Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
17. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
(DENİZCİLİK İHTİSAS MAHKEMESİ SIFATIYLA)

ESAS NO : 2015/382 Esas
KARAR NO : 2019/501
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 02/08/2013
MAHKEMEMİZİN 29/02/2016 TARİH … ESAS … KARAR SAYILI
BİRLEŞME KARARINA KONU DOSYASI
BİRLEŞEN DAVA:
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 07/12/2015
BİRLEŞME K. T. : 29/02/2016
KARAR TARİHİ : 11/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … isimli teknenin … Sigorta tarafından 31/08/2012 tarihli … nolu yat sigorta poliçesi ile 17/08/2012-17/08/2013 dönemleri içerisinde oluşabilecek hasarlara karşı toplam 1.100.000,00 Euro sigorta bedeli üzerinden sigortalandığını, 10 Nisan 2013 tarihinde meydana gelen yangında teknenin hasarlandığını, sözkonusu hasardan dolayı sigortalı ile müvekkili sigorta ettiren arasında sigorta tazminatının hesaplama yöntemi ve miktarı konusunda uyuşmazlık doğduğunu, sigorta şirketi tarafından müvekkiline gönderilen 29/05/2013 tarihli yazı ile tekne onarım bedelinin teknenin rayiç değerini aşacağından teknenin tam ziya olarak değerlendirildiğini, teknenin yangın tarihindeki değerinin 310.000,00 Euro olarak tespit edildiğini, sovtaj değerinin ise 80.769,00 Euro olarak belirlendiğini, buna göre sigortalıya ödenecek tutarın 336.154,00 Euro olması gerektiğinin bildirildiğini, sigortalı teknenin yurtdışında olması nedeniyle incelenmesinin bu aşamada mümkün olmadığını, TTK’nun 1459.maddesine göre mal sigortalarında sigorta şirketinin gerçek zarar miktarını ödemekle yükümlü olduğunu, davalı … şirketi tarafından teknenin tam ziya olduğu ifade edilse de bu durumda dahi rizikonun gerçekleştiği tarihteki sigorta değerinin tespit edilmesi gerektiğini, bu husustaki genel prensibin eski ve yeni farkının adilane bir şekilde nazara alınarak alım fiyatının esas alınması olduğunu, bu konuda kıyasen uygulanması gereken yangın sigortası genel şartlarının B.5.maddesinde sigorta tazminatının hesabında sigortalı şeylerin rizikonun gerçekleşmesi anındaki tazmin kıymetinin (rayiç bedelinin) gözönünde tutulacağı hususunun düzenlendiğini, bu kıstaslar uyarınca sigorta eksperinin en ucuz beş tekne teklifinden en düşüğünü esas almak suretiyle yaptığı ifade edilen rayiç bedel tespitinin yerinde ve yeterli olmadığını, sözkonusu tespitin yapılmasında benzer teknelerin fiyatlarının referans olarak dikkate alınmak suretiyle sigortalı teknenin fatura bedeli, yaşı, motor saati, teknenin tabi tutulduğu bakımlar, kullanım durumu vs.gibi teknik ve fiziki özelliklerinin sözkonusu tekneler ile yapılması mümkün olan bir karşılaştırma yapılmadan değer tespitine gidilmesinin yerinde olmadığını, sigorta şirketi tarafından müvekkilinin hesabına 10/07/2013 tarihinde 336.154,00 Euro hasar tazminatı ödemesinin gerçekleştirildiğini, bu durumda sovtajla ilgili alıcının kim olduğunun bilinemediğini, sigortalının kasten aleyhine olacak şekilde düzenlenen ekspertiz raporu ve tekneye biçilen değeri kesinlikle kabul etmediklerini, tekne değerinde anlaşma olmamasından dolayı müvekkilinin tekneyi hurda şeklinde satmaya zorlanamayacağını ileri sürerek sigortacı tarafından ödenmesi gereken tazminat miktarına esas teşkil eden sigorta değerinin belirlenmesinde eksper tarafından yapılan analiz şekli kabul edilebilir olmadığından rayiç değerin mahkeme tarafından atanacak bilirkişi marifetiyle belirlenmesine, davalı … şirketinin tahsil ettiği primin iadesini gerçekleştirmediğinden müvekkiline yapılan 336.000,00 Euro ödeme de dikkate alınarak hasar tarihinden itibaren müvekkilinin uğradığı zararlardan (iadesi gereken prim ödemesi ve yangın sonrası yapılan harcamalar da dikkate alınarak) dolayı fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 Euro’nun fiili ödeme tarihindeki TC Merkez Bankası Döviz kuru üzerinden hasar tarihinden itibaren faiz uygulanmak suretiyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacılar vekili benzer iddialarını ileri sürerek sigorta şirketi tarafından hasar bedelinin davacılardan …’e ödendiğini ayrıca davacı şirketin tamamının …’e ait olduğunu, bu nedenle tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla … adına da dava ikame edilmesi gerektiğini ileri sürerek dosyanın asıl dava dosyası ile birleştirilmesine, tahsilde tekerrür olmamak üzere şimdilik 5.000,00 Euro’nun davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili asıl ve birleşen davaya ilişkin cevap dilekçesinde özetle; sigortalı tekneye ilişkin 20/05/2013 tarihli … Sigorta Eksperlik firmasının hazırladığı ekspertiz raporunda teknenin kaptanı ve sigortalının avukatı ile birlikte teknenin hep birlikte incelendiğinin raporun dördüncü sayfasında belirtildiğini, buna göre tekne üzerinde yurtdışına çıkarılmadan önce bütün incelemelerin yapıldığını ve buna göre ekspertiz raporunun düzenlendiğinin anlaşıldığını, ekspertiz raporunda yangın hadisesinin üst güvertelerde başladığı ve tüm kokpite yayılarak aşağıdaki kamara bölümüne sirayet ettiğinin belirtildiğini, zararın boyutunun detaylı bir şekilde tespiti amacıyla üretici firma temsilcisi ile temasa geçildiğini, teknenin piyasa rayiç değerinin tespiti konusunda da gerek yurtiçi gerekse yurtdışında halen satışta olan güncel emsal yat satışı fiyatlarının araştırıldığını, yapılan bu detaylı incelemeler ve araştırmalar sonucunda sigortalı tekne ile birebir aynı özellikte … / İngiltere’de … isimli teknenin 310.000,00 Euro bedel üzerinden satışa sunulduğunun belirlendiğini dolayısıyla davacı yanın en düşük teknenin değerinin esas alındığı yönündeki iddiasının mesnetsiz olduğunu, 310.000,00 Euro olan tekne rayiç değerine İngiltere’deki teknenin Türkiye’ye nakil masrafı, lashing, vinç kiralama ve benzeri masraflar olarak 106.923,00 Euro ilavesi ile 416.923,00 Euro olarak tespit edilen piyasa değerinden 80.750,00 Euro sovtaj bedeli tenzil edildikten sonra 336.173,00 Euro hasar tazminatının sigortalıya ödendiğini, bu şekilde sigorta şirketinin yükümlülüğünü yerine getirdiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Asıl ve birleşen dava; tekne sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat alacağının tahsili istemine ilişkindir. Tarafların beyanları ve dosyaya sunulan belgelerden 10/04/2013 tarihinde meydana gelen yangında hasarlanan … isimli teknenin davalı … tarafından 31/08/2012 tarihinde … nolu tekne sigorta poliçesi ile 17/08/2012 – 17/08/2013 tarihleri arasında meydana gelecek rizikolara karşı sigortalandığı, sözkonusu hasar nedeniyle sigorta şirketinin …’e 336.154,00 Euro hasar bedeli ödediği belirli olup, her iki dava açısından çözümlenmesi gereken hukuki uyuşmazlık teknedeki gerçek hasar miktarının ne kadar olduğu, teknenin tam zayi olarak kabul edilmesi halinde tazminat hesabında esas alınacak rayiç değer ile sovtaj bedelinin nekadar olması gerektiği, sigorta şirketinin önceden tahsil ettiği sigorta primlerini iade etme yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı ile iade edilebilecek prim tutarına ilişkindir.
Uyuşmazlık konularının çözümü açısından alınan bilirkişi raporlarından 25/11/2014 tarihli 1.bilirkişi raporunda; sigorta hasar dosyasında bulunan 10/04/2013 tarihli yangın raporu, aynı tarihli tutanak ve 11/04/2013 tarihli kaptan tutanağında kazanın doğruluğunun anlaşıldığı, hasar dosyası içerisinde bulunan ibranamenin imzasız olduğu, sigorta şirketinin 1.100.000,00 Euro’ya sigortaladığı teknenin kazadan sonra ekspertiz şirketi tarafından yurtdışında yapılan araştırmalar sonucunda İngiltere’deki … isimli teknenin satış fiyatının teklif edilmesinin ve bu tekne bedeli üzerinden sigortalıya ödeme yapılmasının adil olmadığı, internet ortamında ve haricen yapılan araştırmalar sonucunda sigortalı tekne evsafında bir teknenin değerinin 400.000,00 ila 500.000,00 Euro arasında olduğunun tespit edildiği, buna göre … isimli teknenin kaza tarihindeki rayiç değerinin 400.000,00 ila 500.000,00 Euro arasında olabileceği belirtilmiştir.
12/05/2016 tarihli 2.bilirkişi kurulu raporunda özetle; sigortalı teknede meydana gelen yangın olayının poliçe teminatı kapsamında kaldığı, teknenin evrakları üzerinde yapılan incelemede yangın ile ilgili sigortalı teknenin yangın söndürücülerinin kontrollerinin yasal süresi içerisinde yapıldığı, ekspertiz raporuna göre yangın söndürücülere ait sertifikaların bulunduğu ve yangın olayı ile ilgili yasal tutanak ve raporların ilgili kurumlarca usulüne uygun olarak tanzim edildiğinin tespit edildiği, poliçe tanzim aşamasında kıymet takdiri için ekspertiz yapılmadığı, poliçe sigorta bedeli olan 1.100.000,00 Euro’nun sigortalının beyanına göre belirlendiği, ekspertiz raporunda teknede kullanılan makina ve teçhidatın nitelikleri, markası, yaşı ve genel kalite niteliği açısından piyasa koşulları dikkate alındığında sigorta bedelinin aşkın sigorta olarak ifade edildiği, sigortalı tekne ile ilgili olarak yapılan piyasa araştırmaları neticesinde tespit edilen fiyat ortalamalarına göre … teknenin rayiç bedelinin 406.000,00 Euro olarak tespit edildiği, sözkonusu piyasa rayiç bedeline göre fazladan hesaplanan ve sigortalı … S.A ‘ya ödenmesi gereken prim tutarının 3.102,84 Euro, tekne için … AŞ ile yapılan yat bağlama sözleşmesine göre hasar tarihinden sonra bu şirkete ödenen 130 günlük farkın tutarının ise 2.856,08 Euro olduğu, yangın sonrası masraflar tutarının da 3.000,00 TL olarak tespit edildiği belirtilmiştir.
İtirazların karşılandığı ek raporlarda da; … model motor yat için toplamda 29 adet farklı fiyat tespitinin yapıldığı, hasarlı motor yatın model yılı olan 2001 yılı dikkate alınarak fiyatlandırmada rasyonaliteye gidildiği, buna göre … isimli motor yatın piyasa rayiç bedelinin 406.000,00 Euro olarak tespit edildiği, hesaplamalarda kullanılan bilimsel yöntemle fiyat sapmalarının minimize edilerek gerçek değer tespitinin yapıldığı, nakliye bedelinin belirlenen rayiç bedele dahil olmadığı belirtilmiştir.
Dosya kapsamından inşa yılı 2001 olan … isimli motor yatın 31/08/2012 tarihli … nolu yat sigorta poliçesi ile 17/08/2012-17/08/2013 tarihleri arasında meydana gelecek hasarlara karşı davalı … tarafından sigortalandığı, poliçeye sigorta bedelinin 1.100.000,00 Euro olarak kayıtlandırıldığı, sigortalının … S.A, sigorta ettirenin ise … olduğu, teknenin 10/04/2013 tarihinde meydana gelen yangın sonucu hasarlandığı, yangın olayının sigorta teminatı kapsamında kaldığı, ekspertiz raporunda sigortalı teknede yangın dolayısıyla meydana gelen hasarın onarım bedelinin sigorta tekne piyasa rayiç bedelini aşacağı için tam ziya yoluna gidilmesi gerektiğinin değerlendirildiği, davalı … Sigortanın …’e gönderdiği 29/05/2013 tarihli 2/169192 nolu yazıda yangın sonrası teknenin tam zayi olarak kabul edildiği, aynı yazıda tekne rayiç değeri 310.000,00 Euro, yurtdışı nakliye masrafı 106.923,00 Euro olmak üzere toplam 416.923,00 Euro’dan sovtaj değeri olan 80.769,00 Euro tenzil edildikten sonra nihai hasar tutarı olan 336.154,00 Euro’nun ödeneceğinin bildirildiği, sözkonusu tutarın 10/07/2013 tarihinde … aracılığıyla sigortalıya ödendiği anlaşılmaktadır.
Davacı vekili tarafından açılan belirsiz alacak davasında tekne hasar bedeli ile fazladan tahsil edilen sigorta priminin iadesi talep edildikten sonra 21/12/2017 tarihli ıslah dilekçesi ile 406.000,00 Euro tekne değeri, 3.102,00 Euro fazla prim bedeli ve 660.000,00 Euro yangın sonrası masraftan oluşan toplam 409.762,00 Euro’dan sigorta şirketinin ödediği 336.000,00 Euro mahsup edildikten sonra geriye kalan 78.672,00 Euro’nun tahsilinin istendiği, ıslah tarihinden sonra ise davacı taraf yangın sonrası masraflara ilişkin 660,00 Euro alacak talebinden feragat ettiğinden uyuşmazlık konusu tazminat kalemleri tekne değeri ile prim iadesine ilişkindir.
TTK’nun 1459 ve devamı maddelerine göre sigortacının sorumluluğu sigorta bedeli ile sınırlı olup, sigorta bedeli rizikonun gerçekleştiği andaki sigortalı menfaatinin değerini aşsa bile sigortacı uğranılan zararı tazmin etmekle yükümlüdür. TTK’nun 1463.maddesi gereğince de sigorta bedeli sigorta olunan menfaatin değerini aştığı takdirde aşan kısım geçersizdir. Bu sebeple, aşkın sigorta olduğunun tespit edilmesi halinde sigorta bedelinin sigorta değerini aşan kısmı ile sigorta priminin onu karşılayan kısmının indirilmesi ve tahsil edilmiş fazla prim varsa sigorta ettirene iade edilmesi gerekmektedir. Aşkın sigortanın riziko gerçekleştikten sonra tespit edilmesi halinde de uygulama aynı olmalıdır.
Dava konusu sigortalı teknenin, 2001 yılında … modeline uygun olarak İngiltere’de kompozit fiberden imal edilmiş ve artık üretimde olmayan motor yat olduğu anlaşılmaktadır. Teknenin bu özellikleri dikkate alınarak ikinci bilirkişi kurulu tarafından yapılan detaylı piyasa araştırması sonucu elde edilen fiyat verilerine göre tespit edilen 406.000,00 Euro piyasa rayiç değerinin yerinde olduğu değerlendirilmiştir. Bu değer üzerinden hasar tarihine kadar sigortalı … SA tarafından ödenmesi gereken toplam prim tutarı 12/05/2016 tarihli bilirkişi raporunda 967,16 Euro olarak hesap edildiğinden sigortalının ödemiş olduğu 4.070,00 Euro prim bedelinden 967,16 Euro mahsup edildiğinde geriye kalan 3.102,84 Euro prim ödemesinin sigortalıya iade edilmesi gerekmektedir.
Davacı taraf ıslah tarihinden sonra yangın sonrası yapılan masraflarla ilgili talebinden feragat etmiş olduğundan bu kalemle ilgili değerlendirme yapılmamıştır. Sigorta şirketinin tam ziya olarak kabul ettiği sigortalı teknenin değerinin 406.000,00 Euro, iadesi gereken prim tutarı ise 3.102,00 Euro kabul edildiğinden, buna göre davacı sigortalının toplam tazminat alacağının 409.102,00 Euro olduğu, bu tutardan sigorta şirketinin davadan önce ödediği 336.154,00 Euro mahsup edildikten sonra bakiye sigorta tazminatı tutarının 72.948,00 Euro olduğu, sovtaj bedeli daha önce yapılan ödeme sırasında mahsup edildiğinden yeniden sovtaj tenzilinin yapılamayacağı değerlendirildiğinden, 72.948,00 Euro üzerinden asıl davanın kısmen kabulü ile 72.948,00 Euro’nun temerrüt tarihi olarak kabul edilen 29/05/2013 tarihinden itibaren (sigorta şirketinin davacıya gönderdiği yazı 29/05/2013 tarihlidir) işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, asıl dava ile birleşen davanın aynı sigorta poliçesinden kaynaklandığı dava konusu taleplerin aynı olduğu anlaşılmakta olup, tekne sigorta poliçesinde sigortalının … SA, sigorta ettirenin ise … olduğu belirlidir. Poliçe tarihi ile dava tarihi itibariyle uyuşmazlığa uygulanması gereken 6102 sayılı TTK’nun 1454/1.maddesi uyarınca sigorta ettiren üçüncü bir kişinin menfaatini sigorta ettirebildiğinden, sigorta sözleşmesinden doğan haklar sigortalıya aittir. Sigortalı, aksine sözleşme yoksa sigorta tazminatının ödenmesini sigortacıdan isteyebilir ve onu dava edebilir. Anılan yasa hükmüne göre aksine bir sözleşme yoksa sigorta tazminatını ancak sigortalı talep edebileceğinden somut olay açısından sigorta poliçesinde aksi yönde bir hüküm bulunmadığından sigorta ettiren … ‘in birleşen davada aktif dava ehliyetinin bulunmadığı kanaatine varılmıştır. Diğer davacı … SA ise aynı taleplerini asıl davada ileri sürmüş olduğundan HMK’nun 114.maddesi (ı) bendi uyarınca bu davacı yönünden birleşen davada dava şartının bulunmadığı kabul edilmiştir.
Açıklanan tüm bu nedenlerle, asıl davanın 72.948,00 Euro üzerinden aşağıdaki şekilde kısmen kabulüne, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, birleşen dava yönünden ise … SA ‘nın davasının derdestlik nedeniyle, …’in davasının aktif husumet yokluğundan HMK ‘nun 114.maddesi uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM/Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
ASIL DAVADA;
1-Davacının 660,00 Euro tutarındaki masraf kalemi ile ilgili talebinin feragat nedeniyle REDDİNE,
2-Diğer talepler yönünden davanın ıslah edilen tutar üzerinden KISMEN KABULÜ ile 72.948,00 Euro’nun 29/05/2013 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte BK nun 99.maddesi kapsamında davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç Tarifesi gereğince tayin olunan 22.694,92 TL harçtan 5.931,15 TL (219,15 TL peşin harç ile 5.712,00 TL ıslah harcı toplamı) harcın mahsubu ile bakiye 16.763,77 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
5.931,15 TL (219,15 TL peşin harç ile 5.712,00 TL ıslah harcı toplamı) harcın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 25.884,06 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan davanın kabul ve reddi oranına göre Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan feragat edilen kısım yönünden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 24,30 TL başvurma harcı, 313,50 TL posta gideri, 7.700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 8.037,80 TL yargılama giderinin davanın kabul ve reddi oranına göre hesaplanan 7.665,23 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansı bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
BİRLEŞEN DAVADA;
1-Davacı … SA’nın davasının derdestlik nedeniyle, davacı …’in davasının ise aktif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harç tarifesi uyarınca 44,40 TL karar harcının 269,54 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 225,14 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
3-Davalı taraf vekil ile temsil olunduğundan karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince tayin olunan 2.725,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına, bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde istinaf yolu (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine başvuru yolu) açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 11/12/2019

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır