Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2016/496 Esas
KARAR NO : 2021/243
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 02/12/2016
KARAR TARİHİ : 26/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilin zeytinyağı ithalat ve ihracatı ile uğraştığını, bu kapsamda düzenli ve sürekli müşterisi olan … unvanlı Amerika’da faaliyet gösteren şirkete satışını yaptığı zeytinyağı emtiasının taşımacılığını yapmak üzere davalı şirket ile anlaştığını, zeytinyağı taşımacılığının konteyner içine özel bir flexi tank’ın serimi ve ardından zeytinyağının doldurularak yapıldığını, davalı şirketin elemanları vasıtası ile flexi tankın serimi gerçekleştirildikten sonra zeytinyağının doldurulduğunu ve … SA’ya ait konteyner ile konişmento taşımasını yaptığını, 21220 kg net zeytinyağı taşıma işinin üstlenildiğini, mal bedelinin 61.847,20 USD olduğunu, geminin 13/02/2016 tarihinde Los Angels’a ulaştığını, limana ulaştığında konteyner içindeki flexi tank içinde 5905,90 kg zeytinyağı kaldığını, müşterisi olan …’ın teslim alabildiği yağ miktarını bu olduğunu, taşımanın kusurlu yapıldığını, Long Beach Amerika’da limanda yapılan deniz bilirkişisi incelemesinde konteyner içindeki flexi tank’ın patladığının tespit edildiğini, flexi tank temini işinin davalı tarafından yapıldığını, konteyner içindeki serimi ve yağ dolumunun da yapıldığını, kusurun tamamen davalıya ait olduğunu, taşıma işi için herşey dahil 3.280,00 USD ile 90 USD olmak üzere toplam 3.370,00 USD’nin davalıya ödendiğini, kayba uğrayan 15.294,1 kg zeytinyağı bedelinin 49.491,71 USD olduğunu, müvekkilinin müşterisinin …’nın ise gördüğü zarar nedeniyle müvekkiline 38.890,99 USD rücu ettiğini ve bunun da müvekkilince karşılandığını belirterek 91.752,70 USD’nin 13/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faiziyle(kur farkından doğacak haklar saklı kalmak üzere USD’ye işleyecek en yüksek ticari faiz oranıyla) davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taşımanın müvekkili tarafından yapıldığına ilişkin herhangi bir kayıt bulunmadığını, davacının hak düşürücü süre içerisinde davayı açtığını ispat etmesi gerektiğini, ambalajlama ve yükleme sorumluluğunun davacıya ait olduğunu, ambalajlama ve yükleme işleminin davacının sorululuğunda olduğunu, flexi tank olarak belirtilen konteynerin içindeki ürünün müvekkili şirket tarafından yerleştirilmiş olmasının sözkonusu olmadığını, müvekkili şirkete usulüne uygun bildirim yapılmadığını ve survey-deniz bilirkişi raporu incelenmesinin ihbar edilmediğini, davacının talebine konu zarar kalemlerinin ispatının gerektiğini, davacının iddia ettiği davadışı … şirketine yapılan ödemenin ispatlanmasının gerekeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; Konteyner içerisinde gemiyle taşınan yükün zayi olması nedeniyle ortaya çıkan zararların tahsili ile ödenen navlunun iadesi istemine ilişkin olup taraflar arasındaki uyuşamazlık davalının taşıyan sıfatına haiz olup olmadığı, davanın süresinde açılıp açılmadığı, hasar ihbar yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği, birkısım yükün yolculuk sırasında zayi olmasında taşıyanın kusur ve sorumluluğunun bulunup bulunmadığı hususların da toplanmaktadır.
TTK’nın 1188. mad. göre yük hasarından dolayı taşıyana karşı açılacak olan tazminat davası 1 yıllık hak düşürücü süreye tabi olup bu süre malın teslim tarihinden itibaren başlamaktadır. Dava dosyasında malın hangi tarihte alıcıya teslim edildiği tam olarak anlaşılamamış olsada geminin 13.02.2016 tarihinde Los Angeles limanına yanaştığı, 13.02.2016, 16.02.2016 ve 24.02.2016 tarihlerinde survey işlemlerinin yapıldığı belirli olduğundan davanın TTK m. 1188 gereğince süresinde açıldığı kabul edilmiştir.
Taşıma … tarafından düzenlenen … nolu taşıma senedi ( CBB ) tahdında gerçekleştiğinden … SA nın fiili taşıyan konumunda olduğu, 06.01.2016 tarihli navlun faturasını düzenleyip kendi ticari defterlerine kaydeden davalının ise davacıya karşı üslendiği taşımayı … yaptırmış olmakla akdi taşıyan sıfatıyla pasif husumet ehliyetine haiz olduğu kabul edilmiştir.
TTK’nın 1178/1 maddesine göre, taşıyan navlun sözleşmesinin ifasında özellikle eşyanın yükletilmesi , istifi, elden geçirilmesi, taşınması ve boşaltılmasında tedbirli bir taşıyandan beklenen dikkat ve özeni göstermekle yükümlüdür. Taşıyan eşyanın ziya veya hasarından yahut geç tesliminden doğan zararlardan, ziya veya hasar eşyanın taşıyanın hakimiyetinde bulunduğu sırada meydana gelmiş olması şartıyla sorumludur.
Dava konusu yükün zayi olmasında davalı taşıyanın sorumluluğunun doğup doğmadığının tespiti amacıyla alınan bilirkişi raporlarından 12.12.2018 Tarihli 1.Bilirkişi Kurulu Raporunda özetle; Davalı … firmasının davacı şirket adına 3.280 USD bedelli navlun faturası düzenleyerek fatura bedelinin davacı tarafından ödenmiş olduğu … Denizcilik hizmetlerine ait 28.02.2016 tarihli 20-52-20 nolu inceleme raporunun Türkçe tercümesinden taşıma konusu zeytinyağının taşıma esnasında alıcının limanına varmadan okyanusta ve flexi tankın dikişleri boyunca ısı mührünün kopması nedeniyle zayi olduğunun ifade edildiği, davacının defter kayıtlarına göre zayi olan 15.294,10 KG Zeytinyağının değerinin 49.491,71 USD olduğu ancak kendilerince yapılan hesaba göre zayi olan mal bedelinin 44.575,74 USD olarak tespit edildiği, alıcı firmanın 04.03.2016 tarihli yazısı ile bildirmiş olduğu zayi olan maldan dolayı kendi ilgili firması olan … .A.S. Firmasına 38.890,99 USD masraf ödediği bu tutarın davacının cari hesabından düşeleceğinin bildirildiği davacı defterlerinde gecikmelide olsa 01.11.2017 tarihinde 38.890,99 USD nin ticari defterlere gider kayıdıyla alıcı … firmasına alacak olarak işlendiği, davacının alıcı firma ile açık hesap şeklinde çalıştığı dava konusu taşımadan sonrada mal satışlarının devam ettiği dava tarihi olan 02.12.2016 tarihi itibariyle cari hesapta alıcı firmanın 123.257,21 USD alacaklı olduğu, 31.12.2017 tarihi itibariyle de 60.155,81 USD alacaklı gözüktüğü mal satışları sürekli olarak devam ettiğinden bu durumda davacı firmanın zayi olan mal bedelini alıcı firmadan tahsil edip etmediğinin anlaşılamadığı davaya konu zarardan davalı taşıyıcı firmanın TTK’nın 1178 ve devamı maddelerine göre sorumlu olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
10.01.2020 Tarihli 2.Bilirkişi Kurulu Raporunda Özet Olarak; Dava konusu olayda davalı taşıyanın meydana gelen zarardan sorumlu tutulup tutulamayacağı hususunda belirleyici olanın fideksi tankı sağlamayı taahhüt edip etmediği noktasında toplandığı, yolculuk sırasında fidexi tankın yağ sızdırdığı tespit edildiğinden hasar ihbar yükümlülüğünün yerine getirildiğinin kabul edilebileceği teknik bilirkişinin değerlendirilmelerine göre zararın fidexi tankın taşımaya elverişsiz olmasından kaynaklandığı dosyaya sunulan 12.01.2016 tarihli … nolu fidexi tank faturasının dava dışı üretici firma… tarafından davalı taşıyan …. adına düzenlendiği davalı şirket yetkilisi … … ile dava dışı fidexi tank üreticisi şirket yetkilisi … … arasında devam eden e-posta yazışmaları ile yine davalı şirket yetkilisi …dava dışı fidexi tank üreticisi firmanın muhasebe departmanına gönderdiği 12.01.2016 tarihli e postada faturanın kesileceği adres olarak Kınayın adres bilgilerinin iletildiği üretici firmanın ihbar olunan sıfatıyla dosyaya sunduğu 05.09.2017 tarihli dilekçedeki beyanları da da taşımada kullanılan fidexi tankın dava dışı üreticiden davalı taşıyan tarafından temin edildiğinin beyan edilmiş olduğu tüm bu nedenlerle fidexi tankın davalı taşıyıcı tarafından sağlandığı sonucuna varıldığı davanında Zeytinyağa yükünü içine fidexi tank serilmiş konteyner ile taşımayı üstlenmiş olmakla fidexi tankın elverişsizliğinden kaynaklanan zarardan sorumlu tutulması gerektiği alıcı firma … INC tarafından düzenlenmiş olan 02.02.2019 tarihli belgede davacı ile açık hesap ilişkisinin bulunduğu dava konusu mal için mal bedelinin tamamının ödenmediği ancak temizlik masrafı, işçilik ücreti vb. masraflar dolayısıyla ortaya çıkan 38.890,99 USD ekranındaki masrafın davacı tarafın borcundan mahsup edildiğinin beyan edildiği zayi olan mal nedeniyle TTK’nın 1186/1 maddesi uyarınca hesaplanan özel çekme hakkı tutarının 30.588,02 olduğu taşıyanın sorumluluğunun özel çekme hakkı tutarıyla sınırlı bulunduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Yapılan yargılama toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre; davacının Amerika da bulunan … INC firmasına düzenli olarak Zeytinyağı satışı yaptığı, 28.12.2015 tarihli fatura konusu 21.220 KG Zeytinyağı emtiasının gemi ile taşınarak alıcı … INC ye teslim edilmesi için davalı şirket ile anlaşma yaptığı, davalının taşımaya ilişkin olarak davacı adına 06.01.2015 tarihli 3.280 USD tutarlı navlun faturası düzenlediği, emtianın konteynere yerleştirilmesinin konteyner içerisine filexi tankın serilmesinden sonra zeytinyağının tank içerisine doldurulması şeklinde yapıldığı, davalının üstlendiği taşımanın … tarafından … nolu taşıma senedi tahtında ifa edildiği, yolculuk sırasında flexi tank içerisinden yağ sızıntısı olduğunun gemi personeli tarafından gözlemlendiği, gemi tahliye limanı olan Los Angeles limanına yanaştığında tank içerisinde 5.905,90 KG zeytinyağı kaldığının burada yapılan survey raporuyla tespit edildiği, bu şekilde 15.294,10 kg zeytinyağının taşıma sırasında tank içerisinden sızarak zayi olduğu, bu durum yolculuk sırasında gemi kaptanı tarafından donatana haber verildiğinden TTK 1185/1 de düzenlenen hasar ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmiş sayılması gerektiği, sörvey raporunda”… emtiadaki eksilmenin tanktaki sızıntıdan kaynaklandığı, konteynerde veya flexi tankta haricen hasar bulgusunun bulunmadığı, sızıntının nedeninin ise flexi tankın dikişleri boyunca ısı mührünün kopması “olarak belirtildiği, dolayısıyla flexi tankın kimin tarafından temin edilerek zeytinyağının tank içerisine hangi tarafın elemanları tarafından doldurulduğunun önemli uyuşmazlık konusu oluşturduğu, bu konuda dosyaya sunulan 12.01.2016 tarihli … nolu flexi tankı faturasının dava dışı … Ltd. Şti. tarafından Kınay adına düzenlenmiş olmasının yanısıra davalı şirket yetkilisi … ile dava dışı fidexi tank üreticisi firma yetkilisi … arasında geçen e-posta yazışmaları ile … firmasının ihbar olunan sıfatıyla dosyaya sunmuş olduğu 05.09.2017 tarihli dilekçedeki beyanlardan flexi tankın davalı …. tarafından temin edilerek konteyner içerisine serim işlemininde onun sorumluluğunda yapıldığı anlaşıldığından, tankın elverişsizliğinden ve buna bağlı olarak ortaya çıkan zarardan TTK 1178 ve devamı mad.lerine göre davalı taşıyanın sorumlu olması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Dava dosyasında zayi olan mal bedelinin yanısıra alıcı/gönderilenin yaptığı masraflarla birlikte navlunun iadesinide talep edilmektedir. Davacı ile alıcı … arasındaki ticari ilişkide açık hesap şeklinde çalışıldığından mal bedelinin tahsil edilip edilemediği davacının ticari defterlerden anlaşılamamıştır. Ancak dosyaya sunulan alıcı … nin düzenlenmiş olduğu 02.02.2019 tarihli belgede “davacı ile aralarında açık cari hesap ilişkisinin bulunduğu, dava konusu mal için mal bedelinin tamamının ödenmediği, zira malın tamamının teslim alınmadığı,ayrıca temizlik masrafı, işçilik ücreti ve benzeri masraflar dolayısıyla yapılan 38.890,99 USD tutarındaki masraflarında davacı alacağından mahsup edildiği” belirtilmiş olduğundan sözkonusu belgeye göre zayi olan mal bedelinin davacıya ödenmediği sonucuna varılmıştır. Bu durumda bilirkişi raporlarında tespit edilen 44.575,74 USD hasar bedeli ile davacının cari hesap alacağından kesilen 38.890,99 USD tutarındaki masraflardan dolayı davacının toplam zararının 83.466,73 USD olduğu tespit edilmiştir.
Davacı ayrıca ödenen navlun bedelininde iadesini de talep etmekte ise de TTK’nın 1199. mad. göre taşıyandan kaynaklanmayan bir kaza sonucu yükün zayi olması halinde ancak taşıtanın navlun borcu sona ereceğinden somut uyuşmazlıkta ödenen navlunun geri iadesinin mümkün olmadığı değerlendirilmiştir.
TTK’ nın 1186/1 maddesinde taşıyanın sorumluluğunun sınırlandırılabileceği kabul edilmiş olup davalı taşıyan açısından koşulları oluştuğundan sınırlı sorumluluk hükmünün uygulanması gerekmektedir. Bilirkişi raporunda zayi alan yük nedeniyle taşıyanın sınırlı sorumluluk miktarı 30.588,20 ÖÇH(15.294,10kgx2) olarak tespit edilmiş olduğundan davalı bu tutarın karar tarihindeki TL karşılığını ödemekle yükümlüdür. Ancak dava dilekçesindeki talep USD para birimine göre yapıldığından 30.588,20 ÖÇH nin karar tarihindeki çapraz kura göre USD karşılığı üzerinden hüküm tesis edilmesi gerekmektedir. Karar tarihinde 1 ÖÇH 1.44645 USD ye karşılık geldiğinden, davalının ödemesi gereken tazminat(1.44645x 30.588,20 ÖÇH )44.244,30 USD ye tekabül etmektedir.
Sonuç olarak yukarıda açıklanan nedenlerle;davacının taşıtanı ve göndereni olduğu zeytinyağı türü emtianın 15.294,10 KG nın taşıma sırasında zayi olmasının davalı taşıyanın temin ettiği flexi tankın elverişsizliğinden kaynaklandığı, bu nedenle ortaya çıkan zararlardan davalı taşıyanın sorumlu olduğu, davacının alıcısından tahsil edemediği mal bedeli ile alıcının cari hesap alacağından kesilen masrafları TTK nın 1178 ve devamı maddelerine göre davalı taşıyandan talep edilebileceği, TTK nın 1186. Maddesine göre taşıyanın sorumluluğunun sınırlandırılması koşulları oluştuğundan, sınırlı sorumluluk hükümlerine göre davalıdan tahsili gereken tazminat tutarının 44.244,30 USD olduğu kanaatine varılmış olmaklass ,bu kanaat ışığında Davanın KISMEN KABULÜ ile 44.244,30 USD ‘nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre işleyecek dolar faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile 44.244,30 USD ‘nin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine göre işleyecek dolar faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 8.942,16 TL harçtan 5.421,03 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 3.521,13 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
5.421,03 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 16.386,03 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 17.303,49 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 29,20 TL başvurma harcı, 300,00 TL posta gideri ile 9.377,90 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.707,10 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 4.680,88 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 50,00 TL posta gideri ile 8.750,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 8.800,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 4.556,52 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/05/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır