Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2017/139 Esas
KARAR NO :2019/226
DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :20/12/2013
KARAR TARİHİ :09/05/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili firmanın taşıma işi nedeniyle davalıdan alacağının mevcut olduğunu, davalının cari hesap alacağını ödemediğini, müvekkilinin davalı ile görüşmelerinin sonuçsuz kaldığını, davalının borcunu ödememesi nedeniyle icra takibi başlatıldığını, davalının alacağını ödemediği gibi haksız ve kötüniyetle itiraz ederek takibin durduğunu, davalı borçludan olan alacağın muaccel olduğunu belirterek itirazın iptaline, takibin devamına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, davalı aleyhine asıl alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin plastik kimyasalları üretim işi ile meşgul olduğunu, Çin Halk Cumhuriyeti menşeli firmalardan çeşitli tarihlerde kimyasal ham madde satın aldığı,, kimyasalların taşınması için …’nın temsilcisi … AŞ ile anlaşıldığını, tüm kimyasalların … tipinde … nolu konteyner … isimli gemi ile davacı tarafından Türkiye temsilcisi olduğu armatör … firması tarafından taşındığını, ilgili malların ambarlı Gümrüğe 03/09/2012 tarihinde boşaltıldığını, müvekkilinin malları teslim almada geciktiğini, malların … limanında bekleme süresinin 04/09/2012 tarihinde başladıını, 26/09/2012 tarihinde sona erdiğini, toplamda 23 gün sürdüğünü, bekleme süresinin sonunda müvekkilinin konteyneri gerekli işlemleri yapmak suretiyle limandan çıkardığını, davacının ihtarname ile bekleme süresi bedeli olarak 4.500,00 USD talep ettiğini, bu bedel üzerinden düzenlediği faturaları müvekkiline gönderdiğini, müvekkilinin faturalara itiraz ettiğini, talep edilen bekleme bedelinin fahiş olduğunu, davacı tarafın bunun üzerine icra takibi başlattığını, davacı tarafın belirlenen demuraıj tarifesini aşarak talep ettiği demuraj bedelinin hesaplanmasında hangi ücretlerin baz alındığını müvekkiline bildirmediğini, demuraj bedelinin haksız ve TTK 1171/2 maddesine açıkça aykırı olduğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dosyanın mahkememize … Asliye Ticaret Mahkemesinin 07/10/2016 tarih, … esas, … karar sayılı görevsizlik kararı ile geldiği, mahkememiz esasına kaydının yapılarak yargılamaya devam olunduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan inceleme sonucunda dosyaya ibraz edilen bilirkişi raporunda; davacı tarafından fiili deniz taşıyanına yapılmış olan 3.400,00 USD bedelden davalının sorumlu olduğu, navlun bedeli üzerine kar marjı yansıtılabileceği ancak demuraj bedeline kar marjı yansıtılamayacağı, davacı defterlerinde 28/09/2012 tarih … seri nolu 470 USD bedelli ve 28/09/2012 tarih … seri nolu 4.030 USD olmak üzere 4.500 USD alacağa karşılık 3.500 USD alacaklı gözüktüğü değerlendirildiğinde, davalı tarafından 1.000,00 USD ödeme yapılmış olduğu, yapılmış olan 1.000,00 USD ödemenin davacının deniz taşıyanına yapmış olduğu 3.400,00 USD demuraj bedelinden mahsup edilmesiyle davacının davalıdan 2.400,00 USD (1,7797 kur ile 4.271,28 TL) demuraj bedeli alacağı olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Mahkememizce yapılan inceleme sonrası dosyaya ibraz edilen 11/03/2019 tarihli bilirkişi raporunda; davacının davalıdan 3.400 USD talep edebileceği sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Dava; konteynerlerin geç teslim edilmesinden kaynaklanan demuraj ücreti alacağının tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali davası olup, uyuşmazlığın; icra dairesinin yetkisi, davalının demuraj nedeniyle bakiye borcunun bulunup bulunmadığı, demuraj hesabında uygulanacak tarife hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
İcra dosyasının incelenmesinde; … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı icra dosyası ile davalı borçlu aleyhine 6.228,95 TL asıl alacak için icra takibine geçildiği, ödeme emrinin davalı borçluya 02/01/2013 tarihinde tebliğ edildiği ve davalı borçlunun 04/01/2013 tarihli borca itirazı ile takibin durduğu; buna göre eldeki dosyanın 20/12/2013 tarihinde İİK ‘nun 67.maddesinde düzenlenen bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
İlk olarak icra dairesi yetkisine yönelik itirazın incelenmesi gerekmekle, icra dosyası içerisinde davalının itiraz dilekçesi incelendiğinde icra dairesi yetkisine itiraz edilmediği anlaşılmakla bu yöndeki itiraz mahkemece kabul görmemiştir.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için, artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücrettir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini minimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile, hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, Konteyner taşımalarında, Konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Forwarder firmalar (alt taşıyan olarak da, taşıma sözleşmelerine bağlı olarak isimlendirilen bu firmalara Taşıma İşleri Komisyoncusu da denilmektedir) , ithalat ve ihracat yapan firmalara aracılık eden, mallan bir yerden bir yere taşınmasını ve teslim edilmesini sağlayan ve bu hizmet karşılığında komisyon alan firmalardır. Sözleşme şekline göre forwarder sorumluluğu, malın tesliminin yapılması aşamasına kadar devam edebilir, Forwarder sadece malı taşıyan değil, malın yüklenmesini, geminin bulunmasını, malın taşınmasını ve malın teslimini de yapan firmalardır. Bu firmalar konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan fiili taşıyana ödeme yaptığı takdirde bu ödeme tutarında demuraj bedelini talip hakkı kazanmaktadırlar.
Dava konusu taşımanın … tarafından gerçekleştirildiği noktasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı, ara kararlar üzerine dava dışı fiili taşıyan tarafından kendisine kesilen 3.400 USD demuraj faturası ile tarafınca yapılan ödeme belgelerini sunarak aktif husumet ehleyitini haiz olduğunu ispatlamıştır. Ancak dosya içerisine mahkeme ara kararına rağmen taşımaya ilişkin konşimento sunulmamıştır. Bu hali ile eldeki dosyada demuraj hesabının ne şekilde yapılacağına ilişkin bir tarife bulunmamaktadır. Ancak davalı tarafça davacıya 04/09/2012 tarihli bir Demuraj Taahhütnamesi verilmiş olup bu taahhütname altında davalı imza ve kaşesi bulunmakta ve taahhüt ” 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 46. Maddesi uyarınca deniz yolu ile gelen eşyalarda 45, diğer taşıma yollarıyla gelen eşyalarda 20 günlük sürede demuraj işlemlerinin tamamlanamaması nedeniyle … AŞ ye demuraj, ardiyeve benzeri ücretlerin rücu edilmesi durumunda ilgili masrafların firmamız tarafından tam ve eksiksiz olarak ödeneceğini.. Taahhüt ederiz” kaydını içermektedir. Buna göre taraflar arasında demuraj uygulanacağı konusu çekişmesiz olmakla esas uyuşmazlık hangi tarife üzerinden hesaplama yapılacağı ve buna göre davacının bakiye alacağının bulunup bulunmadığı noktasındadır.
Mahkeme ara karaları üzerine davacı tarafça dosyaya 10/03/2014, 20/07/2017 ve 10/10/2018 tarihlerinde … numaralı konşimento örneği sunulmuştur, davalı yan itirazları da esasen taraflarına bildirilen tek demuraj tarifesinin bu konşimento üzerindeki tarife olması nedeniyle bu tarife üzerinden hesap edilen demuraj miktarından sorumlu oldukları noktasındadır. Her iki tarafça demuraj tarifesine ilişkin aynı konşimentoya atıfta bulunulması ve dosyada davalı tarafa bildirilen başkaca bir tarifenin de bulunmaması nedeniyle demuraj hesaplamasında bu tarifenin esas alınması gerektiğine kanaat getirilmiştir.
Mahkemece aldırılan son tarihli bilirkişi raporunda her ne kadar dava dışı fiili taşıyanın internet sitesinde ilan edilen tarife üzerinden demuraj hesabı yapılmışsa da; eldeki dosyada taşımanın 2012 yılında icra edilmiş olması nedeniyle güncel tarifenin hesaplamada dikkate alınması hakkaniyete aykırı bulunmakla bilirkişi raporundaki bu hesaplama mahkemece benimsenmemiştir.
Anılan nedenlerle … numaralı konşimento üzerindeki tarife gereği hesaplama mahkemece resen yapılmış ve 910 USD demuraj ücretinden davalının sorumlu olacağı kabul edilmiş olmakla eldeki dosyada davalı tarafça 04/09/2012 tarihinde 1000 USD ödeme yapıldığı ve bu hususun davacı kabulünde de olduğu gözetilerek davalının davacıya bakiye borcu bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 106,40 TL den karar harcı olan 44,40 TL nin mahsubu ile fazla alınan 62,00 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL red vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 09/05/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır