Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARETMAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2015/66 Esas
KARAR NO : 2018/139
DAVA : Tazminat (Çatmadan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/02/2015
KARAR TARİHİ : 28/03/2018
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin donatanı olduğu … – … gemisinin 08/02/2013 tarihinde saat 19:00 ‘da … – … seferini yapmak üzere … iskelesinden sefere çıktığını, geminin saat 19:26 sıralarında … iskelesine yaklaştığı sırada gemi kaptanı tarafından çevrede seyreden gemilerin kontrol edildiğini, önce … istikametine seyreden vapurun kıç tarafından geçecek şekilde manevra yapıldığını, müvekkiline ait şehir hatları vapurundan neta olduktan sonra vapurun arkasından çıkan ve radardan tespit edilemeyen silik fenerli boğaz seyri yapan … gemisinin üzerine doğru dönüş yaptığının tespit edildiğini, gemi kaptanı çatışma tehlikesini fark eder etmez dümene iskele alabanda talimatı verdiğini, ses ve ışık işaretleri ile … gemisi kaptanının dikkatini çekmeye çalıştığını, ancak … gemisinin kusurlu şekilde … gemisinin sancak kıç omuzluğuna çattığını, kazanın Genel Trafik Hizmetlerine derhal bildirildiğini, diğer gemi ile telsiz bağlantısı kurulmaya çalışıldığını ancak yanıt alınamadığını, çatma olayı nedeniyle müvekkiline ait gemide büyük hasar meydana geldiğini, ayrıca birçok sayıda yolcunun da yaralandığını, … gemisinin olayda Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğüne aykırı seyretmesi nedeniyle ağır kusurlu olduğunu, kazadan sonra … 52 Asliye Ticaret Mahkemesinin … D İş sayılı dosyasında alınan tespit raporu ile gemilerde meydana gelen hasarın belirlendiğini, çatmadan dolayı müvekkilinin toplam 2.487.623,02 TL zarara maruz kaldığını, ayrıca yaralı yolcuların tüm hastane masraflarının da müvekkili tarafından karşılandığını, yolculardan … ve …’e 250.000,00 TL maddi ve manevi zarar ödendiğini, … gemisinin 181 gün süren tamiratı nedeniyle sefer yapamadığını, bundan dolayı da müvekkilinin 1.052.496,90 TL kar kaybına uğradığını, ayrıca yaralanan yolculardan … tarafından müvekkili aleyhine 400.000,00 TL tutarında maddi ve manevi tazminat davası açıldığını, bu nedenle tazminat ödeme riski ile karşı karşıya olduğunu, çatma hadisesi sonucu ortaya çıkan tüm zararlardan … gemisi donatanı ve işleteninin sorumlu olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.243.811,51 TL tazminat alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek en yüksek faizi ile birlikte davalı taraftan tahsiline, … gemisi üzerine kanuni rehin hakkı tanınmasına, ayrıca bu geminin talep edilen alacak üzerinden ihtiyaten haczine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı gemi işleteni … ‘nun Ukrayna’da bulunan adresine istinabe yoluyla tebligat yapılmış olup, bu davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Davalı donatanı temsilen gemi kaptanı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; … gemisinin çatma hadisesinin meydana gelmesinde hiçbir kusurunun bulunmadığını, geminin 05/02/2013 tarihinde … … Limanından İtalya seferini yapmak üzere hareket ettiğini, 08/02/2013 tarihinde saat 19:30 sularında … Boğazından transit geçişini tamamlamak üzere iken iskele tarafından kendisine doğru yüksek hızla yaklaşan … isimli gemiyi farkettiğini, … gemisinin önce rotasını değiştirme girişiminde bulunduğunu, daha sonra vazgeçip aynı rotada … gemisi üzerine doğru gelmeye devam ettiğini, müvekkili kaptanın çatmayı önlemek için sinyal ve gemi düdüğü ile uyarı yaptığını, ancak karşı taraftan yanıt alamadığını, bunun üzerine derhal ana makinalarını stop ettirdiğini, ancak … gemisinin çatmasına maruz kalmaktan kurtulamadığını, çatmanın … gemisinin sancak kıç omuzluğunun, … gemisinin iskele baş omuzluğundan başlayarak sancak baş omuzluğuna vurması suretiyle meydana geldiğini, davacı yanca hernekadar … gemisinin silik fenerli olduğu çatmayı önlemek için gerekli manevrayı yapmadığı ileri sürülmekte ise de bu beyanların … D İş sayılı tespit dosyasına sunulan VTS ve kamera kayıtları ile örtüşmediğini, … D İş sayılı tespit raporunda … gemisinin seyir fenerlerinde herhangi bir problem saptanmadığının tespit edildiğini, … isimli geminin kendi kusuru ile sebebiyet verdiği çatmadan doğan zararlarını müvekkilinden isteyemeyeceğini, yaralanan yolcular için yapılan hastane masrafları ve maddi manevi tazminat taleplerinin TTK ‘nun 1297.maddesine göre zamanaşımına uğradığını, geminin tamirat bedelinin de ispat edilemediğini, kanuni rehin hakkı talebinin bir yıllık süreye tabi olup, bu sürenin çatmanın vuku bulduğu tarihten itibaren 08/02/2014 tarihinde doğduğunu savunarak haksız ihtiyati hacizden kaynaklanan hakları saklı kalmak kaydıyla öncelikle … gemisi üzerine konulan ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına, davanın reddine ve … gemisi üzerine kanuni rehin hakkı tesisine ilişkin talebin reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava; kusurlu çatma hadisesi nedeniyle davacıya ait olan … isimli deniz otobüsünde meydana gelen hasar bedeli, geminin tamirde kaldığı süre içerisinde maruz kalınan kar kaybı ile olay anında gemide bulunup yaralanan yolcular için ödenen hastane giderleri ile maddi ve manevi tazminatların çatmaya karışan … isimli gemi donatanından tahsili istemine ilişkindir.
Dosya kapsamından … bayraklı … isimli deniz otobüsünün 08/02/2013 tarihinde saat 19:00 ‘da …’dan aldığı 33 yolcu ile düzenli sefer hattı … iskelesine doğru hareket ettikten sonra 19:26 ‘da trafik ayırım düzeni sınırları içerisinde …’ın … Limanından … ‘nın … Limanına gitmek üzere … Boğazında kuzeyden güneye kendi trafik hattında transit boğaz geçişi yapmakta olan … bayraklı … isimli kuru yük gemisi ile çatıştığı, olay nedeniyle geminin hasarlandığı, … deniz otobüsünde bulunan bazı yolcuların yaralandığı anlaşılmaktadır.
Davacı tarafça çatmanın karşı gemi kaptanının kusuru ile meydana geldiği iddia edildiğinden çatmanın ne şekilde meydana geldiği, hangi geminin ne oranda çatmaya sebebiyet verdiği, çatma sonucu davacının gemisinde meydana gelen hasar miktarı ile ortaya çıkan kar kaybı ve yaralanan yolcular bakımından yapılan masraf ve giderlerin tespiti amacıyla bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. 27/04/2016 tarihli bilirkişi raporunda, her iki gemiye ait VDR kaydı olmadığından olayla ilgili inceleme ve değerlendirmenin dosyada mevcut olan belgeler, kaptan ifadeleri, raporlar ve … Boğazları Gemi Trafik Hizmetlerinin kaza gününe ait VTS radar görüntü kayıtları esas alınarak yapıldığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından düzenlenen 08/02/2013 tarihli seyir fenerleri tespit tutanağından … isimli geminin seyir fenerlerinde herhangi bir problem olmadığının anlaşıldığı, kazadan yaklaşık üç dakika öncesinde saat 19:26:43 ‘te … yük gemisinin trafik ayrım düzeni yönünde ve kendi trafik hattında 8,0 knts hızla transit geçiş yapmakta olduğu, … isimli deniz otobüsünün de … önlerinde kuzeye doğru 24,7 knts hızla ilerledikleri, bu esnada gemiler arasındaki mesafenin 1,4 mil olup, herhangi bir çatışma tehlikesinin görülmediği, saat 19:28:20 sularında Sadavat isimli arabalı vapurun … deniz otobüsünün pruvasından …’e doğru 10 deniz mili hızla geçmekte olduğundan çatışma tehlikesinin söz konusu olduğu, bunun üzerine … deniz otobüsünün çatışmadan kaçınmak için rotasını iskeleye doğru değiştirdiği, ancak hızını azaltmadığı 24,3 deniz mili hızla seyretmeye devam ettiği, kazadan yaklaşık yarım dakika önce yani 19:28:57 ‘de … gemisi kendi trafik hattında 7,8 deniz mili hızla kurallara uygun olarak ilerlemekte iken … deniz otobüsünün rotasını değiştirmediği, 24,3 deniz mili hızla seyrederek kuzey güney trafik hattına girdiği, bu esnada her iki gemi arasındaki mesafenin 3 gomina yani 555 metre civarında olduğu, … deniz otobüsünün … gemisini sancak baş omuzluğunda görmekte olduğu, bu durumda Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü Kural 15 gereğince … gemisini sancak tarafında gören … vapurunun diğer geminin yolundan çıkması ve pruvasından geçmekten kaçınması gerektiği halde rotasını değiştirmediği, hızını azaltmadığı, 338,2 derece rotasında 24,3 deniz mili hızla ilerlemeye devam ettiği ve nihayetinde 19:29:33 ‘te çatışmanın meydana geldiği, bu şekilde … gemisinin UDÇÖT kural 15, kural 6 ‘yı ihlal ettiği, öte yandan yerel deniz trafiğini kullanan gemilerin uyması gereken kurallar bulunduğunu, olayda yerel deniz trafiği kapsamındaki gemi konumunda olan … deniz otobüsünün transit boğaz geçişi yapan gemi konumundaki … gemisine bu kapsamdaki dördüncü fıkra uyarınca çapariz vermeden ilerlemesi, bu geminin pruvasından en az beş gomina açık geçmesi gerektiği halde bu kurallara uymayarak çatışmaya neden olduğu, sonuç olarak … deniz otobüsünün tehlikenin oluşmaya başlamasından çatma anına kadar olan zaman zarfından Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünün kural 5 (gözcülük), kural 6 (emniyetli hız), kural 15 (aykırı geçiş), kural 16 (yol veren teknenin davranışı), kural 7 (çatışma tehlikesi), kural 10/b”iii” (trafik ayrım düzenleri) kuralları ile … Liman Başkanlığı Yerel Deniz Trafiği Rehberinin 24.maddesindeki kuralları ihlal ettiğinden çatmanın meydana gelmesinde % 75 oranında kusurlu görüldüğü, öte yandan çatma öncesinde ve çatma anındaki VTS görüntülerinden … gemisinin de süratini azaltmadığı, hernekadar uğraksız bir gemi olması nedeniyle klavuz kaptan alma mecburiyeti bulunmasa da dünyanın en önemli su yollarından biri olan … Boğazından geçerken gemide klavuz kaptan olmaksızın seyir yapması hususları gözönüne alındığında … gemisinin Uluslararası Çatışmayı Önleme Tüzüğü kural 17 ve kural 2 ‘yi ihlal etmekle gemi kaptanının olayda % 25 kusurlu olduğu, kaza sırasında hasarlanan … gemisinde hasarın onarımının faturalı harcamalar esas alındığında toplam maliyetinin 1.068.113,57 TL olarak tespit edildiği, geminin hasar onarım süresinin 120 gün olarak değerlendirildiği, geminin olay tarihinde Bostancı … hattında çalışmış olması nedeniyle kazanın olduğu Şubat 2013 ayı öncesi normal çalışma dönemi olan Ocak 2013 tarihindeki gelir ve gider tutarlarına göre tespit edilen aylık kar miktarı üzerinden 120 günlük süre için kar mahkumiyetinin 733.838,40 TL olarak tespit edildiği, davacının yaralanan yolcular için yapmış olduğu hastane (tedavi) masraflarının 113.982,94 TL, kazada yaralanıp … 51 Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/303 esas sayılı dosyasında davacı aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açan yolcular … ve …’e 19/07/2013 tarihinde 250.000,00 TL ödendiği dosyaya sunulan ibraname ve makbuzdan anlaşıldığından, bu tutarında tazminat miktarına dahil edilmesi gerektiği, davalı gemisi … ‘in % 25 oranında kusurlu olduğu kanaatine ulaşıldığından davacının zararlarından % 25 ‘nin davalı tarafça karşılanması yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Taraflar vekillerinin kök rapora karşı ileri sürmüş oldukları itirazların değerlendirildiği, 31/05/2017 tarihli ek raporda, kural ihlallerine ilişkin kusur oranlarıyla ilgili önceki kanaatlerinin aynen devam ettiği, 08/02/2013 tarihinde deniz kazası geçirerek hasarlanan … deniz otobüsünün onarımlarının yapılması için … Tersanesine götürülerek havuza alındığı, 11/06/2013 tarihinde suya indirilip, … İskelesine götürüldüğü, dolayısıyla deniz otobüsünün 124 gün süreyle tersanede onarımda kaldığı, 124 günün sonunda deneme ve seyir tecrübesi için gerekecek olan bir günün ilavesiyle toplam onarım süresinin 125 gün olarak tespit edildiği, 125 gün için ortaya çıkan kar kaybının ise 764.415,00 TL olduğu, buna göre davacının geminin onarım masrafları, yolculara ödenen tazminat ve hastane giderleri ile birlikte 2.196.511,51 TL olarak tespit edildiği belirtilmiştir.
Çatma olayı nedeniyle … 39 Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında açılan kamu davasında kusur oranı ile ilgili olarak düzenlenen bilirkişi raporunda, … deniz otobüsünün kaptanının asli kusurlu, … gemisi kaptanın da tali kusurlu olduğu yönünde görüş bildirilmiş olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda söz konusu rapor esas alınarak hüküm tesis edilmiştir.
Çatma, hukuki niteliği bakımından haksız fiil olup, haksız fiil müessesinin Deniz Ticareti Hukuku bakımında düzenlenmiş özel bir türüdür. Çatmada sorumluluk kusura dayandırılmıştır. Bu nedenle, 6102 sayılı TTK’nun 1286 ve devamı maddeleri ile 1910 Brüksel Konvansiyonunda çatma kusursuz çatma, kusurlu çatma ve vasıtalı çatma olarak üç alt türe ayrılarak düzenlenmiştir. TTK ‘nun 1287/1.maddesinde kusurlu çatma gemilerden birinin donatanının veya gemi adamlarının kusuru sonucunda meydana gelen çatma olarak tarif edilmiştir. Çatmanın kusurlu sayılıp sayılamayacağı ile kusur oranlarının tespitinin Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü ile yerel Deniz Trafiği Kurallarına göre belirlenmesi gerekmektedir.
Somut uyuşmazlıkta; … … arasında düzenli yolcu taşıması yapan … isimli deniz otobüsünün 08/02/2013 tarihinde saat 19:00 ‘da … İskelesinden yolcu aldıktan sonra … İskelesine doğru hareket ettiği, çatmaya karışan … bayraklı … isimli kuru yük gemisininde ….’ın … Limanından …’nın … Limanına gitmek üzere kuzeyden güneye … Boğazından transit geçiş yapmakta olduğu sırada saat 19:29 sularında gemilerin çatıştıkları, çatmanın TTK ‘nun 1287.maddesi 1.fıkrasında düzenlenen kusurlu çatma niteliğinde olduğu, bilirkişi raporlarında teknik detayları ile birlikte açıklandığı üzere kazadan yaklaşık yarım dakika önce yani 19:28:57 ‘de … gemisi kendi trafik hattında 7,8 deniz mili hızla kurallara uygun olarak ilerlemekte iken … deniz otobüsünün rotasını değiştirmediği, 24,3 deniz mili hızla seyrederek kuzey güney trafik hattına girdiği, bu esnada her iki gemi arasındaki mesafenin 3 gomina yani 555 metre civarında olduğu, … deniz otobüsünün … gemisini sancak baş omuzluğunda görmekte olduğu, bu durumda Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü Kural 15 gereğince … gemisini sancak tarafında gören … vapurunun diğer geminin yolundan çıkması ve pruvasından geçmekten kaçınması gerektiği halde rotasını değiştirmediği, hızını azaltmadığı, 338,2 derece rotasında 24,3 deniz mili hızla ilerlemeye devam ettiği ve nihayetinde 19:29:33 ‘te çatışmanın meydana geldiği, … deniz otobüsünün tehlikenin oluşmaya başlamasından çatma anına kadar olan zaman zarfından Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğünün kural 5 (gözcülük), kural 6 (emniyetli hız), kural 15 (aykırı geçiş), kural 16 (yol veren teknenin davranışı), kural 7 (çatışma tehlikesi), kural 10/b”iii” (trafik ayrım düzenleri) kuralları ile … Liman Başkanlığı Yerel Deniz Trafiği Rehberinin 24.maddesindeki kuralları ihlal ettiğinden çatmanın meydana gelmesinde % 75 oranında kusurlu olduğu, öte yandan çatma öncesinde ve çatma anındaki VTS görüntülerinden … gemisinin de süratini azaltmadığı, hernekadar uğraksız bir gemi olması nedeniyle klavuz kaptan alma mecburiyeti bulunmasa da dünyanın en önemli su yollarından biri olan … Boğazından geçerken gemide klavuz kaptan olmaksızın seyir yapması hususları gözönüne alındığında … gemisinin Uluslararası Çatışmayı Önleme Tüzüğü kural 17 ve kural 2 ‘yi ihlal ettiği, buna göre çatma hadisesinin meydana gelmesinde her iki geminin de kusurlu olup, … gemisinin % 75, … gemisinin de % 25 kusuruyla çatmanın meydana geldiği, … 39 Asliye Ceza Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında düzenlenen bilirkişi raporun da, … gemisinin olayda asli kusurlu görüldüğü, çatma nedeniyle … gemisinin hasarlandığı, hasar onarım çalışmalarının 125 günde tamamlandığı, bu süre zarfında geminin çalıştırılamadığı, gemideki hasar onarım masraflarının dosyaya sunulan harcama belgelerine göre 1.068.113,57 TL olduğu, geminin çalıştırılamadığı 125 günlük süredeki kar kaybının ise 764.415,00 TL olduğu, … gemisi donatanı davacının olayda yaralanan yolcular için 113.982,94 TL tedavi (hastane gideri) ödemesi yaptığı, ayrıca kazada yaralanıp … 51 Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında davacı aleyhine maddi ve manevi tazminat davası açan yolcular … ve …’e 19/07/2013 tarihinde 250.000,00 TL ödendiği, böylelikle davacının toplam zararının 2.196.511,51 TL ‘ye baliğ olduğu, çatma davalı gemisinin % 25 kusuruyla meydana geldiğinden bu zararların % 25 ‘ine tekabül eden 542.442,72 TL’nin TTK ‘nun 1287 ve devamı maddeleri gereğince davalıdan tahsili gerektiği kanaatine varılmakla, bu kanaat ışığında davanın 542.442,72 TL üzerinden kısmen kabulüne, bu tutarın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, alacak 6102 sayılı TTK ‘nun 1320/e maddesi gereğince kanuni rehin hakkı başettiğinden kabul edilen alacak ve fer’ileri ile sınırlı olmak üzere davacı lehine davalı … gemisi üzerine kanuni rehin hakkı tesis edilmesi yönünde aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın kısmen kabulü ile 542.442,72 TL nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Kabul edilen alacak ve fer’ileri ile sınırlı olmak üzere 6102 sayılı TTK nun 1320/e maddesi gereğince 8721478 IMO nolu … gemisi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tesis edilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 37.054,26 TL karar harcından 21.241,20 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 15.813,06 TL’nin davalılardan tahsili ile hazineye irad kaydına,
Davacı yanca yatırılan 21.241,20 TL peşin harcın davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin olunan 35.647,71 TL vekalet ücretinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-1 nolu davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince 42.004,75 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile 1 nolu davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 27,70 TL başvuru harcı, 270,70 TL posta ücreti, 8.750 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.048,40 TL’nin kabul ve red oranı nazara alınarak 3.946,13 TL’nin davalılardan alınıp davacıya verilmesine,
7-Taraf vekillerince yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın avansı yatıran tarafa karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (… Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/03/2018

Başkan Üye Üye Katip