Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/669 E. 2019/516 K. 24.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2015/669 Esas
KARAR NO :2019/516
DAVA :Alacak
DAVA TARİHİ :23/12/2015
KARAR TARİHİ :24/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinden ilkinin dava konusu hasarın meydana gelmiş olduğu … IMO numaralı Malta bayraklı … isimli geminin sicile kayıtlı donatanının davacı … Ltd. olduğunu, diğer müvekkilinin ise İtalya’da kurulmuş bir sigorta şirketi olan ve tekne/makine sigorta poliçesi kapsamında donatana kuvertür sağlamış olan … S.P.A. olduğunu, … gemisinin 22.12.2014 tarihinde İstanbul Boğazı’na giriş yaparak saat 00:00 sularında demirleme sahasına kurallara uygun şekilde demir attığını, İstanbul Boğazı’ndan transit geçiş yapmayı beklediği sırada davalı donatana ait … IMO numaralı Türk bayraklı … isimli geminin …’den 100 metre mesafedeyken … aracılığıyla yakıt ikmali yapacağını belirttiğini, … isimli geminin …’nin iskele tarafına doğru 40 derece açıyla ve 4-5 deniz mili hızıyla yanaşmaya başladığını, saat 13:47 sularında … gemisinin müvekkillerine ait …’nin iskele tarafına 100% kusurlu olarak çarptığını, …’nin meydana gelen çatmanın hemen akabinde saat 13:50 sularında bağlama halatlarını …’ye vermek istemesine rağmen …’nin kaptanı … ‘in daha fazla zarar meydana gelmemesi adına bu hatalı hareket tarzını reddedip …’nin uzaklaşmasını istediğini, bunun üzerine saat 14:00 sularında davalı donatana ait … gemisinin geri çekilerek müvekkillerine ait gemiden 1 deniz mili uzağa demir attığını, çatmanın meydana gelmesinin hemen ardından …’nin kaptanı tarafından … gemisine 23.12.2014 tarihli Protesto Mektubunun gönderildiğini ve kendilerine dava konusu çatma nedeniyle meydana gelen zararlar nedeniyle …’nin sorumlu tutulduğunun ihtar edildiğini, müvekkillerine ait … gemisinin çatma anında demir atmış pozisyonda durduğunun AIS raporları ile sabit olduğunu, hareketsiz bir şekilde duran … gemisinin dava konusu çatmanın meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığını, dolayısıyla dava konusu çatmanın meydana gelmesinde kusurlu olan tek tarafın ısrarla ve hatalı bir şekilde yakıt ikmali yapmak istediğini ve doğru manevraları yapamayan davalıya ait … olduğunu, çatma sonrasında davalıya ait …’ye ortak bir ekspertiz incelemesi yapılmasının teklif edildiğini ancak bu teklifin red edildiğini, 23.12.2014 tarihinde … üzerinde yapılan ekspertiz incelemesi sonucunda hazırlanmış olan 24.12.2014 tarihli raporda müvekkillerine ait gemide zarar meydana geldiğinin tespit olunduğunu, müvekkillerine ait … gemisinin sözleşmesel yükümlülükleri kapsamında Midla-Romanya ile Yunanistan arasında bir yük taşıması gerçekleştirmeyi ve en geç 23-24 aralık tarihlerinde yükleme yapmayı üstlendiğini, … üzerinde yapılan incelemeler sonucunda herhangi bir geçici onarıma gerek duyulmadığını, ancak 22.01.2015 tarihine kadar kalıcı onarımların yapılması gerektiğinin tespit edildiğini bu sebeple sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmek ve daha fazla zarar uğramamak adına herhangi bir tamir yapılmadan İstanbul’dan Mide Limanına doğru yola çıkmak durumunda kaldığını, … gemisinin Midia-Romanya ile Nea Karvali-Yunanistan seferini tamamladıktan hemen sonra tamiratın yapılabilmesi için Yunanistan’daki … Limanına giriş yaparak 23.01.2016 tarihinde başlanan tamir çalışmalarının 26.01.2016 tarihinde tamamlandığını, geminin son halinin … eksperleri tarafından incelendiğini, geminin tamir edildiğini, klas eksperleri tarafından onaylandığını toplam 53.448,47 USD ve 32.473,10 AVRO tutarındaki zararı oluşturan kalemleri ayrıntılı olarak gösterdiklerini, … gemisi acentesi … Co. Inc. tarafından sörvey incelemeleri için sağlanan motor servis hizmetleri bedelinin 651,29 USD olduğunu, hasar tespiti için … tarafından İstanbul Kumkapı’da gerçekleştirilen ekspertiz hizmetin kaynağı 1.856,00 EURO olduğunu, … gemisi acentesi … SA tarafından sağlanan hizmetler karşılığı 20.290,18 USD olduğunu; … Ltd. tarafından gerçekleştirilen tamir işleri karşılığı 24.500,00 AVRO olduğunu, tamir süresince çalışan gemi mürettebata ek ücreti 2.000,00 AVRO, tamir işlerinde çalışan başmühendis …’un ücreti 2.025,00 AVRO, tamir sonrası … tarafından gerçekleştirilen ekspertiz hizmeti bedeli 2.092,10 AVRO, mahrum kalınan kira bedeli karşılığının 32.507,00 USD olduğunu, davacılar vekilleri ayrıca donatan … Ltd. ile sigortacı … arasında düzenlenmiş olan sigorta sözleşmesi kapsamında … gemisinin tekne sigortası bulunduğunu, poliçede muafiyet bedelinin 30.000,00 USD olarak belirlendiğini ve kar kaybının poliçe kapsamı dışında olduğunu, bu çerçevede çatma sonucu meydana gelen maddi zararlara ilişkin olarak Sigorta tarafından 26.767,61 USD ödeme yapıldığını, donatanın uğradığı 53.448,47 USD ve 32.473,10 Avro tutanndaki zarann 26.767,61 USD tutanndaki kısmının Sigorta’ ya ödenmesi gerektiğini, uğranılan zarara ilişkin olarak … gemisinin … sigortaca tarafından 101.010,00 USD tutarında bir teminat mektubu verildiğini, ancak bu teminat ile sigortacının alacağının teminat altına alınmadığını, bu sebeple 26.767,61 USD tutanndaki alacağa ilişkin olarak … gemisi üzerinde bulunan kanuni rehin hakkının tesisine karar verilmesi gerektiğini, … gemisinin dava konusu çatmaya kusuru ile sebebiyet vermiş olduğundan uğranılan zarardan sorumlu olduğunu, anılan zararlarının müvekkillerine deniz alacaklısı hakkı sağladığını müvekkillerinden …’nın 26.767,61 USD tutarındaki alacağının borçlu donatandan tahsilini güvence altına almak bakımından borçlu donatana ait … IMO numaralı, Türk bayraklı … isimli tanker gemisinin İhtiyaten haczedilmesi zorunluluğunun doğduğunu, fazlaya ilişkin haklannı da saklı tutmak kaydıyla donatanın 32.507,00 USD ve 27.317,224 Avro tutanndaki alacağının çatma tarihinden itibaren devlet bankalarınca ABD Doları ve Avro mevduatlarına uygulanan yıllık en yüksek orandaki faiz oranlarının uygulanması sigortanın 26.767,61 USD tutarındaki alacağına tekabül eden 20.941,47 USD ve 5.155,876 Avro tutarındaki alacağının çatma tarihinden itibaren devlet bankalarınca ABD Doları ve Avro mevduatına uygulanan yıllık en yüksek orandaki faiz oranlannın uygulanması ile belirlenen faiz ile birlikte fiili ödeme günündeki TC Merkez Bankası Efektif Satış Kuru üzerinden TL olarak davalıdan tahsiline, … gemisinin ihtiyaten haczedilmesine, anılan geminin seferden men edilmesine, yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davada taraflarca mahkeme dosyasına sunulan sigorta poliçesinin Halefiyet Hakkından Feragate ilişkin kloz gereği 2 Numaralı Davacı …P.A’ nın huzurdaki davada davacı sıfatının bulunmadığını, bu nedenle … S.P.A yönünden taraf sıfatı yokluğu nedeniyle husumet itirazları yönünden reddi ile bu davacı lehine hükmolunmuş ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini, müvekkili firma gemisi M/T …’nin kusuru olmadığını, … gemisinin yakıt ihtiyacı için … gemisi ile irtibata geçtiğini, yakıt talebinde bulunduğunu, gemilere yakıt ikmali yapılmasının teferruatlı bir işlem olduğunu bu nedenle yakıt ikmali yapacak geminin ısrarı üzerine ifa edilebilecek bir hizmet olamayacağını, yakıt ikmal talebinde bulunan bir geminin ikmalin yapılabilmesi için öncelikle yakıt ikmali için uygun olan bordasını ikmal yapacak gemiye belirtmesi gerektiğini, yakıt ikmal talebinin yapıldığı esnada hava muhalefeti bulunduğunu, buna rağmen … gemisi tarafından ısrarla yakıt ikmal talebinde bulunulması üzerine mürettebatın hazırlıklarına başladığını ancak … gemisi kaptanı tarafından muhtemel bir çatışmayı önlemek açsından hiçbir önlem alınmadığını, olayın meydana geldiği 23 Aralık 2014 tarihinde rüzgarın güney batı yönünden (lodos) 4-5 kuvvetinde esmekte olduğunu, … gemisinin ısrarı üzerine ancak üçüncü denemede yanaşmanın mümkün olabildiğini, yakıt temin eden gemi kadar talep eden geminin de normal şartlarda olduğundan daha fazla önlem almasını gerektirdiğini ve yakıt talebinde bulunan geminin hortum bağlantısı sağlanana kadar yakıt ikmali yapacak olan gemiyi demirde beklemek yerine makinede beklemesi gerektiğini, … gemisinin kendisine yakıt ikmali yapacak olan … gemisini demirde bekleyerek kusurlu davrandığını, demirde bekleyen … gemisinin kıç tarafının rüzgann etkisiyle … gemisinin sancak tarafına doğru hızla dönerek müvekkilleri firma gemisinin üzerine düşmeye başladığını, bu esnada … gemisinin muhtemel çatışmayı engellemek için hiçbir girişimde bulunmadığını, bunu fark eden … gemisi kaptanının gemisini kurtarmak amacıyla uygun manevrayı yaptığını ve muhtemel çatışmayı engellemek için her türlü imkanı kullanan … gemisinin bu çatmadan sorumlu tutulamayacağını, hiçbir şekilde müvekkillerinin kusurlu olduğu anlamına gelmediğini, davacılar tarafından talep olunan alacak miktarının fahiş ve haksız olduğunu, Midia-Romanya ile Nea Karvali-Yunanistan arasında olası gecikmeler ile birlikte maksimum 2 hafta sürecek bir seferin hangi sebebe istinaden 1 ay sürdüğü sorusunun cevaplanması gerektiğini, dava dilekçesi ekinde yalnızca bu sefere ilişkin sefer emri sunmuş olduğunu, davacının daha erken bir tarihte … gemisinin tamir işlemlerini yaptırabilecekken tamir süresini ileri bir tarihe erteleyerek çatma kaynaklı olmayan ve geminin kullanımı sebebiyle meydana gelmiş olan yıpranmayı da davalıdan talep etmiş olmasının muhtemel olduğunu, davacının anılan seferi gerçekleştirdiği hususunun da dava dosyasına ne bir konişmento ne de seferin ne zaman sona erdiğini gösterir olaylar çizelgesinin ne de başka bir belge sunulmadığından ispat edilemediğini, davacı tarafça dosyaya sunulan sefer emrinin seferin gerçekleştirildiği anlamına gelmediğini, tamirattan ileri bir tarihte yapıldığı şüphesini kuvvetlendirdiğini, yapıldığı iddia olunan tamiratın ülkemizde yapılmasının çok daha ucuza mal olacağını, davacı tarafça dosyaya sunulan 24.500 Avro meblağlı … Ltd. tarafından düzenlenen faturanın, dava konusu çatmadan kaynaklı tamiratlara ilişkin olmasının mümkün olmadığını, sörvey raporunda belirtilen işler için Hidrodinamik Tersanesinden 3.933- USD bedelli teklif alındığını, … gemisi acentesi olduğu iddia olunan dava dışı … S.A.’ya ödendiği iddia olunan 20.290,18 USD tutanndaki acentelik hizmeti ücretinin faturasında yer alan 10.225,03 USD tutanndaki römorkör hizmetinin son derece fahiş olduğunu, … gemisine 3.281,98 USD tutannda su ikmali yapıldığını, anılan su ikmalinin çatma kaynaklı tamiratın hangi aşaması için kullanıldığının anlaşılamadığını, … gemisinin tamiri süresince onarım işlemlerine yardım ettiği iddia olunan gemi mürettebatına ödenen 2.000,00 Avro tutarında ek ücrete ve geminin tamir işleminde çalışan Baş Mühendis …’a ödenen 2.025,00 Avroya ilişkin olarak yapılan tamir işlemlerinin 24.500,00 Avro gibi yüksek bir meblağ ile … Ltd. tarafından yapılıyorken gemi mürettebatı ve mühendise ekstra bir ödemenin yapılma sebebinin anlaşılamadığını, çatma nedeniyle gerçekleştirildiği iddia olunan tamirler sonrası … tarafından gerçekleştirilen ekspertiz hizmetleri karşılığı ödenen 2.092,10 Avro tutarın talep edilmeden önce söz konusu ekspertiz raporunun dava dosyasının karşı taraflarca sunulması gerektiğini, mahrum kalınan kira bedeli talebi ile ilgili olarak geminin bu süre içinde önceden anlaşılmış ve gerçekleştirilememiş bir seferinin olduğunun belgelerle ispatı gerekirken bu hususta dosyaya hiçbir geçerli belge sunulamadığını, davacı tarafından dosyaya sunulan sefer listesinde dahi tamir süresini kapsayan bir sefer emri olmadığını, bu hususta dava dosyasına sunulu herhangi bir kira sözleşmesi de bulunmadığını, davacının yoksun kalınan kira bedeline ilişkin hesaplama yaparken geminin tamirde olmadığı günleri de hesaba kattığını, davacının 18.01.2015-22.01.2015 tarihleri arasında gemisini çalıştırma imkanı bulunmasına rağmen bu tarihleri de yoksun kalınan kira hesabına dikkate aldığını, bu sebeplerle öncelikle davanın husumet yönünden reddini, davanın itirazları doğrultusunda reddini, yargılama giderieri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmeşini talep etmiştir.
Mahkememizce aldırılan 22/12/2016 bilirkişi tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı sigorta şirketinin davalı donatandan 3.933,30 USD ve 1.856 Avro alacaklı olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 20/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı vekilinin kök raporda itiraz aşamasında dosyaya sunduğu klas kuruluşu …’ın iş emrine bağlı olarak Yunanistan’ın … Limanında 23/01/2015 ve 26/01/2015 tarihleride gerçekleştirilen sörveylere ilişkin 28/01/2015 tarihli raporundaki ussunlar çatma ile ilgili görüldüğünü, söz konusu raporun mahkemece delil olarak kabulü halinde davalının 19/12/2016 tarihli kök raporunda belirtilen alacak kalemlerine ilaveten 20/01/2015 tarihli klas faturasının bedeli olan 2.092,10 Euro’yu da davalıdan talep edebileceği; böylelikle davalının sorumlu tutulabileceği tazminat tutarının 3.933,30 USD ve 3.948,10 Euro olabileceği, raporun usulen delil olarak kabul edilmemesi halinde 19/12/2016 tarihli kök raporda belirtilen tazminat tutarının geçerli olacağını, tarar itirazlarında 19/12/2016 tarihli kök raporda tespit ve değerlendirmelerin değiştirilmesini gerektiren başkaca bir unsur yada yeni delil bulunmadığı belirtilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 20/11/2017 tarihli bilirkişi tarihli bilirkişi raporunda özetle; Rapor kapsamında hesaplaması yapılan ve dava konusu çatma sonucunda meydana gelen zararlardan davalınnı sorumlu olduğu; 2 numaralı davacının talep edebileceği tazminat miktarının dosyaya sunulu belgeler üzerinden değerlenidirlmesinin yapılamadığı kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 31/10/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Acente … tarafından düzenlenen motor servis ücretleri faturaları 531,04 USD, hasar tespiti için gemi klası … tarafından düzenlenen Kumkapı survey ücreti faturası 1.856,00 Euro, tamir bedeli 11.500 USD, tamir sırasındaki motor servis bedeli 1.003,24 USD, tamir sonrası gemi klası … Tarafından düzenlenen survey ücreti faturası 2.092,10 Euro, kazanç kaybının 12.300,00 USD, Usd bedel olarak 25.334,28 USD, Euro bedel olarak 3.948,10 Euro sigortacının yaptığı ödemelere işikin belgelerin delil niteliğinin mahkemenin takdirinde olduğu belirtilmiştir.
Dava; davacılardan …’ ait … IMO numaralı Malta bayraklı … isimli gemi ile … gemisinin 22/12/2014 tarihinde İstanbul Boğazı’na giriş yapara transit geçiş yapmayı beklediği sırada davalı donatana ait … IMO numaralı Türk bayraklı … isimli geminin çatması nedeniyle oluşan zararın tahsili talepli alacak davası olup; uyuşmazlık, çatma nedeniyle tarafların kusur durumlarının tespiti ile davacı donatan ile davacı tekne/makine sigorta poliçesi kapsamında Donatana kuvertür sağlamış olan sigorta şirketi … S.P.A. zararının tespiti ile zarar nedeniyle davalının sorumluluğunun tespiti ve davacılardan sigorta şirketinin aktif husumet ehliyetini haiz olup olmadığı ve davacı sigorta şirketi alacağı var ise kanuni rehin hakkının bulunup bulunmadığı hususlarında toplandığı anlaşılmıştır.
Davacılardan … S.P.A talebi üzerine mahkemece 06/01/2016 tarihinde, davalıya ait … isimli geminin 20.290,28 USD ile 24.500,00 EURO alacak ile sınırlı olarak ihtiyaten haczine karar verildiği, davalının itirazı üzerine yapılan mürafa sonucunda 29/02/2016 tarihli celsede itirazın kabulü ile ihtiyati haczin kaldırılmasına karar verilmiştir. Mahkememizin bu kararı davacı vekilince temyiz edilmiş ve Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin 13/06/2016 tarih … E ve … K sayılı ilamı ile TTK 1371 ve 1372 maddeleri gereği davalı tarafça yeterli teminat mektubunun dosyaya sunulduğu ve davacı … S.P.A talebinin ise halefiyete dayandığından bahisle teminatın adı geçen davalıyı da kapsadığı belirtilerek mahkememiz kararı onanmış ve davacının karar düzeltme istemi ise 03/11/2016 tarih ve … E ve … K sayılı ilam ile reddolunmuştur.
Davacılardan … S.P.A nın aktif husumet ehliyetine yönelik davalı itirazı bakımından yapılan değerlendirmede; davalı vekilinin belirttiği sigorta sözleşmesinde yer alan Halefiyet Hakkından Feragate ilişkin klozun esasen sigorta sözleşmesinde belirtilen, sigortalının iştiraklerine, bağlı kuruluşlarına veya ilişkili şirketlere yönelik halefıyet haklarından feragat olarak düzenlenmiş olduğundan daha açık bir ifadeyle davacı sigorta şirketinin tüm halefiyet hakkından genel bir feragat olarak düzenlenmemiş olduğundan davalı vekilinin bu yöndeki itirazına itibar olunmamış ve davacı sigorta şirketinin dosyaya sunduğu ödeme belgesi ve sigorta sözleşmesine göre TTK 1572 maddesi gereği halefiyet hakkının bulunduğu ve aktif husumet ehliyetini haiz olduğu mahkemece kabul edilmiştir.
Davaya konu çatma hadisesinde dsya taraflarının kusur durumlarının tespiti bakımından düzenlenmesi istenen ve dosyaya sunulan tüm bilirkişi raporlarındaki teknik incelemeler sonucunda, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden celp edilen müzekkere cevabı da dikkate alınarak, kazanın davacı geminin demir sahasında demirde bulunduğu esnada ve davalı geminin ise yakıt ikmali yaptığı esnada bir çakmanın yaşandığı anlaşılmakla; dosyaya sunulan yakıt ikmali formunda “hava müsaadeli” kaydının bulunduğu anlaşıldığından davalının savunması aksine, davalı tarafın yakıt ikmali için kendi lehine koymuş olduğu bu kayıt gereği hava şartlarının ikmal için uygun olduğu kabul edilmiştir. Ayrıca davalı savunması aksine yakıt ikmali yapan geminin kendi manevrası ile yardımcı olması şeklinde bir uygulamanın bulunmadığı ve bu durumun başlı başına kazalara sebebiyet vereceği belirtilmekle, davaya konu çatma hadisesinde davacıya ait geminin herhangi bir kusurunun bulunmadığı belirtildiğinden tüm raporlardaki bu görüş mahkemece de benimsenmiş ve davaya konu çatma hadisesinde davalıya ait geminin tam kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Kusur durumunun tespiti sonrası davacı tarafça yapıldığı belirtilen ve talep edilen masrafların değerlendirilmesi gerekmetedir. Bu kapsamda;
Davacılardan … tarafından talep edilen;
-Hasar tespiti için dava dışı Bureau Veritas tarafından İstanbul-Kumkapı da gerçekleştirilen ekspertiz hizmet bedeli olarak talep edilen 1.856,00 Euro bakımından; çatma hadisesi neticesi davacının katlanmak zorunda olduğu masraf olarak kabul edilerek dosyaya sunulan ve mahkemece benimsenen 20/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda kadri maruf bulunmakla bu bedeli davacının talep edebileceği kabul edilmiştir.
-Davacıya ait … gemisinin uğradığı zarar nedeniyle yapılan ve dava dışı … LTD tarafından yapılan tamir masrafları bedeli olarak talep edilen 24.500,00 Euro bakımından; fatura içeriğinde ayrıntılı bir döküm bulunmamakla birlikte, “çarpma nedeniyle F1,5-F6 bükülmüş can kurtarma halat borularının ve 70*10 ve 230*14 lamaları ile kuşağın değiştirilmesi” açıklamalarının bulunduğu anlaşılmakla birlikte 28/06/2016 tarihli davacı dilekçesi ile tersane dökümünün sunulduğu görülmüştür. Hasarların bilirkişilerce yerinde incelenmesi mümkün bulunmadığından, yerinde inceleme yapılarak düzenlenen … AS tarafından düzenlenen sörvey raporu dikkate alınarak yapılan değerlendirmede, bilirkişilerce davalı yanın itirazları da değerlendirilerek, çatma nedeniyle davacının yapmak durumunda kaldığı tamir masraflarının ortalama 16.000,00 USD olduğu, bu bedelden … katılım bedeli olan 4.500,00 USD’nin düşülmesi sureti ile 11.500,00 USD tamir masrafının çatma nedeniyle yapıldığı bilirkişilerce belirtilmiştir. Teknik hususta dayandığı deliller dosya kapsamı ile uyumlu bulunan ve ikinci heyetten alınan bilirkişi raporuna mahkemece de itibar edilmiştir. Bu konuda davalı vekilinin itirazı Hidrodinamik Tersanesinden çatma nedeniyle oluşan hasarların tamiri için yapılacak masraflara dair alınan teklifin daha düşük bedelli olduğu noktasında toplanmakla bu itirazın karşılanması amacıyla alınan ek raporda ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, tersane tarafından verilen teklifin sörvey raporuna göre belirtilen tamirlerin tümünü karşılamadığı anlaşıldığından bu yöndeki itiraza itibar olunmamıştır
-Tamir sonrası gemi klası olan … tarafından düzenlenen sörvey hizmeti bedeli olan 2.092,10 Euro bakımından ise, tamire giren geminin sefere devamı için gerekli olan sörvey raporu bedelinin, çatma hadisesi ile bağlantısı olduğu ve davacının çatma nedeniyle katlandığı bedel olduğu mahkemece kabul edilmekle dosyaya sunulan ve mahkemece benimsenen ikinci heyet raporuna göre kadri maruf olduğu belirtildiğinden davacının bu bedeli talep hakkının bulunduğu kabul edilmiştir.
-Davacıya ait … gemisinin çatma sonrası oluşun hasarlar nedeniyle seferde bulunmadığı süreye ilişkin mahrum kalınan kar olarak talep edilen 32.507,00 USD bakımından; davacıya ait geminin tanker olması nedeniyle hasarların onarımı için ticari faaliyette bulunmadığı bir ortamın gerekli olduğu ve yapılacak işlemler esnasında güvenlik açısından kargo tanklarının boş olması ve kaynak emniyeti için de tanklar içerisinde muhtemel yanıcı patlayıcı gazların bulunmaması gerektiği anlaşıldığından “gaz free” olarak adlandırılan işlemin gerekli olduğu ve bu nedenle de geminin seferde bulunduğu esnada bu onarımların yapılmasının mümkün olmadığı kabul edilmiştir. Ayrıca hasar nedeniyle klasın 22/01/2015 tarihine kadar süre vermiş olduğu ve geminin ticari hayatına devam edebilmesi için bu onarımların zorunlu olduğu bilirkişilerce belirtildiğinden davacının tamir süresince mahrum kaldığı karı talep etme hakkının bulunduğu mahkemece kabul edilmiştir. Davalı vekili her ne kadar tamir süresi içerisinde davacının iptal ettiği seferlere ilişkin delil sunulmadığından bahisle mahrum kalınan karın talep edilemeyeceği yönündeki savunmasına itibar olunmamıştır. Zira, davacı tarafın çatma sonrası zararın artmasını önlemeye yönelik olarak planlı seferlerini tamamlamaması akabinde tamire girmiş olması ve çatma hadisesinde davacının herhangi bir kusurunun bulunmaması karşısında yalnızca davalının kusuru ile meydana gelen çatma nedeniyle sefer yapamadığı yahut sefer için herhangi bir girişimde bulunamadığı değerlendirildiğinde, hakkaniyet gereği olarak davacının mahrum kaldığı karın davalı tarafça karşılanması gerektiği kanaatine varılmıştır. Davacı tarafça bildirilen ve kendi brokerlarınca hesap edildiği belirtilen 32.507,00 USD nin tamir süresi olan gün için makul olmadığı anlaşıldığından, mahkemece Deniz Ticaret odasına müzekkere yazılarak davacıya ait geminin nitelikleri gözetilerek günlük kazancının bildirilmesi istenilmiş olup gelen yazı cevabında günlük 4.100,00 USD bedel bildirildiği anlaşılmıştır. Davacı tarafça tamir süresi içerisinde taşıma yapılması konusunda somut bir sözleşme sunulmadığı gibi günlük olarak o bedellerde yaptığı başka anlaşmalar da dosyaya sunulmadığından mahkemece mahrum kalınan kar tespitinde, Deniz Ticaret Odası yazı cevabında bildirilen bedel esas alınarak yapılan bilirkişi hesabına itibar olunmuş ve davacının mahrum kaldığı kar 12.300,00 USD (4.100*3) olarak kabul edilmiştir.
Davacılardan … S.P.A tarafından talep edilen;
-… gemisinin acentesi … Co. İnc tarafından sörvey incelemeleri için sağlanan motor servis bedeli olan 651,29 USD bakımından, 2 adet motor servisi faturasının dosyaya sunulduğu görülmekle, bu faturalardan No.4 olarak sunulan fatura konusunun “… survey gidiş gelişi … sörveyin hazır bulunması” olarak düzenlenmiş olduğu anlaşılmakla bilirkişilerce 531,04 USD tutarında olduğu ve faturanın dava konusu çatma olayı ile ilgili olduğu ve kadri marufunda bulunduğu belirtilmiştir . No.5 olarak sunulan fatura konusunun ise “kimyasal” olarak düzenlenmiş olduğu ve 120,25 USD tutarında olduğu belirtilmiş ancak bu faturanın çatma ve çatma sonrası tamir ile ilgisinin anlaşılamadığı belirtilmiştir.
-… gemisinin acentesi … SA tarafından sağlanan hizmet bedeli olan 20.290,18 USD bakımından; davacı vekilince bilirkişi raporun itiraz dilekçesi ile sunulan fatura ayrıntısını gösterir belgelere göre, fatura konusu hizmetlerin demirde gerçekleştirilen tamir ile alakalı olmadığı, bu hizmetlerin geminin yanaşarak yükünü tahliye ettiği 23/01/2015 tarihindeki yanaşmasına, kalkışına ve tamir işlemleri sonrasında 27/01/2015 tarihinde yanaşmasına ve 28/01/2015 tarihinde kalkışına ilişkin; pilotaj, römorkaj, palamar hizmetlerine ait olduğu anlaşılmıştır. Dosyada alınan ikinci bilirkişi raporunda ayrıntılı açıklandığı üzere detaylarda “berth dues” olarak yer alan İngilizce kelimenin “rıhtım ücreti” manasına geldiği, bunun yanı sıra diğer hizmetlerden “clearence: limandan kalkış müsaadesi” ibareli hizmetin geminin zaten tamir olmadan da tahliyesini müteakip almak zorunda olduğu belgelerden olduğu, “water supply: gemiye su tedariki” hizmetinin tamirle ilgisinin bulunmadığı, “custom over timet gümrük fazla mesai” hizmetinin rıhtımdan kalkış ve varışta yüke ait gümrük işlemlerine ait olup tamirle ilgisinin bulunmadığı, “miscellanous expenses: çeşitli giderler” olarak gösterilen hizmetlerin tamirle ilgisinin tespit edilemediği acenteler tarafından acentelik ücretine ilave edilen genel manada ücretler olduğu, “garbage disposal: çöp ücreti” hizmetinin geminin çöp vermesiyle ilgili olup tamirle ilgisinin bulunmadığı, “Shore Crane used: sahil kreyni kullanımı” ve “labor charges: işçilik ücreti” “lube oil delivery: yağlama yağı teslimi” bedellerinin gemiye rıhtımda yağ tedarik edilmesi sırasında sahil kreyni kullanımı ve buna ait işçilik ücretleri olup tamirle ilgisinin bulunmadığı, acentelik ücretinin ne kadarının demirde yapılan tamir için olduğunun belirlenemediği belirtilmiştir. Buna ek olarak geminin söz konusu limanda 2 yanaşma ve 2 kalkış yaptığı, tamir işlemi için acentelik ücreti talep edilmiş ise bunun ayrı olarak fatura edilmesi gerektiği, “launch services (including technicians and gas free): motor servisi (teknisyenler ve gazdan arındırma işlemi dahil)” bedeli ile gemiye toplamda 26 motor servisinin verildiği görülmektedir. Geminin rıhtımdan kalkışı 23/01/2015 saat 20:30 ve tekrar rıhtıma yanaşması 27/01/2015 saat 23:30 olmakla ve tamirin ise 26/01/2015 tarihinde bitirilmiş olduğu anlaşılmakla, bu servislerin 15 adedinin 23/01/2015 saat 21:00 ile 26/01/2015 saat 18:40 arasında yani tamir sırasında verildiği anlaşıldığından l.738,95 USD motor servisinden (1.738,95/26 sefer x 15 sefer ) 1.003,24 USD bedelin tamir ile ilişkisi olduğu belirtildiğinden mahkemece bilirkişilerin bu yöndeki teknik hesabı mahkemece de benimsenmiştir.
-… gemisinin tamiri süresince çalışan mürettebat ile başmühendise ödendiği belirtilen 2.000,00 Euro ile 2.0025,00 Euro bakımından ise geminin tamirde kaldığı süreye ilişkin kar kaybı bakımından kabul edilen bedel içerisinde personel giderleri de bulunduğundan bu yöndeki talep mahkemece yerinde görülmemiştir.
Davacılardan … S.P.A’nın diğer davacı donatan adına yaptığı ödemeleri gösterir belgeler her ne kadar bilirkişi raporunda çekinceli bulunarak takdir mahkemeye bırakılmışsa da, adına ödeme yapılan donatanın da dosyada davacı sıfatının bulunduğu ve bu yöndeki talebe bir itirazının bulunmadığı değerlendirildiğinde dosyaya sunulan fotokopi belgeler mahkemece delili olarak kabul edilmiş ve davacı … S.P.A’nın ödeme yaparak halef sıfatını kazandığı kabul edilmiştir.
Dosyada iki ayrı heyetten toplamda 5 ayrı rapor alınmakla iki heyet görüşleri arasında çelişki var gibi görünse de esasen ilk heyetin dosyayı incelemesi esnasında dosyanın tekamül etmediği, bir kısım delillerin ilk heyetin raporunu sunması sonrası dosyaya girdiği yahut celp edildiği değerlendirildiğinde, ayrıca her iki taraf vekilinin de itiraz konusu olan hususların mahkemece değerlendirilmesi gerektiği ve yeni bir rapor alınması taleplerinin bulunmadığını beyan etmeleri göz önüne alındığında yeni bir heyetten rapor alınması yoluna gidilmemiştir. Dosyaya sunulan ikinci heyet tarafından düzenlenen bilirkişi raporlarındaki tespitler mahkemece denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuş ve dayandıkları gerekçeler ile ulaştıkları tespitler ise mahkemece dosya kapsamı ve deliller ile uyumlu bulunduğundan ve son olarak taraf itirazlarının karşılandığı da gözetilerek ikinci heyet tarafından düzenlenen tüm raporlar mahkemece sentezlenmiş ve hükme esas alınarak (531,04 USD + 1.003,24 USD + 1.856,00 Euro +11.500 USD +2.092,10 Euro+ 12.300,00 USD) davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir. Davacının kanuni rehin talebi bakımından ise, yukarıda bahsedildiği üzere Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 13/06/2016 tarih 2016/6225 E ve 2016/6550 K sayılı ilamı ile, TTK 1371 ve 1372 maddeleri gereği davalı tarafça yeterli teminat mektubunun dosyaya sunulduğu ve davacı … S.P.A talebinin ise halefiyete dayandığından bahisle teminatın adı geçen davalıyı da kapsadığı belirtildiğinden aynı gerekçe ile kanuni rehin hakkı talebinin de reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davacı … Gemisi donatanı … Ltd.’nin davasının kısmen kabulü ile 23.800,00 USD ve 3.948,10 Euro’nun çatma tarihi olan 23/12/2014 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereği işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine , fazlaya ilişkin davanın reddine,
2-Davacı … S.P.A ‘nın davasının kısmen kabulü ile; 1.534,28 USD ‘nin 19/05/2015 ödeme tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereği işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Davacı … S.P.A ‘nın kanuni rehin hakkı talebinin reddine,
4-Karar harcı olan 5.943,35 TL’den peşin alınan 4.457,34 TL’nin mahsubu ile bakiye 1.486,01 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
5-Davacının peşin olarak yatırdığı 4.457,34 TL harcın davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
6-Davacı yargı gider toplamı olan 10.663,50 TL’nin (27,70 TL başvurma harcı, 735,80 TL posta gideri ve 9.900,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 3.554,64 TL’sinin davalıdan alınıp davacılara ödenmesine, bakiye giderin davacılar üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı yargı gider toplamı olan 130,00 TL’nin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 86,66 TL’sinin davacılardan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Davacılar vekili için takdir edilen 9.710,44 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara ödenmesine,
9-Davalı vekili için takdir edilen 16.390,04 TL red vekalet ücretinin davacılardan alınıp davalıya verilmesine,
10-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine istinaf nezdinde temyizi kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır