Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/755 Esas
KARAR NO :2023/346

DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle)
DAVA TARİHİ:09/11/2022
KARAR TARİHİ:04/07/2023

Mahkememizin yukarıda esas numarası yazılı dosyasının mahkememizde yapılan
yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :
Davacı vekili dilekçesinde özetle; … Bankası … Şubesinin … hesap, … seri nolu boş çeklerin müvekkilinin evinde muhafaza altındaki iken bulunamadığını beyanla dava konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER VE GEREKCE :
Dava zayii nedeniyle çek iptali davasıdır.
Davacı vekili dava konusu çekler ile ilgili tüm delil ve belgelerini dosyaya ibraz etmiş, zayii olduğunu bildirdiği çeke ait ilanlar yapılmış ve ilana ait gazeteler dosyaya ibraz edilmiştir. 3 aylık sürenin dolduğu ve bu süre içerisinde çekin ibraz edilmediği gibi itiraz edenin de bulunmadığı anlaşılmıştır.
Kıymetli evrakta hakkın çeke bağlı olması nedeniyle, çekin zayi edildiği durumlarda, çeke bağlı hakkın çeksiz de ileri sürülebilmesi için TTK’nın 651. ve 652. maddelerinde hamile iptal davası açma hakkı getirilmiştir. İptal kararı alan hamil, hakkını çek olmadan ileri sürebilecek ya da borçludan yeni bir senet tanzim edilmesini isteyebilecektir. Bu davayı açma hakkı hamile aittir. Çek keşidecisinin ve bu bağlamda çek hesabı sahibinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Bu nedenle, davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı yoktur. Ayrıca, çek yapraklarının imzasız olarak kaybedilmesi nedeniyle de, çek yaprağının kıymetli evrak niteliğini kazanmamış olması nedeniyle de iptal talep etmekte hukuki yarar bulunmamaktadır. Davacı, ileride çeke dayalı alacak talep eden olursa, onlara karşı menfi tespit davası açma hakkına sahiptir.( İstanbul BAM 14. HD’nin 2019/1460 esas ve 2021/1445 karar sayılı ilamı)
Anılan sebeplerle keşidecinin, zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının bulunmadığı ve ayrıca iptali talep edilen evrakın boş çek yaprağı olması nedeniyle kıymetli evrak vasfı bulunmadığı gözetilerek, ihtiyati tedbir talebinin reddi yönünde karar vermek gerekmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve yargılama kapsamında yapılan değerlendirme sonucunda; TTK’nın 651. maddesindeki genel hüküm ve özel hüküm niteliğindeki TTK’nın 818/s maddesi yollamasıyla aynı Kanunun 757. maddesi uyarınca zayi nedeniyle çek iptal davası açma hakkının yalnızca hamile ait olup somut olayda olduğu üzere keşideci olan davacının dava açma (aktif husumet) ehliyetini haiz olmadığı, HMK’nın 114/e maddesi uyarınca davacının dava takip yetkisinin bulunmasının dava şartı olduğu, ancak işbu davada davacı keşidecinin (hesap sahibinin), hamil adına bu davayı açma yetkisinin, dolayısıyla dava takip yetkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır. Bunun yanında kıymetli evrak niteliğinde olmayan boş çek yapraklarının iptalinin istenilmesinde hukuki yarar bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle davanın HMK’nın 114/d-h ve 115/2. maddeleri uyarınca usulden reddine, dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davacının açtığı zayi nedeniyle çek iptali davasının HMK’nun 114/1-d,h ve 115/2 maddeleri gereğince keşidecinin hukuki menfaati bulunmadığından USUL YÖNÜNDEN REDDİNE,
2-Alınması gereken 179,90 TL peşin harçtan davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harcın mahsubu ile geriye kalan 99,20 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan teminatın HMK’nun 392/2. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden yahut ihtiyati tedbirin kaldırılmasından itibaren 1 ay içerisinde tazminat davası açılmaması halinde davacı tarafa iadesine,
5-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/07/2023

Katip … Hakim …
e-imza e-imza