Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO :2015/391 Esas
KARAR NO :2019/430
DAVA :Alacak
DAVA TARİHİ :15/09/2011
KARAR TARİHİ :17/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin “forwarder” olarak ifade edilen gemisi olmaksızın Konteyner ve deniz nakliye işi yaptığını, davalı şirket tarafından ithal edilen bir kısım malların Çin-Türkiye arasındaki taşıma işini gerçekleştirdiğini, bu taşıma nedeniyle …, … ve … nolu konişmentolardan kaynaklı faturalar ve bu faturalar nedeniyle davalı şirketten navlun, demuraj, terminal, yükleme boşaltma, liman değişimi geçici kabul dokümantasyon, baf ücreti toplamı olmak üzere toplam 29.940,30 USD alacağı ile 336,00 TL kara taşımasından kaynaklı alacağının bulunduğunu ileri sürerek 29.440,30 USD ve 336,30 TL alacaktan yabancı para cinsinden olanının fiili ödeme tarihindeki Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden tahsiline, alacağa reeskont faizi uygulanılmasına karar verilmesini talep ederek … Asliye Ticaret Mahkemesi’ nde dava açmıştır.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmış olup, davalı tarafça cevap dilekçesi sunulmamıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ nde yapılan yargılama neticesinde 03/12/2013 tarih, 2011/29 esas, … karar sayılı kararı ile ” her ne kadar konişmentolarda “freight collect” ifadesi yer almakta ise de bu ifadenin davacının talep ettiği masraflardan gönderilenin sorumlu olacağı sonucuna varılamayacağı, gönderilenin söz konusu ücretlerden sorumluluğunu düzenleyen hükmün varlığının konişmentolarda tespit edilemediği gerekçesiyle” davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesi’ nin 14/04/2015 tarih, … esas, … karar sayılı kararı ile “Mahkemenin kabulünde olduğu üzere somut uyuşmazlığın çözümünde esas alınacak konişmentolar ve konişmentolar üzerinde yer alan kayıtlar deniz taşımacılığında kullanılan teknik terimler olup dosya kapsamında yer alan ve yukarıda açıklanan raporlar arasında çelişkiyi gidermek ve konişmentolarda yer alan kayıtların ne anlama geldiğinin, talep edilen alacak yönünden davalının sorumluluğunu doğurup doğurmadığının tespiti için oluşturulacak 3 kişilik yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınıp, 6762 sayılı TTK’nın 1069. maddesi hükmü de gözetilerek sonucu uyarınca bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yazılı gerekçeyle davanın reddi doğru olmayıp bozmayı gerektirdiğinden” bahisle mahkememiz kararı bozulmuş olup; dosya mahkememize gönderilmiş ve yukarıdaki esasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizce aldırılan 01/07/2016 havale tarihli bilirkişiler … ile Yrd. Doç. Dr. … tarafından sunulan bilirkişi raporunda özetle; … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasında yer alan TC Gümrük Beyannameleri ve faturalarda satış sözleşmesindeki teslim şeklinin “FOB” olarak gösterildiği, bu kapsamda Davacı ile Davalı arasında taşıma işlerinin yurtdışından Türkiye’ye taşınması işinin organize edilmesi için sözleşmesel bir ilişkinin kurulduğu, TTK m. 1069’un uygulama alanı bulmayacağı, Uyuşmazlıkta üç farklı istem bulunduğu, bunlardan: 1425,30 USD ve 336,30 TL’lik boşaltma limanı istemlerinden sözleşmesel ilişki çerçevesinde Davacı’nın alacaklı olduğu, 1 ve 3 nolu ara konşimentolardaki freight collect kaydı ve Davalı tarafından navlunun ödediğini belgeleyen hiçbir belge dosyaya sunulamadığından, TTK m. 814 uyarınca taşyıcı sayılan Davacının bu İstemlerin alacaklısı olduğu ve fakat aynı sonucun freight prepaid kaydı bulunan ara konişmento için söz konusu olmadığı, Konteyner gecikme Ücretinin alacaklısının taşıma işini fiilen yerine getiren fiili taşıyan olduğu, Davacının uyuşmazlıkta bu sıfatı taşımadığı, Davacı’nın bu istemleri Davalıdan talep edebilmesi için bu meblağları ana konşimentodaki gönderilen sıfatı ile fiili taşıyana ödemiş olduğunu belgelemesi gerektiği, bu yönde delilin dosyada yer almadığı belirtilmiştir.
Bilirkişi … tarafından sunulan ayrık raporda özetle; Davacının katlandığı navlun, boşatma ve sair liman süreçleri için davalıya karşı alacak hakkı bakımından aktif husumete, davalının da pasif husumete ehil olduğu, Davacının taşımasını organize ettiği ve davalının teslim aldığı konişmentolara (üç adet) ilişkin olarak toplam 27.390,30 USD ve 336,30 TL alacaklı olduğu, Davacının TL alacağı için reeskont faizi talep ettiği, USD alacağı için ise en yüksek kamu bankası mevduat faizinin uygulanmasını talep edebileceği belirtilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 27/03/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı Şirketin ticari defterlerini ibraz etmemiş olması dolayısıyla, mali incelemenin dosyaya sunulu bilgi ve faturalar üzerinde yapıldığı, Davacının boşaltma limanı masrafları olak 1.425 USD ve 336,30 TL Davalıdan talep edebileceği, 1. Nolu konişmento tahtında 2.150 USD ve 3. Nolu konişmento tahtında 2.150 USD -mezkur konişmento klozları (freight collect) uyarınca toplam 4.300 USD navlun Davalıdan talep edebileceği, davacının konteyner gecikme ücreti talebi bakımından ise, Davacı Şirketin dava dışı fiili taşıyanlara konteyner gecikme ücreti ödediğini dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler uyarınca ispat edemediğinden dolayı davalıdan talep edemeyeceği belirtilmiştir.
Davacı vekilinin rapora karşı itirazları doğrultusunda bilirkişilerden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce aldırılan 08/05/2019 havale tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; davacı vekili Av. … ile iletişim kurulmuş olmasına karşılık halen ticari defter ve kayıtların incelenmesi ile ilgili fiziki şartların sağlanmadığı hususunun 11.01.2019 tarihli dilekçe ile mahkemeye bildirildiği, davacı vekilinin kök rapora itiraz dilekçesinde defter incelemesi isteyerek bu meblağları belgeleyeceğini ileri sürmüş olmasına rağmen, ticari defterlerini ibraz etmediği, dolayısıyla bu konudaki iddiasını ispatlayamadığını, neticen heyetlerinin kök rapordaki görüşlerini değiştirecek, ticari belgeler sunulmamış olması nedeniyle kök rapordaki tespitlerin iş bu rapora da alınarak; davacı şirketin ticari defterlerini ibraz etmemiş olması dolayısıyla, mali incelemenin dosyaya sunulu bilgi ve faturalar üzerinde yapıldığı, davacının boşaltma limanı masrafları olarak 1.425 USD ve 336,30 TL davalıdan talep edebileceği, 1. No.lu konişmento tahtında 2.150 USD ve 3. No.lu konişmento tahtında 2.150 USD -mezkur konişmento klozları (freight collect) uyarınca toplam 4.300 USD navlun davalıdan talep edebileceği, davacının konteyner gecikme ücreti talebi bakımından ise, davacı şirketin dava dışı fiili taşıyanlara konteyner gecikme ücreti ödediğini dosyadaki mevcut bilgi ve belgeler uyannca ispat edemediğinden dolayı davalıdan talep edemeyeceği belirtilmiştir.
Dava; forwarder olarak faaliyet gösteren davacının, davalı şirketçe ithal edilen malların Çin’den Türkiye’ye nakliyesi sırasında ödediğini iddia ettiği ücretlerin tahsili istemine ilişkindir. Mahkememizce yapılan yargılama, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda aldırılan bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı deliller birlikte incelenip değerlendirildiğinde, davacının, deniz taşıma işi organize eden freight forwarder tabir edilen taşıma işleri organizatörü olduğu, navlun sözleşmesinin taraflarının tespiti açısından Gümrük beyannameleri ve özet formlarda satış sözleşmesinin CIF mi yoksa FOB olarak mı yapıldığı hususunda kayıt bulunmadığı, ancak … Asliye Ceza Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasında hem taşımalara ilişkin gümrük beyannameleri hem de alıcı ile satıcı arasındaki satış sözleşmesini ispat eden faturalar yer aldığı, beyannamelerde teslim şeklinin FOB olarak kararlaştırıldığının görüldüğü, FOB satışlarda satıcının taşıma sözleşmesi yapmasına yönelik herhangi bir yükümlülüğü bulunmadığı, taşımanın alıcı tarafından masrafları kendisine ait olmak üzere kurulacak taşıma sözleşmesi ile yapılacağı, uyuşmazlıkta alıcının Davalı olduğu, dolayısıyla eşya yurtdışından Türkiye’ye alıcının kuracağı navlun sözleşmesi uyarınca taşınacağı, davalının, kurmakla yükümlü olduğu navlun sözleşmesi uyarınca taşımanın organize edilmesi işini davalıya bıraktığı, davalı kendi adına navlun faturası düzenlediği, TTK m. 814 uyarınca davalının da taşıyan sayılacağı, uyuşmazlıkta üç farklı taşımadan kaynaklanan istem söz konusu olduğu ve faturaların münderecatı incelendiğinde; navlun, boşaltma limanı masrafları, demuraj taleplerine ilişkin olduğunun değerlendirildiği,
1. Boşaltma Limanı Masrafları açısından; 1 nolu taşıma için 27/11/2001 tarih ve … nolu fatura düzenlendiği, faturada 435.10 USD karşılığı terminal, yükleme ve boşaltma, geçici kabul, dokümantasyon gibi masrafların yer aldığı, fiili taşıyan … konişmentosu incelendiğinde, Liner in / free out, diğer bir ifadeyle konteynerlerin yükleme masraflarının fiili taşıyana boşaltma masraflarının ise gönderilene ait olduğunun görüldüğü, uyuşmazlıkta davacının davalıya karşı taşıma işini organize ettiği, fiili taşıyanın üstlenmediği boşaltma masraflarının davacı tarafından yüklenildiği ve bunları davalıya boşaltmadan sonraki tarihli bir fatura ile fatura ettiği, davacının bu istemlerinin yerinde görüldüğü, birinci taşımadaki 336,30 TL değerindeki kara taşıması ve ikinci taşımadaki 555.10 USD tutarındaki 20/2/2002 tarihli fatura bakımından da aynı durumun söz konusu olduğu, nitekim benzer sonucun 435.10 USD’lik 20/2/2002 tarih … nolu fatura konusu istemler için de söz konusu olduğu, bu şekilde toplam miktarın 1425,30 USD ve 336,30 TL olduğu anlaşılmıştır.
2- Navlun ücreti talebi bakımından; uyuşmazlığın 6762 sayılı TTK hükümlerine tabi olduğu, Freight prepaid kaydının, navlun peşin ödendiğini ifade ettiği, freight collect ya da aynı anlama gelen freight payable ibarelerinin ise navlunun tahsil edilmediği anlamına geldiği, uyuşmazlıkta birinci taşımaya konu olan hem ara hem de ana konişmentoda freight collect kaydı yer aldığı, bu kaydın yer aldığı taşımalarda genellikle hem taşıtan hem de gönderilen sıfatı alıcıya ait olacağı, başka bir anlatımla FOB satış söz konusu olduğu, uyuşmazlıkta, davacının navlunu tahsil etmediğini beyan ettiği, ara konişmento kaydı bu iddiasını desteklediği, davalının, navlunu ödediğini belgeleyen belge sunmadığı, 1. taşımaya konu olan 2.150 USD’lik navlunun davalıdan istenebileceği kanaatine varılmıştır. İkinci taşımaya konu olan ara konişmentoda navlunun peşin ödendiği anlamına gelen freight prepaid kaydı yer aldığı, davacının navlunu tahsil edemediğine ilişkin başka delil sunmadığı, ticari defterlerini de sunmadığı, bu şekilde navlunun ödenmediğinin mevcut belgelerle ispat edilemediği kanaatine varılmaktadır. Üçüncü taşımaya konu olan ara konişmentoda freight collect kaydı yer aldığı, bu taşımada istenen 2150 USD’lik navlun bakımından 1. taşıma ile ilgili varılan sonucun geçerli olduğu ve davalıdan istenebileceği kanaatine varılmaktadır.
3. Konteyner Demuraj Ücreti bakımından; konteynerlerin iadesindeki gecikme sebebiyle bir bedel isteyebilecek kişinin, navlun sözleşmesi uyarınca fiili taşıyan olduğu,fiili taşıyanların 1. taşıma bakımından … , üçüncü taşıma bakımından ise Norasia şirketi olduğu, uyuşmazlıkta davacının demuraj ücreti talebinde bulunabilmesi için bu meblağları dava-dışı fiili taşıyanlara ödemiş olması gerekeceği, davacının ticari defterlerini sunmadığı ve fiili taşıyanlara yaptığı ödemeyi de ispatlayamadığı anlaşılmakla bu istemleri ödemekle yükümlü olduğunun ispat edilemediği kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile 5.725 USD’nin dava tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı kanunun 4/a madde ve fıkrası; 336,30 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince peşin alınan 731,15 TL den karar harcı olan 717,09 TL nin mahsubu ile fazla alınan 14,06 TL’nin kesinleşmeye müteakip talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacının peşin olarak yatırdığı 731,15 TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı yargı gider toplamı olan 5.937,60 TL’nin (18,40 TL başvurma harcı, 319,20 TL posta gideri ve 5.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere) davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 1.165,55 TL’sinin davalıdan alınıp davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı için takdir edilen 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Bakiye gider avansının kesinleşmeye müteakip talep halinde taraflara iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren yasal süresi içeresinde Yargıtay ilgili dairesinden temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.17/10/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır