Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/123 E. 2018/255 K. 25.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2017/123 Esas
KARAR NO : 2018/255

DAVA : Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/03/2017
KARAR TARİHİ : 25/06/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin alacağı temlik aldığı … Ltd ‘nin, 17/02/2017 tarihli teyit mektubu doğrultusunda … bayraklı … numaralı … gemisi donatanı ve işletmecisi ile 3200 metrikton mermer pirinci yükünü …. Adasından …’ya taşınması konusunda anlaşma sağlandığını, teyit mektubunda navlunun geminin tahliye limanına varması ile birlikte hak edilmiş sayılacağı ve yine navlun, yükleme liman masrafları ile tahliye limanı masraflarının ve komisyonun mahsup edilip ödeneceği konusunda mutabık kalındığını, teyit mektubunda bir nolu davalının navlun lehtarı olarak gözüktüğünü, buna istinaden 2007/01 nolu 20/02/2017 tarihli navlun faturasının düzenlenerek kiracıya gönderildiğini, faturaya göre brüt navlun tutarı olan 52,800,00 USD’den brokerlik komisyonu, kiracı tarafından doğrudan muhataplarına ödenmiş olan yükleme ve tahliye limanları masrafları düşüldükten sonra geriye kalan 41.112,87 USD’nin kiracı tarafından ödendiğini, söz konusu taşımaya ilişkin yükleme tamamlandıktan sonra 20/02/2017 tarihli konişmentonun düzenlendiğini, ardından da geminin seferine başladığını, ancak tahliye limanı olan … ‘ya kısa bir süre kala geminin … açıklarında karaya oturarak battığını, gemideki yükün ise tamamen zayi olduğunu, bir nolu davalının kendisini geminin işleteni olarak tanıttığını, sözleşmenin kurulmasına ilişkin bütün işlemlerin bu şirket ile yapıldığını, yine söz konusu davalının navlun faturası kesilmek suretiyle navlun bedelinin de kendi üzerine aldığını, ancak açıklandığı şekilde geminin batması nedeniyle taşıma taahhüdünün yerine getirilemediğini, buna karşın navlun ve diğer ek masrafların kiracıya iade edilmediğini, temlik eden kiracı tarafından 41.112,87 USD navlun bedeli, 4.556,00 USD tahliye limanı masrafı, 4.818,00 USD yükleme limanı acentelik masrafı olmak üzere toplam 50.486,87 USD ödeme yaptığını, kiracı … Ltd ‘nin davacı …ile 10/03/2017 tarihinde alacağın temliki sözleşmesinde imzaladığını, temlik sözleşmesi ile taşımaya ilişkin doğmuş ve doğacak tüm hakların …’e temlik edildiğini ileri sürerek 50.486,87 USD’nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Şirketi cevap dilekçesinde özetle; … numaralı Anna isimli geminin genel acenteliğini yaptıklarını, armatör firmanın daha önceki seferlerinden borcu olduğundan dolayı ve sefer için gerekli yakıt miktarını kendilerinden talep etmesi üzerine Marmara Adası Misurata seferinin navlun bedelinin …. hesabına yatırıldığını, bu hususun çarter parti sözleşmesinden de anlaşıldığını, acente olarak görev ve sorumluluklarının gemi acenteliği yönetmeliğinde açıkça belirtildiğini, buna istinaden armatörün kiracıdan alması gereken navlun bedelinin armatör ile kiracı arasında yapılan anlaşmaya istinaden armatörün borcuna karşılık olarak … ödendiğini, uyuşmazlığın taraflarının armatör, … klüp sigortası ile gemi kiracısı olduğunu, acentenin taraf sıfatı bulunmadığını beyan etmiştir.
Dava; davadışı temlik veren … Ltd ‘ye ait olan yükü taşıyan geminin batması sonucu yükün zayi olmasından dolayı söz konusu taşıma için ödenen navlun bedeli, liman masrafları ve acentelik ücretlerinin davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Davacı tarafından delil olarak sunulan, uyuşmazlık konusu taşımaya ilişkin bağlantı kaydından (…) navlun sözleşmesinin taşıyanının …, taşıtanının ise …. Ltd olduğu belirli olup, dosya kapsamından navlun ödemesinin … tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır.
10/03/2017 tarihli alacağın temliki sözleşmesi ile …. Ltd’nin taşımadan kaynaklanan hak ve alacaklarını davacı …ne temlik ettiği, dolayısıyla … Denizcilik’in temlik alan sıfatıyla aktif husumet ehliyetinin bulunduğu kabul edilmiştir.
Bağlantı kaydında gemi maliki …, navlun lehtarı ise … Denizcilik ve Gemi Acenteliği olarak gözükmektedir. Bağlantı kaydının ikinci sayfasında “… – malik tarafından antetli kağıdında navlun ödemesinin Kaptanlar Denizciliğe yapılacağına dair kabul yazısı sunacaktır” kaydı yer almakta olup, navlun faturası … Denizcilik tarafından düzenlendiğinden, davacı vekili tarafından … Denizciliğin navlun faturası düzenlemek suretiyle taşıyan sıfatını kazandığı iddia edilmektedir. … Denizcilik Ltd Şti ise kendilerinin geminin genel acentesi olduğunu, navlun bedelinin ise armatörün borcuna istinaden çarter parti sözleşmesindeki kayıt nedeniyle kendilerine ödendiğini, dolasıyla taşıyan sıfatlarının bulunmadığını ileri sürmüş olduğundan taraflararasındaki uyuşmazlık davalılardan … Denizciliğin taşıma ilişkisinde taşıyan sayılıp sayılamayacağı, geminin batması nedeniyle yük tamamen zayi olduğundan navlun bedeli ile liman masraflarının iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü açısından konusunda uzman bilirkişilerden rapor alınmasına karar verilmiş olup, 16/02/2018 tarihli bilirkişi raporunda, bağlantı kaydı (fixture recap) uyarınca navlun alacaklısının geminin maliki … olduğu, ancak lehtar olarak … Denizciliğin gösterildiği, söz konusu kaydın üçüncü kişi yararına sözleşme niteliği taşıdığı, … Denizcilik’in taşıma taahhüdünde bulunan taşıyan olduğuna yönelik bir kanaate ulaşılamadığı, yararına sözleşme yapılan … Denizciliğin navlunun iadesi bakımından pasif husumetinin bulunup bulunmadığının Borçlar Hukuku ilkelerine göre değerlendirilebileceği, öte yandan bağlantı kaydının açık hükmü çerçevesinde ödenen navlunun iadesi gerektiği, sözleşme ilişkisi çerçevesinde … ‘nun 41.112,87 USD’yi iade etmesi gerektiği, 4.818,00 USD tutarındaki yükleme limanı masraflarının fatura ile doğrudan davacı adına yansıtıldığı, davacının bağlantı kaydı uyarınca geminin yükleme limanı acentesi olduğu, davacı söz konusu masrafları acente sıfatıyla gemi maliki hesabına ödediğini ortaya koyduğu takdirde gemi malikinin bu tutardan da sorumlu olması gerektiği, … Denizciliğin ise bu meblağ ile bağlantısının tespit edilemediği, 4.556,00 USD tutarındaki boşaltma limanı masraflarına yönelik düzenlenen fatura konusu hizmetin içeriğinin belli olmadığı, bu hizmetin gemi ile ilgili ve malik tarafından ödenmesi gereken bir meblağ olduğu takdirde gemi boşaltma limanına varmadığı için Todier tarafından ödeme yapıldığı ortaya konulduğu takdirde geminin malikinden talep edilebileceği, ancak söz konusu meblağ eşya yahut boşaltma masrafları ile ilgili ise bağlantı kaydı uyarınca bunun borçlusu … olduğu için kendi adına boşaltma işini üstlenen ve gemi battığı için bu yönde hizmet vermeyen … LLC ‘den bu meblağın iadesinin istenebileceği yönünde görüş bildirilmiştir.
Davacı vekilinin itirazlarının karşılanması amacıyla düzenlenen ek raporda da, ödenen navlunun bağlantı kaydının açık hükmü çerçevesinde iadesi gerektiği, bağlantı kaydı uyarınca kararlaştırılan navlunun 52.800,00 USD olduğu, boşaltma limanı masraflarının bağlantı kaydı uyarınca brüt navlundan düşülerek ödendiği, navlun iadesi gerektiği için brüt navlun içinde bulunan ve dosyada yer alan swift belgesi uyarınca alacağını davacıya temlik eden … tarafından ödendiği anlaşılan 4.556,00 USD tutarındaki boşaltma limanı masraflarının da iade edilmesi gerektiği, yükleme limanı masraflarının bağlantı kaydı uyarınca brüt navlundan düşülerek ödendiği, ne var ki bu meblağın Todier tarafından ödendiğini gösteren bir belgenin dosyada yer almadığı, ödemenin belgelendirilmesi halinde bu meblağın da davacıya iade edilmesi gerektiği, yükleme limanı masrafları ile ilgili olarak sunulan 16/02/2017 tarihli belgenin davacı adına düzenlenmiş olduğu gözönüne alındığında davacının gemi maliki adına bu meblağı acentesi olarak ödemiş olması halinde ve bu hususun ispatlanması durumunda gemi maliki tarafından söz konusu tutarın iade edilebileceğine ilişkin görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre; 10/03/2017 tarihli alacağın temliki sözleşmesi ile davadışı … Ltd ‘nin 17/02/2017 tarihli bağlantı kaydı (…) çerçevesinde kurulan taşımadan kaynaklanan navlun bedeli, tahliye limanı masrafları, yükleme limanı acentelik masrafları ve diğer tüm haklarını davacı …ne temlik ettiği, bağlantı kaydında geminin malikinin …, navlun lehtarının ise …olarak yer aldığı, bağlantı kaydının geminin maliki ile taşıtan – kiracı … Ltd arasında gerçekleştiği, buna göre kurulan navlun sözleşmesinin taşıyanının …, taşıtanının da … Ltd olduğu, bağlantı kaydında navlun lehtarı olarak gözüken … Denizcilik tarafından 20/02/2017 tarihli navlun faturasının düzenlendiği, Todier tarafından 41.112,87 USD tutarındaki navlun bedelinin … Denizciliğin hesabına ödendiği, taşımayı yapan … bayraklı … IMO numaralı … gemisinin 3200 metrikton mermer pirinç yükünü … Adasından alarak … ‘nın … Limanına taşımak üzere seferine başladığı, varma limanına az bir mesafe kala geminin karaya oturarak batması sonucu yükün de tamamen zayi olduğu, ziyaa uğrayan eşyaya ilişkin ödenen navlun ile ilgili olarak TTK ‘nun 1199.maddesi 1.fıkrasında “boşaltma süresinin sonuna kadar bir kaza sonucunda ziyaa uğrayan eşya için navlun ödenmez ve peşin ödenmiş ise geri alınır. Navlun götürü kararlaştırılmış ise eşyanın bir kısmının ziyaı navlunu o oranda indirilmesini istemeye hak verir.” hükmünün düzenlendiği, söz konusu hüküm emredici nitelik taşımadığından bağlantı kaydında taraflarca aksine bir düzenlemenin yapılabileceği, somut uyuşmazlıkta navluna hak kazanılma anına ilişkin olarak bağlantı kaydının ikinci sayfasında “…, … = navlun gemiyi boşaltmaya başlaması ile birlikte kazanılmış sayılır, geminin yahut yükün zayi olup olmadığı dikkate alınmaksızın indirime tabi değildir. Yahut iade edilmez.” kaydı yer aldığından taşıyanın boşaltma limanında boşaltmanın başlaması ile birlikte navluna hak kazanacağının taraflarca kabul edildiği, dosya kapsamına göre geminin boşaltma limanına varmadan battığı, navlunun ise peşin olarak ödendiği sabit olduğundan bağlantı kaydındaki açık hüküm gereğince ödenen navlunun iade edilmesi gerektiği, dosyaya sunulan swift mesajında 28/02/2017 tarihinde ödenen navlunun 41.112,87 USD olduğu, bu tutarın kiracı – taşıtana iade edilmesi gerektiği, navlun faturasının … Denizcilik tarafından düzenlenip 41.112,87 USD ‘nin bu şirketin hesabına ödendiği dosya kapsamına göre sabit olmakla birlikte … Denizciliğin geminin donatanı yada işleteni olduğunu gösteren yahut taşıma taahhüdünde bulunduğunu ispatlayan bir belgenin bulunmadığı, yalnızca bağlantı kaydında … Denizciliğin navlun lehtarı olarak gösterildiği, söz konusu kaydın üçüncü kişi lehine sözleşme olarak kabul edilmesi gerektiği, bu kayıt gereğince navlun ödemesinin Kaptanlar Denizciliğe yapıldığı, üçüncü kişi lehine sözleşmede, üçüncü şahsa hak tanınabileceği ancak yükümlülük yüklenemeyeceği zira üçüncü kişinin sözleşmede imzası bulunmadığından kendisine borç yüklenemeyeceği, somut uyuşmazlık açısından bakıldığında Kaptanlar Denizciliğin bağlantı özetinde navlun lehtarı olarak gösterilmesinden dolayı kendisine navlun ödemesinin yapıldığı belirli olup, yukarıda açıklanan üçüncü kişi lehine sözleşmenin hukuki sonuçları gereğince … Denizciliğin navlun iadesinden sorumlu tutulamayacağı, iade yükümlüsünün gemi donatanı … olduğu, davacı temlik alanın ödenen navlun ücretinin yanısıra yükleme ve tahliye limanı masraflarının da tahsilini talep ettiği, bağlantı kaydı uyarınca navlunun 52.800,00 USD olarak belirlendiği, boşaltma limanı masraflarının söz konusu brüt navlun tutarı içerisinde yer aldığı, dosyaya sunulan swift belgesinden 4.556,00 USD tutarındaki boşaltma limanı masraflarının Todier tarafından ödendiği anlaşıldığından, bu tutarın da … tarafından iade edilmesi gerektiği, öte yandan talep edilen 4.818,00 USD tutarındaki yükleme limanı masraflarının … tarafından ödendiğini gösteren bir belgenin bulunmadığı, bu konuda sunulmuş olan 16/02/2017 tarihli belge davacı adına düzenlenmiş olduğundan davacının gemi maliki adına acentesi olarak bu meblağı ödediğinin ispatlanamadığı, dolayısıyla sözkonusu tutarın davacıdan talep edilemeyeceği, tüm bu açıklamalar neticesinde davacının temlik alan sıfatıyla iadesini isteyebileceği tutarın 41.112,87 USD + 4.556,00 USD = 45.668,87 USD olduğu, gemi donatanının bu tutarı faizi ile birlikte davacıya iade etmesi gerektiği kanaatine varıldığından, bu kanaat ışığında davalı .. Denizcilik ve Gemi Acentiği Ltd Şti hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, davalı gemi donatanı … Ltd hakkında açılan davanın kısmen kabulü ile 45.668,87 USD ‘nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek Dolar faizi ile birlikte bu davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davalı … Denizcilik ve Gemi Acentiği Ltd Şti hakkında açılan davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine,
2-Davalı gemi donatanı … Ltd hakkında açılan davanın kısmen kabulü ile 45.668,87 USD ‘nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek Dolar faizi ile birlikte bu davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 11.325,85 TL harçtan 3.108,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 8.217,65 TL harcın iki nolu davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3.108,20 TL peşin harcın iki nolu davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 15.898,05 TL vekalet ücretinin iki nolu davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 31,40 TL başvurma harcı, 217,50 TL posta gideri, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.248,90 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 2.938,85 TL’sinin iki nolu davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/06/2018

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır