Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2016/61 Esas
KARAR NO : 2018/513
DAVA : Tazminat (Çatmadan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/02/2016
KARAR TARİHİ : 31/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin donatanı olduğu Cook Adaları bayraklı … IMO nolu … isimli geminin 01/01/2016 günü … Mevkinde demirli halde iken davalıya ait ve manevra halindeki … isimli geminin çarpması sonucu hasara uğradığını, çatmaya tek taraflı kusuru ile sebep olan … gemisinde herhangi bir hasar meydana gelmediğini, olaydan sonra İstanbul Liman Başkanlığınca yürütülen soruşturmanın tamamlanmasından sonra … gemisinin Tuzla’da … Tersanesine götürüldüğünü, orada onarımın yapıldıktan sonra 20/01/2016 tarihinde tersaneden ayrıldığını, çatmanın meydana geldiği sırada yürürlükte olan 22/12/2015 tarihli çarter parti gereğince en geç 05/01/2016 günü Ukrayna’nın Oktabriskiy Limanında yüklemeye girip ton başına 18,00 USD ‘den en az 22.000 MT çelik yükünü Mısır’ın Damietta Limanına taşıması planlanan geminin söz konusu seferini icra edemediğini, böylelikle 396,00 USD navlun gelirinden mahrum kaldığını, geminin işletme giderleri düşüldüğünde müvekkilinin net zararının 250.000,00 USD olduğunu, gelir kaybı dışında çatma nedeniyle … Tersanesine yapılan onarım için 49.000,00 USD, acentelik ücreti için 16.000,00 USD, çatma nedeniyle İstanbul’da kaldığı dönemde alınan acentelik hizmeti için 14.637,42 TL, Hudut ve … Müdürlüğüne 8.352,00 TL, 19 günlük yakıt için 15.869,63 USD, klas sörvey ücreti olarak 3.150,00 Euro ve dalgıç sörveyi ile diğer ekspertiz masrafları için de 8.674,00 USD ile 4.600,00 Euro harcama yapıldığını, buna göre toplam masrafın 89.542,63 USD, 7.700,50 Euro ve 22.989,42 TL ‘ye baliğ olduğunu, davalı … gemisi donatanının TTK ‘nun 1288.maddesi gereğince kendi gemi adamlarının kusuruyla meydana gelen çatma sonucu müvekkilinin maruz kaldığı zararlardan sorumlu olduğunu, dava konusu alacağın TTK ‘nun 1320.maddesi gereğince müvekkiline kanuni rehin hakkı başhettiğini, müvekkilinin zararlarının teminatı olmak üzere ihtiyati haciz kararı alınarak kararın … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında infaz edildiğini, davalı tarafın ise ihtiyati hacze konu için alacak gösterdiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkilinin çatmadan doğan zararlarının tazmini için şimdilik 89.542,63 USD, 7.700,50 Euro ve 22.989,42 TL ‘nin olay tarihi olan 01/01/2016 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasa gereğince işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, dava konusu alacak ve fer’ileri için davalıya ait Liberya bayraklı … IMO nolu … gemisi üzerine müvekkili lehine kanuni rehin hakkı tanınmasına ve … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına yatırılan teminatın müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin Liberya’da mukim bir şirket olması nedeniyle mahkemenin yetkisi olduğunu, davacının yabancılık teminatı yatırması gerektiğini, çatma hadisesinin olay günü kuvvetli akıntının etkisi ve … gemisinin çatmayı önleyici tedbirleri almaması nedeniyle meydana geldiğini, olayla ilgili olarak deniz raporları alınarak İstanbul Liman Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturmada gemi kaptanı ile ikinci zabit ve baş mühendisin ifadelerinin alındığını, ifadelerden … gemisinin demirleme bölgesinden ayrılmak üzere gerekli manevraları yaptığını, ancak kuvvetli akıntının etkisi ile dönüş manevrasında sıkıntı yaşandığının anlaşıldığını, dolayısıyla … gemisinin gerekli olan tüm dikkat ve özeni gösterdiğini ve Denizde Çatışmayı Önleme Kuralları doğrultusunda şartların gerektirdiği tüm tedbirleri aldığını, geminin köprü üstünde kaptan ve nöbetçi zabitin bulunduğunu, böylelikle gözcülük yükümlülüğünün yerine getirildiğini, demirleme bölgesinden kalkış için gerekli manevraların yapıldığını, bu kapsamda ağır yol ve sancak alabanda uygulaması gerektiğini, ancak kuvvetli akıntı nedeniyle geminin sancak alabanda komutuna uygun hareket etmemesi nedeniyle dönüş manevrasında sıkıntı yaşandığını, Denizde Çatışmayı Önleme Kurallarının 7-8.maddeleri çerçevesinde çatışma tehlikesi tespit edilerek derhal önleyici tedbirler alınmak üzere harekete geçildiğini, ancak tüm çabalara rağmen … gemisine olan mesafenin daralmasından dolayı çatmanın meydana geldiğini, … gemisinin demir mevkinde olduğu belirli olup, demirleme bölgesinin yoğunluğu ve demirlemenin … tarafından akıntının kuvveti de dikkate alınarak uygun şekilde yapılıp yapılmadığının incelenmesi gerektiği, ayrıca gemide fener ışıklarının uygun bir şekilde bulunup bulunmadığının da araştırılması gerektiğini, ayrıca tazminat talebinin fahiş olduğunu, dava dilekçesinde belirtilen zararlar konusunda da araştırma yapılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava; çatma olayı neticesinde davacıya ait … gemisinde meydana gelen hasar nedeniyle hasarın giderilmesi için yapılan masrafların tahsili istemine ilişkin olup, davalı vekili tarafından davalının yabancı bir şirket olmasından dolayı yetki itirazında bulunulmuş ise de, MÖHUK 40.maddesi delaletiyle HMK ‘nun 16.maddesi ile TTK ‘nun 1359.maddesi gereğince uyuşmazlığın çözümü açısından mahkememiz yetkili görüldüğünden davalı vekilinin yetki itirazı yerinde görülmeyerek davanın esastan incelenmesine geçilmiştir.
Olay tarihinde yürürlükte olan 6102 sayılı TTK ‘da çatma; iki geminin veya daha fazla geminin birbiri ile çarpışması şeklinde tanımlanmış olup, çatmaya ilişkin hükümler TTK ‘nun 1286 ve devamı maddelerinde sevkedilmiştir.
Çatma; kusursuz, kusurlu ve kıyasen olmak üzere üç kategoriye ayrılmakta, şayet gemilerden birinin donatanının veya gemi adamlarının kusurundan meydana gelmiş ise kusurlu çatma söz konusu olmaktadır. Kusurlu çatma halinde TTK ‘nun 1288.maddesinde, karşı gemide meydana gelen zararın kusurlu geminin donatanı tarafından tazmin edilmesi öngörülmektedir. Donatan ve gemi adamlarının kusurlarının ise Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü ile bu kapsamda otoritelerce yayınlanan yönetmelik hükümlerine göre tespit edilmesi gerekmektedir.
Eldeki dosyada, davacının donatanı olduğu … gemisinin 01/01/2016 günü saat 16:20 sularında İstanbul … Mevkinde demirli halde iken davalı tarafa ait manevra halindeki … isimli geminin çarpması sonucu hasarlandığı anlaşılmakta olup, çatma hadisesinin hangi koşullara bağlı olarak meydana geldiği, çatmanın vuku bulmasında gemi donatanlarının ve gemi adamlarının kusur ve sorumluluklarının bulunup bulunmadığı ile davacıya ait gemide meydana gelen hasar miktarı ile varsa çatmadan kaynaklı kar kaybının tespiti amacıyla bilirkişi raporu alınması cihetine gidilmiştir.
25/10/2017 tarihli bilirkişi raporunda, … gemisinin jurnal kayıtlarına göre geminin saat 16:10 itibariyle demir aldığı, pek ağır yol ve bilahare de ağır yol makina komutu ile ileri istikamette harekete geçtiği, dümene sancak alabanda komutu verildikten sonra saat 16:17 itibariyle çatma hadisesinin meydana geldiği, geminin demir aldığı saat ile çatmanın vuku bulduğu zaman aralığı dikkate alındığında geminin dört knotluk ortalama ilerleme süratinde olduğunun anlaşıldığı, yaklaşık sancak bordrasında 800 yarda da bulunan … gemisinin dönüş ithamında iskele bordrasında bulundurmayı tasarlayan yani adeta iskele – iskeleye geçiş manevrası yapıyormuşçasına manevrayı başlangıçta tasarlamış bulunan … gemisi kaptanının bu manevrayı emniyetle tamamlayamayacağını başlangıçta görmesi gerektiği, dolayısıyla kaptanın tedbirli bir gemi adamı niteliğinden uzak hareket ettiği, ancak dönemeyeceğini fiilen görüp çatmanın kaçınılmaz olduğunu algıladığı noktada tornistan verdiği ve … gemisine çok kısa mesafede demirli fundo ettiğinin bunun da çatma anında gemi üzerindeki ileri yolu 1.5-2 knot kademelerine düşürdüğü, sonuç itibariyle … gemisinin kendi iskele baş omuzluk tarafından … ‘in vasat gerisi iskele kıç omuzluk yaşam mahalleri kompartman hizasından 1,5-2 knot sürat ile bu gemiye çarpmak suretiyle çatma hadisesinin gerçekleştiği, … gemisinin köprü üstünde olay anında gözcü bulundurulduğu, bu itibarla Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünün gereklerinin yerine getirilmiş olduğu, diğer taraftan İstanbul Boğazı ve bölgedeki akıntının niteliği ve şiddeti, olay günü bölgede mevcut ve gemi jurnaline kaydedilmiş olan değerler ile İstanbul Liman Başkanlığı Yerel Deniz Trafiği Rehberi Dökümanından yararlanılarak irdelendiği, bütün bunlar değerlendirildiğinde akıntı şiddetinin manevra üzerinde etken olacak boyutta bulunmadığının değerlendirildiği, diğer yandan olay anında … gemisinin köprü üstünde demir yeri nöbetinde bulunan vardiya zabiti ve kaptanın olayın başından sonuna kadar denizcilik usul ve esaslarının gerektirdiği hareket tarzını sergilediklerinin görüldüğü, bu değerlendirmeler sonucunda … gemisi kaptanının denizcilik usullerine uygun olmayan bir kararla yanlış manevra yapmak suretiyle çatma olayının gerçekleşmesine doğrudan etken olduğu, bu nedenle de % 100 kusurlu olduğu kanaatine varıldığı, çatmadan dolayı davacı şirketin uğradığı maddi zararlar incelendiğinde çatma sırasında hasarlanan … gemisinin … Tersanesinde yapılan tamir masraflarının 49.000,00 USD, gemiye … Acenteliği tarafından verilen acentelik hizmeti için ödenen bedelin 14.637,42 TL, … Şirketinin hazırladığı proforma faturada açıklanan işler ile yine bu şirket tarafından kesilen faturadan dolayı … Denizciliğe ödenen 16.000,00 USD, … Müdürlüğüne ödenen 8.352,00 TL, … gemisinin kazadan sonra tamirde geçen 19 günlük süre için sarfettiği yakıt bedelinin 15.869,63 USD, …’ a ödenen sörvey bedeli olan 1.521,00 Euro, dalgıç sörveyi için ödenen 4.600,00 Euro ve diğer ekspertiz masrafları olarak 4.753,00 USD harcama yaptığı, buna göre dava konusu çatma olayı nedeniyle … gemisinde meydana gelen hasarın ve hasarın giderilmesi için davacı şirketin yaptığı harcamaların 85.353,00 USD, 6.100,21 Euro ve 22.989,42 TL olarak tespit edildiği, davacı tarafça … gemisinin kaçırdığı sefer için 250.000,00 USD gelir kaybı talep edildiği, ancak iddia edilen sefer henüz gerçekleşmediğinden elde edilecek navlun gelirinin ve oluşabilecek işletme masraflarının kesinleşmemiş değerler olduğu, hatta söz konusu seferin denizcilik sektörüne göre özel belirsizlikler ve riskler taşıdığı, davacının taşıma bedelini çatma esnasında henüz haketmediği, bu nedenle navlun kaybının olasılıklar üzerine belirlenemeyeceği, ancak geminin çatma nedeninden kaynaklanan navlun kaybının gözardı edilemeyeceği, … gemisinin çatma nedeniyle 19 gün iş yapamaz zorunda kaldığı, buna göre ortalama çarter tarifesi üzerinden hesaplama yapılabileceği, geminin günlük çarter bedeli ortalaması olan 7.000,00 USD üzerinden davacının navlun tazminatının 19 x 7.000,00 USD = 133.000,00 USD olarak hesaplanabileceği belirtilmiştir.
26/11/2018 tarihli ikinci bilirkişi raporunda da, … gemisinin demirden ayrılma manevrasını mevcut duruma uygun şekilde yapmadığından çatma olayına sebep olmakla % 100 kusurlu görüldüğü, çatmadan dolayı davacı şirketin uğradığı maddi kayıpların 85.253,00 USD, 6.100,21 Euro ve 22.989,42 TL olarak tespit edildiği, bunların dışında başka işlerin yapıldığı ileri sürülse de bu işlerin faturalandırılmadığı, davacı şirketin uğradığı navlun kaybının günlük time çarter tarifesi üzerinden 133.000,00 USD olarak hesaplandığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporlarına göre, 01/01/2016 tarihinde davacının donatanı olduğu … gemisi ile davalıya ait … gemisinin İstanbul … nda demirli oldukları, … gemisinin diğer geminin yaklaşık 600-700 metre mesafesinde ve yaklaşık olarak iskele bordrası istikametinde bulunduğu, aynı gün saat 16:10 sularında … gemisinin kaptan raporu ve jurnal kayıtlarına göre demir alarak pek ağır yol ileri ve bilahare de ağır yol ileri makina komutları ile ileri istikamete doğru harekete geçtiği, kaptan tarafından dümene sancak alabanda komutu verildikten sonra saat 16:17 sıralarında çatma hadisesinin meydana geldiği, olay günü gemilerin demir sahasında hava ve deniz durumu ile ilgili olarak herhangi olumsuz bir durumun mevcut olmadığı, akıntının seyir haritalarında verildiği üzere bölgeye has olağan genel bir akıntı olduğu, dolayısıyla … gemisinin manevrasını beklenmedik şekilde etkileyecek bir kuvvetin bulunmadığı halde geminin demirden ayrılma manevrasının demir sahasındaki mevcut duruma uygun yapılmaması sonucunda çatmanın kaçınılmaz hale geldiği, olay sırasında demirli haldeki … gemisinin yapabileceği iki durumun söz konusu olduğu, bunlardan ilkinin demir almak veya vermek diğerinin ise makinayı kullanarak manevra yapmak olduğu, VDR kayıtlarına göre … gemisinin demir alıp … ‘e çatmasına kadar geçen sürenin 7 dakika olduğu, 2-3 dakikalık manevra kısmı çıkarıldığında geriye 4 dakikalık bir sürenin kaldığı, demirli ve makinası kapalı olan … ‘in 4 dakikalık zaman içerisinde kullanabileceği bir imkanın bulunmadığı, VHR ile karşı gemiyi aramanın yada otoritelere haber vermenin bu zaman süresi içinde öneminin bulunmadığı, köprü üstünde demir yeri nöbetinde bulunan vardiya zabiti ve kaptanın olayın başından sonuna kadar denizcilik usul ve esaslarının gerektirdiği hareket tarzını sergiledikleri, bu durumda … gemisine ve kaptanına izafe edilebilecek bir kusurun söz konusu olmadığı, buna karşın … gemisi kaptanının denizcilik usullerine uygun olmayan yanlış manevra yapmak suretiyle olayın gerçekleşmesine sebebiyet verdiği, bu nedenle çatma hadisesinin vuku bulmasında … gemisinin % 100 kusurlu olduğu, TTK ‘nun 1288.maddesi gereğince … gemisinde meydana gelen hasarın kusurlu olan … gemisi donatanı tarafından tazmin edilmesi gerektiği, … gemisinde meydana gelen hasardan dolayı geminin tamiri için … AŞ ‘ye 49.000,00 USD, … Acenteliğine 14.637,42 TL, … Denizciliğe 16.000,00 USD, …ne ödenen 8.352,00 TL, … klas kuruluşuna ödenen 1.500,21 Euro, … Ltd’ye 4.600,00 Euro, … ödenen 4.753,00 USD ödeme yapıldığı, geminin çatma tarihinden tamir edilip yeniden sefere hazır hale getirildiği 19 günlük süreye ilişkin 15.869,63 USD yakıt masrafıyla birlikte davacının masraflarının 85.253,00 USD, 6.100,21 Euro ve 22.989,42 TL olduğu anlaşılmıştır.
Davacı 02/01/2017 tarihinde davasını ıslah ederek dava değerini 265.000,00 USD arttırmış olup, ıslah yolu ile 22/12/2015 tarihli çarter parti sözleşmesi ile … gemisinin Ukrayna’dan Mısır’a yapacağı seferin çatma hadisesi nedeniyle yerine getirilemediğinden dolayı elde edilemeyen navlun gelirinin tahsilini talep etmiştir. Denizcilik uygulamalarına göre yapılması planlanan seferle ilgili çarter parti düzenlendikten sonra geminin yüklenmesi, boşaltılması, sefer güzergahı ile ilgili taraflararasında yazışmalar yapıldığı bilinmektedir. Davacı taraf kaçırılan seferle ilgili olarak çarter parti sözleşmesi dışında herhangi bir yazışma, e posta gibi delil ibraz edememiş olup, bilirkişi raporlarında geminin Ukrayna Limanına ulaşabilmesi, yüklemeyi yapabilmesi ve yükleme sonrası Mısır’a ulaşıp yükünü boşaltması, denizcilik sektöründe özel belirsizlikler ve riskler taşıdığından davacının navlun kaybının olasılıklar üzerinden belirlenemeyeceği, ancak geminin tamirde kaldığı süre içerisinde 19 gün iş yapamaz durumda kalmasından dolayı navlun kaybının istenebileceği belirtilerek ortalama çarter tarifesi üzerinden 19 günlük navlun kaybı 133.000,00 USD olarak tespit edilmiş olduğundan, davacı tarafça geminin tamirde kaldığı 19 günlük süre için 133.000,00 USD gelir kaybı istenebileceği kabul edilmiştir.
… gemisinin olay tarihinde tekne sigorta poliçesi ile … Sigorta tarafından sigortalı olduğu, dava konusu çatma nedeniyle … Sigorta tarafından davacı gemi donatanının muvafakatı ile sigorta ettiren … Şirketine 46.354,36 USD hasar tazminatı ödendiği anlaşıldığından ödenen bu tutar yönünden davanın konusuz kaldığı değerlendirilerek 46.354,36 USD yönünden karar verilmesine yer olmadığına, sigorta şirketinden tahsil edilen bedel mahsup edildikten sonra davanın ıslah edilmiş hali ile kısmen kabulüne ile 171.898,64 USD (85.253,00 USD tamir masrafı ve sair masraflar + 133.000,00 USD gelir kaybı = 218.253,000 USD – 46.354,36 USD = 171.898,64 USD) ile 6.100,21 Euro’nun 01/01/2016 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, 22.989,42 TL ‘nin 01/01/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, kabul edilen alacak ve fer’ileri ile sınırlı olmak üzere TTK nun 1321 ve devamı maddelerine göre Liberya bayraklı … IMO nolu … gemisi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tanınmasına karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Dava dışı sigorta şirketi tarafından davacıya ödenen 46.354,36 USD yönünden dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına,
2-Kalan kısım yönünden davanın ıslah edilmiş hali ile kısmen kabulüne, 171.898,64 USD ile 6.100,21 Euro’nun 01/01/2016 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
3-22.989,42 TL ‘nin 01/01/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
4-Kabul edilen alacak ve fer’ileri ile sınırlı olmak üzere TTK nun 1321 ve devamı maddelerine göre Liberya bayraklı … IMO nolu … gemisi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tanınmasına,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 44.376,20 TL karar harcıdan 6.922,81 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 37.453,39 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan 6.922,81 TL peşin harcın davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Davacı vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 39.935,19 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 38.024,90 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 29,20 TL başvurma harcı, 485,00 TL posta gideri, 81,60 TL d.iş…., 10,00 TL d.iş posta ücreti, 3.000 TL d.iş bilirkişi ücreti, 10.500 TL esas davada bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 14.105,80 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 7.339,63 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazla giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı tarafından yapılan 19,10 TL posta gideri, 3.000 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.019,10 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.455,43 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, fazla giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
10-Taraf vekillerince yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde avansı yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 31/12/2018

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır