Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2015/450 Esas
KARAR NO : 2021/32
DAVA : Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/08/2015
KARAR TARİHİ : 27/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin donatanı olduğu … gemisinin 22/07/2015 tarihinde saat 02:30 sularında Riva Kum ruhsatlı sahasında kum alımı yapmak maksadıyla demir atmak üzereyken davalı … ‘ya ait olan M/V … gemisinin … gemisine sancak kıç tarafından şiddetli şekilde çarpması sonucu … gemisinin batarak zayi olduğunu çatmaya … K gemisinin tek taraflı kusuruyla sebebiyet verdiğini … gemisinin Tuzla Limanından sefer izni almadan sefere çıktığını çatmanın meydana geldiği yerin … nın ruhsatlı kum sahasından da uzak olduğunu çatma sırasında … gemisinin sehir fenerlerinin ve güverte ışıklarının kapalı olduğunu buna karşılık … gemisinin sehir fenerlerinin güverte ışıklarının ve kıç tarafda ki jenaratörün yanar vaziyette bulunduğunu … gemisi yetişen gemi konumunda olduğundan yol vermek ile yükümlü olduğunu ancak yol vermek yerine tam yol hızla … gemisine çatması sonucu geminin batıp zayi olmasına sebebiyet verdiğinin TTK’nın 1288.maddesine göre … gemisi donatanının müvekkilinin tüm zararlarını karşılaması gerektiğini olayda gemi mürettebatının denize atlayarak canını kurtarmaya çalıştığını bir işçinin hayatını kaybettiğini geminin batmasının yanı sıra batık geminin çevre kirliliğine neden olmasından ve ileride oluşabilecek çevre kirliliği nedeniyle müvekkilinin yüksek miktarda idari para cezası ödeme riski ile karşı karşıya bulunduğunu …nin şimdilik 36.890,00 TL idari para cezası tahakkuk ettirdiğini …ğü tarafından da yapılan hizmetlerden dolayı müvekkilinden 12.768,25 TL talep edildiğini gemi adamlarının özel eşyalarının gemi ile birlikte zayi olduğunu tüm bu nedenlerle … gemisinin batarak zayi olması sonucu geminin piyasa değeri olan 400.00 USD’nin yanında müvekkilinin uğrayacağı kazanç kaybı , batık geminin enkazının kaldırılması için sarf edilecek masraflar , çevre kirliliği ve diğer idari cezalar yanında gemi adamlarına ödenmek zorunda kalınacak maddi ve manevi tazminatlar sebebiyle müvekkilinin uğrayacağı zararlardan dolayı şimdilik 500.000 TL alacağın 22/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline … gemisi üzerine müvekkilin lehine kanuni rehin hakkı tanınması ve tesisine daha önce verilen ihtiyati haciz kararının hükmün kesinleşmesine müteakip 30 gün süre ile devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait olan … gemisi kaptanının Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından alınan ifadesinden anlaşılacağı üzere … gemisinin yetişen gemi konumundayken … gemisinin önüne düştüğünü bu hususun celp edilecek AIS Kayıtlarından da görüleceğini davacı tarafın aksi yöndeki iddialarının mesnetsiz olduğunu zira … gemisi personelinin ifadelerin de … gemisinin yetişen gemi konumunda olduğundan bahsedilmediğini … gemisinde herhangi bir hasar ya da ezilme olmamasının kendi iddialarını doğruladığını çatma anında ve öncesinde … gemisinin tüm ışıklarının yanar vaziyette olduğunu dolayısıyla meydana gelen çatma olayında ve can kaybında müvekkilinin donatanı olduğu … gemisinin herhangi bir kusuru bulunmadığını müvekkiline ait geminin sefer izni almadan kaçak olarak sefer yaptığı yönünde ki iddiayı kabul etmediklerini aksi kabul edilecek olsa dahi meydana gelen çatmada sefer izninin olmamasının kusur durumunu etkilemeyeceğini bunun idari para cezasını gerektirir bir husus olduğunu dava dilekçesinde … gemisi için belirtilen 400.00 USD değerin de geminin yaşı , tonajı ve diğer özellikleri göz önünde alındığında çok fahiş olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava; Denizde meydana gelen çatma neticesinde ortaya çıkan zararların tahsili istemine ilişkindir. Çatma 6102 sayılı TTK’da iki veya daha fazla geminin birbirleri ile çarpışması şeklinde tanımlanmakta olup çatmaya uygulanacak hükümler TTK’nın 1287 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
Çatma kusursuz kusurlu ve kıyasen olmak üzere üç kategoriye ayrılmakta olup şayet gemilerden birinin donatanının veya gemi adamlarının kusurundan meydana gelmiş ise kusurlu çatma sözkonusu olacaktır. Kusurlu çatma halinde TTK’nın 1288. Maddesinde karşı gemide meydana gelen zararın kusurlu geminin donatanı tarafından tazmin edilmesi ön görülmekte olup donatan ve gemi adamlarının kusurlarının ise denizde çatışmayı önleme tüzüğü , bu kapsamda yayınlanan yönetmelik hükümleri ve iyi gemicilik uygulamalarına göre tespit edilmesi gerekmektedir.
Eldeki dosyada çatma hadisesinin hangi koşullar altında meydana geldiği çatmanın vuku bulmasında gemi donatanları ve gemi adamlarının kusur ve sorumluluklarının bulunup bulunmadığı ile kusur oranları ve davacının çatmadan kaynaklı zararın tespiti konusunda bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiş olup 04.04.2018 tarihli birinci bilirkişi kurulu raporunda özet olarak , gemilerin manevralarına bakıldığında … gemisinin bir süre demir atmaya karar veremediği sürekli pruva ve sürat değişikliği yaparak istediği bir noktaya gelmeye çalıştığı devamlı olarak makine komutları vermek , dümen manevrası yapmak , manevra yapan geminin iyi gözcülük yapmasına engel olacağı gibi diğer gemilerin de bu geminin niyetini anlamalarına engel olacağı somut olay açısından UDÇÖT ‘nün doğrudan uygulanmasına imkan olmadığı olayın iyi gemicilik uygulaması kapsamında incelenmesi gerektiği … K nın manevrasının iskeleden yaklaşan gemiyi iyi takip etmediği veya görmediği görmüş ise aniden makineye yol vermesi ile beraber sancak alabanda yapmasının iyi bir denizcilik uygulaması olmadığı anlamına geldiği çatma hadisesinin TTK’nın 1288.maddesi anlamında bir tarafın kusuru ile oluşan çatma olduğu … gemisi donatanının davacının zararını tazmin etmek sorumluluğunun doğduğu … gemisinin özellikleri göz önünde tutulduğunda geminin ancak hurda fiyatına satılabileceği olay tarihi itibariyle değerinin en fazla 130.000 USD olarak tespit edildiği ayrıca davacının ödemiş olduğu 27.667,50 TL idari para cezası ile …ğü tarafından yansıtılan temizleme masrafları için ödenen 12.768,25 TL zarardan da sorumlu olduğu yönünde kanaat bildirilmiştir.
30.01.2019 tarihli 2.Bilirkişi Kurulu Raporunda da , … gemisinin demirlemek üzere demir yerinin çok yakın bir konum da minimum süratte iken … gemisinin yaptığı yanlış ve kararsız manevralar iki gemi arasında ki iletişimsizlik sorunlarından dolayı çatışmanın meydana geldiği çatma sonucunda … gemisinin battığı … gemisi kaptanının beyanlarından , bu geminin çatışmadan kaçılınacak yeterli manevralara müsait bir mesafede olduğu halde gerekli manevranın yapılmadığı … ‘nın olay günü liman çıkış belgesi almadan kaçak sefer yaptığı buna karşın … gemisinin sefer izninin bulunduğu , … gemisinde görevli baş makinist … ‘un liman cüzdanında ki kayıtlar ile gemi adamı donatım asgari emniyet belgesine göre liman sefer bölgesinde sefer yapan makine gücü 3.000 KW altındaki gemiler de Baş makinistlik yapabileceğinin görüldüğü, batan geminin 48 yaşında olması dan dolayı gemi fiyatının hurda değeri üzerinden tespit edilmesi gerektiği buna göre geminin değerinin 126.204 USD olarak tespit edildiği bu tutarın TL karşılığının ise 342.012,84 TL olduğu gemi değeriyle birlikte davacının çevre kanunu gereğince ödediği 27.667,50 TL idari para cezası ile …ğüne ödenen 12.768,25 TL deniz temizleme masrafının da davalı tarafından davacıya ödenmesi gerektiğine dair görüş ve kanaat bildirmiştir.
Söz konusu raporlar ile ceza mahkemesinde alınan bilirkişi raporu ve olay hakkında ulaştırma , denizcilik ve haberleşme bakanlığı kaza araştırma ve inceleme kurulunun düzenlemiş olduğu raporlar arasında mübayenet bulunduğu gözlendiğinden raporlar arasında ki çelişkinin giderilmesi konusunda 3. Bir bilirkişi kurulundan rapor alınması cietine gidilmiş olup bu kapsamda düzenlenen 25.06.2020 tarihli raporda, … gemisinin idareye verilen personel listesi haricinde yolcu taşıma yetkisi olmamasına rağmen olay günü gemi de kaçak ve uyuşturucu kullanan yolcu bulundurulduğu yine olay günü gemide ki başmakinistin liman çıkış belgesinde beyan edilen başmakinist olmayıp daha düşük ehliyete sahip olan ve bu gemi için yeterli olmayan bir personel niteliğinde olması ayrıca … gemisi kaptanının da bu gemi için yeterli lisansa sahip bulunmayışı nedeniyle tüm bu hususların … gemisinin yola elverişsiz halde sefere çıkarıldığını gösterdiği bu durumun diğer gemi adamlarının da gereken niteliklere sahip olup olmadıkları konusunda terettüd uyandırdığı … gemisi kaptanının kum alma sahasında kendisinden başka gemilerin olduğunu bildiği halde uluslararası denizde çatışmayı önleme tüzüğünün kural 2 , 5 , 7 ve 8 maddelerinde ki yükümlülükleri uygulamadığı ve vhf , radar , ecdis gibi köprü üstü sehir ve haberleşme cihazlarının kullanılmadığı bu nedenle de çatışmadan kaçınacak herhangi bir olumlu manevranın yapılmadığı tespit edildiğinden olayda … gemisinin %40 oranında kusurlu görüldüğü , çatmaya karışan … gemisinin ise liman çıkış belgesi almadığı bu şekilde art arta 9 sefer yaptığı gemide bulunan personelin nitelik ve nicelik bakımından kurallara göre donatılması konusunda büyük tereddütün oluştuğu gemi kaptanının müddet 1 bir kaptan gibi hareket etmediği sonucuna varıldığı gemi kaptanı ve personelinin ifadelerinden köprü üstünde kaptan ve personelin olduğunun anlaşıldığı ancak geminin radar , ecdis vb gibi sehir cihazlarının çalışmadığı ya da kullanılmadığı telsiz gibi sesli iletişimin yapılmadığı buna karşın her iki geminin bir saat arayla limandan kalkmış yapmış olmaları ve olaydan 45 dakika öncesinde telefon ile görüşmüş olmaları nedeniyle her 2 geminin bir birlerinin varlıklarından haberdar oldukları kanaatine varıldığı … gemisinin denizde çatışmayı önleme tüzüğü kural 2 sorumluluk kural 5 gözcülük kural 7 çatışma tehlikesi ve kural 8 çatışmayı önleme hareketi başlığı altında ki kuralların uygulamadığı tespit edildiğinden çatışmanın meydana gelmesinde %60 oranında kusurlu görüldüğü … gemisinin olay tarihi olan temmuz 2015 tarihinde ki değerinin ise 126.216 USD olabileceğine dair tespit ve kanaatlerde bulunulmuştur.
Olay nedeniyle heriki geminin kaptanı hakkında … Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyasında kamu davasının açıldığı belirli olup buraca yapılan yargılama sonucunda verilen nihai kararda, kazaya karışan gemilerin kaptanları olan sanıkların olaydan dolayı asli kusurlu oldukları, kaza sonucunda hayatını kaybeden müteveffanın ise tali kusurlu olduğu gerekçesi ile gemi kaptanlarının 5237 sayılı CK 85/1 . Maddesi gereğince cezalandırılmalarına karar verilerek kararın istinaf incelenmesinden geçmek suretiyle kesinleştiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık konusu çatma olayıyla ilgili olarak Ulaştırma Denizcilik Ve Haberleşme Bakanlığı bünyesinde düzenlenen kaza araştırma ve inceleme kurulu raporun da ise sonuç olarak … gemisinin çatma sonrasında sancak taraf ambar bordasında meydana gelen yaralanma sonucu su alarak battığı bu gemide bulunan ve liman başkanlığına beyan edilen gemi adamları listesinde yer almayan bir kişinin hayatını kaybettiği her iki gemi kaptanın da olay öncesinde radar ve AIS gibi seyir yardımcılarından uygun şekilde faydalanmadıkları, gemilerde tam bir görme ile işitme gözcülüğünün de yerine getirilmediği … gemisinin izinli olduğu kum alma sahası dışında başka bir alandan kum almak isterken kazanın meydana geldiği , heriki geminin de yola elverişlilik hususunda ki mevzuat hükümlerini tam olarak yerine getirmedikleri tespitlerinde bulunulmuştur.
Yapılan yargılama sonunda, Dosyaya celp ve ibraz edilen deliller ile bilirkişi raporlarının birlikte değerlendirilmesi neticesinde; 21 temmuz 2015 tarihinde … gemisinin saat 21:00 sularında … gemisinin de saat 22:00 sularında Kartal/Kumcular iskelesinden kalkış yaparak Şile açıklarında bulunan kendilerine önceden tahsis edilmiş sahadan kum çıkarmak üzere hareket ettikleri heriki geminin benzer rotaları takip ederek … gemisinin … gemisinin arkasında seyrine devam ettiği , saat 01:00 sularında Riva açıklarına kum sahası yakınlarına ulaştıkları yaklaşık saat 02:30 sularında gemilerin kum çıkarma faaliyetlerine hazırlık yapmak için manevra yaptıkları esnada birbirlerine yakın düşerek çatıştıkları çatma esnasında … gemisinin … gemisinin sancak taraf 2 numaralı yük ambarına vurması sonucu … gemisinin battığı, batan gemide bulunan … nun denize düşerek yaşamını yitirdiği, olay nedeniyle … Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/… Esas sayılı dosyasında açılan kamu davası neticesinde … nun ölümünden dolayı her 2 gemi kaptanında asli kusurlu olduklarının kabul edilerek kararın kesinleştiği , Ulaştırma denizcilik ve haberleştirme bakanlığı kaza araştırma ve inceleme kurulu tarafından düzenlenen rapor ile 10.06.2020 tarihli 3.Bilirkişi kurulu raporunda ki tespitlere göre , çatmaya karışan … gemisinin Şile limanından çıkış için liman çıkış belgesinin olmadığı geminin daha önceden de bu şekilde izinsiz olarak art arta 9 sefer yaptığının tespit edildiği bu nedenle yola elverişlilik belgesi bulunmayan … gemisinin olay günü yola elverişsiz durumda olduğunun kabulü gerektiği, ayrıca geminin radar , ecdis vb seyir cihazlarının çalışmadığı veya kullanılmadığı , geminin önceden tahsisli olan kum sahası dışında başka bir alandan kum almak istendiğinden Jandarma ve Sahil Güvenlik gibi kurumların görüldü alınmasının engellenmesi amacıyla geminin seyir fenerlerinin yakılmadığı gibi, ışıklandırmasınında yapılmadığı bu hususun … gemisi personeli olan … ın tanık olarak alınan ifadesi ile doğrulandığı, öte yandan çatışmada batan … gemisinin sefere çıkış belgesi bulunmakla birlikte gemide idareye verilen liste haricinde kaçak yolcunun bulunduğu … isimli bu kişinin olay nedeniyle denizde boğularak hayatını kaybettiği, olay sırasında yapılan otopside uyuşturucu kullandığının tespit edildiği bunun haricinde olay anında gemide bulunan baş makinistinde gemi adamı listesinde idareye beyan edilen kişi olmadığı gemide bunun yerine daha düşük ehliyetli ve … gemisi için yeterli olmayan bir personel bulunduğu, gemi kaptanın da gereken yeterlilikte bir belgeye sahip olmadığı tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde … gemisinin de yola elverişsiz olarak sefere çıktığı sonucuna ulaşıldığı her iki gemide de vhr yani telsiz , radar ve ecdis gibi körpü üstü seyir ve haberleşme cihazlarının kullanılmadığı dolayısıyla gemi kaptanlarının radar ve ecdis gibi seyir yardımcılarından uygun şekilde faydalanmadıkları gibi gözcülük faaliyetinin de yapılmadığı heriki geminin birbirlerinin varlığından haberdar oldukları halde olaydan önce iletişimin sağlanmadığı tüm bu hususların neticesinde gemi kaptanlarının uluslararası denizde çatışmayı önleme tüzüğünün kural 2 sorumluluk , kural 5 gözcülük, kural 7 çatışma tehlikesi, ve kural 8 çatışmayı önleme hareketi başlığı altında düzenlenen kurallara uygun davranmadıkları bunun sonucunda da çatma hadisesinin meydana geldiği anlaşıldığından 10.06.2020 tarihli bilirkişi kurulu raporuna göre çatmanın meydana gelmesinde … gemisinin %60 oranında … gemisinin ise %40 oranında kusurlu olduğu kanaatine varılmıştır.
TTK’nın 1288.Maddesinde, ” çatma” ” gemilerden birinin donatanının veya gemi adamlarının kusurundan ileri gelmiş ise , zararı o geminin donatanının tazmin etmesi gerektiği ” hükmü sevk edildiğinden, somut olay açısından davalı … gemisi donatanının kendi kusuru oranında davacı … gemisi donatanının zararını karşılamakla yükümlüdür.
Alınan bilirkişi raporlarında batan gemi olan … gemisinin olay tarihinde 48 yaşında olması sebebiyle gemi değerinin hurda değerine göre tespit edilmesi gerektiği konusunda görüş birliğine varılmış olup 30.01.2019 tarihli ikinci bilirkişi raporunda söz konusu geminin değeri 126.204 USD TL karşılığı da 342.012,84 TL olarak tespit edilmiştir . 10.06.2020 tarihli son bilirkişi raporunda , gemi değeri için 126.216 USD olarak daha fazla bir fiyat belirlenmiş ise de davacı vekili 27.02.2019 tarihli dilekçesi ile ikinci bilirkişi raporunda tespit edilen 342.012,84 TL’yi kabul etmiş olduğundan taleple bağlılık ilkesine göre bu tutarın hükme esas alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. Davacı tarafın gemi değerinin yanı sıra Çevre Kanunu uyarınca 27.667,50 TL idari para cezası ödediği …ğü tarafından 12.768,25 TL deniz temizleme masrafının tahsil edildiği anlaşıldığından bu zararlarında kusur oranına göre davalı tarafa rücü edilmesi gerektiği değerlendirildiğinden 342.012,84 TL gemi değeri , 27.667,50 TL idari para cezası ve 12.768,25 TL masraf kaleminden oluşan toplam 382.448,59 TL ‘nin davalı tarafa izafe edilen %60 kusur oranına isabet eden 229.500 TL ‘sinin davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine gemi değeri için olay tarihinden diğer masraf kalemlerine de ödeme tarihlerinden itibaren avans faizli yürütülmesine çatmadan kaynaklı zararlar TTK’nın 1320 . Maddesine göre gemi alacağı niteliğinde olup kanuni rehin hakkı bahşettiğinden TTK’nın 1321 ve 1322. Maddeleri gereğince kabul edilen alacak ve feriileri ile sınırlı olmak üzere davalıya ait … gemisi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tesis edilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın 229.500 TL üzerinden kısmen kabulü ile,
229.500 TL ‘nin 205.200 TL sine 22/07/2015 tarihinden, 16.620 TL ‘sine 04/05/2015 tarihinden, 7.680 TL ‘sinin 05/10/2015 tarihinden itibaren avans faizi işletilmesi suretiyle davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-TTK ‘nin 1321 ve 1322 maddeleri gereğince kabul edilen alacak tutarı ve ferileri ile sınırlı olmak üzere … IMO numaralı … isimli gemi üzerine davacı lehine kanuni rehin hakkı tesis edilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 15.677,14 TL harçtan 8.538,75 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 7.138,39 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
8.538,75TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 24.515,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 27.385,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 27,70 TL başvurma harcı, 568,00 TL posta gideri ile 10.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 11.095,70 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 5.092,92 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri olan 98,00 TL posta gideri ile 4.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.598,00 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 2.487,51 TL’sinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, bakiye giderin davalı üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/01/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır