Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2015/538 Esas
KARAR NO :2019/171
DAVA :Alacak
DAVA TARİHİ :02/02/2012
KARAR TARİHİ :28/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;müvekkilinin davalı şirkete ait … gemisinde taraflar arasında Gemi Adamı Kontratı imzalanarak 11/08/2011 tarihinde usta gemici olarak çalışmaya başladığını, 08/11/2011 tarihinde kamarada iki adet boş bira şişesi bulunduğunun kendisine bildirildiğini, ancak herhangi bir işlem yapılmadığını, müvekkiline yazılı bir bildirim yapılmaksızın şifahi olarak ve herhangi bir sebep gösterilmeksizin iş akdinin fesih edildiği bildirilerek 28/11/2011 tarihinde … limanından ayrılışının sağlandığını, müvekkilinin davalı işverenliğin İstanbul adresine getirildiğinde odasına 1 adet boş bira şişesi bulunduğundan iş akdinin fesih edildiği bilgisi ile durumu öğrendiğini iddia ederek, 2 ay 12 günlük gelir kaybı olan 6.799,92 USD (Amerikan doları) ile yol masraflarına karşılık olarak ücretinden kesilen 500 USD (Amerikan doları) olmak üzere toplam 7.229,92 USD ile 5.000,00 TL manevi tazminatın fesih tarihi itibariyle yasal faizin altında kalmamak koşulu ile en yüksek mevduat faizi ile davalıdan tahsilini talep ederek … İş Mahkemesinde dava açmıştır.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; geminin sahibi veya donatanı olmadığını, davacı yanca imzalanan hizmet sözleşmesinin de tarafı bulunmadığını, feshin haklı olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
… İş Mahkemesi’ nde yapılan yargılama neticesinde 10/02/2012 tarih, … esas, … karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilerek dosya … Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinde yapılan yargılama neticesinde 14/02/2013 tarih, … esas, … karar sayılı kararı ile Davacının davasının husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin … esas, … karar sayılı kararı ile; ” Davacının … isimli gemide 2 ay 12 gün usta gemici olarak çalıştığı hususunda uyuşmazlık bulunmamakla birlikte çalışmaya dayanak olan Davacı yanca imzalanan 10/08/2011 tarihli gemi adamı kontratının incelenmesinde iş veren olarak … S.A nın yer … aldığı davalı yanın ise sözleşmede taraf olmadığı anlaşıldığı, Bu durumda uyuşmazlıkta öncelikle çözülmesi gereken husus davalının pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı noktasında toplandığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 103/1 -b bendinde Türkiye Cumhuriyeti içinde merkez veya şubesi bulunmayan yabancı tacirler ad ve hesabına ülke içinde işlemlerde bulunanların acentelik hükümlerine tabi olduğunun düzenlendiği, davacı yan sözleşmenin düzenlenmesi ve feshi sırasında davalı ile muhatap olduğunu belirtildiği, ayrıca dosya kapsamında incelenen belgelerde davalı … AŞ ile gemi sahibi … S.A arasında davalının işe başlama tarihinin bildirilmesi hususunda yazışma yapıldığı ve Liman Başkanlığı’na bildirimde bulunduğu bu nedenlerle davalının gemi adamı kontratının tesisinde aracılık ettiği anlaşıldığı, öyleyse Mahkemece 6102 sayılı TTK kapsamında, davalının gemi sahibi ve donatanı … S.A nın acentesi olduğu ve pasif husumet ehliyeti bulunduğunun kabulü ile işin esasına girilerek sonucuna göre hüküm tesisi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine dair verilen karar usul ve yasaya aykırı olduğundan bahisle” mahkememiz kararı bozularak dosya mahkememize gönderilmiş ve yukarıdaki esası almıştır.
Tanık … beyanında; dava konusu gemide 1.kaptan olarak görev yapmaktığını, şuan başka bir firmada ofis işlerinde çalıştığını, davacının kaptanı olduğu gemide Reis olarak çalıştığını, aylık ücretinin ne kadar olduğunu hatırlamadığını, davacının aylık ücretinin 2.000,00 Dolar olarak bildirmesi piyasa koşullarına göre normal kabul edilebileceğini, olay tarihinde geminin Amerika Limanında olduğunu,olayı kendisine 2.kaptanın bildirildiğini, 2.kaptan tarafından davacının alkol tükettiğinin söylediğini, davacının savunma vermeyi reddettiğini akabinde bir sonraki limanda davacının iş akdine son verilerek gemiden alındığını belirtmiştir.
Tanık … beyanında; tarafları tanıdığını, davacı ile birlikte davalı …Ş vasıtasıyla gemi adamlığı sözleşmesi imzaladığını, sözleşme 6+1 şeklinde olduğunu, yani 6 ay çalışıp her ay maaş alıp 1 aylık ikramiye alıp aralarındaki anlaşmaya göre izin veya çalışmaya devam edeceklerini, normal şartlarda 6 ay çalışmadan sonra 1 ila 6 ay arası izin verildiğini, gerek görülürse çağrıldığını, sözleşmelerin 6 aylık şekilde yapıldığını, davacı …’in 2.000 USD maaşla anlaştığını, gemide çalışırken gemi ABD’de iken gemi kaptanı ve makine lostoromosu (fiteri) … ile birlikte gemiye girdiklerini, …’in elinde bir kasa bira olduğunu, bir tane bira kendisine ikram ettiğini, davacıya da bira ikram ettiğini, sabah poşette 2 veya 3 tane bira şişesi gördüm, daha sonra 2. Kaptan … yanında refakatçi olmadan kameralara girdiğini, kendisinin ve davacının kamerasında bira şişelerini gördüğünü, daha sonra kendileri güvertede çalışırken kargo ofisine çağrıldığını, gemideki alkol yasağına aykırı davrandığımızdan dolayı savunmamızı istediğini, gemiye içkiyi biz sokmadığımızdan ve kaptanın da bilgisi dahilinde sokulduğunu gördüğümüzden ayrıca bize sadece ikram olarak verildiği için savunma vermeyi reddettiğini, çünkü olay tamamen gemi kaptanının bilgisi ve görgüsü dahilinde gerçekleştiğini, içki alıp gemiye sokmadığını, sadece ikram edilen birayı içtiğini, olaydan sonra ABD’de bir kaç liman dolaştığını, ABD’den İspanya’ya gemi 13-14 günde geldiğini, yani olaydan yaklaşık 20-25 gün sonra İspanya … limamına gemi yaklaşırken limanda indirileceğimizi 2. Kaptan … söylediğini, kendilerinin …’da indirildiğini, acente ve uçak masraflarını da kendilerinden aldıklarını, yani bu masrafları bize yapacakları ödemelerden mahsup ettiklerini, hiçbir ödeme yapılmadığını, sonrasında işsiz kaldıklarını, içeride maaş ve ikramiye alacağı davacı … ve kendisinin kaldığını, miktarı tam olarak bilemediğini, yanılmıyorsam …’in 2 maaşı aşkın maaş alacağı ve bir ikramiye alacağı olduğunu, kendisinin de alacaklarını alamadığını, gemiye ve işe alırken sıfır alkol politikası olduğu söylendiğini, zaten gemide de bu hususta uyarı levhaları olduğunu, gemiye alkol alınmayacağını biliyorduk, zaten alkolü de kendilerinin almadığını, ayrıca 2. Kaptan çarkçıbaşı ve diğer bütün personel Atlas Okyanusda seyir halinde iken içti alemi yaptığını, hemen hemen herkes içti gemiye herkese yetecek kadar içki alındığını, kimin aldığını bilmediğini, 1 ve 2. Kaptan da masada içki içip kadeh tokoşturuyorlardı, biz bu içki alemine katılmadık bundan dolayı da hakkımızda işlem yapılarak sözleşmemiz fesh edilip İspanya … limanında bırakıldığını Türkiyeye gönderildiğini, ayrıca sözleşmemizi … A.Ş ile yaptığımız halde daha sonra başka firmaların iş veren olduğu ileri sürüldüğünü ama biz sözleşme yaparken … A.Ş ile yaptığını, acente olduğunu bilmediğini, davacının alacağı ödenmediği belirtilmiştir.
Davacı vekilinin 08/02/2016 tarihli dilekçesi uyarınca, dava dilekçesinde davalı olarak gösterilen … Tic. AŞ şirketinin … S.A ya izafeten … A.Ş olarak düzeltilmesi yönündeki davacı vekilinin talebinin kabulü ile HMK 124 son maddesi uyarınca dava dilekçesindeki tarafın yanlış gösterilmesinin kabuledilebilir bir yanılgıya dayandığı anlaşılmakla davalı sıfatının … S.A ya izafeten …olarak düzeltilmesine karar verilmiştir.
Mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda özetle; Davalı … firmasının pasif husumet ehliyetine sahip olup, davacı gemi personelinin haksiz iş akdi feshi sebebiyle uğradığı zarardan , Donatan firma ile beraber sorumlu olduğu, Davalı … ISM yöneticisi ve gemi işletlemecisi olarak, firma akol/uyuşturucu madde kullanımı tespiti/politikası ile ilgili prosedürleri tam olarak uygulamadığı ve davacı gemi personelinin, iddia ettikleri gibi şirket politikalarına aykırı olarak alkol kullanımını, ISM kapsamında zorunlu olarak yapılması ve tutulma gereken belgeler kapsamında ispat edemediği ve haksız olarak iş akdini fesh ettiği, davacının çalıştığı süre boyımca davalı işveren tarafından banka hesabına 437,00 USD eksik ücret yatırıldığı, davacının iş sözleşmesinin davalı tarafından haksız yere feshedildiğine kanaat getirilmesi durumunda iş sözleşmesi sonuna kadar hak kazanacağı ücret alacağının 4.800.00.-USD olacağı, Davacının iş sözleşmesinin sonuna kadar geçerli olduğu, iş sözleşmesinin yazılı olan prim alacağına hak kazandığına kanaat getirilmesi durumunda davacının işçilik alacaklarının, 437.00 USD+4.800,00 USD+2.000,00 USD olmak üzere-toplam 7.237,00 USD olacağı, davacının manevi tazminat talebi ile ilgili kararı mahkemeye ait olacağı belirtilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama, aldırılan bilirkişi raporu ile usul ve yasaya uygun olması nedeniyle uyulan Yargıtay bozma ilamı birlikte incelenip değerlendirildiğinde, davacının … isimli gemide usta gemici olarak çalıştığı döneme ilişkin olarak hak ettiği ücret ile haksız fesih nedeni ile uğradığı manevi zararın davalıdan tahsilini istediği, davacının … isimli gemide 2 ay 12 gün usta gemici olarak çalıştığı hususunda uyuşmazlık bulunmamakla birlikte çalışmaya dayanak olan Davacı yanca imzalanan 10/08/2011 tarihli gemi adamı kontratının incelenmesinde; iş veren olarak … S.A nın yer aldığı davalı yanın ise sözleşmede taraf olmadığının anlaşıldığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 103/1 -b bendinde Türkiye Cumhuriyeti içinde merkez veya şubesi bulunmayan yabancı tacirler ad ve hesabına ülke içinde işlemlerde bulunanların acentelik hükümlerine tabi olduğu hususunun düzenlendiği, davacı yanın sözleşmenin düzenlenmesi ve feshi sırasında davalı ile muhatap olduğunu belirttiği, ayrıca dosya kapsamında incelenen belgelerde davalı … AŞ ile gemi sahibi … S.A arasında davalının işe başlama tarihinin bildirilmesi hususunda yazışma yapıldığı ve Liman Başkanlığı’na bildirimde bulunduğu bu nedenlerle davalının gemi adamı kontratının tesisinde aracılık ettiğinin anlaşıldığı, öyleyse 6102 sayılı TTK kapsamında, davalının gemi sahibi ve donatanı … S.A nın acentesi olduğu kabul edilmiştir.
Feshin haklı olup olmadığı açısından yapılan değerlendirmede, davalı firmanın tespitinin, davacının kamarasında bulunan iki adet boş bira şişesi dışında herhangi bir delile dayandığının görülmediği, … yöneticisinin gemiye katılan personelin, … gereği yapmakla yükümlü olduğu işlemleri yaptırtmak ve kayıt altına almak zorunda olduğu, dava dosyasına sunulan, donatan gemi alkol ve uyuşturucu politikası gereği, a- ” her personel için şirkti tarafından gemiye katılmadan önce ve gemiden ayrıldıktan sonra karada … laboratuarında kan ve idrar numunesinden alkol ve uyuşturucu testi yaptıracak ve sertifikalandıracaktır.” hükümlerinin yer aldığı, davacıya ait bu analiz raporlarının dosyasında bulunmadığı, b- “Rutin testlere ek olarak, … firması ile yapılan anlaşma uyarınca 6 ayda bir gemide alkol ve uyusuşturucu testi yapılır. Gemideki personel arasından rastgele seçilmiş olan 10 kişi test edilir, bu testin kayıtları da gemide ve ofiste kişisel dosyalarda saklanır. ” hükmünün yer aldığı, c- “Her liman varış ve kalkışından maksimum 12 saat önce tüm personel için alkol testi yapılması kaptanın görevidir. Buna ek olarak gerek gördüğünde habersiz test de yapabilir. Buna ek olarak gerek gördüğünde habersiz test de yapabilir. Bir olayın ardından testleri sıklaştırmak da kaptanın yetkisi dahilindedir. Bu testleri kaptanın görevlendirdiği bir zabıt yapar ve birde tanık hazır bulunur. Test edilen kişi tanığı seçemez. Eğer test sonucu olumsuz çıkarsa (0,004’ten fazla (4o mg- 100 ml)) ve veya kişi test yaptırmayı reddederse bu personel derhal işten çekilecek ve derhal şirkete haber verilecektir. Terminal, yetkililer ve diğer görevliler tarafından gemide uyuşturucu ve alkol testi yapılması talep edilirse, kaptan gemisinde Üçüncü kişiler tarafından uyuşturucu ve alkol test yapılmasına izin verme yetkisine sahiptir.” hükümlerinin yer aldığı, dolayısıyla gemi kaptanının habersiz test yapabilme yetkisine sahip ise, mutlaka … gereği gemide bir alkolmetre bulundurması gerektiği, davacı personelin içki içtiği düşünüldüğünde, mutlaka kendisine bu test uygulanması gerektiği, davacı bu testi kabul etmediği anda, liman acentesi tarafından bu testi uygulatabilme yetkisinin bulunduğu, gerekli olan belgelerin ve taleplerin yapılmadığı sonucuna varıldığı, içki bağımlılığı ve sarhoş olma gerekçeleri sebebinin sayıldığı, davacı kişiye gerekli talimatların verilmediği, bilgilendirilmediği, olay olduktan sonra gemi kaptanının davacı kişide alkol ölçümü yapmadığı, gemide düzenli olarak alkol metre ile ölçüm yapıldığının bir kanıtı olmadığı anlaşılmakla davacının sözlşemesinin feshinin haksız bir gerekçeye dayandığı kanaatine ulaşılmıştır.
Davacının hak kazandığı tazminatın hesabında; davacının gemide gemide 10.08 2011 – 28.11.2011 tarihleri arasında 3 ay 18 gün, aylık 2.000 USD maaşla çalıştığı, davacının sözleşme süresi sonuna kadar alacağı maaşın, 6 ay – 3 ay I8 gün = 2 ay 12 gün (72 gün üzerinden ) 4.800,00.-USD ücret alacağı olacağı, dava dosyasına sunulan davacı işçiye ait … Bankası hesap ekstresinde 13.09.2011 – 02.12.2011 tarihleri arasında davacı adına yatırılan maaş toplamının 6.763,00.-USD olduğu, davacının gemide çalıştığı süre boyunca hak kazandığı ücret gelirinin 7.200 USD olduğu, kalan ücret alacağının 437,00 USD olduğu, iş sözleşmesinin sonuna kadar geçerli olacağı kanaatine de varıldığından yazılı olan prim alacağına da hak kazandığı anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Her ne kadar davacı tarafça manevi tazminat talebinde bulunulmuş ise de; davacının kişilik haklarına yönelik bir saldırı bulunmadığı anlaşılmakla manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile; Davacının ikramiye talebi açısından 2.000 USD; 4.799,92 USD erken fesih nedeniyle ücret alacağı; 437 USD yol gideri alacağının dava tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a madde ve fıkrası gereğince davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının manevi tazminat talebinin REDDİNE,
3-Karar harcı olan 875,40 TL’den peşin alınan 267,67 TL’nin mahsubu ile bakiye 607,73 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacının peşin olarak yatırdığı 267,67 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı yargı gider toplamı olan 1.798,15 TL’nin (21,15 TL başvurma harcı, 377,00 TL posta gideri ve 1.400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.293,48 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı yargı gider toplamı olan 72,80 TL posta giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 0,45 TL’sinin davacıdan alınıp davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücre Tarifesi gereğince takdir edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
8-Davalı vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince maddi tazminat tutarı üzerinden tayin olunan 111,56 TL; manevi tazminat tutarı üzerinden ise tayin olunan 2.725,00 TL vekalet ücretlerinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
9-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal süresi içeresinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.28/03/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır