Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/539 E. 2023/225 K. 23.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/539 Esas
KARAR NO : 2023/225
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/08/2022
KARAR TARİHİ : 23/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkil şirket, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun hükümlerine göre… un işletme hakkı sahibi; davalı ise işletme hakkı müvekkil şirkette bulunan köprü ve otoyollarını ticari amaçla kullanmış olan şirket olduğunu, 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un “Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali” başlıklı 30. maddesinin 5. fıkrası “4046. 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir” hükmünü haizdir. İşletme hakkı müvekkil! şirkette bulunan köprü ve otoyollarından geçişler, mezkür madde gereği ücretlendirilmekte, ücret ödemeden yapılan geçişlerde, geçiş ücreti ile birlikte dört katı tutarında ceza tutarı uygulandığını, Aynı kanunun 30. maddesinin 7. fıkrası “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fikrası ile beşinci fikrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” hükmünü haizdir. Anılan madde gereği otoyol ve köprüden çıkış yapılan tarihi izleyen 15 gün içinde ödeme yapılması durumunda belirtilen oranda ceza uygulanmadığını, Davalı, … ve … plakalı araçları ile 18.09.2021 ite 08.10.2021 tarihleri arasında 20 kez geçiş ücreti ödemeksizin müvekkil şirketin işletmesinde olan otoyolfardan ihlâlli geçiş yapmıştır. Bedeli ödenmeden yapılan geçiş ücretleri 15 günlük sürede de ödenmediği için davalı hakkında …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… E. sayılı dosyasıyla takip başlatılmıştır. Davalı taraf, itiraz dilekçesi ile borca, ferilerine ve yetkiye itiraz etmiştir. Bunun sonucunda takip durdurulmuş ve müvekkil şirketin mağduriyetine sebep olunmuştur. İşbu itirazların tarafımızca kabul edilebilir hiçbir yanı bulunmamakla beraber davalı yanca sırf takibi durdurmak için yapıldığının ortada olduğunu,Davalının itiraz dilekçesindeki: “Alacaklının icra takibine konu ettiği geçiş ücreti para cezasına süresi içinde itiraz ediyoruz. Bu sebeple ödeme emrine borca faize masrafa ve her türlü ferilerine itiraz ediyoruz. yrıca belirtelim ki müvekkilin adresi … Mahallesi … Caddesi … Plaza No 2 … İstanbul’dur. Müvekkileye yapılan İcra takibinde yetkili icra dairesi Bakırköy İcra müdürlüğüdür. Bu nedenle yetkiyi açıkça itiraz ediyoruz.” şeklindeki beyanlarının hukuka aykırı olduğunun, yetkili İera Müdürlüğü İstanbul İcra Müdürlükleri olduğunun, Davalı, müvekkil kurumun işletme hakkına sahip olduğu otoyolu kullanmayı tercih etmiş ve dava konusu ihlalli geçişler de bu nedenle meydana geldiğinin, İhlalli geçişler neticesinde ortaya çıkan borç, para borcu olduğunun, TBK m.89’da açıkça belirtildiği üzere; para borçları, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yerinde ifa edilir. Somut olayda HMK m.10 ve TBK m.89 birlikte uygulandığını, Ayrıca müvekkil kurumun ticari merkezi de Sarıyer’dedir. Bu nedenle yetkili icra müdürlüğü de İstanbul İcra Müdürlükleri olacağının, Geçiş esnasında ücret toplama sistemince otoyoldan geçen her aracın plakasının önden ve arkadan fotoğrafını çekilmekte ve aracın plakası ile … veya … etiketi okunduğunu, Araç geçiş yaptıktan sonra, aracın plakası sistem tarafından kesin olarak okunabilmiş ise, banka alt yapısıyla entegre çalışan ücret sorgulama sistemi araç sahibinin … veya … hesabından geçiş ücretine yetecek bakiye olup olmadığını sorgulamakta, bakiye varsa ve tahsilata engel başkaca bir husus yoksa ( kara listede olması, hesabın tahsilata kapalı olması vs.) provizyon yanıtının da olumlu gelmesi halinde geçiş ücretini hesaptan tahsil edildiğini, Kanuni yükümlülük üstteki iki adım ile sona ermiş olmasına ve müvekkil şirketin hiçbir kanuni zorunluluğu bulunmamasına rağmen, iyi niyetle kullanıcıların hesaplarını geçişi müteakip 15 gün boyunca sorgulamakta ve provizyon istemine olumlu yanıt alırsa geçiş ücretini cezalar uygulanmaksızın tahsil ettiğini, Bahse konu olayda da araç plakasının bağlı bulunduğu hesaptan provizyon istenmiş ancak provizyon istemleri reddedildiğinden, geçiş ücreti geçiş anında veya geçisi takip eden 15 günlük süre içinde tahsil edilemğmiş, davalı borçlu tarafça da ödenmediğinden 6001 sayılı kanunun amir hükmü gereği gecikme cezası da eklenerek tahsili talep edildiğini, 6001 Sayılı Kanun’un “Geçiş Ücretini Ödememe ve Güvenliğin İhlali” başlığını taşıyan ve uygulanması ayrıca bir ön bildirim ve ihtara muhtaç olmayan 30. Maddesi, emredici niteliktedir. Dolayısıyla ihlâlli geçiş ücretini 15 günlük yasal süre içinde ödeme yükümlülüğü, münhasıran araç sahibi üzerinde olduğunu, … hesaplarında yeterli bakiye bulunup bulunmadığını bilmek, öğrenmek ve denetlemek de araç sahibinin yükümlülüğü olup, bu konuda abonelik ilişkisi çerçevesinde banka ya da … ile yaşanabilecek her tür sıkıntının da Banka/… müşterisi araç sahibi ile ilgili kurum arasında çözümlenmesi gerekmektedir. Müvekkil şirketin, bu hesaplardaki bakiyeyi görmeye yetkisi olmadığı gibi, bu yönde doğabilecek bir ihtilafın tarafı da olmadığını, Davalı taraf, geçiş ücretini ödemek amacıyla hesabını müsait hale getirmiş olsa dahi dava konusu dışında kalan ihlâlli geçişleri mevcutsa ve/veya o esnada başkaca otoyolu kullanıyorsa bu geçişlere ilişkin ücretler dava konusu alacaktan önce tahsil edilebilmektedir. Geçiş anında hesapta çekilmesi gereken geçiş bedelinden bir kuruş dahi eksik bakiye olsa dahi sistem bu durumu yetersiz bakiye olarak algılamaktadır ve dolayısı ile tahsilat yapılamadığı için geçiş ihlâlli olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca kullanıcıların … hesapları, müvekkil şirket ile ilgisi olmayan bir nedenden dolayı (“Ürün Kara Listede”, “… ‘de Tanımlı Olmayan Plaka”) tahsilata kapalı olabildiğini, Müvekkil şirketin sadece geçiş esnasında geçiş ücreti ödenmişse ya da 15 günlük zaman zarfında -yükümlülüğü olmamakla birlikte- provizyon alındığı anda yeterli bakiye var ise geçiş ücretini tahsil kabiliyeti olup, her an tahsil edebilmesi, … hesaplarında yeterli bakiye varken tahsilata engel olması mümkün değildir. Davalı tarafın geçiş yaptığı esnada … sisteminde yeterli bakiyenin olup olmadığını veyahut sistemin tedarik ettiği banka/ödeme kanalından kaynaklı bir sorun olup olmadığını müvekkit şirketin bilemeyeceği, araştıramayacağı ve kendisine böyle bir sorumluluk da atfedilemeyeceği aşikârdır. Sorgu sonucunda ret alındığı noktada müvekkil şirketin ilave bir işlem yapma olanağı ve yükümltülüğü bulunmamakta ve 6001 Sayılı Kanun’un amir hükmü uygulanmak zorunda kalındığını, Yukarıda arz ve izah edilen sebepler ile Sayın Mahkemenizin re’sen gözeteceği hususlara binaen, her türlü ek delil sunma hakkımızı saklı tutarak; Davalının haksız ve hukuki dayanaktan yoksun itirazının iptali ile takibin devamına, Davalının itirazının kötü niyetli olması ve alacağın likit olması sebebiyle borçlu aleyhine asgari %20 oranında icra inkâr tazminatına hükmedilmesine, Tüm yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı yana tahmiline karar verilmesini vekâleten arz ve talep etmektedirler.
CEVAP:
Davalı tarafın, usulüne uygun tebligata rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
TAHKİKAT VE GEREKÇE:
…ne müzekkere yazılmış olup, davaya konu … plakalı araçların 18/09/2021 ile 08/10/2021 tarihleri ihlalli geçiş yaptığı tarih aralığında ve son geçiş tarihi 08/10/2021 tarihinden 15 gün sonrasına ilişkin hesap hareketlerinin, provizyon dökümleri dosyamız arasına alınmıştır.
… Başkanlığına müzekkere yazılmış olup, … plakalı araçların 18/09/2021 ile 08/10/2021 tarihleri itibariyle trafik tescil kayıtları dosyamız arasına alınmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları ile dosya üzerinde inceleme yapılmak üzere dosyanın bilirkişi trafik uzmanı …’ a tevdi edildiği ve bilirkişi 03/04/2023 tarihli raporunda özetle; “Dosya muhteviyatının tamamı analiz edilip, incelenip ve yapılan değerlendirmeler neticesinde aşağıda tabloda ayrıntılı belirtildiği üzere ;
¸Aşağıda İzahatlarının belirtildiği; Anapara Kaçak Geçiş Bedeli olarak 144 00 TL, Kaçak Geçiş Bedeli 4 Katı Ceza Tutarı olarak 576,00 TL, toplamda Anapara * 4 Katı Ceza Tutar Toplamı olarak 720,00 TL hesaplandığı, 3095 Sayılı Faiz Yasa gereği Dönemlik Yığılmış Avans Faiz Tutarı olarak 37,83 TL olduğu, Kaçak Geçiş 4 4 Katı Ceza * Faiz Toplamı olarak 757,83 TL hesaplandığı, Kdv 418 olarak 6,81 TL dahil edildiğinde, Takiple İstenebilir Güncel toplam alacak bedeli’nin 764,64 TL olarak belirlenmiştir. … San.ve Tic. A.Ş.? den takiple istenebilir güncel toplam alacağın 764.,64 TL olduğunun, 7240,00 TL/ ye takip ye takip tarihi itibari ile FC Merkez Bankası yıllık » 16,75 – 15,75 olmak üzere değişen oranlarda İşlemiş faiz yürütüleceği Davalı … … A.Ş.’ ye ait, … plakalı araçları ile 18.09.2021 ile 08.10.2021 tarihleri arasında ihtalli geçişlerine ait fotoğraflarının olduğu ve ihlalli geçiş provizyon bilgisi listesi ile uyuştuğu, ayrıca davacı işletici firmanın, aralarında yapılan protokol gereğince davalıya herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğünün bulunmadığı ve yukarıda izahatlarının (Bkz. Syf 7. ) yapıldığı, davacının İcra İnkar Tazminatı talebinin mahkemenin takdirinde olduğu,” yönünde mütalaada bulunduğu görülmüştür.
Mahkememizin 3 nolu duruşma celsesinde davacı vekili , davalının icra dosyasına olan borcunu haricen ödediğini, davalının bu dosya sebebi ile müvekkili şirkete herhangi bir borcunun kalmadığını, karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesini ancak yargılama gideri ve vekalet ücreti talep ettiğini beyan etmiştir.
Mahkememiz tarafından yapılan değerlendirmede; mahkememizde açılan iş bu dava konusu bedelin davalı şirket tarafından davacıya haricen ödendiği bu nedenle işbu davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından HMK 331. maddesi uyarınca davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
Vekalet ücreti, yargılama gideri ve harç yönünden yapılan değerlendirmede; davanın konusuz kalması davalının ödemesi ile gerçekleştiğinden dava tarihi itibarıyla davacının dava açmakta haklı olduğu, bu sebeple arabuluculuk görüşmesi için devletçe ödenen arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsilinin gerektiği , masraf ve vekalet ücretine hükmedilmesine karar vermek gerekmiş , aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜ K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafından açılan davanın konusuz kaldığı anlaşıldığından esası hakkında KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-Alınması gereken 179,90 TL karar ve ilam harcından, davacı tarafça peşin olarak yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu sonucu bakiye 99,20 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 80,70 TL harç ile 80,70 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 161,40 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı taraf kendini vekil ile temsil ettirdiğinden 720 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa ödenmesine,
5-Davacı tarafça yapılan 1.671TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Kanun’un 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
7-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14. maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26. maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerekmekle, 1.560 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, miktar itibarıyla kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/05/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır