Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2015/438 Esas
KARAR NO : 2018/375

DAVA : Menfi Tespit (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/08/2015
KARAR TARİHİ : 10/10/2018

MAHKEMEMİZİN 21/09/2016 TARİH 2015/585 ESAS 2016/406 KARAR SAYILI
BİRLEŞME KARARINA KONU DOSYASI BU DOSYADAN TEFRİK EDİLMİŞTİR.
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Gemi Ve Yük Alacaklılığından Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin 14/06/2014 tarihli konişmento uyarınca … isimli gemi ile … Limanından … Limanına taşınan tren rayı profili yüklerin sahibi olduğunu, müvekkilinin söz konusu yüklerin taşınması için davadışı … Ltd Şti ile 096/05/2014 tarihinde gemi kira sözleşmesi imzaladığını, sözleşme uyarınca …e 105.250,00 Euro navlun bedeli ödediğini, … gemisinin donatanı sıfatıyla müvekkili şirketten 168.774,34 USD navlun alacaklısı olduğunu iddia eden davalıların taşınan yükler üzerinde hapis hakkı talebinde bulunduklarını, … Asliye Hukuk Mahkemesinin … D İş esas ve … karar sayılı kararı ile hapis hakkına dayalı olarak ihtiyati tedbir kararı verildiğini, işbu kararın … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden bir kısım yük için uygulanarak müvekkiline ait olan malın haczedildiğini, davalıların daha sonra ek tedbir talebi ile 143.950,00 USD tutarındaki demuraj ve sair masraflar için … Asliye Hukuk Mahkemesinden ek tedbir kararı aldıklarını, bu kararın da uygulandığını, davalıların ihtiyati tedbir kararının icrasını takiben 20/08/2014 tarihinde müvekkili şirkete izafeten … aleyhine rehnin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlattıklarını, itiraz üzerine takibin durdurulduğunu, TTK ‘nun 1200.maddesi uyarınca navlun borçlusunun taşıtan olduğunu, bu nedenle müvekkili şirketin davalılara karşı navlun sorumluluğunun bulunmadığını, navlun talebinin taşıtan olan … S.A şirketine yöneltilmesi gerektiğini, müvekkilinden istenebilmesi için navlunun gönderilen tarafından ödeneceğinin ve miktarının konişmentoya yazılması gerektiğini, ancak konişmentoda böyle bir kaydın bulunmadığını, sonuç olarak davalıların müvekkillerine karşı yönelttiği demuraj ve sair alacak taleplerinin yerinde olmadığını ileri sürerek 14/06/2014 tarihli konişmentoya konu taşıma uyarınca müvekkili şirketin navlun, demuraj ve sair alacak talepleri nedeniyle davalılara borçlu olmadığının tespitine, üzerinde haksız şekilde hapis hakkı uygulanan tren rayı profili yüklerin müvekkiline iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 14/06/2014 tarihli konişmento tahtında taşınan yüklerin yükleteninin … S.A, alıcısının ise davacı … şirketi olduğunu, söz konusu taşımaya ilişkin olarak müvekkili donatan tarafından tanzim edilen 168.774,34 ABD Doları tutarındaki navlun faturasının konişmentonun tanziminden itibaren 5 gün içerisinde ödenmesi gerekirken tüm taleplere rağmen müvekkili şirkete ödeme yapılmadığını, bu nedenle müvekkilinin navlun sözleşmesinden doğan tüm alacakları için yük üzerinde hapis hakkını kullandığını, bu kapsamda … Asliye Hukuk Mahkemesinden ihtiyati tedbir kararı aldığını, aynı alacak için tahkim yoluna gidildiğini, tahkim yargılamasının müvekkili lehine sonuçlandığını, hapis hakkının muhafazası için borçlular aleyhine … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığını, ancak davacı tarafın itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, takibe itirazın iptali için … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında dava açıldığını, icra takibine konu alacak kalemlerinin müvekkilinin mevcut zararlarını gösterdiğini, her birinin talep edilmesi için yasal koşulların oluştuğunu bu nedenle açılan davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava; 14/06/2014 tarihli konişmento tahtında … isimli gemi ile İspanya’dan … Limanına yapılan taşımadan dolayı malın gönderileni konumundaki davacının navlun, demuraj ve sair taşıma masraflarından dolayı davalılar gemi donatanı ve gemi malikine karşı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Dosyaya yansıyan bilgilerden, dava konusu navlun ve demuraj alacağının tahsili için … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında taşınır rehninin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibi başlatıldığı, dosyamız davacısı … tarafından borca itiraz edilmesi sonucu takibin durdurulduğu anlaşılmış olup, durdurulan takip nedeniyle davacının menfi tespit davası açmakta hukuki yararı bulunmamakta ise de, … İcra Hukuk Mahkemesinin … esas ve … karar sayılı 18/08/2015 tarihli kararı ile icra takibinin açılmamış sayılmasına karar verilip, işbu karar derecattan geçmek suretiyle kesinleşmiş olduğundan menfi tespit davasının esastan incelenmesine geçilmiştir.
Dosyaya sunulan 31/05/2014 tarihli mal faturasına göre … gemisi ile İspanya’dan … Limanına taşınan tren rayı profili cinsi emtianın satışının davadışı … S.A ile … arasında yapıldığı, buna göre … S.A ‘nın satıcı, … ise alıcı olduğu, faturadan … kaydının yer aldığı, bu kayıt uyarınca yükün taşınmasının alıcıya ait olduğu, dolayısıyla da …’nın kurulacak navlun sözleşmesinin taşıtanı, … ‘in ise eşyayı yükleme limanında alıcı tarafından belirlenecek gemiye teslim edecek yükleten olduğu, …ğin … adına kestiği 09/06/2014 tarihli navlun faturası ile … tarafından …ğe düzenlenen faturalar birlikte değerlendirildiğinde … ‘ın … teslim şartı ile satın almış olduğu malların taşınması için … ile navlun sözleşmesi kurduğu, bu sözleşmenin taraflarının … ile … olduğu, …ğin üstlendiği taşıma ile ilgili … gemisi donatanı … ile navlun sözleşmesi yaparak taşımanın fiilen … tarafından yerine getirildiği anlaşılmaktadır.
… olan … gemisi maliki ve donatanının navlun, demuraj ve sair alacaklarından dolayı yük alıcısı …’ın sorumlu olup olmadığının tespiti noktasındaki uyuşmazlığın çözümü açısından konusunda uzman bilirkişilerden alınan 02/05/2018 tarihli bilirkişi raporunda; … ile … arasında bir navlun sözleşmesinin bulunmadığı, …ğin …’ın temsilcisi olarak ve onun ad ve hesabına bir navlun sözleşmesi kurmadığı, … ile … arasında kurulan navlun sözleşmesinin … tarafından bizzat ifa edilmeyerek …ğin taşımayı yaptırmak üzere … ile anlaştığı, … ile … arasındaki hukuki ilişkiyi konişmento hükümlerinin belirlemesi gerektiği, … ‘ın … ‘e karşı üçüncü kişi gönderilen sıfatına sahip olduğu, gönderilenin … ‘e navlun ödeme yükümlülüğünün olmadığı, … ‘ın da yük üzerinde hapis hakkına katlanmak zorunda bulunmadığı, …ğin yolculuk çarteri sözleşmesini ispat eden bağlantı kayıtları hükümlerine uygun bir şekilde … ‘e navlun borcunu ödemediği, ödenmemiş navlundan dolayı taşıtan sıfatıyla sorumlu olduğu, sürestarya ve sair istemlere yük üzerinde tesis edilen hapis hakkı sebebiyet verdiğinden … ‘ın bu meblağlardan da sorumlu olmadığı, … ‘e karşı sorumlu olanın … olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirilmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre, davacı … ‘ın yurtdışından FOB teslim şartıyla satın aldığı tren rayı profili türü emtianın gemi ile taşınması konusunda … ile navlun sözleşmesi yaptığı, 09/05/2014 tarihli bağlantı özetinde …ğin taşıyan (…) olarak kayıtlı olduğu, … tarafından söz konusu taşıma için düzenlenen 09/06/2014 tarihli fatura bedelinin …ğe ödendiği, …ğin taşıma taahhüdünü bizzat yerine getirmeyerek … gemisi donatanı … ile yolculuk çarteri sözleşmesi kurduğu, dolayısıyla … ile gemi donatanı … arasında bir navlun sözleşmesinin bulunmadığı, …ğin …’ın temsilcisi olarak ve … adına ve hesabına bir navlun sözleşmesi kurmadığı, …ğin … ile alt navlun sözleşmesi düzenleyerek taşımayı … gemisi ile … ‘e yaptırdığı, … ile … arasındaki hukuki ilişkinin konişmento hükümlerine göre belirlenmesi gerektiği, 14/06/2014 tarihli konişmentoda … ‘ın alıcı gönderilen olarak yer aldığı, TTK’nun 1200.maddesine göre navlun borçlusunun taşıtan olduğu, … navlun sözleşmesini … ile kurmuş olduğundan anılan yasa maddesine göre navlun borçlusunun … olduğu, TTK ‘nun 1203.maddesine göre üçüncü kişi gönderilenin navlundan sorumlu olması için öncelikle eşyanın tesliminin istenmesi, buna ilaveten konişmento da navlunun gönderilen tarafından ödeneceğine dair kayıt bulunması gerektiği, somut uyuşmazlıkta, 14/06/2014 tarihli konişmentoda navlunun gönderilen tarafından ödeneceğine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığından … donatanının TTK ‘nun 1203.maddesine göre … ‘dan navlun ücreti talep etmesinin dayanağının bulunmadığı, davalı tarafın navlun ücretinin tahsilini temin için bir kısım yük üzerinde hapis hakkını uyguladığı dosya kapsamına göre belirli olup, uyuşmazlık konusu olan sürestarya ve sair masraflarından da taşıyanın yük üzerinde hapis hakkı tesis etmesinden doğduğu, … ‘e karşı navlun borçlusu … olup, TTK ‘nun 1203.maddesi uyarınca … ‘ın … ‘e navlun ödeme yükümlülüğünün bulunmadığı, gemideki eşyanın … ‘a ait olduğu birlikte değerlendirildiğinde TTK ‘nun 1204.maddesi uyarınca … ‘in navlun alacağının ödenmemesinden dolayı … ‘a ait olan yükler üzerinde hapis hakkını kullanamayacağı, sürestarya ve sair istemlere yük üzerinde tesis edilen hapis hakkı sebebiyet verdiğinden TTK ‘nun 1201, 1203 ve 1204.maddeleri gereğince … ‘ın sürestarya ve sair taleplerden dolayı … ‘e karşı sorumlu sayılamayacağı, bu talepler için … ‘e karşı taşıtan sıfatına sahip olan …ğin sorumlu olduğu kanaatine varıldığından tüm bu değerlendirmeler sonucunda, davanın kabulü ile davacının 14/06/2014 tarihli dava konusu konişmentoya ilişkin taşımadan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacı vekili taşınan malların davacı tarafından teslim alındığını beyan ettiğinden mallar konusunda karar verilmesine yer olmadığına, İİK ‘nun 72/6.maddesi gereğince takdiren % 20 oranı üzerinden hesap edilen 144.321,60 TL tazminatın davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Birleşen dosyanın bu dosyadan tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydının yapılmasına,
2-Davanın KABULÜ ile davacının 14/06/2014 tarihli dava konusu konişmentoya ilişkin taşımadan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine,
3-Davacı vekili taşınan malların davacı tarafından teslim alındığını beyan ettiğinden mallar konusunda karar verilmesine yer olmadığına,
4-İİK ‘nun 72/6.maddesi gereğince takdiren % 20 oranı üzerinden hesap edilen 144.321,60 TL tazminatın davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 63.290,10 TL karar harcından 15.822,54 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 47.467,60 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
15.822,54 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca tayin olunan 51.010,50 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 27,70 TL başvurma harcı, 313,60 TL posta gideri ile 1.500,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.841,30 TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/10/2018

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …