Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2016/304 Esas
KARAR NO : 2020/233
DAVA : İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/07/2016
KARAR TARİHİ : 13/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 26.10.2015 tarihli … numaralı konişmentoda belirtilen …/Türkiye limanından …/… isimli gemi ile yüklediği … numaralı 1×20’lik konteyner yükünün, 19.11.2015 tarihinde Rusya’nın St. Petersburg Limanı’na tahliye edildiğini, alıcı firma olan … … Ltd. Şti.nin gerekli gümrük işlem evraklarını düzenleyip ibraz etmediğini, yükün 19.11.2015 tarihinde varış limanına tahliyesinden malların konteynerden boşaltılması tarihi olan 09.02.2016 tarihine kadar oluşan toplam 82 günlük süredeki 4.570 Amerikan Doları ardiye (82×56), 4.797 Amerikan Doları demuraj (82×58,5), 1200 Amerikan Doları konteyner çekilmemesi, 350 Amerikan Doları St. Petersburg liman masrafları DTHC, 159 Amerikan Doları import locals, 377,6 Amerikan Doları Rusya gümrük masrafları olmak üzere toplam 11.453,60 Amerikan Doları alacakları olduğunu, yükün limandan sonra teslim yerine iletilmesinin tarafı olmadığı alım satım sözleşmesinin diğer tarafı olan alıcının ithalat gümrük işlemlerini sonuçlandırmasını müteakip mümkün olabileceğini, alıcısı üçüncü kişi olan konşimentoya konu yükün varma limanındaki ithalat gümrüklemelerini bizzat yapmalarının mümkün olmadığını, iyiniyetle hareket ederek davalıya mahrece iade işlemleri hakkında 29.12.2015 tarihinde bilgi verdiğini, alıcının tüm başvurulara rağmen yardım ve işbirliğine yanaşmadığını, ithalat işlemleri için gerekli yetkilendirme belgesini vermediğinden ve malın geri gelmesi için istenen evrakları temin etmediğinden 19.01.2016 tarihi itibarıyla mahrece iade için sürenin bi…iğini, … İcra Müdürlüğü nezdinde 2016/… E. sayılı dosya ile başlatılan icra takibine davalının kötü niyetli ve hakkaniyete aykırı olarak itiraz e…iğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 35.753,50 TL alacağın icra takibi tarihinden itibaren Amerikan Doları mevduata uygulanan tevdiat faizi ile birlikte tahsili ile davalının …. İcra Müdürlüğü’nün 2016/… E. sayılı dosyasına vaki itirazının iptali ve %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin iki konteyner muhteviyatı eşyayı Rusya’da yerleşik … …’e … taşıma/teslim şekli ile teslim etmesi hususunda davacı ile anlaştıkları, dava konusu yüklere ilişkin olarak … ve … numaralı konişmentoların düzenlendiğini, eşyaların davacı tarafından tahsis edilen … ve … numaralı konteynerlere yüklendiğini, davacının ihracatının yükleme yurtiçi taşıma maliyetini, ihracat ve ithalat ülkesindeki liman masraflarını, navlun bedelini ve ithalatçının ülkesindeki iç taşıma maliyetini üstlendiğini, … numaralı konşimentoya bağlı yükün alıcısına teslim edildiğini, ancak … numaralı konşimentoya bağlı yükün teslim edilmediğini, malın alıcı firmaya teslim edilmemesinin tek sorumlusunun taşıyıcı firma olduğunu, anlaşma dahilinde olmayan ek maliyetleri ve ücretleri ortaya a…ığını, alıcı tarafın haklı olarak ödemekten imtina e…iğini, alıcının malı bu nedenle almadığını, ürün bedelinin de kendisine ödenmediğini, bu sebeple hammadde kaybı ve mahrum kalınan kârın söz konusu olduğunu, ardiye, demuraj ve konteyner boşaltma ücreti adı altında ücret taleplerinin de haksız olduğunu, davacının icra takibine konu e…iği alacağın hiçbir dayanağı olmadığı belirterek davacının kötüniyetli olduğu açık olduğundan asıl alacağın %20’si oranında kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasında akdedilen deniz taşıma sözleşmesinden kaynaklanan demuraj alacağının tahsili talebi ile başlatılan icra takibine yönelik itirazın iptali davası olup, uyuşmazlığın konusunun; davaya ve takibe konu demuraj faturası nedeniyle davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı, teslim alınmayan konteynerın teslim alınmamasında davacının kusurunun bulunup bulunmadığı buna göre davacı alacağının var olup olmadığı ve varsa alacak miktarının tespiti hususlarında toplandığı anlışılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün 2016/… Esas sayılı icra takip dosyasının incelenmesinde, davalı borçlu aleyhine 12/04/2016 tarihinde icra takibine başlandığı, davalı borçluya ödeme emrinin 18/04/2016 tarihinde tebliği akabinde davalı borçlu tarafından 21/04/2016 tarihinde b… itiraz dilekçesi sunulduğu eldeki davanın ise, 19/07/2016 tarihinde İİK 67 maddesi gereği 1 yıllık süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişi heyetinden alınan 27/09/2017 tarihli raporda özetle; gümrük işlem evraklarının düzenlenmesi ve bu evrakların sorumluluğunun alıcıya ait olduğunu, liman masraflarının davalıdan talep edilemeyeceğini, ardiye masrafları ile diğer masraf kalemlerinin gerek miktarının gerekse gerçekten davacı taşıyan tarafından ödenmiş olduğu hususlarının ispatlanamadığı kanaatine ulaşııldığını, dosya içeriğinde konişmentonun arka sayfası, burada atıfta bulunulan bir tarife ve benzeri bir belge bulunmadığından konteyner demurajı ödenmesinin kararlaştırıldığı hususu ile bunun hangi tarifeye göre hesaplanacağı hususu tespit edilememiş olduğunu, bu nedenle davacının davalı taşıtandan talep edebileceği demuraj bedelinin hesaplanamadığını belirtilmiştir.
Mali müşavir bilirkişiden alınan 28/02/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; incelenen her iki tarafın defterlerinin TTK hükümlerine göre usulüne uygun tutulmuş olduğunu, davacı kayıtlarına göre davalıdan talebi olan 11.064.00 USD alacaklı gözüktüğünü, bu tutar davacı tarafından icra dosyasından talep edildiğini, alacak için icra takibinden itibaren temerrüt faizinin hesaplanacağını, talep edilen %20 oranındaki icra inkar tazminatı hakkındaki takdirin mahkememize ait olduğunu, incelenen davalı kayıtlarında davacıya gözüken borcun 499,15 TL olduğunu, dava konusu yapılan 11.064,00 USD tutarındaki davacı faturasının davalı kayıtlarında yer almadığını, taşımayı gerçekleştiren … A.Ş. tarafından davacı tarafından düzenlenmiş bulunan … Nolu konşimentoya ait olmak üzere toplamda 4.000.00 USD tutarında fatura düzenlenmiş olduğunu, faturanın yurt dışı gümrük masrafları olarak düzenlendiğini, davacı ile … A.Ş.nin sürekli çalıştığı ve cari hesap şeklinde çalıştıklarını, malların taşıması yapılarak St.Peterburg Limanına getirilmiş olması karşısında alıcısı tarafından gümrükten çekilmemiş olmasının sorumluluğunun alıcıda bulunduğunu ve konu olan malların çekilmeyerek mahrecine iade süresinin de geçmiş olması nedeni ile davacı tarafından yapıldığı bildirilen masrafların davalı sorumluluğunda olması gerekeceği kanaatine vardığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 18/04/2018 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; yurt dışı masrafları olarak talep edilen 6.306,60 USD bedelin, … tarafından 4.000,00 USD olarak faturalanmış ve davacı tarafından ödenmiş olması dolayısıyla davalının 4.000,00 USD yurt dışı masrafları bedelinden sorumlu olduğunu, demuraj bedeli bakımından, hangi bedelin davacı tarafından …’ye ödendiği konusunun cevapsız kaldığını, kök raporda varılan sonuçta bir değişikliğin olmadığı kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 24/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; dava konusu olayda Fiili Taşıyan olan dava dışı … firması tarafından 15.02.2016 tarih ve … no’lu “HRC (Harici) YURT DIŞI MASRAFLARI” açıklamalı ve toplam 4.000,00 USD bedelli olarak akdi taşıyan davacı adına düzenlenen faturanın, TTK m. 1207 de yer alan diğer alacaklar kapsamında olduğu değerlendirilmiş olduğunu, davacı tarafından fiili taşıyana ödenmiş olması nedeniyle davalının 4.000,00 USD yurt dışı masrafları bedelinden sorumlu olacağını, davacı tarafından talep edilen demuraj bedeli bakımından taşımaya konu … no.lu konişmento eki taşıma sözleşmesinin 3.Maddesi gereği sözleşme kurulurken davalının tarifeye nasıl erişebileceği hakkında bilgi sahibi olduğunu, ancak gerek konişmento üzerinde gerekse dosyaya sunulmuş bir demuraj tarifesinin bulunmaması nedeniyle davacı tarafından davalı adına düzenlenen 18.03.2016 tarih … sayılı “Demuraj ücreti” açıklamalı 5.380,00 USD bedelin hangi demuraj tarifesine göre hesaplandığının ve bu bedelin fiili taşıyan … firmasına ödenip ödenmediğinin dosyada mevcut bilgi ve belgelerden anlaşılamadığı görüş ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 20/01/2020 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; usul yönünden incelenen 2015-2016 yevmiye defteri ve defter-i kebirin, berat onayı, zamanında ve usulüne uygun olarak alındığını, fiziki olarak tutulan 2016 envanter defterinin açılış noter tasdikinin, zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırıldığını, 2015 dönemi envanter defterinin sunulmadığının tespit edildiğini, davaya konu, davacı tarafından davalıya düzenlenen 18.03.2016 tarih ve … no.lu 11.064.USD tutarındaki faturanın davacı yasal defterlerinde doğru ve usulüne uygun kaydedildiğini, söz konusu faturanın davalı tarafından ödenmemesi üzerine davacı tarafından 12.04.2016 tarihinde ….İcra 2016/… esas no.lu dosyası ile takip talebinde başlandığını, davalının 21.04.2016 tarihindeki itirazı üzerine takibin durduğunu, dosyada bulunan evraklar içerisinde davacı şirket tarafından yükün alıcı tarafından teslim alınmaması nedeniyle ödenmiş olan 3 adet faturanın ve bu faturalara karşılık yapılan ödemelerin de davacı yasal defterlerine kaydedilmiş olduğunu, bu şirketlere yapılan ödemelerin fatura tutarlarından fazla olmasının, söz konusu şirketler ile davacı şirketin cari hesap şeklinde çalışıyor olmalarından kaynaklandığını, yapılan ödemelerin söz konusu faturaları da kapsayan cari hesap bakiyelerine mahsuben yapılmış olduğu sonucuna varıldığını, davalının ise, davacı tarafından kendisine düzenlenen 18.03.2016 tarih ve … no.lu 11.064.USD tutarındaki faturayı kabul etmediğini ve yasal defterlerinde kaydetmediğini ve bu faturaya karşılık herhangi bir ödeme yapmadığı için davacıya söz konusu faturaya ilişkin borcunun olmadığının davalı yasal defter kayıtlarından anlaşıldığını, davalı, yükün alıcı tarafından teslim alınmamasının kendi kusuru olmadığını, davacıdan kaynaklanmış olduğunu ve 05.10.2015 tarihli e-posta yazışmasında teklife “deniz navlunu, … liman masrafları ve yurtiçi nakliye ile yurtdışı teslim masrafları dahildir.” şeklindeki beyana binaen, davaya konu masrafların davacıya ait olduğunun davacı personeli … tarafından kabul edildiğinin belirtildiğini, davacının iddiasında haklı olduğunu karar verilmesi halinde davalının …. İcra Müdürlüğü 2016/… Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali takibin devamı, davacının, icra takibinde talep e…iği faiz; 3095 Sayılı Kanun hükümlerine istinaden, 12.04.2016 – 19.07.2016 tarihi aralığında ki (98) gün için Yıllık % 6 oranında faizi; 178,24.USD olarak hesaplandığını, ayrıca davacının talep e…iği icra inkar tazminatı (11.064.USD X % 20 = 2.212,80.TL) olabileceği şeklinde bir kanaate varıldığı bildirilmiştir.
Dünya deniz ticareti ve hukukuna girmiş bulunan, konteyner demurajı özünde, konteyner işgaliye bedeli olmakla; konteyner üzerinde tasarruf hakkı bulunan kişi (Davacı), gönderilenin (alıcı) belli bir süre içinde konteyneri iade etmesini ister, çünkü konteyner başka taşımalarda kullanacaktır. Bu sebeple konteynerin gönderilen tarafından iadesi için genellikle belli serbest süreler ve bunun aşılması halinde aşamalı olarak yeni süreler kararlaştırılmakta, bu süreler için artan oranlara göre ödemelerin yapılması istenmektedir. Söz konusu ücret dolu olarak gelen konteynerlerin gemiden tahliye edildiği gün ile içerisindeki eşyanın konteynerden boşaltılıp, taşıyanın deposuna iade edildiği güne kadar geçen süre, belirlenmiş gün sayısından fazla ise taşıyana ödenen bir ücre…ir. Bu ödemelere de, gemilerin gecikmesi hâlinde ödenen “demuraj” teriminden türetilmiş olarak “konteyner demurajı” denilmektedir.
Konteyner demuraj taleplerinde, talep edenin, iddiasını somut delillere dayandırması gereken ve bu şekilde hukuki olarak eksik olarak değerlendirilebilecek yönlerini minimalize eden bir yaklaşım sergilemesi gerekir. Konteyner demuraj taleplerinde somutlaştırılması gereken yönler aşağıdadır:
Taşıma sözleşmesi: Taşıtan ile gönderilen arasında yapılması gereken ve navlun, demuraj gibi somut verilerin yer aldığı bir sözleşme olabileceği gibi konteyner taşımasının doğası gereği elektronik ortamda yapılan slot/konteyner tahsisi ile hat işleticisi firmanın gemisine yükleme yapılabilmesi sağlanmaktadır. Bu durumlarda, konteyner taşımalarında, konşimento da taşıma sözleşmesi olarak Türk ve uluslararası hukuk (İngiliz hukuku) tarafından kabul edilmiştir. Konşimento, kıymetli evrak olarak addedilip, konşimento üzerinde kayıtlı kurallar, taşıma sözleşmesi ve malı talep eden gönderilen – alıcı için de sözleşme olarak değerlendirilir.
Demuraj birim bedeli ve demuraj hesaplama şekli: Konteyner demuraj birim bedeli ve demuraj sürelerinin nasıl hesaplanacağı ve tarifeler konşimento üzerinde kayıtlı olmalı veya gönderilenin ulaşabileceği bir web adresinde olduğunun bildirilmiş olması gereklidir. Çünkü, borçlandırılan tarafın, demuraj ile ilgili yaptırımları bilmesi gerekir.
Varış ihbarı: Taşıyan veya taşıtan taraf konteynerin teslim limanına varış zamanını ve/veya vardığında gönderilene varış ihbarı göndermek zorundadır. Konteyner demuraj tarifesinin, konşimentoda kayıtlı olmaması halinde, vanş ihbarında bu tarifenin yer alması veya gönderilenin, konteyneri zamanında boşaltıp iade etmemesi sebebi ile demuraj ödeyeceği belirtilmesi halinde, gönderilenin demuraj ödemesi konusunda ihbar edildiği sonucuna ulaşılabilir.
Dosyaya sunulan, … tarafından 26/10/2015 tarihinde düzenlenen … numaralı Devredilemez Deniz Nakliye Konişmentosuna göre; yükletenin İstanbul’da mukim davalı … … San. ve Tic. A.Ş. firması, alıcının Rusya’da mukim dava dışı … … Ltd firması ve ihbar olunanın Rusya’da yerleşik … firması olduğu, taşıma konusu emtianın içinde bulunduğu dava konusu olmayan … nolu 1 adet 20 DV konteynerin 26/10/2015 tarihinde İstanbul Gebze limanında … isimli gemiye yüklenerek varış yeri olan Rusya St. Petersburg limanına deniz yoluyla sevk edilmiş olduğu, konşimentonun taşıyan … adına acentası sıfatıyla … S.A. tarafından imzalandığı görülmektedir.
… tarafından 26/10/2015 tarihinde düzenlenen … numaralı Devredilemez Deniz Nakliye Konişmentosuna göre; yükletenin İstanbul’da mukim davalı … … San. ve Tic. A.Ş. firması, alıcının Rusya’da mukim dava dışı … … Ltd. firması ve ihbar olunanın Rusya’da yerleşik … firması olduğu, taşıma konusu emtianın içinde bulunduğu dava konusu … no’lu 1 adet 20 DV konteynerin 26/10/2015 tarihinde İstanbul … limanında … isimli gemiye yüklenerek varış yeri olan Rusya St. Petersburg limanına deniz yoluyla sevk edilmiş olduğu, konşimentonun taşıyan … adına acentası sıfatıyla … S.A tarafından imzalandığı görülmektedir.
Konşimentolar üzerinde bulunan kayıtlar incelendiğinde;
– SHIPPER’S LOAD,STOW,COUNT kaydından; emtianın konteyner içerisine yüklenmesi, istifi ve sayımı işlemlerinin bizzat yükleten tarafından gerçekleştirilmiş olduğu,
– FCL/FCL (fullcontainerload) kaydından; konteynerin tamamının tek bir yükleyici tarafından tek bir alıcıya sevk edilmiş olduğu,
– FREE IN/LINER OUT kaydından; yükleme masraflarının yükleyiciye, tahliye masraflarının taşıyana ait olmak üzere gemiye yükleme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Konşimentonun ilgili alanlarında teslim alma yeri … limanı ve teslim etme yeri St.Petersburg limanı olarak belirtildiğinden konşimentonun ekinde yer alan taşıma sözleşmesi şartları madde 1’e göre Limandan Limana birleşik nakliye ve yurt içi taşımadan oluştuğu, her iki konşimentonunda aynı alıcıya ait ve … isimli gemiyle nakliyesi gerçekleşen iki ayrı konteyner için düzenlendiği, … no.lu konşimento ile nakli gerçekleştrilen … no’lu 1 adet 20 DV konteynerin dava konusu edilmediği ancak … no.lu konşimento ile nakli gerçekleştrilen … no’lu 1 adet 20 DV konteynerin ise dava konusu edildiği anlaşılmaktadır.
Davacı … Ticaret A.Ş. tarafından davalı … … San. ve Tic. A.Ş. adına düzenlenmiş 28/10/2015 tarih ve … numaralı fatura incelendiğinde; … isimli geminin … no’lu seferinde İstanbul … limanından Rusya St. Petersburg limanına taşınan … no’lu 1×20 DV ve … no’lu 1×20 DV konteynerlere ilişkin olarak Manifesto Düzeltme Ücreti (150,00 USD) ve Deniz Navlunu (5.100,00 USD) açıklamalı olarak toplam 2 konteyner için KDV dahil 15.273,23 TL (5.277,00 USD) tutarında fatura kesildiği görülmüştür.
Dosyaya celp edilen 22/10/2015 tarihli … sayılı Gümrük Çıkış Beyannamesine göre; göndericinin davayı … … San. ve Tic. A.Ş. firması, alıcının dava dışı … … Ltd firması olduğu, konteyner numarasının …, yükleme yerinin …, gideceği ülkenin Rusya, teslim şeklinin DAP-Cherepovets/Rusya olduğu beyanname üzerindeki kayıtlardan görülmüştür. Ayrıca beyanname ekinde yer alan ve dava konusu … konşimento uyarınca taşınan … numaralı konteynere ait faturanın davalı … … San. ve Tic. A.Ş. firması tarafından dava dışı … … Ltd firması adına 024700 no’lu 22/10/2015 tarihinde düzenlenmiş olan ticari satış faturasının 21.888,00 EUR tutarında ve DAP-Cherepovets/Rusya teslimi şeklinde tanzim edildiği görülmüştür. DAP Teslim ise malların, taşıma vasıtasınca boşaltılmak üzere belirtilen belirli bir noktada alıcıya teslim edilmesi anlamına gelir. DAP başka bir deyişle, eşyanın alıcı ve satıcı tarafından belirlenmiş olan boşaltma yerinde boşaltma için hazır durumda nakliye aracının üzerinde alıcı emrine bırakılmasıdır. Tüm gümrük işlemleri, masrafları, gümrükte doğan vergi, resim ve harçlar alıcıya ai…ir. Malların belirlenen yere taşıma maliyetlerini ve terminal bağlantılı zarar risklerini satıcı üstlenir.
Konşimentolar ve navlun faturası beraber değerlendirildiğinde; davacı … Ticaret A.Ş.’nin dava konusu … no’lu 1 adet 20 … konteynerin … limanından Rusya’nın St. Petersburg limanına deniz yoluyla taşınması işini üstlendiği, dolayısıyla akdi taşıyan olduğu, deniz taşıma işinin dava dışı … firmasına ait … isimli gemiyle yapıldığı bu nedenle dava dışı … firmasının fiili taşıyan olduğu ve davalı … … San. ve Tic. A.Ş.’nin ise taşıtan ve yükleten sıfatına haiz olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Taşımaya konu konteynerlerin 19/11/2015 tarihinde St. Petersburg limanında gemiden tahliye edildiği ve Türkiye ile Rusya arasındaki krizin başlangıç tarihinin 24/11/2015 olduğu göz önüne alındığında, bu 5 günlük sürede satıcı tarafından aynı alıcıya gönderilen iki ayrı konteynerden dava konusu olmayan … numaralı konteynerin 23/11/2015 tarihinde dolu olarak liman çıkışı yaptığı, 25/11/2015 tarihinde boş olarak konteyner sahasına döndüğü davacı tarafından dosyaya sunulan “… Shipment” belgesi üzerinden görülmüştür. Buna karşın dava konusu … numaralı konşimento ile nakli gerçekleştirilen … numaralı konteynerin ise alıcı tarafından diğer konteyner ile birlikte bu 5 günlük süre içinde neden teslim alınmadığı anlaşılmaktadır.
24/11/2015 tarihinde Rusya ile Türkiye arasında gerçekleşen olay ve bunun neticesinde yaşanan kriz sonrası dava konusu konteyner için işlemlerin devam e…iği sırada Rusya ile Türkiye arasındaki kriz nedeniyle Türkiye’den gelen her türlü emtianın Rusya’ya olan ithalatının yasaklanması neticesinde davacının davalıya gönderdiği 04/12/2015 tarihli e-postaya göre Rusya gümrüğünün bu kargoya gümrük masrafları yatırılmasına ve görüşmelere rağmen ithalatına izin vermeyeceği, iade mektubu verilerek kargonun re-export yapılmasının gerektiği tavsiyesinde bulunulduğunun davalıya bildirildiği görülmüştür. 25/12/2015 tarihinde davalıya öncelikle konteynerin beklemesinden dolayı oluşan masrafların ödenmesi kaydıyla dönüş masraflarının bildirileceği, 29/12/2015 tarihinde davalı tarafından gönderilen e-postaya göre beklenilen günler için demuraj ve diğer masrafları kabul etmedikleri, 04/12/2015 tarihinden sonraki yazışmalardan ise 19/11/2015 tarihinde gemiden tahliye edilen konteynerin gümrük işlemlerine getirilen yasak nedeniyle bitirilemediği ve emtianın teslim edilemediği, sonrasında e-postalardan anlaşılacağı üzere alıcının da iade mektubu vermeye yanaşmaması nedeniyle mahrece iadesinin yapılamadığı, aynı zamanda 26/01/2016 tarihinde mahrece iade süresinin dolmasıyla 09/02/2016 tarihinde konteynerın boşaltılarak içerisindeki emtianın imha edilmiş olduğu ve konteynerin hat taşıyıcısına aynı gün teslim edildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili her ne kadar … numaralı konteynerin alıcı tarafından diğer konteyner ile birlikte bu 5 günlük süre içinde teslim alınmama sebebinin, davacı tarafça anlaşma dahilinde olmayan ek maliyetler ve ücretler talep etmesi nedeniyle dava dışı alıcının bu bedelleri ödemek istememesinden kaynaklandığını savunarak davacının kusuru nedeniyle konteynerın teslim edilmediğini ve ürün bedelini tahsil edemediğini ve emtiaların imha edildiğini beyan etmişse de, bu 5 günlük süre için teslim alınmama gerekçesinin ne olduğu yazışmalardan belirlenememesine karşın, taşıyanın bu hususta kusurlu olduğuna ilişkin herhangi bir somut delil, bir bilgi ve belgenin de davalı tarafından da dosyaya sunulmadığı anlaşılmıştır. Her halükarda DAP teslim şartı gereğince alıcının emtiayı teslim almamış olduğu tespit edilmiştir.
… numaralı konşimento ile nakli gerçekleşen dava konusu … no’lu konteynerin dava dışı alıcısı olan Alıcı … … Ltd firması tarafından teslim alınmamış olması nedeniyle TTK m 1200 ve TTK m 1207 maddeleri gereği dava konusu demuraj alacağının ve diğer masrafların borçlusunun navlun sözleşmesinde taşıtan sıfatına sahip olan davalı … … San. ve Tic. A.Ş.’nin olduğu kabul edilmiştir.
Dosyada alınan bilirkişi raporlarında açıklandığı üzere; konteynerin kararlaştırılan süreden sonra iade edilmesi sebebiyle gecikme bedeli istenebilmesi için, borçlu olduğu iddia edilen kişi ile “taşıyan” arasında bir sözleşme kararlaştırılmış olmalıdır. Sözleşmenin hükümleri, konişmentonun üzerinde basılı olabileceği gibi navlun sözleşmesi “kurulurken” ayrıca kararlaştırılmış da olabilecektir. Tarifenin interne…e veya başka bir kaynakta basılmış olması önemli değildir, ancak borçlandırılmak istenen kişi sözleşme kurulurken, tarifeye nasıl erişebileceği hakkında mutlaka uyarılmalıdır. Bu şartların yerine gelmiş olması hâlinde, konteynerin geç iadesi sebebiyle bir bedel istenmesi mümkündür. Dava konusu taşımaya ilişkin dosyaya sunulan … numaralı konişmentonun ön yüzünde konteyner demurajına ilişkin şartların ve tarifenin yer almadığı ancak 23/10/2017 tarihli davacı dilekçesi ekinde yer alan ve ana konşimento eki olarak çevirisi dosyaya sunulan taşıma sözleşmesinin 3. maddesinin “Nakliyecinin geçerli tarifesinin şart ve koşulları bu konşimentoya dahil edilmiştir. Demuraj, günlük depolama masrafları, yasal ücretler vs. ile ilgili koşul ve şartlara özel dikkat çekilmiştir. Geçerli tarifenin bir kopyası talep üzerine Nakliyeciden veya bunun acentesinden alınabilir ve tüccarın bu tarifeyi bildiği ve kabul e…iği addedilmektedir. Konşimento ve geçerli tarife arasında herhangi bir çelişki veya tutarsızlık halinde, bu konşimentonun üstün olacağı konusunda mutabık kalınmıştır.” şeklinde düzenlendiği, bu bakımdan davalının sözleşme kurulurken, tarifeye nasıl erişebileceği hakkında bilgi sahibi olduğu anlaşılmıştır.
Mahkemece davacı vekiline talep e…iği faturalara ilişkin olarak, adına düzenlenen faturalar ile bu faturaların ödemelerinin yapıldığına ilişkin ödeme delillerini sunmak üzere süre verilmiş olmakla davacı vekilince bu doğrultuda kendi adına dava dışı … A.Ş. tarafından düzenlenmiş 15/02/2016 tarih … numaralı 4.000,00 Usd bedelli “HRC Yurt Dışı Masraflar” açıklamalı fatura ile … … tarafından düzenlenmiş 24/02/2016 tarih 107/2016 numaralı 2.281,00 Usd bedelli “ekstra giderler …” açıklamalı ve 28/12/2015 tarih 083/2015 numaralı 5.200,00 Usd bedelli “demuraj” açıklamalı faturaları dosyaya ibraz etmiştir. Sunulan faturalar incelendiğinde davaya konu taşıma ile dava konusu konteyner bilgileri ile fatura içeriklerinin örtüştüğü anlaşılmıştır. Davacıya ait ticari defterler üzerinde yapılan inceleme ile de bu bedellerin davacı tarafça dava dışı şirketlere ödendiği tespit olunmuştur. Ayrıca dava dışı … … SA tarafından düzenlenen faturalar üzerinde uygulanan demuraj tarifesini tespite yarar tarih belirtiler açıklamaların da mevcut olduğu anlaşılmıştır.
Tüm açıklamalar doğrultusunda davalının taşıtan olduğu ve emtiaların alıcı tarafından teslim alınmadığı da sabit olmakla, davacının dava dışı şirkete ödemiş olduğu demuraj faturası gereği sorumluluğunun bulunduğu, dava dışı … firması tarafından dosyaya sunulan yazı ekindeki 15/02/2016 tarih ve … no’lu “ HRC (Harici) YURT DIŞI MASRAFLARI” açıklamalı 4.000 USD tutarındaki faturanın, TTK 1207 maddesi kapsamında yer alan diğer alacaklardan olduğu da değerlendirilmiş olup, davacı tarafından da dava dışı fiili taşıyana ödenmiş olması nedeniyle bu bedelin de davalıdan talep edilebileceği kanaatine varılmıştır. Bu nedenle davanın kabulü ile İİK 67 maddesi gereğince şartları oluştuğundan davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile … İcra Müdürlüğü’nün 2016/… E. Sayılı icra takip dosyasına yönelik itirazın iptaline, takibin 11.064,00 USD asıl alacak bakımından devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına,
-Taktiren asıl alacağın %20 oranı üzerinden hesap edilen 6.291,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Karar harcı olan 2.148,83 TL’den peşin alınan 431,82 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.717,01 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (465,32 TL ilk harç, 335,10 TL posta ücreti ve 6.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 7.000,42 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı vekili için takdir edilen 4.718,57 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/10/2020

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır