Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO:2016/152 Esas
KARAR NO:2019/321

DAVA :Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:01/04/2016
KARAR TARİHİ:04/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket tarafından düzenlenen … sayılı nakliyat emtia sigorta poliçesi ve ona takaddüm eden… hükümlerine göre, sigortalı …şirketi lehine sigortalanan 3 kap brüt 2700 kg demonte halde mermer 3 parçadan oluşan, el işçiliği Osmanlı ana gövdesi “…” şeklinde ifade edilen mermer çeşme emtiasının davalı taşıma işlerini organize eden … taşıyıcının … numaralı 14.07.2015 tarihli…, 15/07/2015 … ve 15/07/2015 …no’lu faturalar tahtında dava dışı fiili taşıyıcının acentesi… A.Ş.’nin düzenlediği … sayılı … tahtında taşıma taahhüdü altında Türkiye’den …’ya … aktarmalı “…” isimli gemi ile taşınmak üzere gönderen tarafından tam ve hasarsız teslim edildiğini, 25/07/2015 tarihli … tarafından tutulan teslim formunda 3 parçadan oluşan el işçiliği… ana çeşme gövdesi “marble fountain” şeklinde ifade edilen mermer çeşmenin en büyük parçasının yükleme/taşıma/aktarma/tahliye işlemleri sırasında konteynerin yere sert bırakılması vb. sebeple kırıldığının anlaşıldığını, teslim belgesi üzerine hasar notu düşüldüğünü, aynı zamanda hasarlı emtianın fotoğraflarla tespit edildiğini, yapılan ekspertiz çalışmasında mermer üreticisi firmanın/sigortalının beyanından hareketle maliyet fiyatı 18.000.-TL üzerinden eksik sigorta hükümleri tatbik edildikten sonra poliçe gereği %10 ilave bedel eklenmek suretiyle nihayetinde 16.911,78.-TL KDV hariç hasar tespit edildiğini, tespit edilen hasar miktarı olan 16.911,78.-TL’nin 11/01/2016 tarihinde sigortalıya ödendiğini, nakliyat sigortası genel şartları ve TTK’nın 1472 maddesinin amir hükmüne göre hasar bedelini ödeyen müvekkil şirketin sigortalısının haklarına kanunen halef olduğunu, ödenen zararın, zarar sorumlusu davalı taşıyıcıdan tahsili talep edilmiş ise de olumlu cevap alınamadığından işbu davarım ikamesi zorunluluğunun hasıl olduğunu, davalı …Ş.’nin taşıma işini organize eden/akdi taşıyıcı olduğunu, taşıma sözleşmesi gereğince emtianın taşınmasını üstlendiğini, bu iş için alt taşıyıcı görevlendirdiğini, davalı forwerder/akdi taşıyıcının meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu belirterek, 16.911,78.-TL sigorta tazminatının 11/01/2016 ödeme tarihinden itibaren işleyecek TC Merkez Bankası avans faizini, dava vekalet ücretini, yargılama harç ve masraflarının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin olayda nakliyeci olmadığını, bu nedenle davanın reddini talep ettiklerini, müvekkil şirketin hasara uğrayan emtianın imalatçısı olan …şirketine nakliye hizmetleri konusunda danışmanlık ve aracılık hizmeti verdiğini, müvekkil şirketin yapılan ve hasara yol açan nakliyenin herhangi bir aşamasında fiilen bulunmadığını, müvekkil şirketin verdiği hizmet karşılığında üretici ile nakliyeci firmayı bir araya getirdiğini, işbu davaya konu sigortayı yaptırdığını, bunun dışında müvekkil şirketin herhangi bir nakliye işini yapmadığını, emtianın üretici tarafından limanda nakliyeci firmaya teslim edildiğini, nakliyeci firmanın kendi konişmentosunu düzenlediğini ve üretici adma müvekkil şirkete verdiğini, dava konusu olayda müvekkil şirketin nakliyeci değil talep edilen taşıma işlerinde taşıma talep eden firmayı nakliyecilere yönlendirmeyi sağlayan bizzat taşıma işi yapmayan forwerder firma olduğunu, işbu davaya konu zararın oluştuğu nakliye işleminde müvekkil şirkete herhangi bir husumet yöneltilmesi mümkün olmadığından öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, hasar ödemesi yapılan sigorta poliçesinin de müvekkil şirket tarafmdan yaptırıldığını, söz konusu poliçe bedelinin müvekkil şirket tarafından ödendiğini ve müşterisi olan satıcıya fatura edildiğini, müvekkil şirketin nakliye operasyonlarını sadece müşterisi adına düzenlediğini, dava konusu nakliyenin müvekkil tarafından yapılmadığını, davacı tarafça ödemesi yapılan ve müvekkil şirkete rücu edilmek istenen hasarın asıl oluştuğu konusunda kesin bir tespit bulunmadığını, söz konusu emtianın satıcı tarafından ambalajlandığını ve nakliyeci firma olan …A.Ş.’ne limanda teslim edildiğini, söz konusu emtianın taşıma esnasında mı yoksa limanda ambalajlı olarak teslim edilmeden önce mi hasarlandığına dair herhangi bir tespit bulunmadığını, emtianın satıcı tarafından ambalajlandığını, konteynere yüklendiğini ve istiflendiğini, bu nedenle emtianın taşıma esnasmda mı kırıldığı yoksa öncesinde limana kara yoluyla getirilirken mi hasarlandığının tespiti gerektiğini, nakliye işinin bizzat …A.Ş. tarafmdan gerçekleştirildiğini, bu nedenle davanın … AŞ:ye ihbar edilmesini talep ettiklerini belirterek öncelikle husumet yönünden davanın reddini, esasa girilmesi durumunda ise müvekkil şirketin forwarder firma olması ve taşıma işleminde organizasyonun yapılması dışmda bir sorumluluğunun bulunmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini, yargılama masrafları ile vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
Dosyada alınan kök ve ek Bilirkişi Raporlarında özetle; satım sözleşmesi CİF satış esasına göre ifa edilmiş olduğu için riziko anında ekonomik menfaate sahip olan kişinin malvarlığının kötüleştiği kabul edildiğinde; taşıma sırasında meydana gelen hasara alıcı/gönderilen … Üniversitesinin katlanması gerekeceğini, oluşan hasardan dolayı sigortalı satıcı/ …Şti’nin menfaatinin değil alıcının menfaatinin zedelenmiş sayılacağını, mevcut sigorta sözleşmesi ile sadece satıcı/gönderen …Şti’nin menfaati sigortalatılmış olduğunu, davacı sigortacı tarafından sigortalı satıcıya yapılan ödemenin ekonomik menfaat yokluğu nedeniyle geçersiz sayılması gerektiğini, dolayısıyla davacının aktif taraf sıfatına sahip olmadığı sonucuna varılacağını; rizikonun gerçekleştiği sırada mülkiyet hakkına kim sahip ise onun menfaatinin zedelendiği kabul edildiğinde; somut olayda denizyolu ile eşya taşıması söz konusu olduğundan hasarın meydana geldiği sırada sigortalı … Şti’nin mülkiyet hakkından kaynaklanan menfaatinin zedelenmiş sayılması için o sırada konişmentonun henüz alıcmm/temsilcisinin eline geçmediğinin ispatlanmasının gerektiğini, somut olayda davalı …Ş/nin akdi taşıyan olduğunu, denizyoluyla taşımayı gerçekleştiren … firmasının TTK madde 1191 anlamında fiili taşıyan sıfatına sahip olduğunu, TTK madde 1238/1 uyarınca taşıyanın hak ve yükümlülüklerine sahip olan davalı …Ş’nin denizyoluyla taşıma dava dışı fiili taşıyan tarafından gerçekleştirilmiş olsa da TTK madde 1191/1 uyarınca taşımanın tamamından sorumlu kalmaya devam ettiğini,, davalının (pasif) taraf sıfatına sahip olduğunu, meydana gelen zarardan sorumlu olduğunu, taşıyanın sorumluluğu sınırlı olduğu için TTK madde 1186/1 ve 1186/3 uyarınca davalının sorumlu olduğu tutarın azami 8.623.-TL olduğunu bildirilmiştir.
Dava; davacı … şirketine nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı emtianın davalının sorumluluğunda taşınması sırasında oluştuğu iddia edilen emtiadaki hasar nedeniyle sigortalısına ödediği hasar bedelinin davalıdan rücuen tahsili konulu alacak davasıdır. Uyuşmazlık ise; davalının deniz taşıma sözleşmesinde taşıyan sıfatını dolayısıyla da eldeki davada pasif husumet ehliyetini haiz olup olmadığı, hasarın deniz taşıması esnasında ve taşıyan sorumluluğunda meydana gelip gelmediği ve hasar miktarı hususlarında toplandığı anlaşılmakla yargılamaya geçilmiştir.
Taraf vekillerince davaya ilişkin tüm delilleri, konişmento, nakliyat sigorta poliçe örneği, ödeme belgesi, hasar dosyası, navlun faturası dosyaya sunulmuştur.
Davaya konu taşımada 2 ayrı konişmento bulunmakla; 14/07/2015 tarihli … numaralı konişmentoya göre, yükleten dava dışı…Şti, gönderilen alıcı … Üniversitesi olup taşıyan … isimli gemi ile … arası taşımayı üstlenmiştir. … numaralı konişmentoya göre ise; yükleten … AŞ, gönderilen … olup taşıyan acentesi olarak… Hizmetleri, …isimli gemi ile … arası taşımayı üstlenmiştir. Ayrıca dosya arasında davalı … şirketi tarafından düzenlenmiş 2 ayrı fatura bulunmakla bunlardan ilki yurtiçi hizmet bedeli ve sigorta prim bedeli açıklamalı olup diğeri ise navlun bedeli açıklamalı faturadır. Bu açıklamalara göre dava konusu taşımada iki ayrı konişmento düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dosyada bulunan konişmentolara göre, davacı ile fiili taşıyıcı arasında bir konişmento bulunmamakla, TTK 1228 ve 1238 maddeleri gereği eldeki davada, savunmasının aksine davalı, sadece taşıma organizasyonundan sorumlu olmayıp, … numaralı konişmentoya ve navlun faurasına göre taşıma taahhüdünü de üstlenmiş olmakla akdi taşıyan sıfatını haizdir. Açıklanan nedenlerle TTK 1191 maddesi gereği davalı pasif husumet ehliyetini haiz olup meydana gelen zarardan şartları oluştuğu takdirde sorumlu tutulabilecektir.
Davacının aktif husumet ehliyeti bakımından ise; dosyaya sunulan 10/07/2015 tarih ve … nolu emtia nakliyat sigorta poliçesinin incelenmesinden, davacının dava dışı … Şti’ne ait dava konusu yükü nakliye rizikolarına karşı sigortaladığı, uyuşmazlık konusu olan yük hasarından dolayı da 11/01/2016 tarihinde dava dışı sigortalıya 16.911,78 TL ödeme yaptığı, hasarın sigorta teminatı kapsamında kalıp hasar bedeli de ödenmiş olduğundan, her ne kadar bilirkişi raporunda dava konusu mal satışının CİF satış olması nedeniyle malın gemiye yüklendiği anda sigortalanır menfaatin dava dışı malın alıcısı … Üniversitesi’ne geçtiği değerlendirilmişse de, Halkbank’a yazılan müzekkereye verilen 12/09/2017 tarihli cevapta fatura tutarı ödemenin yapılmadığı belirtilmekle, henüz mal bedeli ödenmediği için sigortalanan malda menfaat bakımından sigortalı… Ltd Şti’nin hukuki menfaatinin sürdüğü, davacının ödemesi ile sınırlı olmak üzere TTK md 1472 gereği sigortalısı… Ltd Şti’ne halef olduğu, TTK’nun 1472.maddesine göre davacının aktif husumet ehliyetinin bulunduğu değerlendirilmiş ve bu görüşün aksini belirten bilirkişi raporu açıklanan nedenle bu açıdan dikkate alınmamıştır.
Dava konusu hasara dair dosyaya sunulan 27/07/2015 tarihli hasar tutanağı fiili taşıyan … Lojistik Hizmetleri tarafından tahliye limanında düzenlenmekle; TTK 1185/2 ve 1185/6 fıkraları gereği hasar, mal henüz taşıyanın zilyetliği altındayken fiili taşıyan tarafından tespit olunduğundan hasar ihbarının TTK da belirtilen usule uygun ve süresinde yapıldığı kabul olunmuştur. Bu durumda hasarın taşıyanın sorumluluğunda ve taşıyanın kusurundan meydana gelmediği hususunun ispatı davalı yan üzerinde kalmakla, davalı hasarın kendi sorumluluğu altında ve kendi kusurundan kaynaklanmadığını ispatlamalıdır. Dosyaya sunulan … numaralı konişmentoda … kaydı bulunmaktadır. Bu kayıt “Parsiyel Konteyner Yükü” olarak ifade edilmekle, yükün taşıyana konteyner mühürlenmeden, taşınacak malın teslim anındaki halini vaziyetini görür halda taşıyana teslim edildiği ve taşıyan tarafından farklı ilgililere ait yükler ile birlikte konteynırın doldurulduğu anlamını da içermektedir. Dosyada malın hasarlı alındığına dair bir delil yahut kayıt bulunmamakla birlikte, hasar tutanağına göre mal hasarlı olarak tahliye edilmiştir. Davalı tarafça hasarın taraflarına ait bir kusur yahut ihmalden kaynaklanmadığına dair dosyaya kanaat uyandırır herhangi bir delil sunulmadığından mahkemece hasarın davalının sorumluluğu ve zilyetliği altında ve deniz taşıması esnasında meydana geldiği kabul edilmiştir. Davalı vekili davanın fiili taşıyana ihbarını talep etmiş ancak ihbara dair masrafı yatırmamış olduğundan ve HMK 62 maddesi gereği davanın ihbarı beklenmeksizin, açıklanan gerekçeyle davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜ ile 16.911,78 TL’nin ödeme tarihi olan 11/01/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar harcı olan 1.155,24 TL’den peşin alınan 288,82 TL’nin mahsubu ile bakiye 866,42 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan (322,32 TL ilk harç, 285,00 TL posta ücreti ve 3.300,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam) 3.907,32 TL’nin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı vekili için takdir edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır