Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/351 E. 2019/31 K. 29.01.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2016/351 Esas
KARAR NO :2019/31
DAVA :İtirazın İptali
DAVA TARİHİ :25/08/2016
KARAR TARİHİ :29/01/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından … numaralı Nakliyat Emtia Abonman … Poliçesi ile sigortalanan … ve San, A.Ş,’ye ait iş makineleri emtialarının Derince/İzmit’ten Türkmenistan’a nakliyesi işleminin dava dışı … Ltd. Şti. tarafından üstlenildiğini, Lashing işlemlerinin bu firma sorumluluğunda … Taş. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından gerçekleştirildiğini,1 nolu … Taş. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye hasara sebebiyet veren “Lashing” işlemini yapan firma sıfatıyla tüzel kişilik olarak dava açıldığını, 2 nolu davalıya … gemisinin donatanı sıfatıyla dava açıldığını, sigortalıya ait emtiaların gemiye yüklenmesi sonrasında, ambar üzerine konteynır yerleştirilmesi ve konteynırlarm sabitlenmesi çalışmaları sırasında … adlı gemiye 1 nolu davalı … firması tarafından yapılan Lashing işlemleri sırasında kullanılan kaynaktan çıkan çapak ve kıvılcımların, 3 nolu ambar içine düştüğü ve ambar içerisinde bulunan yanması kolay izolasyon malzemelerini tutuşturması neticesinde söz konusu hadisenin meydana geldiğinin anlaşıldığını, Ekspertiz raporunun, hasar oluş şekli, hasar hakkındaki saptamalar, hasarın niteliği ve miktarı konusunda ayrıntılı bilgiler içermekte olduğunu, fatura ve yapılan tespitler gereğince 262.415,02 TL sigortalı zararının, müvekkili şirket tarafından temin edilmiş olup TTK ve poliçe hükümleri ile ibraname gereğince halefiyet ve temlik esasına göre sigortalısının haklarını devralan müvekkilin TTK ilgili hükümleri gereğince davalıya rücu hakkı doğmuş olduğunu, davalıya müracaatta bulunulduğunu ancak sonuç alınamamış olduğunu, buna ilişkin icra takibinin 18.09.2015 tarihinde başlatılmış olduğunu, 1 nolu davalı … Ltd. Şti.’ nin 02.10.2015 tarihinde, 2 nolu davalı …’ un ise 19.04.Z015 tarihinde borca itiraz ettiğini, bu sebeple işbu davanın açılması gereğinin doğmuş olduğunu beyan ve iddia ederek netice itibariyle davalıdan olan toplam 262.415,02-TL alacağına ilişkin icra takibine yapılan itirazın iptali ile yasal faizi ile birlikte tahsiline, %20’den az olmayan icra inkar tazminatı, yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca karşı taraf vekalet ücretinin adına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
1 nolu davalı … Ltd. Şti. tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili ile dava dışı … Ltd. Şti. arasında gerçekleştirilen e-posta teatileri neticesinde … gemisi ile Derince Limanından Türkmenistana taşıması planlanan yüklerin 03/05/2014 tarihinde yapılacak olan lashing işlemlerinin müvekkili tarafından yapılması hususunda anlaşmaya varıldığını, … gemisinin konteyner özellikli bir gemi olmaması sebebiyle konteynerlerin seyir sırasında hareket etmesinin önelenmesi bakımından zaruri olan sabitleme işlemlerinin öncelikli olarak ambarlardaki yüklere yapıldığını, akabinde gemi kaptanı tarafından ambar kapakları kapatıldığını, güverte üzerindeki sabitleme kancalarının kaynaklanmasına geçildiğini, cak güverte üzerinde yapılan kaynaklama çalışmaları esnasında kaynak bölgesinden çıkan çapak ve kıvılcılarım kapatılmış olan ambar kapaklarının arasından ambara düşmesi sonucu ambar içindeki yükte zarar meydana geldiğini, yük ilgili … ve Sanayi A.Ş’nin … numaralı Nakliyat Emtia Abonman … Poliçesi ile sigortalanan yüklerine gelen zararın kendileri tarafından tazmin edildiği iddiasıyla ödedikleri tazminatı rücuen tahsili için … Sigorta tarafından … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası tahtında icra takibi başlatıldığını, müvekkili ve … gemisi donatanı tarafından süresi içinde borca itiraz edildiğini ve icra takibinin durdurulduğunu, müvekkiline husumet tevcih edilemeyeceğini, davacı tarafından kime ne sıfatla husumet yöneltildiği ve hangi davalıdan ne talep edildiğinin belirtilmesi gerektiğini, dava konusu alacağın zamanaşımına uğradığını, yangının geminin yüke elverişli olmaması sebebiyle meydana geldiğini, müvekkilinin kusurunun olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2 no’lu davalı … ( … Gemisi Donatanı) cevap dilekçesinde özetle; Dava dilekçesinde de belirtildiği üzere lashing işleminin 1 nolu davalı tarafından yapılmış olduğunu, gemide meydana gelen yangın hadisesi üzerine … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvurularak delil tespiti yapılmasının talep edildiğini, Mehkemece yapılan inceleme sonunda tanzim edilen bilirkişi raporunda; “Dosyaya sunulan sıcak çalışma izin belgesinin 04 Mayıs 2015 günü saat 18.00 -24.00 ile 05 Mayıs 2015 günü saat 18.00 – 24.00 günleri için alınmış olduğunu, gemideki yangının 03 Mayıs 2015 tarihinde çıktığı görülmekle sıcak çalışma izin belgesinin yangından sonra alındığı, usulüne uygun olmadığı kanaatine varılmıştır/ görüşünün” bildirilmekte olduğunu, iş izni sisteminin bir kuruluşta potansiyel olarak tehlikeli olan ve rutin olmayan faaliyetlerin güvenli şartlar altında gerçekleştirilmesinin sağlanması için oluşturulmuş standart bir prosedür olduğunu, iş izin formunun pek çok bakım onarım faaliyeti için güvenli çalışma sistemlerinin önemli bir parçası olduğunu, iş izni formları kullanıldığında işin gerekli güvenlik önlemleri altında yapılmasının sağlandığını ve formlar sayesinde yapılacak işle ilgili tüm öngörülebilir tehlikelerin dikkate alınmış olduğunun net bir kaydının da tutulmuş olacağını ancak yangına sebebiyet veren lashing işlemi sırasında iş izni alınmamış, dolayısıyla da bir denetimin de yapılmamış olduğunu, 1 nolu davalının bu sebeple hasardan sorumlu olduğunu, TTK 1179 maddesinin, sorumluluktan kurtulma hallerini düzenlemiş olduğunu, buna göre taşıyanın veya adamlarının kastından veya ihmalinden doğmayan sebeplerden ileri gelen zarardan taşıyanın sorumlu olmadığını, yükün taşıma sırasında zarara uğramamış olduğunu, yükün hasar görmesinin sebebinin yükleme sırasında yapılan lashing işlemi ve lashing işlemini yapan taraf 1 nolu davalı olduğunu, bu nedenle Müvekkiline sorumluluk yüklenmesinin mümkün olmadığını, devamla 1180. maddede; zararın yangın sonucu olduğu takdirde, taşıyanın yalnız kendi kusurundan sorumlu olacağının düzenlendiği, hasarın yangın sonucunda meydana geldiği göz önünde tutulduğunda hiçbir kusuru bulunmayan müvekkiline kusur atfedilemeyeceğinin izahtan vareste olduğunu, … ve FİOST kayıtlarına yer verilmiş olduğu, FİOST (Free in and Out Stowed and Trimmed) uyarınca yangının yükleme sırasında meydana geldiği, yüklemenin Müvekkil tarafından yapılmadığının aşikar olduğunu iddia konusu hasarın Müvekkilin kusurundan kaynaklandığı düşünülse dahi, yasa uyarınca kendisi veya temsilcilerine hiçbir bildirim yapılmadığından bu bağlamda herhangi bir kusur atfı mümkün olmadığını belirterek davanın müvekkili açısından reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizce aldırılan 19/11/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacının geçerli bir sigorta sözleşmesine binaen ödeme yaparak kanuni halef sıfatını kazandığı, Dava dışı … Ltd, Şti/nin, … ve San. A Ş.’ye karşı taşıma taahhüdünde bulunduğundan, taşıyan sıfatını haiz olduğu; donatan sıfatma sahip 2 numaralı davacı … un TTK m. 1062/1 c. 2 uyarınca yük ilgililerine karşı, taşıyanın gemi adamlarının kusurundan doğan sorumluluğuna ilişkin hükümler uyarınca sorumlu tutulacağı, TTK m.1180 uyarınca “Zarar, geminin şevkine veya başkaca teknik yönetimine ilişkin bir hareketin veya yangının sonucu olduğu takdirde, taşıyan yalnız kendi kusurundan sorumlu olacak” ise de, dava konusu olayda, ISM Kodun öngördüğü Güvenli Yönetim Sisteminin gereklerinin yerine getirilmemesinin esas İtibariyle donatanın kusurunun varlığım ortaya koyduğu ve 2 numaralı davalı …’un yangın neticesinde ortaya çıkan zararlardan sorumlu olacağı, Sabitleme işlemini gerçekleştiren ve yangma “kendi kusuru” ile sebebiyet veren 1 numaralı davalı … A.Ş/nin, TTK m,1180 çerçevesinde sorumluluktan kurtulamayacağı ve haksız fiil hükümleri çerçevesinde sorumlu tutulabileceği, tüm dosya kapsamının incelenmesinden, sigortalıya ait iş makineleri emtiasında meydana gelen zararın, yukarıda yer verilen 23.0S.Z015 tarih ve … nolu “Nakliyat Ekspertiz Raporu”nda yapılan tespit ile uyumlu olduğu, yine aynı raporda sigortalıya ait iş makineleri emtiasında ödenen 254.295,00 -TL Hasar tutarının kadri marufunda olduğu belirtilmiştir.
Her ne kadar … vekilince zamanaşımı itirazında bulunulmuş ise de hasarın 03/05/2015 tarihinde meydana geldiği, takibin 18/09/2015 tarihinde başlatıldığı anlaşılmakla itirazının TTK md 1188 uyarınca reddine karar verilmiştir.
Milletlerarası yetki itirazı bakımından dosyaya sunulu çarter parti örneğinde imza bulunmaması nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
Dava; davacı sigorta şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalıdan rücuen tahsili amacıyla yapılan icra takibine itirazın İİK nun 67.maddesi gereğince iptaline ilişkindir.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası dosyaya sunulmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan tüm delillerden, davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalı … AŞ’ ye geçerli bir sigorta sözleşmesi uyarınca teminat kapsamında yer alan bir riziko için ödeme yapması nedeniyle aktif husumet ehliyetine sahip olduğu, davacı ile nakliyat emtia abonman sigorta sözleşmesi akdeden dava dışı … ve San. A.Ş.’ye ait yüklerin Derince/İzmit’ten Türkmenistan’a deniz yolu ile taşınması hususunda dava dışı … Ltd, Şti. ile sözleşme akdedildiğinden dava dışı … Kiralama şirketi taşıyan; … ve San. A Ş.’nin taşıtan sıfatına sahip olduğu, dava dışı … Gemi Kiralama şirketinin, dava konusu yüklerin taşınması hususunda 2 numaralı davalı … ile sözleşme yaptığı, yüklerin deniz yolu ile taşınmasının … tarafından gerçekleştirileceğinden 2 numaralı davalı – … gemisi donatanının fiili taşıyan sıfatıyla pasif husumet ehliyetinin olduğu, dava dışı alt taşıyan … Gemi Kiralama şirketi, … gemisi ile Derince Limanı’ ndan Türkmenistan’a taşınacak yüklerin lashing (sabitleme) işlemlerinin yapılması hususunda 1 numaralı davalı – … şirketi ile anlaştığı, konteynerlerin ambar kapağına kaynak işlemi yapılması esnasında kıvılcımların ambar kapaklarından aşağı düşmesi sonucu dava konusu iş makinelerinin zayi olduğu tespit edilmekle …’ in pasif husumet ehliyetine sahip olduğu anlaşılmıştır.
TTK m.1091/2 hükmüne göre, gemi kaptanı denizcilikte geçerli olan kurallar uyarınca, geminin ambarlarından taşınacak olan eşyayı kabule ve korumaya elverişli şekilde donatılmış olmasına dikkat etmek zorunda olduğu, lashing işlemlerinin 1 numaralı davalı – … şirketi tarafından gerçekleştirilirken gemi kaptanının lashing (sabitleme) işlemine ilişkin sıcak çalışma iznini almaması ve sabitleme işleminin usulüne uygun yapılmasını sağlamaması sonucunda yangın meydana geldiği ve yüklerin zayi olduğu, bu durumda meydana gelen yük zararlarından 2 numaralı davalı, … gemisi donatanı – … şirketinin, TTK m. 1062 hükmü uyarınca gemi adamı olan kaptanın kusurlu davranışından kaynaklanan zararlardan sorumlu olduğu, TTK m. 1062/1 c. 2 hükmündeki atıf gereği, 2 numaralı davalı – … gemisi donatanı … şirketi bakımından TTK m. 1180 hükmünde düzenlenen yangın durumunun sorumsuzluk sebebi olduğu, ancak teknik değerlendirmede de ifade olunduğu üzere, ISM Kodun öngördüğü Güvenli Yönetim Sisteminin gereklerinin yerine getirilmemesinin esas itibariyle donatanın kusurunun varlığını ortaya koyacağı ve sorumsuzluk hallerinin ortadan kalkmasına neden olacağı, 1SM Kod çerçevesinde Güvenli Yönetim Sisteminin uygulanması bakımından donatanın kusurunun , kendisinin ve adamlarının söz konusu sistemin kurulması ve işleyişinde aksaklıklarda kusurlu olmaları ve zararın bu sebeple meydana gelmesi halinde söz konusu olacağı, olayda, 2 numaralı davalının yangına karşı güvenlik önlemelerini alacak bir sistem oluşturmadığı, kara personeli ile gemide görev yapan personel arasındaki ilişkiyi yürüten gemi kaptanının görevini ihmal ettiği, gemi adamlarının denetlenmesi ve talimat verilmesinin de donatan/taşıyanın şahsi kusurunun kapsamında yer aldığı dikkate alındığında, somut olayda 2 numaralı davalının zarardan sorumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Lashing işlemini yerine getiren … A.Ş.’nin TTK m.1179/2 uyarınca “taşıyanın adamı” olarak nitelendirilmesi gerekeceği, …’ in gemide yapılan kaynak işlemleri bakımından gerekli güvenlik önlemlerine riayet etmediği, kaynak yapıldığı sırada çalışılan yerin özellikleri dikkate alınmadan ve yangın güvenliğine ilişkin prensiplere uygun hareket edilmeyerek iş yapıldığı, işlem sırasında yangının başladığı ve yük zararın oluştuğu dikkate alındığında …’ in de yük zararından sorumlu olduğu kabul edilerek davalıların teknik bilirkişi raporuyla da tespit edildiği üzere kadri marufunda görülen zarardan sorumlu olduklarına dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Alacak likit olmayıp yargılama neticesinde ortaya çıktığından icra inkar tazminatı talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KABULÜ ile İstanbul Anadolu 16. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasına yapılan İTİRAZIN İPTALİ ile takibin talep gibi devamına,
2-Alacak likit olmayıp yargılama neticesinde ortaya çıktığından icra inkar tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Karar harcı olan 17.925,57 TL’den peşin alınan 3.169,32 TL’nin mahsubu ile bakiye 14.756,25 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (29,20 TL başvurma harcı, 241,90 TL posta ücreti ve 2.700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam)2.971,10 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı vekili için takdir edilen 21.694,90 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.29/01/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır