Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/219 E. 2023/486 K. 27.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/219 Esas
KARAR NO : 2023/486
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/03/2022
KARAR TARİHİ : 27/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı taraflar ile müvekkili arasında imzalanan fuar katılım sözleşmeleri kapsamında, müvekkilince davalılara ödeme yapılmış olunmasına rağmen davalılarca, sözleşme gereği hizmet sağlanmadığını, müvekkiline sağlanmayan hizmetin bedel iadesi de yapılmadığından haksız ödenen paranın iadesi için …. İcra Müdürlüğün’de 2021/… E. sayılı dosyası ile alacağın tahsili için icra takibi başlatıldığını, İcra takibinin davalılara 23.11.2022 Tarihinde tebliğ edildiğini, davalılarca icra takibine kötü niyetli olarak itiraz edilerek takip durdurulduğunu, beyan ederek icra dosyasına yapılan haksız itirazın iptali ile haksız itiraz sebebiyle %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket … Holding bünyesinde yurt içi ve yurt dışında, dünya çapınca çeşitli fuarlar düzenleyen organizatör şirket olduğunu, Davacı şirket ise tekstil sektöründe faaliyet gösteren bir şirket olduğunu, Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 21-25 Nisan 2020 tarihleri arasında düzenlenecek … (…) için”Fuar Katılım Sözleşmesi” akdedildiğini, COVİD-19 salgını nedeniyle fuar, haklı sebeplerle ileri bir tarihe ertelendiğini, sözleşmede yer alan hükümler gereğince müvekkili şirketin, fuarı haklı gerekçelerle erteleme hakkına sahip olduğunu, yapılan erteleme ile katılımcıların haklarının aynen korunacak olması, aynı şartlarda fuarın gerçekleştirilecek olması nedeniyle fuar katılım bedelinin iade edilemeyeceği hususu da kararlaştırıldığını, Yargıtayın müstakar kararları da bu yönde olduğunu beyan ederek haksız, kötüniyetli ve hukuki mesnetten yoksun olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiş ve savunmuştur.
DELİLLER:
… ne müzekkere yazılmış, davaya konu 2020/2022 dönemine ilişkin fuarların ertelenmesi ile ilgili kararların olup olmadığı sorulmuş, müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Taraflar arasında akdedilen Fuar Katılımcı Sözleşmesi, ihtarname/ tebliğ şerhi, sözleşme gereğince katılım bedeli ve masraflara ilişkin ödeme dekont ve evraklarının ibraz edildiği görülmüştür.
… Ticaret Bakanlığı Ticaret Müfettişliğine müzekkere yazılmış, davalı … A.Ş.’ye hitaben düzenlenen … Sayı ve …Denetim (Bilgi ve Belge İsteme) sayılı yazı hakkında davalı şirket tarafından verilen cevapların, yapılan denetim sonucu Ticaret Müfettişliğince varılan sonuçların ve ilgili tüm belgelerin, ayrıca … fuarının katılımcı listenin mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup, müzekkere cevabı dosyamız arasına alınmıştır.
Bilirkişi yeminli mali müşavir … ve Ticaret hukukçusu öğretim görevlisi … ‘in 19/05/2023 tarihli bilirkişi raporu dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizde görülmekte olan dava; …. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyasında ödenen fuar bedelinin iadesi talebiyle başlatılan icra takibine, davalı yanlarca yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı istemine ilişkindir.
Mahkememizce …. İcra Dairesinin 2021/… Esas sayılı dosyasının celp edilerek incelenmesi ile; davacı … Ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından davalı … Holding Anonim Şirketi ile … Anonim Şirketi aleyhine 18/11/2021 tarihinde 205.914,49TL alacak yönünden ilamsız takip başlatıldığı, davalıların yasal süresi içerisinde takibe ve borca itirazı ile takibin durduğu akabinde iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları ile tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde, rapor tanzim edilmek üzere dosya, bilirkişiler yeminli mali müşavir … ve Ticaret hukukçusu öğretim görevlisi … …’e tevdi edilmiştir.
Bilirkişi yeminli mali müşavir … ve Ticaret hukukçusu öğretim görevlisi … … tarafından hazırlanan 19/05/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasındaki sözleşmenin 2.maddesine dayalı olarak davalının asli edimin ifa yerini ve zamanını değiştirme yetkisini kullandığı, davacının da bu hükmü kabul ettiği ve ahde vefa prensibi gereğince işbu sözleşme hükmüyle bağlı olduğuna kanaat getirildiği takdirde, borcun ifa zamanının davalıya tanınan yetkiyle değiştirilmesi sebebiyle belirli vadenin değiştirildiği, 20-24 Eylül 2021 tarihinin gelmesine rağmen fuarı gerçekleştirme yükümlülüğünü ifa etmemiş olan davalının borçlu temerrüdüne düşmediği, iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerde sözleşmeden dönme hakkının şartlarının gerçekleşmediği, sözleşmede açıkça fuar tarihini değiştirme yetkisinin kullanılması halinin davacı tarafa sözleşmeyi fesih yetkisi vermediği, borç ilişkisinin sözleşmeden dönme sebebiyle baştan itibaren sona erdiği söylenemeyeceğinden bu sebebe dayanarak ödenen bedelin iadesinin şartlarının gerçekleşmediği, mahkemece, Sözleşmenin 2.maddesinde davalıya verilen yetki bakımından hükmün geçerli olmadığına veya bu yetkinin davalı tarafından dürüstlük kuralına aykırı olarak kullanıldığına kanaat getirilmesi ihtimalinde geçerli olmak üzere; belirli vade dolmasına rağmen edimini ifa etmeyen borçlu davalının borçlu temerrüdüne düştüğü, Bu durumda sözleşmeden dönmek için davacının kural olarak davalıya mehil vermesi gerektiği (TBK m.123), Ancak TBK m.124 uyarınca süre verilmesine gerek olmayan hallerden birisi bulunmaktaysa bu şartın aranmayacağı, dosya kapsamında davacının sözleşmeden dönme beyanında bulunurken davalı tarafa herhangi bir süre tanımamış olduğunu bu durumda takdirin Mahkemeye ait olduğunu, davalının borçlu temerrüdüne düştüğüne ve sözleşmeden dönmenin kullanılması için aranan şartların somut olayda gerçekleştiğine kanaat getirilmesi ihtimalinde; davacı … Ticaret A.Ş. kanuni defter kayıtlarında davalı … A.Ş.’den takip tarihi 19.11.2021 itibariyle 205.914,49 TL alacaklı olduğu, Davalının temerrüde düştüğü tarihin davacının keşide ettiği ” 25.10.2021 tarihli … Noterliği … yev. No-lu ihtarnameye cevap olarak davalının 01.11.2021 tarihli … Noterliği … no.lu ihtarname ile cevap verildiğinden temerrüt başlangıcının 31.10.2021 olarak kabul edilebileceği, davacının takip tarihi 19.11.2021 itibariyle 205.914,49 TL Asıl Alacak, 964,69 TL takip öncesi faiz olmak üzere 206.879,18 TL Toplam Alacak talep edebileceği, davalı … A.Ş.’nin …. İcra Müdürlüğünün 2021/… E. Sayılı dosyasına yaptığı itirazın kısmi iptali ile takibin 206.879,18 TL Toplam Alacak üzerinden devam etmesi,” yönünde mütalaada bulunulduğu görülmüştür.
Somut olay değerlendirildiğinde; huzurdaki davanın tarafları arasında 20-24 Eylül 2021 tarihleri arasında düzenlenmesi kararlaştırılan … – …na katılmak için fuar katılım sözleşmesinin imzalandığı, davacının katılımcı, davalı şirketin ise düzenleyici olup davacı tarafça davalıya 205.914,49 TL nakit ve 25.000 TL bedelli çeki fuar katılım bedeli olarak ödediği, sözleşmeye konu fuarın davalı tarafça ertelenmesi neticesinde belirlenen tarihte düzenlenemediği hususlarında ihtilafın bulunmadığı saptanmıştır. Davalı düzenleyici şirket, ertelemenin haklı nedene dayalı olup davacı katılımcı şirketin sözleşmenin 2. maddesi kapsamında yapmış olduğu ödemelerin iadesini talep etme hakkını haiz olmadığını savunmuş olmakla somut olaydaki uyuşmazlığın; yanlar arasında akdedilen fuar katılım sözleşmesine konu … fuarının davalı şirket tarafından ertelenmesinin haklı nedene yahut mücbir sebebe dayalı olup olmadığı, ertelemenin sözleşmeye uygun olup olmadığı, davalı şirketin fuar tarihini değiştirme hakkını sözleşme gereğince haiz olup olmadığı, fuarın belirlenen tarihte düzenlenememesi nedeniyle sözleşmenin 2. maddesi kapsamında davacı tarafından ödenen ve icra takibinde talep edilen bedelin davacıya iadesi isteminin yerinde olup olmadığı noktalarında toplandığı anlaşılmıştır. Dosya kapsamındaki tüm delillerin değerlendirilmesi ve neticesinde varılan vicdani kanaat ışığında; ihtilafın çözümünde yanlar arasında akdedilen fuar katılım sözleşmesinin 2. maddesi düzenlemesinin ahde vefa ilkesi ışığında bağlayıcı olması nedeni ile ilgili madde kapsamında değerlendirme yapılmasının gerektiği, anılı madde gereğince fuar düzenleme tarihlerinin düzenleyicinin sektörün talebi, ekonomik durumu, organizasyon gerekleri veya kendi taktiri ile yapacağı değişikleri davacı /katılımcının peşinen kabul etmiş sayıldığı, bu durumun sözleşmenin feshi sebebi teşkil etmeyeceği, katılımcının ücret ödeme yükümlülüğünün devam edeceğinin belirtildiği ancak düzenleyicinin fuar katılım bedelini fesih/ çıkarma /fuar iptali bildiriminden itibaren 30 gün içinde katılımcıya iade etmesi gerektiği, katılımcının fuar katılım bedelinden başka masraf, gecikme faizi ya da zarar ziyan adıyla bir talepte bulunma hakkına sahip olmadığını önceden beyan, kabul ve taahhüt ettiğinin yazılı olduğu görülmüştür. Ticaret Bakanlığı ve TOBB nezdinde düzenlenen dosyada mübrez davaya konu fuar ile ilgili evrakların tetkikinde ise sözleşmeye konu 20-24 Eylül 2021 tarihleri arasında düzenlenmesi kararlaştırılan … – …nın pandemi nedeni ile fuarın yapılmasına kısa bir süre kala davalı tarafça Mayıs 2022 yılına ertelemesinin talep edildiği görülmüştür. TOBB tarafından yapılan değerlendirmede davalının eksik başvuru belgesi nedeni ile yapılacak fuarlara ilişkin yayınlanan listede davaya konu fuarın iptal edildiği bilgisinin yer aldığı görülmüştür. Davalı tarafça fuarın ertelendiği belirtilmiş ise de TOBB tarafından yapılan açıklamada fuarın iptal edildiği bilgisinin yazılı olduğu ve 2022 yılı ana fuar takvimi için de … için davalı tarafından başvuru yapılmadığının belirtildiği anlaşılmıştır. Her ne kadar davalı düzenleyici şirket tarafından tahkikat aşamasında fuarın 10-14 Eylül 2022 tarihinde gerçekleştirildiği ve davacı yana gerekli bildirimin yapıldığı beyan edilmiş ise yapılan tebliğin davacı şirkete yapılıp yapılamadığının kesin olarak anlaşılamadığı, davacının sözleşmeden dönme iradesinden uzun bir süre sonra fuarın Antalya ilinde yapılacağının belirtildiği görülmektedir. Bilirkişi raporunda ve TOBB tarafından mahkememize gönderilen cevabi yazıda da belirtildiği üzere sözleşmeye konu fuarın iptal başvurusu şeklinde değerlendirildiği, fuar takviminden çıkarıldığı ve 2020-2021-2022 yıllarında düzenlenmediği bilgisinin verildiği, Ticaret bakanlığı rehberlik ve teftiş Başkanlığının raporunda da fuarın iptal edildiğinin tespit edildiği ve davacının bedelin iadesini talep edebileceğinin bildirildiği anlaşılmıştır. Bu hâli ile davacı yanın anılı sözleşmenin 2. maddesi gereğince fuarın iptali nedeniyle davacı katılımcının fuar katılım bedelinin iadesi isteminde haklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Temerrüde ilişkin yapılan değerlendirmede; davacı yanca keşide ettiği 25/10/2021 tarihli ihtarnamenin tebliğ şerhinin sunulmadığı ancak davalı yanca 01/11/2021 tarihinde ihtarnameye cevap verildiği anlaşılmakla temerrütün 31/10/2021 tarihi olarak kabul edilebileceği kanaatine ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ ile,
…. İcra Dairesi’nin 2021/… esas sayılı dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin 205.914,49-TL asıl alacak ve 964,69 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 206.879,18 TL üzerinden asıl alacağa yasal faiz uygulanmak sureti ile iptaline, takibin diğer kayıt ve şartlar altında devamına, fazlayla ilişkin istemin reddine,
Alacağın % 20’si oranındaki 41.375,84 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gerekli 14.131,92 TL karar ve ilam harcından, davacı tarafça peşin yatırılan 3.120,27TL harcın mahsubu ile 11.011,65 TL’nin davalılardan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 3.120,27TL peşin harç ve 80,70TL başvurma harcı toplamı 3.200,97TL’nin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan kabul edilen dava değeri üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T. gereğince hesap ve taktir olunan 33.031,88 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan reddedilen dava değeri üzerinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T gereğince hesap ve taktir olunan 17.900 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 4.083,50TL ve yargılama giderinin ret ve kabul oranına göre hesap edilen 3.471,40TL’sinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, arta kalan bakiye 612,1TL’lik kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Devletçe karşılanan 1.360TL arabuluculuk ücretinin, davanın kabul oranına göre hesaplanan 1.156,14TL’sinin davalılardan, kalan 203,86TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır