihbarnamesinde geminin 26/07/2016 tarihinde … Limanı’na geleceği bildirilmekle, …port tarafından hazırlanan konteyner giriş/çıkış tarihlerini içeren belgede konteynerlerin limandan çıkış tarihleri 18-19.08.2016 olarak kayıtlıdır. …port tarafından düzenlenen … Gümrük Müşavirliği’ne hitaben hazırlanan yazıda dava konusu konteynerlerin herbirinin limandan çıkış yaptığı gün içerisinde boş olarak limana giriş yaptığı kayıtlıdır. … tarafından düzenlenen ve eşyanın … ’e teslim edilebilmesi izni veren ordino tarihi 17/08/2016 olduğundan davalının bu tarihte eşyayı teslim alabilme imkanına sahip olduğu kabul edilmelidir. Ancak asıl taşımaya ilişkin … tarafından düzenlenen konişmentoda eşyanın 27/07/2016 tarihinde gemiye yüklendiği de kayıtlıdır. Bu belgelerdeki kayıtlardan eşyanın gemiye yüklendiği tarih ile … Limanına varma tarihi bakımından çelişkilerin bulunmaktadır. Zira asıl taşımaya ilişkin ana konişmentoda eşyanın 27/07/2016 tarihinde Malezya’da gemiye yüklendiği, varış ihbarnamesinde ise 27/07/2016 tarihinde … limanına geleceği belirtilmektedir. Bununla birlikte dosyaya fiili taşıyan … tarafından sunulan dilekçe ekinde dava konusu konteynerlerin taşınmasına ilişkin yükleme, aktarma ve boşaltma bilgilerine bakıldığında ise 26/07/2016 tarihinde gemiden tahliye edildiği ve …port’un düzenlediği yazıda belirtilen tarihlerde (herbiri bir gün içinde olmak üzere) boş olarak limana geri getirildikleri belirtilmektedir. Fiili taşıyan ‘den dava konusu konteynerler için akdi taşıyan sıfatı ile davalı … Ekpress tarafından kendisine ödenen demuraj bedelinin 480,00 USD olduğunu beyan ederek ilgili ödeme dekontu da dosyaya celp edilmiştir.
Dosyada celp edilen Akbank tarafından düzenlenen ödeme dekontu ile davacı tarafından davalıya 16/08/2016 tarihinde 14.391,00 USD ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu bedel varış ihbarnamesinde herbir konleyner için belirlenen lokal masraflar bedeli ile depozito bedeline karşılık gelmektedir. Buna göre davacının depozito bedelinin tamamını davalıya ödediği sabit hale gelmiştir.
Davalının düzenlediği faturalara konu ettiği ücretler free out bedeli, geçici kabul bedeli, ordino bedeli, 1SPS, dokümantasyon bedeli, terminal nezaret hizmet bedeli, konteyner giriş çıkış bedeli, yük bildirim bedeline ilişkindir. Bu bedeller arasında navlun bedeli bulunmamaktadır, öte yandan davacı … Tekstil ile davalı … arasında bir navlun sözleşmesi kurulduğuna ilişkin bir delil dosyaya sunulmadığı gibi, … Tekstil’in konişmentoyu konişmentonun emrine düzenlendiği … Bankası’ndan ciro yoluyla devralarak senedi meşru hamili olarak gönderilen sıfatını kazandığı anlaşılmaktadır. Konişmento üzerindeki Freight Prepaid kaydı da navlunun taşıma öncesinde peşin olarak taşıtan tarafından ödendiğini ortaya koymaktadır. Buna göre navlun bedelinin ödenmemiş olduğu gerekçesiyle davalının depozito bedelini iade etmekten kaçınması mümkün değildir.
Davalı … tarafından düzenlenen konişmentoda bir demuraj tarifesi belirlenmemiş ve demuraj alacağından da bahsedilmemiştir. Bununla birlikte konişmentonun arka yüzünde 11 numaralı maddede 2. Kısmın ikinci paragrafında eşyanın varma limanında boşaltıldıktan sonra teslim alınmaması halinde ortaya çıkacak masraflardan tacir sıfatıyla gönderilenin sorumlu olacağı belirtilmiştir. Buna göre konteynerin süresinde teslim alınmaması sebebiyle davalı …’in dava dışı fiili taşıyana ödediği konteyner demuraj ücreti kadar davacı taraftan alacağının bulunduğu kabul edilmiştir.
Tüm bu açıklamalara göre, her ne kadar dosyada alınan muhasip bilirkişi raporundaki hesaplamalara göre davalının 2.035,00 USD demuraj alacağı bulunduğundan bahsedilmişse da dava dışı fiili taşıyan MSC şirketinden celp edilen belgelere göre davalının demuraj alacağının ancak fiili taşıyana ödediği 480,00 USD ile sınırlı olduğu mahkemece kabul edilmiştir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere göre davacının, davalıya, depozito adı altında 5 ayrı konteyner için 11.000,00 USD (her bir konteyner için 2200 USD) gönderdiği de sabit olmakla davalı taraf yargılama süresince dosyaya, bu bedelleri iadeye engel olabilecek bir alacağın varlığını ispata yarar somut ve inandırıcı bir delil sunamamıştır. Bu nedenle davanın kısmen kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Son olarak dava konusu para alacağı olmakla çekişmeli bedel likit olduğundan İİK 67 maddesi gereğince davalı aleyhine icra inkar tazminatına da karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile … İcra Müdürlüğü’nün 2017/11753 esas sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın kısmen iptali ile takibin 9.520,00 USD asıl alacak bakımından devamına , asıl alacağa icra takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına
2-Takdiren asıl alcağın % 20 oranı üzerinden hesap edilen 6.777,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Karar harcı olan 2.314,65 TL’den peşin alınan 602,84 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.711,81 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacının peşin olarak yatırdığı 602,84 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı yargı gider toplamı olan 1.813,80 TL’nin ( 31,40 TL başvurma harcı, 882,40 TL posta gideri ve 900,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.726,73 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı yargı gider olan 900,00 TL’nin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 43,20 TL’sinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı için takdir edilen 5.082,67 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
8-Davalı vekili için takdir edilen 1.708,47 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
9-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, davacı vekili yüzüne karşı davalı taraf yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/06/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır