Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/686 E. 2018/421 K. 06.11.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2015/686 Esas
KARAR NO :2018/421

DAVA :Menfi Tespit (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :31/12/2015
KARAR TARİHİ :06/11/2018

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili şirketin, Deniz Taşımacılığı alanında faaliyet gösteren donatanı bulunduğu gemiler aracılığıyla Türkiye ile Akdeniz’e kıyısı bulunan ülkeler arasında hat işletmeciliği yapan saygın bir sermaye şirketi olduğunu, müvekkili şirketin donatanı bulunduğu … Imo no:… isimli geminin yurt dışına yapmış olduğu çeşitli seyirlerde uğradığı limanlardaki yakıt ikmallerinin Türkiye’de yerleşik tedarikçi firmalar aracılığıyla sağlandığını, davacı müvekkili şirketin donatanı olduğu … isimli geminin 24.03.2015 tarihinde Malta Limanında bulunduğu sıradaki yakıt ikmalinin Türkiye’de yerleşik davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. aracılığıyla gerçekleştirildiğini ve 65.172,40 Amerikan Doları tutarında 198,820 mt yakıt ikmalinde bulunulduğunu, söz konusu yakıt ikmaline ilişkin yakıt bedelinin, … Limited Şirketi tarafından fatura edildiğini ve fatura bedelinin müvekkili donatan tarafından keşide edilen muhatabı Türkiye … A.Ş. olan … numaralı ve 22.05.2015 düzenleme tarihli 65.172,40 Amerikan Doları bedelli çek ile ödendiğini, bununla beraber Danimarka merkezli ve acenteleri aracılığıyla Malta’da da faaliyet gösteren … isimli şirket tarafından müvekkili donatana gönderilen mail ile söz konusu yakıtın 1 numaralı davalı şirket ile aralarında mevcut mutabakat uyarınca fiili tedarikçiden kendileri aracılığı ile tedarik edildiği ve fakat 1 numaralı davalı şirketin öngörülen süre içerisinde kendilerine ödeme yapmadığını, bu nedenle ödemenin davacı müvekkili donatan tarafından kendilerine yapılması gerektiğini, şayet kendilerine de ödemenin yapılmaması durumunda yakıt tedarik edilen … isimli gemi başta olmak üzere donatana ait diğer kardeş gemilerin de ihtiyati haczi talebinde bulunacaklarını belirterek hukuki tehditte bulunduğunu, müvekkili donatanın mülkiyetinde bulunan gemilerin deniz taşıma işinde aktif olarak kullanılmakta olduğunu ve şirketin esas faaliyet alanını deniz taşımacılığının teşkil ettiğini, bu bakımdan müvekkilinin mülkiyetinde bulunan gemilerden herhangi birinin yurt dışı limanlarında ihtiyati haczinin yapılması durumunda, zaten ödenmiş ve söndürülmüş olan borcun ihtiyaten haczedilmiş geminin serbest kalabilmesi için mükerrer olarak ödenmek durumunda kalındığını ve dahası geminin seyir yapamadığı günler için ayrıca işletme ve personel giderleri oluşarak müvekkilinin telafisi güç zararlarının söz konusu olduğunu, öte yandan yakıt tedarikine ilişkin sözleşmenin müvekkili donatan şirket ile davalı … arasında akdedilmiş olup, dava dışı Malta’da mukim … Co. isimli şirket ile aralarında akdedilmiş olan herhangi bir yakıt tedariki sözleşmesinin bulunmadığını, müvekkili donatının dava dışı şirketten yakıt tedariki konusunda herhangi bir talebinin de vaki olmadığını, bu bakımdan müvekkili donatanın söz konusu yakıt ikmali nedeniyle davalı şirket nezdinde herhangi bir borcunun bulunmadığının tespitini istemekte hukuki menfaati bulunduğunun kabulünün gerekmekte olduğunu iddia ederek davacı donatanın 24.03.2015 tarihinde Malta Limanında bulunduğu sırada gerçekleştirilen yakıt ikmaline istinaden yakıt bedeline ilişkin olarak 1 numaralı davalı şirket tarafından düzenlenen 01.04.2015 tarih ve … seri numaralı fatura bedelini 22.05.2015 düzenleme tarihli ve … numaralı çek ile ödediğinin ve her iki davalı nezdinde de yakıt ikmali nedeniyle herhangi bir borcu bulunmadığının tespitini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin müşterek ve müteselsilen davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
1 nolu davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermemiştir.
2 nolu davalı cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili … firmasının Danimarka merkezli bir şirket olduğunu, dünyanın pek çok yerinde yakıt tedariki ve liman hizmetleri ile iştigal ettiğini, 1.davalı ile akdetmiş olduğu sözleşme uyarınca 24 Mart 2015 tarihinde davacı donatana ait … numaralı MN “…” isimli gemiye yakıt tedarik ettiğini, davalının söz konusu yakıt ikmalinden doğan alacağını 1.davalıdan tahsil edemediğini, yakıt alacaklısının sahip olduğu gemi alacaklısı hakkının geminin malikinden bağımsız olarak gemiyi takip etmekte olduğu, davacı tarafın işbu dava ile müvekkiline karşı herhangi bir borcu olmadığının tespitini talep etmiş ise de bu talebin kabulü hukuken mümkün olmadığını, işbu davanın yetkili mahkemede açılmamış olduğundan davanın esasına girilmeksizin usulden reddi gerektiğini, dava dilekçesinden de anlaşılacağı üzere davacı tarafın 1. Davalı … şirketine karşı işbu davayı açmasında herhangi bir hukuki menfaati bulunmadığını, menfi tespit davasında bir tarafın pasif dava ehliyetini haiz olabilmesi için, davacıya karşı icra takibine girişmiş olması ya da en azından ödeme tehdidinde bulunmuş olması gerektiğini, müvekkilinin kendi merkez yeri mahkemesinden başka bir mahkemeye getirmek amacıyla ve kötü niyetli olarak açılmış olan davanın yetkisizlik kararı verilmek suretiyle reddedilmesi gerektiğini, işbu davanın dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini, işbu dava konusu uyuşmazlığa ve aynı alacağa ilişkin olarak Tunus mahkemeleri önünde ihtiyati haciz talebinde bulunulduğunu ve bu doğrultuda Tunus Bizerte Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından, 30 Ekim 2015 tarihinde, ihtiyati haciz konusu alacağın yakıt alacağı olması ve dolayısıyla gemi alacak hakkı teşkil etmesi gerekçesiyle davacının donatanı olduğu “…” gemisi üzerinde ihtiyati haciz kararı tesis edilmesine karar verildiğini, müvekkili tarafından aynı yakıt alacağına ilişkin olarak 1. Davalı … şirketi aleyhine başlatılmış olan tahkim yargılaması nezdinde hakem heyeti tarafından 29 Ocak 2016 tarihinde nihai karar tesis edilmiş ve USD 84,402.56 tutarındaki meblağın 1. Davalı tarafından müvekkiline ödenmesine hükmedildiğini, davacı tarafın müvekkiline karşı açmış olduğu menfi tespit davasının Türk Ticaret Kanunu’ndaki düzenlemelere ve uluslararası konvansiyonlara aykırı olduğunu, davacı tarafın, müvekkilinin alacağına kavuşmasını engellemek amacıyla kötü niyetli bir şekilde 1.davalıya ödeme yaptığı belirterek davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2 nolu davalı vekilinin Uluslararası yetki itirazının HMK’nun 7/1 maddesi uyarınca 1 nolu davalının yerleşim yerinin Türkiye/İstanbul olması ve davanın da davalılardan birinin yerleşim yerinden açılabilmesi karşısında ve tahkim itirazının dosyamız davacısının tahkimde taraf olmaması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili 15/09/2017 tarihli dilekçesi ile 2 numaralı davalı … yönünden davadan feragat ettiğini bildirmiştir.
2 nolu davalı … vekilince sunulan 19/07/2017 tarihli dilekçe ile davacının davadan feragati nedeniyle davaya ilişkin herhangi bir vekalet ücreti yargılama masrafı ve sair ücret taleplerinin olmadığını beyan etmiştir.
Mahkememizce aldırılan 31/08/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacının 01.04.2015 tarih, … sayılı 65.172,40 USD bedelli fatura nedeniyle davalı … firmasına borcunun bulunmadığı, davalının alacak iddiası bakımından bir talebi bulunmadığı gözetilerek, davacının işbu davayı ikame etmekte hukuki yararı olup olmadığı hususunun mahkemece değerlendirilmesi gerektiği, 2. davalı açısından ikame edilen davadan feragat edildiği hususu gözetilerek mahkemece değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama ve toplanan tüm delillerden, davacı tarafından, tedarik edilen akaryakıt için borcunun bulunmadığından bahisle menfi tespit davası açıldığı, davalı … tarafından davacı yana tedarikinde aracılık edilen yakıt teslimi nedeniyle davalı şirketçe düzenlenmiş olan 01.04.2015 tarih, … sayılı fatura nedeniyle 65.172,40 USD alacak kaydedildiği, davalı şirketin USD bazında bakiyesinin bulunmadığının görüldüğü, fatura bedelinin davacı tarafından … Şb. nezdindeki … no.lu hesaptan davalı şirket adına keşide edilmiş olan … sayılı, 22.05.2015 tarihli çekin muhatap banka tarafından davalı hesabına ödenmekle borcun sona erdiği, davalı tarafın ticari defterlerini de incelemeye sunmadığı, davacı tarafın sunduğu ticari defter kayıt ve belgelerine göre, davacının davalıya borcu olmadığının ve davacı ödemesinin davalının tedarikine aracılık ettiği akaryakıt için olduğunun bilirkişi incelemesi neticesinde de ortaya çıktığı, bu şekilde davacının 01.04.2015 tarih, … sayılı 65.172,40 USD bedelli fatura nedeniyle davalı … firmasına borcunun bulunmadığının anlaşıldığı, davalının alacak iddiası bakımından bir talebi bulunmadığı gözetilerek 2 nolu davalı …’ye karşı açılan davanın feragat nedeniyle reddine, 1 nolu davalı … Ltd. Şti. Hakkında açılan davanın Kabulü ile 24/03/2015 tarihinde Malta Limanında … isimli gemiye gerçekleştirilen yakıt ikmali nedeniyle 1 nolu davalı tarafından düzenlenenen 01/04/2015 tarihli … seri nolu 65.172,40 USD bedelli fatura dolayısıyla davacının ödemesi nedeniyle borcu bulunmadığının tespitine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Davacının işbu davayı ikame etmekte hukuki yararı olup olmadığının değerlendirilmesi açısından, yakıt tedarikine ilişkin geminin daha önce aynı dava konusu ve ödemesi yapılan yakıt tedariki nedeniyle Tunus Mahkemesince de ihtiyaten haczine karar verilmesi ve davacının ticari faaliyetlerinin aksaması nedeniyle açılan davada davacının hukuki menfaatinin bulunduğu kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM:
1-2 nolu davalı …’ye karşı açılan davanın FERAGAT NEDENİYLE REDDİNE,
2-1 nolu davalı … Ltd. Şti. hakkında açılan davanın KABULÜ ile 24/03/2015 tarihinde Malta Limanında … isimli gemiye gerçekleştirilen yakıt ikmali nedeniyle 1 nolu davalı tarafından düzenlenenen 01/04/2015 tarihli … seri nolu 65.172,40 USD bedelli fatura dolayısıyla davacının ödemesi nedeniyle borcu bulunmadığının TESPİTİNE,
3-Karar harcı olan 12.987,20 TL’den peşin alınan 3.247,80 TL’nin mahsubu ile bakiye 9.739,40 TL harcın 1 nolu davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan (3.279,60 TL ilk harç, 247,50 TL posta ücreti ve 2.400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam)5.927,10 TL’nin 1 nolu davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı vekili için takdir edilen 17.357,30 TL ücreti vekaletin 1 nolu davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/11/2018

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır